Morgunblaðið - 26.02.1944, Blaðsíða 4

4
MOKGUNBLAÐití
Laugardagttr 26. febrúar 1944
I
Ý
J
I
$
|
1
I
1
V
X
1
!
I
y
y
I
IJ I S V 0 R
Athygli atvinnurekenda og kaupgreiðenda
í Reykjavík skal vakin á þvi að þeim ber að
s^ila fyrsta þriðjungi af fyrirframgreiddu
útsvari starfsmanna sinna um n.k. mánaða-
mót skv. reglum um innheimtu útsvara í
Reykjavík árið 1944, sem voru auglýstar í
dagblöðunum 22. og 23. þ. m.
Eyðublöð og kvittanir sem þeir hafa í hönd-
um frá innheimtu útsvara 1943 gilda áfram.
Skrifstofa borgarstjóra.

AÐVÖRUM
til skuidabrjefaeigenda
Að gefnu tilefni auglýsist enn, að samkv. á-
kvæðum um skuldabrjefalán Reykjavíkur-
kaupstaðar, eru ekki greiddir vextir af út-
dregnum skuldabrjefum eftir gjalddaga þeiira.
Þetta em eigendur skuldabrjefa frá 1931 og
skuldabrjeía 1940 (tveir flokkar) einkum
aðvaraðir um að athuga.
Borgarstjórinn

y
y
y
y
y
y
y
y
y
y
•>
Vantar góðan garðyrkjumann
til að veita forstöðu garðyrkjustöð iiti á landi. Allar
nánari upplýsingar gefur Sigurður Sveinsson, Egils-
götu 32, Reykjavík.
Til viðtals næstu daga kl. 4—6 e. h. í síma 1579.
X
|
l
Tveir til þrír góðir
Bifvjelavirkjar
geta komist að á verkstæði voru nú þegar
eða síðar. Húsnæði getur komið til greina.
Tala ber við Gísla Halldórsson í sima 5761
eða heima 5566.

|
*
I
Verksfiæðispláss
ásamt búð, við eina aðalgötu bæjarins, getur sá
fengið, er vill í fjelagi við aðra, stofna til hverskon-
ar iðnreksturs, og veita væntanlegu fyrirtæki forstöðu.
Iljer er tækifæri fyrir mann, er vill skapa sjer
s.jálfstæða atvinnu.
Pramlag að einhverju leyti kemur til grcina.
Tilboð merkt „Pramtíð“, ásamt upplýsingum um
fyrra starf og mentun, sendist blaðjnu fyrir 2. mars.nk.

