Morgunblaðið - 07.03.1944, Blaðsíða 11

í’riðjudag'ur 7. mars 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11
spurði sir Henry Kingsdale-
Smith, og horfði á vegginn,
fram hjá höfði Kurt Planke.
„Hinn háttvirti herra fjekk
mjer öll verðmæti sín til varð-
veislu áður en fór að svífa á
hanri‘, svaraði Kurt ofur ró-
lega.
Yfirheyrslan fór fram í sal á
þriðju hæð, sem var stundum
notaður til fundarhalda versl-
unarmanna frá Hong Kong,
Singapore og Saigon, sem
dvöldu á Shanghai-hótelinu í
áríðandi verslunarerindum. —
Sir Henry hafði flýtt sjer á
slysstaðinn. Hann hafði skoðað
lík Bobbie, átt stutt tal við dr.
Hain og dr. Bradley, og held-
ur lengra við ekkjuna. Hann
hafði verið nærgætinn og
hjálpfús við hana, og hann
sýndi samúð sína með því að
klæðast svörtum fötum, sem
voru alt of heit, Því nánar, sem
hann kyntist öllum atvikum,
þeim mun erfiðara veittist hon
um að dylja geðvonsku sína og
viðbjóð á málinu í heild. Hann
háfði fyrirskipað nákvæma
líkskoðun, og hún var byrjuð
að fara fram, þegar fyrstu
sprengjur Kínverja fjellu á
borgina, og meðan loftvarna-
byssur japönsku herskipanna
þrumuðu og hundruð manna
fjellu í valinn. Sir Henry var
engu að síður ant um að láta
lög'regluna ekki komast í mál-
ið, en spurningar hans færðust
æ nær því að vera sakamanna-
yíirheyrsla. Eftir að tveir lög-
reglumenn hótelsins voru komn
ir með KurtPlanke á milli sín,
sendi sir Henry eftir tveim
mönnum sínum, sem hann
hafði látið bíða niðri í and-
dyrinu, og þar höfðu þeir lent
í klóm Madame Tissaud. Ann-
ar þeirra var rauðhærður Eng-
lendingur með vatnsblá augu
og hinn var kínverskur túlkur,
sem leit út eins og mjög ung-
ur og gjörspiltur Búddha. All-
ir þessir menn sátu nú við langt
borð í saf þessum, og við hinn
endann sátu þau Frank Tayl-
or og Helen Russell. Lögreglu-
mennirnir tveir hurfu brátt
aftur, í því skyni að finna drátt
arkarlinn sem ók Russell heim
þá um nóttina. Gluggarnir voru
opnir en lítill hávaði barst frá
strætunum, því að síðan fyrsta
sprengjan fjell á Nankingstræt-
ið, hjeldu íbúar þessa hverfis
sig' sem mest í húsum sínum.
Sir Henry leit af veggnum
og á kæruleysislegt andlit
Kurts Planke.
,,Jeg vil nú fá nákvæma
skýrslu um, hvað skeði því á
fimtudagskvöld, er þjer yfir-
gáfu hótelið í fylgd með hr.
Russell, þangað til í morgun að
hann kom heim — og dó tutt-
ugu mínútum síðar. Jeg ráðlegg
yður að halda yður við sann-
leikann. Jeg ráðlegg' yður það
sjálfs yðar vegná. Jeg dreg eng
ar dulur á, að aðstaðan yðar er
mjög varhugaverð, jafnvel tví-
sýri'.
.,,Væri yður sama þótt jeg
kyeikti mjer í vindling?" sagði
Kurt auðsjáanlega algerlega ó-
shortinn af orðum hans. Sir
Henry var nógu kunnugur ópí-
um til að vita hver var orsök
kæruleysis og kaldhæðni vitnis
ins. Túlkurinn leit spyrjandi á
hann, síðan bauð hann Kurt
vindling — úr fyrirferðarmiklu
vindlingaveski sínu.
