Morgunblaðið - 26.02.1944, Blaðsíða 11

Laugardagur 26. febrúar 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11
íf riö
YÍCKIMI/Tí?
grein eða vængbrotinn fugl.
Yutsing gekk til þeirra beggja
og bað þær að ganga inn að
sjúkrabeði föður hans. Pearl
gekk á undan. Meilan læddist
á eftir henni. Hann horfði ekki
á hana, þó skynjaði hann nær-
veru hennar rneð hverri taug
líkama síns.
„Komið hingað, dætur mín-
ar, setjist hjá rúmi mínu“, sagði
Chang, enn blíðlegar en sonur
hans hafði nokkurntímann
heyrt hann tala, og konurnar
settust á tvo stóla, sem einka-
ritarinn færði nær rúminu.
Chang, sonurinn, skildi alt í
einu, að faðir hans hlyti að hafa
unnið sjer hylli kvenna, ekki
síður en keypt hana; honuin
hafði aldrei fyrr skilist að fað-
ir hans gæti bæði beitt blíðu og
ofbeldi.
Um leið og konurnar tvær,
sem voru jafn ólíkar og tvær
verur af sama kyni og kynþærti
geta verið, voru sestar við rú.n
hans, leit hann af annari á
hina, ekki eins og maður á graf
arbakkanum, heldur eins og
maður sem skemtir sjer hið
besta.
,,Það er til gott máltæki sem
segir: Ofríða konan þjónar
dýggilega heima, en í veislum
eru hinar fögru teknar fram
yfir hana“, sagði hann loks.
„Jeg bið þig fyrirgefningar,
kona sonar míns, ef jeg hefi
ekki tekið þjer með þeirri ást
og skilningi sem þú ef til vill
verðskuldar. Jeg er heimskur
ómentaður og gamalsdags mað-
ur, sem ber lítið skynbragð á
þína eflaust ómetanlegu kosti.
En þar sem þú virðist vera
gædd heilbrigðri skynsemi og
viljastyrkleik til að stjórna
stóru heimili, beini jeg orðum
mínum til þín, heldur en til
hennar, sem jeg hefi aðeins alið
upp syni mínum til gamans“.
Við þessi orð gerði Neilan enn
minna úr sjer, og Pearl reyndi
að verjast brosi, því að tengda-
faðir hennar var eflaust að
reyna að hrósa henni, þótt lof
hans væri einna líkast lasti.
,,Dóttir“, sagði hann einarð-
lega, „þú ert því miður ekki
fær um að gefa ætt og húsi
Changs barn. Þessi stúlka
hjerna, hjákonan Neilan, á í
vændum son og vjer vonum að
hún eigi eftir að eignast fleiri,
því að hún er ræktuð í garði,
þar sem trjen bera nægan á-
vöxt. Jeg fel þjer hana og óska
að þú annist hana sem eldri
sýstir hennar. Þú rftunt vernda
hana í styrjöldinni og hjúkra
henni í veikindum og sængur-
legum, og þú munt ekki eitra
líf hennar með hlægilegri af-
brýðissemi. Því að þú ert eig-
inkonan og fjelaginn og fyrsta
konan. Þar sem kviður þinn er
ófrjór, ber þjer að elska börn
manns þíns með annari konu,
sem þú ættir þau sjálf. l>ú verð
ur að lofa mjer því svo að jeg
geti dáið rólegur. Og þú —
, sagði hann við Neilan sem titr-
aði lítið eitt sem lauf í kvöld-
blænum, „þú munt ala sonu til
að þóknast forfeðrunum og þú
átt að færa þeim fórnir og reyk-
elsi eftir hinum gamla sið.
