Morgunblaðið - 19.02.1944, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 19. febrúar, 1944
Bakvið slálvegginn
Framhald af bls. 7
' um hug. En inn í þá hefir
itverið barið með þúsund
I hamarshöggum þeirri skoð-
I un, að sá, sem ekki hafi of-
I stækisfulla trú á leiðtogan-
'um, sje svikari. Auk þess
vita þeir, sem lifðu árið
1918, hvað það er að vera
vopnlaus og háður miskunn
óvinanna.
Þýska þjóðin er farin að
finna til hatursglóðar þeirr-
ar, sem falin er í ösku allr-
ar Evrópu og ógnananna
frá öllum þjóðum Evrópu
— þeirrar Evrópu, sem nas-
istar áformuðu að innlima í
Þýskaland, en sem nú er
sameinað gegn Þýska-
landi. Hún finnur einnig
þungann af sókn Slafanna
og hina duldu hættu frá
miljónum erlendu verka-
manna, sem neyddir hafa
verið til þvingunarvinnu
Vjer vitum ekki hvað
lokaþáttur styrjaldarinnar
ber í skauti sínu. Skortur
og eymd hafa skapað þjóð-
inni mikið böl, og hugsan-
legt er, að uppreisn brjótist
út, ef herstaðan yerður von
laus. Erlendu verkamenn-
irnir kunna að hefja nýja
Spartacusar uppreisn, ægi-
legri en nokkru sinni hefir
áður þekst í sögunni. Log-
andi hatur hernumdu þjóð-
anna bíður eftir, að því sje
’ sleppt lausu.
En þó eru flestir Þjóð-
verjar þeirrar skoðunar, að
þeir verði að renna skeiðið
á enda. Hvaða leið er önn-
ur fyrir hendi en berjast?
Bandamenn hafa að sjálf-
sögðu ekki gefið þýsku þjóð
inni annað val en skilyrðis-
lausa unngjöf. Það er erfitt
að fá þjóð til þess að fallast
á slík skilyrði áður ep hern-
aðarlegt hrun er orðið. — í
raun og veru er þetta ástand
og óvinir Þýskalands að
hnappa Þjóðverjum saman
undir hakakrossinn. „Sigur
eða kommúnismi“, er kjör-
orð dr. Göbbels. Þetta er
hans orðalag, þegar hann á
við það, að ekki sje um ann-
að að velja. Að minsta kosti
er nasistum það ljóst, að
styrjöld þeirra er blátt á-
fram barátta um líf eða
dauða.
HraSkviðlingar
og hugdetfur
ÞETTA ER NAFNIÐ á síð-
ustu bókinni, er J. Thoraren-
sen skáld hefir sent þjóðinni.
Hún kom út rjett fyrir jólin í
vetur og er 10. bókín sem hið
vinsæla alþýðuskáld lætur frá
sjer fara. Þetta er safn lausa-
vísna og annara einstakra
kveðlinga. Löng kvæði eða
vísnaflokkar eru þar ekki. I
þessari bók, sem flytur ein-
göngu nýjar og óþektar vísur,
kemur fram í breyttri mynd
sama vandvirknin, bragsnildin
og hittnin, sem svo lengi hefir
gert Jakob vinsælan meðal
allra íslenskra ljóðavina. Hann
hefir haldið áfram að rækta þá
jörð, sem á síðari árum er veru-
lega vanrækt af hinum yngri
skáldum, en sem áður fyr var
í góðri rækt. Hann víkur aldrei
frá reglum rjetts ríms. Hann
hefir í heiðri okkar vinsælasta
ljóðaform ferskytluna, og hann
er ennþá fastur við það sláttu-
lag að hitta mark með fáum
orðum.
Þegar fyrsta bókin kom frá
Jakobi: litla ljóðakverið „Snæ-
ljós“, en það var fyrir 30 árum,
þá var strax augljóst, að þarna
var maður sem átti erindi inn
á glímuvöll braglistarinnar.
Síðan hefir hann marga glím-
una háð og reynst brögðóttur
karl. Mundi hann mörg húrra-
hrópin hafa fengið, ef allir hans
aðdáendur hefðu átt þess kost
að koma saman, sjá og hlusta.
I þessari síðustu bók leikur
skáldið á þá strengina, sem hon
um lætur best að snerta
Ljóðagerðin er honum tamari
en óbundið mál og þó að honum
fatist ekki tökin í löngum
kvæðum þegar því er að skipta,
þá hefir mjer jafnan fundist
hann sterkastur þegar hann
hittir naglann á mitt höfuðið
með einni eða tveimur vísum.