,,Þökk“,*sagði Kurt og kveikti
sjer í vindling. „Svo yður lang-
ar til að heyra sannleikann um
Russell heitinn? Þjer getið
fengið hann, en jeg er hræddur
um að þjer getið ekki notað
hann sem grafskrift: hann var
svín í öllu tilliti. Maður segir
aldrei gott um þá látnu — de
mortuis nil nisi bonum, amen“.
Sir Henry var ekki reiður,
hann gat ekki annað en skemt
sjer yfir yfirlæti og kaldhæðni
Planke. Engu síður var hann
sannfærður um að ungi Þjóð-
verjinn hefði fyllt og rænt
Russell, þótt hann hefði ef tíl
vill ekki myrt hann. Hann var
hreykinn af hæfni sinni til að
ráða fram úr flóknum vanda-
málum. Hann hafði undireins
tekið eftir því, sem kona Russ-
ells hafði auðsjáanlega ekki
sjeð, að pening'aveski hans og
hringina tvo, sem hann skildi
annars aldrei við sig, vantaði
og af því hafði hann dregið þá
ályktun ,að hann hefði verið
rændur. Dyravörðurinn hafði
upplýst að Planke' og Russell
hefðu komið heim í tveim drátt
arkerrum og píanóleikarinn
hefði stutt herramanninn inn
ganginn, eins varlega og menn
gera, er þeir aðstoða drukkinn
mann. Er sir. Henry hafði heyrt
það, sendi hann leynilögreglu-
mennina tvo til herbergis Kurt
Planke, og þar höfðu þeir kom-
ið að honum steinsofandi; en
undir kodda hans voru hinir
glötuðu munir Russells. Sir
Henry var á rjettri braut að
eigin áliti, og hjelt sjer vand-
lega við hana. Kurt aftur á
móti, tók þessu sem hverri
annari fyndni og hegðaði sjer
samkvæmt því.
„Jæja, þá, á fimtudagskvöld-
ið var svo lítil aðsókn að
drykkjustofunni, að hún lokaði
á miðnætti“, byrjaði hann.
„Hinn Háttvirti hafði gengið á k .... , -
eftir mjer alf kvöldið til að. A g, hngarskr, stofunn.
koma með sjer í snatt: Það vildi! Biðillinn: - Eftir myndinm
svo til að jeg var einmitt í dæma er stúlkan falleg, og
skapi til þess. Við leigðum tvær Þá ekki síður eigurnar, þessar
kerrur og ókum til Krysantem- 800.000 krónur. En hvernig er
um-hótelsins. Jeg veit ekki fyr- ættin? Var faðirinn ekki nokk
ir víst, hversu lengi við vorum ur ár í hegningarhúsi?
Þar'• I Skrifstofustjórinn: — Ungi
„Hvað laðaði ykkur þangað? :maguri ag vinna sjer inn mikl-
spinði sii Hemy^ ar eignir á stuttum tíma, er oft
„Þjer vitið það ems vel og
sjálfum sjer, því að hann ljet
aldrei undan löngun sinni fyrr
en á tilsettum tíma og hætti að
reykja um leið og andi hans
fór að lyfta sjer. Hann hafði
enga samúð með mönnum sem
fóru til Krysantemum-hótelsins
og svívirtu með því hina guð-
dómlegu gjöf ópíumsins.
Sir Henry hafði eitt sinn ver-
ið fulltrúi bresku stjórnarinn-
ar í Peking. Evrópumenn
Peking eru gerólíkir Evrópu-
mönnum í Shanghai. Shanghai
laðar alla til sín, sem langa til
að græða, en í Peking safnast
þeir saman, sem eru gagntekn
ir af aðdáun og hrifningu á
landi og þjóð. Sir Henry las og
skrifaði hina klassisku, kín-
versku mandaríranna og hann
hafði meira að segja byrjað á
að þýða verk hins mikla Tu
Fu, en þyrfti hann að tala við
kínverskan verkamann, varð
hann að hafa túlk við hendina.