Annars“, sagði hann og benti
ógnandi á hana með vísifingr-
inum, „mun jeg ganga aftur
sem óánægður andi, og jeg mun
verða reiður og sterkur andi g
elta þig, ef þú gerir ekki það
sem jeg ætlast til af þjer. Farðu
til hofsins og spurðu prestana
um hinar rjettu bænir og hinn
rjetta guð, sem þú átt að til-
biðja og fórna, til að þú eign-
ist sonu, og ef þú eignast sonu“,
sagði hann enn byrstari, „ef þú
eignast sonu, skaltu gæta þess
að ofmetnast ekki og fyllast
hroka gagnvart konu húsbónda
þíns, því vita skaltu, að ekki
einu sinni fimm fingur hand
arinnar geta verið jafn langir,
og gleymdu því ekki stöðu
þinni. Hún er hærra sett en þú,
þar sem jeg keypti þig fyrir
átta dollara“.
Hann lagðist ánægður út af
aftur og' benti konunum tveim
að fara. „Þú verður kyrr“, sagði
hann við Yutsing. Sonur hans
kraup við hliðina á rúminu.
„Jeg gerði erfðaskrá mína
fyrir löngu síðan, og þú munt
sjá að jeg hefi hugsað fyrir
öllu“, sagði Chang. „Það veltur
að vísu dálítið á, hvort þú átt
bílinn áfram eða selur hann.
Jeg ánafna bifreiðarstjóranum
smáupphæð, ef þú segir honum
upp. Þið móðir þín fáið mest-
an hlutann, sem gengur síðan
til barna þinna. í gærkvöldi
var jeg að hugsa um að gera
þig arflausan, en dauðinn eyðir
allri reiði, og hver er alveg
gallalaus? Hvaða hross hrasá
aldrei?“
„Þreytir það þig ekki að tala,
faðir?“ spurði Yutsing áhyggju
fullur, því að faðir hans hækk-
aði röddina stöðugt og stórar
hendur hans pötuðu æ meira.
„Nei“, sagði hann. „Mjer líð-
ur vel, jeg finn varla kvalirnar
lengur. Jeg er ófús til að deyja,
fjarska ófús“, sagði hann með
áherslu. „Enda þótt sagt sje, að
ævin í þessum heimi líði sem
vordagur, og við eigum að
hugsa um dauðann sem heim-
komu. Ævin í þessum heimi
er síður en svo fábrotin, son-
ur. Hún er ekki fábrotin, held-
ur spennandi og flókin eins og
svæsnasta fjárhættuspil. Það
er jafnrjett að segja skilið við
hana og að standa upp frá spila
borðinu og skilja eftir hálftóma
flösku. Jeg er ekki gamall“,
sagði hann, „og jeg hefi krafta
á við þrjá menn. Hví skyldi jeg
deyja? Betra er að vera lifandi
betlari en dauður kóngur, seg-
ir máltækið. Hvernig skyldi þá
dauður bankastjóri vera? Mjer
myndi hafa þótt vænt um að
fá að sjá fyrsta sonarsoninn.
Þú fæddist með tönn í munnin-
um, hvernig skyldi sonarsonur
minn líta út? Þú verður að sjá
um að mjer verði altaf fórnað
nógri fæðu, því að jeg hefi alt-
af verið maður matkær, og ef-
laust verður andi minn það
líka------“.
Það heyrðust háværa drunur
uppi yfir þeim, og skömmu síð
ar brotnuðu rúður af loftþrýst
ingi. Húsgögn ultu um koll og
það glamraði í glerbrotunum.
Konurnar í stóra herberginu
hljóðuðu upp. Ýutsing þreif ó-
sjálfrátt hendi föður síns, ann-
aðhvort til að vernda hann, eða
vera verndaður af honum.
Læknarnir ráku náföl andlitin
inn um gættina, til að sjá hver
áhrif þetta hefði á sjúklinginn.
Yutsing gramdist að finna að
hann titraði. Síðustu tíu árin
höfðu gert hann að heigli. Hann
var næstum búinn að gleyma,
hvað það var að vera í hita or-
ustunnar, bera sprengjur og
varpa þeim á óvinina.