Gildir einu hvort um er að
ræða’ fyndna ádeilu á rotið
hugarfar, fagra lýsingu á lit-
brygðum íslenskrar náttúru
eða sterka aðdáun á fagurri og
ginnandi mey. Dæmi als
þessa mætti nefna úr hinni ný
ustu bók, en jeg ætla ekki að
týna þau til með þessari stuttu
grein. Bókina verða allir ljóða-
vinir að lesa og eiga. Þess mun
engan iðra. Bestu þakkir skal
Jakob hafa fyrir þessa bók
eins og allar hinar. J. P.
í. R.-húslð
Framhald af bls. 2.
ið ein besta stoð þess um mörg
ár.
Fjelagið hefir síðari árin
fært út kvíarnar á mörgum
sviðum. Það keypti fyrir
6 árum Kolviðarhól, og hef-
ir rekið hann síðan. Skíða-
deild fjelagsins hefir staðið
fyrir öllum framkvæmdum
þar, aukið húsakynni og bætt
allan aðbúnað, og á nú fjelagið
þær eignir allar skuldlausar.
Þangað hefir margur mað-
urinn sótt skemtun og heil-
brigði.
Síðustu tvö árin hefir verið
meira fjör í fjelaginu en
nokkru sinni fyr. Nú leggja
fjelagsmenn stund á íslenska
glímu, hnefaleika, knatt-
spyrnu, sund, tennis, hand-
boltaknattleik og skíðaferðir,
auk fimleikanna og útiíþrótta,
sem upphaflega voru aðalverk-
efni þess.
Með betri og stærri húsa-
kynnum mun fjelagið enn
bæta við sig mörgum íþrótta-
greinum og skapa æskulýð
bæjarins betri skilyrði til
hollra íþróttaiðkana.
Nú eru fjelagsmenn að hefj
ast handa um fjársöfnun til
þessara framkvæmda. Fjelag-
ið á mörgum ágætum mönnum
á að skipa, og í hópi þeirra
manna, sem nú eru af ljettasta
skeiði, eru fjölmargir menn 1
öllum stjettum, sem hafa um
lengri eða skemri tíma tekið
þátt í íþróttum í íþróttafjelagi
Reykj avíkur.
Fjelagið hefir kosið fimm
manna nefnd til þess að hrinda
af stað húsbyggingunni. í
þeirri nefnd eru Þorst. Sch.
Thorsteinsson lyfsali, Einar
Pjetursson stórkaupmaður,
Haraldur Johannessen banka-
fulltrúi, Sigurliði Kristjánsson
kaupmaður og Gunnar Einars-
son, framkv.stjóri.
Fjelagið á myndarlegan vísi
að byggingarsjóði, sem nú
stendur til að efla með marg-
víslegu móti, og hafa fjelags-
menn sett sjer það mark, að
vera búnir að koma upp í-
þróttahúsihu á 40 ára afmæli
fjelagsins 11. mars 1947. Hús-
ið er nú í teikningu, og verður
bráðlega hægt að birta mynd
af þessu fyrsta fullkomna í-
þróttahúsi, sem einstakt í-
þróttafjelag ræðst í að reisa
hjer á landi.
Góðar myndir í
kvikmvndahúsunum
IvVIKMÝNDAIHJS bæjar-
ins sýna um þessar rmmdir
öll úrvals kvikmyndir. Má
segja, að þær sjeu hver ann-
ari betri.
Tjarnabíó sýnir myndina
Casablanca, sem fjallar um,
flóttamannastraum inn til
þeira borgar frá Evrópu, leyni
starfsemi Frakka og íhlutun-
arsemi Þjóðverja á þeim tím-
tun er enn var til hinn s\;o-
kallaði óhernumdi hluti Frakk
lands, Þessi kvikmynd var
send á markaðinn um það
leyti, sem bandamenn gerðn
innrásina í Norður-Afríku.
Vakti hún þegar mikla at-
hygli.
1 þesari mynd leika fyrir-
taks leikarar og fara allir á-
gætlega með hlutverk sín,
Ingrid Bergman leikur aðal-
kvennhlutverkið, en með karl-
mannshlutverkin fara ]>eir
Humphrey Bogart franski leik
arinn Paul Hendreid. Claude:
Rains og þýski leikarinn Con-
rad Veidt leikur þýskan maj-
or. Peter Lorre leikur lítið en
þakklátt hlutverk,
Jeg skal ekki spilla ánægju
væntanlegra áhorfenda með!