Eins og margir útlendingar í
Peking, var hann orðinn dálítið
kínverskur í útliti — og jafn-
vel líka að innræti. Kinnbein
hans virtust há og fingur hans
voru langir og grannir. Augu
hans urðu meira að segja dálít-
ið skásett, er hann einblíndi á
einhvern hlut.
Klukkan var nú yfir tíu, það
var því komið fram yfir þann
tíma sem sir Henry var vanur
að reykja morgunpípurnar tvær
og hann varð því óþolinmóðari
og taugaóstyrkari, þeim mun
lengur sem yfirheyrslan dróst.
Kurt Planke þjáðist af því
sama, því að áhrifin af síðustu
pípunni voru að deyja út.
„Hversvegna fóruð þið ein-
mitt til Krysantemum-hótels-
ins?“ spurði sir Henry ásak-
andi.
„Það vildi svo til að jeg hefi
verið kyntur þar. Eins og þjerjog hjúskap við Bergljótu.
Pjetur og Bergljót
Eftir Christopher Janson
20.
Þess var fyrr getið, að Árni faðir Bergljótar kom ekki
til kirkju þenna sunnudaginn. Hann sat heima i stofu
sinni, en ekki var hann neitt blíður á manninn í fyrst-
unni. Hann var ógurlega reiður, því hann hafði komist
að því, svo ekki varð vjefengt, að hann hafði hent hringj-
aranum út, heldur ómjúklega, í stað Pjeturs. Heldur
fanst honum þetta lakara, en huggaði sig með því, að
hann hefði aldrei getað látið sig dreyma um það, að
Níels hringjari færi að heimsækja kvenfólk svo síðla
kvölds. Honum fanst strax að Pjetur væri nokkuð stór
og þungur, en ekki sá hann neitt greinilega í myrkrinu.
Hann hafði heldur ekki tekið svona tök alllengi, og var
því ekki furða, þótt honum fyndist maðurinn þungur, og
svona vesalingur, eins og hann Pjetur, skjddi ekki geta
ságt að Árna væru farnir að förlast kraftar. Árni sat
á stól úti við gluggann og horfði út, án þess að sjá nokkuð
af því, sem þar var, svo þungt hugsaði hann. Hann hafði
lagt armana upp í gluggakistuna, svipur hans var harð-
legur og strangur. Hann sat þarna einn í stofunni.
Loksins heyrðist gengið um dyrnar og Katrín kona
hans kom inn. Hún tók fyrst eitt og annað til handar-
gagns, síðan tók hún bók út úr skáp og settist niður og fór
að lesa, en leit við og við á mann sinn. Árni leit við og
á húsfreyju sína, en þá var hún sokkin niður í lestur-
inn. Síðan stóð hann upp, gekk um gólf og staðnæmdist
í hvert skifti fyrir framan Katrín. Hún leit ekki upp úr
bókinni. — ,,Hvar er Bergljót?" spurði Árni mjög dimm-
raddaður, en leit ekki á konu sína. „Æ, ætli hún sitji
ekki úti á bæjarvegg, svaraði Katrín og leit upp. „Hvað er
hún að gera þar?“ — ,,Æ, ætli hún sje ekki að gráta
vesalingurinn, þú hefir verið alt of harður við hana. Ekki
getur hún gert-nð því, þótt gamlir menn fari að láta eins
og hálfvitlausir strákar“.
