Morgunblaðið - 03.03.1944, Síða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 3. mars 1944.

r
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík
Fraxnkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjórai-:
Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettarítstjóri: ívar Guðmundsson
Auglýsingar: Árni Óla
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstrœti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlanda,
kr. 10.00 utanlands
f lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lesbók.
Hvar eru yfirburðirnir?
KOMMÚNISTAR eru sífelt að ympra á því í blaði sínu,
að þeir sjeu reiðubúnir „að taka“ atvinnutækin í sínar
hendur og reka þau þannig, að allir hafi nóg að starfa.
Þegar svo kommúnistar eru á það mintir, að þeir eigi
eftir að sýna þjóðinni í verki yfirburði sína í stjórn og
rekstri atvinnutækjanna, bregðast þeir hinir rehðustu við
og segja, að þeir sem slíkri firru haldi fram, skilji ekki
„hugsjón“ sósíalismans. En hugsjón sósíalismans sje sú,
að fólkið eigi sjálft atvinnutækin og reki þau.
Ekkert er því til fyrirstöðu í okkar þjóðfjelagi, að
fólkið eigi sjálft atvinnutækin, sem það starfar við, enda
tíðkast þetta fyrirkomulag (sbr. samvinnurekstur). En
vegna þess að atvinnurekstur okkar íslendinga er yfir-
leitt mjög áhættusamur, hefir fólkið heldur kosið hitt
fyrirkomulagið, að tcika kaup sitt á þurru, sem kallað er,
og losna þannig við áhættuna af rekstrinum.
Kommúnistar vita vel um þetta hugarfar fólksins. Þeir
ættu því að hafa hug á að bréyta skoðun þess. Ör-
uggasta leiðin væri einmitt sú, að kommúnistar sjálf-
ir gengjust fyrir stofnun sameignarreksturs, t. d. í út-
gerð, og sýndu í verki yfirburði sína við rekstur slíks
fyrirtækis. En þetta mega kommúnistar ekki heyra nefnt,
heldur heimta þeir „að taka“ atvinnutækin af einstak-
lingunum og setja þau öll undir sameignarrekstur.
Sýnir ekki einmitt þetta betur en nokkuð annað vantrú
kommúnista sjálfra á þeirra höfuð stefnumáli? Jú, vissu-
lega. Kommúnistar treysta sjer ekki út í samkepni við
einkareksturinn. Þess vegna heimta þeir sameignarrekst-
ur á öllu, því að þá verður ekkert til samanburðar.
En þrátt fyrir allan róg kommúnista um einkarekstur-
inn og gyllingarnar um sameignarreksturinn, fá þeir
ekki nema lítinn hluta verkalýðsins til fylgis við
þetta höfuðstefnumál sitt.
Verkalýðurinn er þess fullviss, að sameignarrekstur-
inn myndi ekki færa þeim neina sælu. Hann veit, að það
er einber blekking, að sameignarreksturinn myndi færa
verkamanninum aukið sjálfsforræði. Þvert á móti. Verka-
lýðurinn yrði þá algerlega ofurseldur pólitískum topp-
fígúrum, sem færu með völdin í þjóðfjelaginu. Hann
yrði að sitja og standa eins og toppfígúrunum þóknaðist.
Glappaskotin og mistökin yrðu öll látin bitna á verka-
lýðnum.
Alt þetta veit verkalýðurinn. Þess vegna sækist hann
ekkert eftir sæluríki kommúnista.
Á rangri braut
FRUMVARP atvinnumálaráðherra um stuðning við ný-
byggingu fiskiskipa hefir verið samþykt í Nd. og er nú
til meðferðar í Ed.
Eins og áður hefir verið skýrt frá, er hjer verið að
setja reglur um meðferð þess fjár (5 milj. kr.,) sem Al-
þingi ákvað að verja úr framkvæmdasjóði, til stuðnings
nýbyggingu fiskiskipa.
Nokkur ágreiningur reis um þetta mál í Nd., einkum
það ákvæði frumvarpsins, að atvinnumálaráðherra skuli
úthluta þessu fje, „að fengnum tillögum Fiskifjelags ís-
lands“. Kom sú breytingartillaga í Nd., að stjórn Fisk-
veiðasjóðs kæmi hjer í stað atvinnumálaráðherra. En
þessi breytingartillaga var feld í Nd.
Alþingi er hjer á rangri braut. Fer áreiðanlega best á
því, að framkvæmd slíkra mála, sem hjer um ræðir, sje
í höndum þeirra aðilja, sem best skyn bera á málin, en
þeir eru Fiskifjelagið og Fiskveiðasjóður. Úthlutun þessa
fjár heyrir ekki undir verksvið ráðherra. Mvndi það að-
eins valda óánægju og skapa tortryggni.
Vonandi leiðrjettir Ed. þessi mistök og felur þeim einu
rjétfú aðiljum umsjón og mpðferð þessara mála. Rjetta
leiðip er að stofna. með fje þessu deild í Fiskveiðasjóði
og feía stjórn hans umsjón; og ráðstöfun fjárins, eftir
reglum, er Alþingi setur.
Minning Þuríðar Eyjótfsdóttur
iiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitittirtmmiiiii
I DAG verðitv til grafav ;
borin Þuríður EyjólJ'.sdóttir
frá Ilvammi í Hvítársíðu, en
sem átti heima nú síðustu ár
á Amtmannsstíg 4, hjer í bæ.
Þuríður sál. var rjett um
áttrætt. Iiún var fædd 27.
apríl 1864 og voru foreldrar
hennar merkishjónin Eyjólf-
ur Jóhannesson og Ilelga
Guðm undsdóttir. Ey j ólfur
var einn kunnastur hagyrðing
ur í Borgarfirði á sinni tíð.
Ilelga var og fróðleikskona
eins og hún átti ætt til (Háa-
fellsætt). Níu voru þau
Hvamrnssystkini er uppkom-
ust. Oll voru systkinin vel að
sjer í þjóðlegum fræðum,
einkum íslenskri ljóðagerð og
flest hagorð. Kunnastir af
bræðrum Þuríðar, er þeir
Sæmundur heitinn búfræðing-
ur og cand. theol. og .Tóhann
frá Sveinatungu. Var Ilvamms
heimilið, þótt efni væru þar
af skornum skamti, orðlögð
fyrir gestrisni og glaðværð og
fróðlegar orðræður.Fóru það-
an gestir nokkuð fróðari og
bjuggu lengi að þeim stunda-
stytti, sem sú heimsókn varð
þeint. Voru þau Hvammshjón
mjög vinsæl þótt stundum
þætti kenna gletni í keðskap
Eyjólfs, einkum á yngri árum
hans.
Þuríður heitin ólst upp hjá
foreldrum sínum og átti heim-
ili hjá þeim þar til þau brugðu
búi. Var liún þá á fertugs
aldri. Allmörg ár dvaldi hún
Arnbjargarlæk, hjá for-
eldrum mínum og síðar hjáí
Davíð bróður mínum. Fór síð-
an til Reykjavíkur og fjekst
þar við ýms störf t. d. sjal-
prjón. Um skcið annaðist hún
hjúkrun sjúkra í heimahús-
um og fórst það prýðilega úr
hendi bæði vegna nærfærni
við sjúklinga og góðra áhrifa,
er hún skemti þeim með frá-
sögum og var fundvís á það
hvað þeim fjell best í geð.
Gat hún hvergi nærri synf
öllum beiðnum, er henni bár-
ust um sjúkragæslu, enda
tekin mjög að eldast. Þuríð-
ur giftist ekki hvorki nje át.ti
lífsafkvæmi, en ól upp stúlku-
barn, Magdalenu Guðmunds-
dóttur, sem íúi er gift kona
hjerna í bænum og reyndist
Þurríði héitinni ' jafnap
sem besta dóttir. —- Þurríð-
ur stundaði nám í kvenna-
skólanum í Reykjavík. Var
hún mjög vel greind, næm og
minnug, ræðin og glaðlynd.
Þótti hún jafnan bæjarbót
þar sem hún dvaldi og au-
fúsu gestur, hvar sem hún
kom. Hún var Ijóðelsk, las
mikið og kunni margt. í litla
kjallaraherberginu hennar á
Amtmannsstíg var oft, gest-
kvæmt. Margir voru kunn-
ingjar og vinir, því vinsæl
var hún og trygglynd og öll-
um varð sú stund til ánægju,
er þeir dvöldu þar. Hún hafði
glögt auga fyrir því skemti-
lega í fari samferðafólksins,
en frásngnir hepnar af ýms-
lun þessháttar atyikum voru
lausar við mannlast þótt
kímni gætti þar nok-kurar á
köflnm. Vanheilsu átti hún
við að búa seinni árin, en hún