Chang Bogum kastaði ofan
af sjer rúmfötunum og settist
upp. „Hvað er nú þetta?“
hrópaði hann. „Sprengjur?
Sprengjur 1 Nanking-stræti?
Það hlýtur að hafa verið hjerna
rjett hjá. Hvern þremilinn á
það að þýða? Þeir lofuðu mjer
j að láta þennan borgarhluta í
,friði. Svín, hundar, skjaldbök-
jur, synir og sonarsynir fjand-
, ans, japönsku dvergarnir, lyg-
arar, svikarar, þjófar og ræn-
ingjar, þeir varpa sprengjum,
svíkja loforð sín, taka við fje
mínu og myrða svo fjölskyldu
mína í þokkabót. ...“.
Chang Bogum ofsareiður, það
var sjón sem sagði sex. Allir
þeir sem biðu dauða hans í
næsta herbergi tíndust inn,
hver af öðrum og stóðu og
horfðu á nakinn manninn í
gríðarstóru rúminu. Hann var
enn háværari og óttalegri en
sprengjurnar. Ofsi hans var
þeim mun kynlegri, þar sem
hann hafði skömmu áðúr verið
gagntekinn þeirri ró og skyn-
semi, sem deyjandi manni ber
að sýna til að láta eftir sig góð-
ar minningar. Pearl skildi fyrst
hið broslega í ástandinu og
hafði fyrst allra hugrekki til
að grípa fram í fyrir hinum
ofsareiða bankastjóra.
„Þetta eru ekki japanskar
sprengjur, faðir“, sagði hún og
gekk fram fyrir alla hina.
„Þetta eru okkar eigin flug-
menn — kínverskir flugmenn
og kínverskar sprengjur“.
dTí\
Pjetur og Bergljót
Eftir Christopher Janson
14.
Ja, ekki hefir hringjarinn verið lengi að bíta á krók-
inn, hugsaði Pjetur og tók á sprett eftir veginum. sem
lá kringum fjarðarbotninn. Við og við nam hann staðar,
horfði út yfi£ sjóinn og hlustaði. Jú, hann heyrði áraslög-
in, og víst var það hringjarinn, sem sat í bátnum. Hann
var í tunglskininu líkastur svörtum staur, sem ruggaði
fram og aftur.
„Jæja, þá er maður kominn“, sagði hringjarinn, sat
um stund og kastaði mæðinni, lagði svo inn árarnar og
batt kænuna. — „Ja, þá er hann kominn“, tautaði Pjetur.
Hann var frá hringjaranum að sjá eins og svartur punkt-
ur, langt burtu á veginum.
Bergljót hafði ekki hugsað mikið um það, sem Pjetur
hafði sagt, er þau skildu síðast. Hún vissi að Pjetur
myndi ekki koma, og þar sem hún vildi engan annan en
Pjetur, hafði hún lokað dyrum sínum og læst þeim vel.
Síðan fór hún að hátta. En þegar hún var rjett að byrja
á því, heyrðist henni eitthvert þrusk fyrir utan gluggann,
eins og verið væri að drepa fingrum ofur hægt á rúðuna,
fyrst einu sinni, svo aftur og að lokum einu sinni enn.
Bergljót hnepti að sjer kjólnum og gekk út að glugganum.
„Hver er þarna, ert það þú, Pjetur?“ hvíslaði hún fyrir
innan gluggann.
„Nei, það er jeg“, hvíslaði rödd fyrir utan og gerði sig
eins fína og mögulegt var.
„Hvaða jeg er það?“ spurði Bergljót.