Árni stakk fingrinum upp í sig og sagði síðan: „Kven-
fólk talar, eins og það hefir vitið til“, sagði hann stutt-
lega, tók húfuna sína og gekk út. Ýmislegt hugsaði hann,
þegar hann gekk niður túnið. Það, sem honum þótti verst,
var það, að nú fór alt forgörðum, sem hann hafði hugsað
sjer með Bergljótu. Árni gat ekki neitað því, að hann
vildi gjarna fá hringjarann fyrir tengdason. Bæði var
þetta fínn rnaður og átti góða jörð. En Árni var ekki
þannig skapi farinn, að hann vildi dekstra neinn til þess
að eiga dóttur hans, og vitanlega var nú hringjarinn svo
reiður, að hann vildi ekkert heyra framar um bónorðsmál
allir aðrir í Shanghai“, sagði
Kurt þóttalega. „Stúlkur, sem
útbúa pípurnar handa mönnum.
Einkaritarinn skrifaði alt nið-
miklum erfiðleikum bundið.
★
Ræðumaður: — Gæfan, herr-
ar mínir og frúr, já, hvað er
ur, og túlkurinn, sem enn var gæfan? Jeg fyrir mitt leyti hefi
ekki orðin nein. þörf fyrir, verjg hamingjusamastur í faðmi
brosti. Sir Henry deplaði aug- konu annars m£mns_
unum nokkrum smnum, dalitið
ört. Hann hataði hinar ógeðs-
legu knæpur, þar sem menn
Þegar hjer var komið, varð
alment hneiksli hjá áheyrend-
reyktu til að ímynda sjer sig unum
meiri menn en þeir voru, og
hættu aldrei fyrr en þeir lágu
ósjálfbjarga. Hann reykti sjálf-
ur ópíum, og áleit það hina göf-
Ræðumaður hjelt áfram: —
Ja, það var hjá móður minni.
★
Stúdentinn: — Það er ekki
ið.
ugustu leið til að skýra hugann sjerstakur inngangur i herberg
og losa hann ur viðjum. Hann
hafði reykt ópíum í tuttugu ár,:
en hann reykti aldrei meira en
tvær pípur að morgni og tvær Því> hvað Þjer-kallið sjerstak-
að kvöldi. Hann var hreykinn an inngang. Síðasti leigjandi fór
af sigrunum sem hann vann á< t. d. oft inn um gluggann.
J Leigjandinn: — Það fer eftir
Pjetur prakkari og Jón rauði
höfðu ákveðið að fá sjer svolít-
ið neðan í því. Fyrst ætluðu þeir
að kaupa sterkan bjór og var
Jón sendur eftir honum. En svo
óheppilega vildi til, að þegar
hann var rjett kominn til Pjet-
urs aftur misti hann aðra flösk
una og hún brotnaði.
„Fari það norður og niður“,
sagði Jón, „þarna fór þinn bjór,
Pjetur".
★
Spákonan: — Mannsefnið yð
ar er hár maður, ljóshærður,
hrokkinhærður.....
Stúlkan: — Guði sje lof, að
það er ekki kærastinn minn,
sem nú er.
★
Mamma: ■—■ Nú, nú, Gunna
litla, þú ert búin að lesa bæn-
irnar þínar, en finst þjer ekki
að þú þurfir að segja eitthvað
við guð af því að það er síðasti
dagur ársins.
Gunna (eftir nokkra umhugs
un): — Gleðilegt nýtt ár, Jes-
,ús Kristui'.
Faðirinn: — í dag ertu kom-
inn yfir lögaldur sakamanna,
og hjerna gef jeg þjer hegning-
arlögin. Það er ljómandi falleg
bók.
Amerískur hermaður biðlaði
til íslenskrar stúlku.
„Nei, herra minn“, svaraði
hún, „jeg er íslensk stúlka og
get engan elskað nema hann
sje íslenskur, trúr, ljóshærður.
bláeygur, vel líftryggður og
með rjett til eftirlauna“.
Á áheyrendapöllunum. ■
A: — Það má finna hitt og
annað að þingmanninum okk-
ar, en eitt má þó segja honum
til hróss, ap hann segir ekki
annað en það, sem hann álítur
heppilegast. m
B: — Mjer finst hann nú
segja andskoti lítið.
A: — Já, sem jeg sagði, það
er af því að honum finst það
heppilegast.