Minningarsýning
*■
Markúsar Ivarssonar
JEG ER einn af þeim, sem
hlakkaði til þess að eiga von á
að sjá hið merkilega safn vinar
míns, Markúsar ívarssonar.
Sjálfur hafði hann hug á að
safna myndunum saman á einn
stað, og sýna þær, en það gat
ekki orðið, áður en hann fjell
frá.
Það er sjerstætt starf, sem
liggur eftir þennan merkilega,
hjálpsama, greinda og skap-
mikla mann, sem var jafnvígur
á alt, sem hann tók sjer fyrir.
Og nú, þegar safn hans sjest
undir góðum skilyrðum, kem-
ur í ljós, að söfnunin hefir far-
ist honum vel úr hendi.
Vitað er, að það er ekki
vandalaust að koma sjer upp
góðu safni. Til þess þarf venju-
lega áratugi. Þetta safn, sem
hjer um ræðir, er til orðið að
mestu á 10 árum. Það mun hafa
verið i kring um 1930, að Mark
ús heitinn byrjaði á því fyrir
alvöru að kaupa málverk og
teikningar, en höggmyndir
keypti hann fáar. Eftir 1940
keypti hann lítið, enda sagði
hann sjálfur: „Nú ætla jeg að
hvíla mig, þar til eftir strío.
Nú eru hvort sem er svo marg-
ir, sem kaupa“. Enda átti hann
erfitt með að varðveita það,
sem hann átti, vegna rúmleysis,
en hafði hug á að byggja sjer
sal fyrir safnið.
I safninu eru í alt um 200
verk. Sýnd eru 156 málverk,
teikningar og höggmyndir, og
eru þar allar höggmyndir, sem
hann átti, þar á meðal eru lág-
myndir af þeim hjónum Mark-
úsi og Kristínu, steyptar í
bronse, prýðilegt listaverk,
jgert af Ásmundi Sveinssyni.
Eftir Einar Jónsson er „Alda
aldanna“, líka í bronse, og er
þetta víst eitt af fegurstu verk
um myndhöggvarans.
Málverkin eru í yfirgnæfandi
meiri hluta, frá 1 upp að 20
eftir hvern málara, og eru flest
ir hinna þektu málara kyntir í
safni þessu. Mest er þó eftir þá
miðaldra, ungu eða þá, sem
voru að koma heim frá útlönd-
um kringum 1930 og þar á eft-
ir, að lokinni námsdvöl erlend-
is. Mun því hafa ráðið nokkru,
að hann fann hvöt hjá sjer til
að styrkja þá með kaupum, og
kom þar fram velvild þans og
hjálpsemi. Þó keypti hann líka
af hinum eldri málurum, og í
seinni- tíð lagði hann sig fram
um að eignast myndir eftir
Guðm. Thorsteinsson, sem hann
mat mikils sem málara og
teiknara. I safninu er nú ein
ágæt frummynd að altaristöflu
hans, sjálfsmynd, teikning,
sem er mjög lagleg og hefir
aldrei verið sýnd áður. Alls á
safnið 15 verk eftir þennan
snjalla listamann.
Eftir Ásgrím Jónsson eru 9
verk, þar af 5 olíumálverk, 3
stór iandslagsmálverk, sern eru
einkennandi • fyrir starf þessa
málara um og eftir 1930. Þar
gefur og að líta litla olíumynd,
sem er nr. 8 á skránni og nefn-
ist „Stúlkan við ærnar“. Þetta
er sagt að sje fyrsta mýnd,
Sem Ásgrítriúr málaði. Það er
all fróðlegt að sjá hana til sam
anburðar því, sem seinna varð.
Vatnslitamyndir eru þar frá
þrem mismunandi tímabilum,
sú elsta máluð 1911 eða ’12,
mun hafa sjest hjer í Reykja-
vík á sýningum Ásgríms um
þær myndir. Myndir af þeirri
gerð þóttu þá mörgum „ónátt-
úrlegar11. Nú mun vera komið
annað hljóð í strokinn hjá hin-
um vitru! Þar sem þær munu
vera alment stimplaðar sem of
náttúrlegar. Þannig breytist
þetta.
Tvö landslagsmálverk eftir
Jón Stefánsson eru þar, með
því besta, sem hann hefir mál-
að.
Sveinn Þórarinsson og Þov-
valdur Skúlason eru hvor á
sinn hátt kyntir mjög vel, með
verkum frá ýmsum tímabilum
þeirra, ungdómsverk og verk
fullþroska listamanna. Sama
má einnig segja um verk þau,
20 talsins, sem safnið á eftir
Gunnl. Scheving. Þetta er
sennilega einna fullkomnast
úrval eins manns, að undantekn
um Kjarval, því eftir hann á
safnið allmörg verk, sem telja
má með því besta, sem hann
hefir málað. Fagrar og vel
bygðar landslagsmyndir, hug-
myndir og fígúrumyndir, þar
á meðal hin einkennilega fagra
mynd, „Islenskir listamenn
skoða skilningstrjeð“. Mynd
þessi hefir haft ýms nöfn hjá
höfundi hennar, og á sína sögu,
gefin í happdrætti Stúdenta-
garðsins forðum, og víst skift
um eigendur nokkrum sinnum
áður én Markús heitinn eign-
aðist hana. Hann taldi hana
með bestu verkum safnsins.
Eftir Finn Jónsson eru þrjú
verk og Jón Engilberts tvö, alt
ágætar myndir. Auk þeirra,
sem nú hafa verið taldir, eru
all mörg verk eftir Jón Þor-
leifsson, Karen A. Þórarinsson,
Guðmund Einarsson, Gunnl.
Blöndai, Eyjólf Eyfells, Eggert
Laxdal, Brynjólf Þórðarson,
Barböru Árnason, Eggert Guð-
mundsson, Friðrik Guðjónsson,
Jóhann Briem, Gx-ete Björns-
son, Höskuld BjörnsSon, Gunn
ar Gunnarssön, Magnús Árná-
son, Þórárinn Þorláksson;
Snorra ArinbjarnÁ', Friðrik
Guðjónsson, Örlyg Sigurðsson,
Svavar Guðnason, Kathe Koll-
witz, Ágúst Sigurmundsson. Af
þessari upptalningu má sjá, að
víða hefir safnarinn komið við.
Það er því ekki að undra, þótt
ekki sje alt jafn gott. En þrátt
fyrir það gegnir furðu, hversu
sýningin er heilsteypt og fal-
legt heildaryfirlit, svo telja má
þessa sýningu með þeim bestu,
sem hjer hafa verið haldnar.
íslenskir málarar hafa jafn-
an lagt fyrir sig landslagsmál-
verk, valið viðfangsefni sín
meðal furðulegs lands, stranda
og sjávar. Þó er sem þetta sje
aðeins landnám á byrjunar-
stigi. Sýtandi er sá maður, sem
eklci getur hrifist af döggsvala
vaknandi dags og litauðki nátt
úrunnar við hækkandi sólarris,
kvöld heitra skýjamóðu eða
lofts eftir regn.
Nú er einstakt tækifæri fyrir
Reykvíkinga og nágranna
hennar að sjá fjölbreytt safn
landslags uppstillinga, hug-
mynda og fl. Hver metur það
eftir sinni getu. Sýningunni
verður lokað 29. febrúar að
kvöldi kl. 10. ■
Jón Þorleifsson.
Kosningabarátfa
í Bandaríkjunum
Washington: — Báðir stjórn-
málaflókkarnir hinir mestu eru
nú í kosningabaráttunni fyrir
forsetakosningarnar. í Pretoria
Illinois, talaði John W. Bricker,
landsstjóri í Ohio, og var sagt
að honum hefðu farist orð á
þessa leið meðal annars: —■
„Stjórnin hefir að undanförnu
verið lítt hæf, einræðiskend
og afturhaldssöm. Það er kom-
inn timi til þess að viðurkenna
þetta og stefna í aðra átt“.
Á hinn bóginn sagði Tru-
mann öldungadeildarmaður,
sem er fylgismaður Roosevelts,
1 Topeka, Kansas, að hann
hvetti alla til þess að endur-
kjósa Roosevelt. Sagði Tru-
mánn, „að ef annar maðúr yrði
kjörinn, gæti það stefnt fram-
tíð Bandaríkjanna í vöða og
jafnvel als heimsins“.