„Æ, það er jeg, þú veist hver“, svaraði hringjarinn og
reyndi að brosa svo sæist inn um rúðuna. Svo varð löng
þögn. Hringjarinn hlustaði, því honum heyrðist einhver
hlægja ^fyrir innan, en loks var lokið upp og Bergljót
gægðist fram. „Nei, ert það þú, hvers vegna sagðirðu það
ekki strax, — svo þú heimsækir mig svona seint á kvöldi,
Níels, en hvað það var samt fallegt af þjer“. Og Bergljót
leiddi hringjarann inn. *
„Æ, líttu á“, sagði hringjarinn, „hann Níels er ekki
eins gamall og stirður og hann sýnist, þegar hann stendur
í kirkjunni, hann getur nú líka stundum brugðið á leik.
Og þjer hefi jeg kent að lesa og stundum dansað við þig
á skemtunum, og altaf hefir mjer geðjast vel að þjer,
Bergljót, því þú ert ekki með neitt fliss og læti, eins og
flestar hinar og segir ekki það, sem ekkert er að marka.
Já, þú ert bæði góð og falleg, og greind eru líka.
„O, þú lætur bara svona, hringjari, því ekki veit jeg
Ungfrúin (í bókasefni): —
Jeg ætla að skila þessari bók.
Mamma heldur að jeg hafi ekk-
ert gott af því að lesa hana.
[ Bókavörðurinn: — Jeg er
helst á að móðir yðar hafi
skjátlast.
[ Ungfrúin: — Nei, nei, jeg
hefi lesið hana spjaldanna á
milli.
★
Maðurinn: — Hvað sagði
læknirinn við þig?
j Konan: — Hann bað um að
mega sjá tunguna í mjer.
I Maðurinn: — Og hvað sagði
hann þá?
j Konan: — Að tungan væri
ofreynd.
i Maðurinn: — Þesi læknir
j veit, hvað hann syngur. Jeg
ráðlegg þjer líka að hvíla hana
★
Eiginmaðurinn: — Já, þú
verður að viðurkenna, að karl-
maðurinn hefir betri smekk en
konan.
Konan: — Já, það skal jeg
fúslega. Jeg giftist þjer og þú
giftist mjer.
Hann: — Jeg get aldrei feng-
ið mig fullsaddann af að horfa
á þig.
Hún: — Við skulum þá fara
að borða, jeg er líka svöng.
★
Húsmóðirin (við vinnukon-
una): — Þjer hafið ekki þveg-
ið gluggana að utan.
Vinnukonan: — Nei, það hefi
jeg ekki gert, jeg er ekki ráð-
in til útiverka.
___________ .. ★ __ ______
Anna: — Er það ekki skrítið,
jeg get ekki sofið, þegar jeg
drekk kaffi.
Ólína: — En jeg get ekki
drukkið kaffi, þegar jeg sef.
★
— Rífstu aldrei við konuna
þína?
— Þegar við verðum ósátt,
segi jeg henni altaf að þegja,
en svo er það jeg sem varð að
Þegja.
★
Kona prófessorsins: — Hef-
irðu athugað, að í dag eru 25
ár síðan við trúlofuðumst?
Prófessorinn: — 25 ár, hvað
er að heyra þetta? Þetta hefð-
irðu átt að minna mig á fyrr.
Það er sannarlega kominn
tími til þess að við förum að
gifta okkur.
★
Auðmaðurinn: — Áður en jeg
samþykki að þjer gangist að
eiga dóttur mína, vil jeg vita
árstekjur yðar.
— 25 þúsund samtals.
Auðmaðurinn: — Og með 25
þúsundunum, sem jeg gef dótt-
ur minni. . . .
Biðillinn: — Jeg hefi talið
þær með.
★
Árni og Jón hittust á förn-
um vegi um daginn.
Árni: — Eftir fyrirlesturinn,
sem Einar hjelt um daginn,
læddist hann út á tánum.
Jón: — Hversvegna á tánum?
Árni: — Af því að hann vildi
ekki vekja áheyrendurna.
★
Árni á heimleið: — Ef jeg
bara vissi, hvar jeg ætti heima,
þá er jeg ekki fyllri en það. að
jeg gæti komist heim.