var glöð og reif til hinstu
stundar. Þótt þjáningár væru
iniklar síöustu dægrin æðr-
aðist hún ekki. Ilún andaðist!
22. f. m. á heimili fósturdótt-
ur sinnar
Ollum sem kynni höfðu af
Þuríði varð vel við hana og
flestir urðu vinir hénnar.
Vjer sem eftir stöndum og
eigum margar ánægjulegar
endurminningar um hana,
þökkum henni trygð henriar
og fleiri og færri gleðistundir.
Oskum vjer henni, — kon-
unni, sem ávalt æskti öörum,
góðs, — góðrar ferðar heim
á land hinna lifanda.
Þorst. Þorsteinsson.
Sf Loftur sretur bað ekki
— hs hw?
Nýkomið
fyrir skíðafólk: Skór —
(Bass) Gormabindingar -
Stálkantar — Hosur -
Legghlífar — Vetlingar — 1
Hettublússur — Svefnpok M
ar — Bakpokar — Hliðar- j|
pokar — Áburður. 3
__ =3
Sportmagazínið h. f.
S Sænsk-ísl. fryStihúsinu s
3ju hæð.
s 3
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii
mmiiiiiiiiimumiiuiniiimumimiimuuuiiiiummir
| Húsnæði (
| fyrir trjesmíða- (
| verkslæði j
3 óskast, helst 40—50 fer- =
5 metrar. Uppl. í síma 2754. ||
iiiiinmmiiiiiiiiiiiiiiiinninininiiinmMunBiiniiniii
Málaflutnings-
skrifstofa
Einar B. Guðmundsson.
Guðlaugur Þorláksson.
Austurstræti 7.
Símar 3602, 3202, 2002.
Skrifstofutími
kl. 10—12 og 1—5.
Bifreiðastjóranámskeiðið
verður sett kl. 2 í clag í Landssmiðjuhúsinu
við Sölvhólsgötu.
UNGLINGA
vantar til að bera blaðið
Laugaveg og
Lindargötuna
Talið strax við afgreiðsluna, sími 1600.
^tlorgtmfefcifóð

Geymslupláss
í
I
I
x
þurt og rakalaust ca. 100—150 ten- I
|
ingsmetra, óskast. Upplýsingar á skrif-|
stofu Morgunblaðsins. f