því að rekja efni myndarinn-
ar, en aðeins segja þetta: Þeir,
sem gaman hafa af góðunr
myndum hafa ánægjtt af þess-
ari kvikmynd.
Nýja Bíó sýnir myndina
„ Með flóðimr". Það er drama
tik kvikmynd. Vel gerð og vel
leikin um drykkfeldan verka-
manninn. sem veit ekki hvað
hann gerir í ölæði og sem
hvorki hlýðir guðs eða maniia
lögum fyr en hann verður ást-
fanginn. AQaHeikarar eru
franski leikarinn Jean Gabin,
sem leikur hlutverk verka-
mannsins með afburðum. Ida
Lupino leikur stúlkuna, sem
ætlar að fyrirfara sjer, en
finnur lífsánægju sína á ný.
Claude Rains leikur skemti-
legt hlutverk.
Gamla Bíó sýnir enn Frú
Miniver. Hefir áður verið
minst á þá frábæru kvikmynd
hjer í blaðinu offar ep einu
sinni og óþarfi að minnast
frekar á hana. Ilún virðist
ætla að verða jafn vinsæl og
hún hefir orðið annarsstaðar,
þar sem hún hefir verið sýnd.
Náttúrulækningalje-
lagið sfofnar malsölu
NÁTTÚRtJLÆKNlNGAFJE
LAG ÍSLANDS hjelt fund í
húái Guðspekifjelagsins .1
fyrrakvöld samþykti með
samhljóða atkvæðum allra
frtndarmanna að setja u}>p
matsölu á vori komanda.
Forseti fjelagsins, Jónas
ICristjánsson læknir, flutti er-
indi um garðrækt og manneldi.
Þá skýrði varafors. frá þyí, að
undirbúningi matsölunnar væri
þannig komið: 3. Fjelagimt
stendur til boða hentugt hús-
næði. 2. Lærð matreiðslu-
'kona, sem er í fjelaginu, hefir
lofað að veita matsölunni for-
stöðu fyrst um sinn. 3. Stjórn
in hefir fengið loforð fyrir
nægum fjárframlögum frá
fjelagsmönnum sjálfum til
þess að koma fyrirtækinu á
fót. 4. Pantaðar hafa verið frá
Ameríku soyabaunir o. fl.
matvörur.
Fundinn sátu hátt á ann-
að hundrað manns. Fjelagið
er nú í örari vexti en nokkrú
sinni fyr. Hefir fjelagsmönn-
um fjölgað urn nærri 200 á
tæpum mánuði og eru nú hátt
á 7. hundrað. Húsnæðisleysi
er mjög t.ekið að Itaga starf-
semi fjelagsins, því að ill-
mögulegt er að fá fundahús,
og hafa margir orðíð frá að'.
hverfa síðustu fundurn fje-
lagsins vegna þrengsla.
— SAMGÖNGULEIÐIN
AUSTUR.
Framh. af bls. 4.
ir samþykt tillögur nefndar-
innar. Biðin er orðin fulllöng.
Hálf þjóðin krefst ákvarðana
og framkvæmdá vegna brýn-
ustu nauðsynja og á þann hátt,
að eigi verði til skaða og
skammar í framtíðinni, heldur
til gagns og sóma.
Kvennadeild Slysavarnafjelags
ins heldur skemtun í Oddfellow-
húsinu annað kvöld. Frú Stein-
unn Sigurðardóttir syngur ein-
söng, sr. Jón Thorarensen les
upp. Gunnar Kristinsson syngur
einsöng og að lokum er dans.
„Leikfjelag: Reykjavíkur“ sýnir
Vopn guðanna annað kvöld og
hefst sala aðgöngumiða kl. 4 í
dag. Óli smaladrengur verður
sýndur kl. 4,30 á morgun. Að-
göngumiðasala hefst á morgun
klukkan 1.
SONNY, NBLP MB
&ET TH/5 MAN IN
7HE CAR— Z'M
AFPAID r'VE HURT
hi!M EADLYJ .
Stúlkan: —.Heyrðu piltur minn, hjálpaðu mjer
til að koma manninum inn í bílinn, jeg er hrædd
um, að jeg hafi meitt hann. Á sömu stundu í garð-
inum. — Það er blóð á þessu handfangi. Jeg er
hræddur um að Alexander hafi farið úí um þessar
dyr.
Pilturinn: — Heyrðu, frú mín góð. Bíðið við,
þarna kemur lögregluþjónn. Þú ættir að tilkynna
slysið. Stúlkan hugsar: Ef lögreglan kemst að þessú
þá fyrst er jeg nú komin í klípu.