Morgunblaðið - 08.03.1944, Blaðsíða 1
31. árgangur.
53. tbl. — Miðvikudagur 8. marz 1944
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Rússar komnir að rúmensku landamærunum
Bandamenn treysta
Stríðið gerði þær heimilislausar
efcki Tyrkjum
í LUNDÚNAÚTVARPINU
var í gær lesin upp tilkynning
þess efnis, að bandamenn hefou
ekki getað treyst Tyrkjum til
að vera með í lokasókninni
gegn Þjóðverjum, sem nú hefir
verið undirbúin. Þessvegna hafi
bandamenn hætt að senda
þeim vopn.
I tilkynningunni var því lýst,
hve afstaða Tyrkja væri ein-
kennileg. Þeir teldust vera
bandamenn Breta, en vildu
ekkert gera til að aðstoða þá.
Þeir seldu óvinum banda-
m&nna vopn og ekkert væri
hægt að reiða sig á þá.
Uyr í gær hafði Edgar Gran-
ville, sem er utanflokkaþing-
maður, spurt Eden utanríkis-
málaráðherra að því, hvort
hann gæti gefið þinginu
nokkra skýringu á þeim frjett-
um, sem borist hefðu frá
Kario um, að breska hernaðar-
sendinefndin hefði verið kölluð
heim frá Tyrklandi. Eden svar
aði, að hann væri ekki undir
búinn að gefa neina skýrslu um
það mál að svo stöddu.
20 Hollendingar
dæmdir til dauða
Þjóðverjar hafa dæmt 20
Hollendinga til dauða nýlega,
segir í fregnum, sem borist
hafa til London. 18 þeirra hafa
þegar verið teknir af lífi.
I febrúarmánuði tóku Þjóð-
verjar 38 Hollendinga af lífi.
KONURNAR hjer á myndinni eru flóttafólk, sem hefir
orðið að yfirgefa heimili sín vegna styrjaldárinnar. Alt urðu
þær að skilja eftir, nema pinkla, sem þær gátu borið með
sjer. Á undanförnum ófriðarárum hafa tugir þúsunda flótta-
fólks reikað eftir þjóðvegum Evrópu. Konumar. hjer á mynd-
inni eru að snúa heim til sín aftur, eftir að Bandamenn hafa
náð borginni, sem þær áttu heima í úr höndum Þjóðverja.
Bólusótt í Breflandi
London í gærkveldi. — Bólu
sótt hefir komið upp í sjúkra-
húsi einu í Middelsex og tók
hana fyrst gestur á sjúkrahús-
inu, en síðar fimm hjúkrunar-
konur og einn sjúklingur.
Tvær af hjúkrunarkonunum og
sjúklingurinn hafa nú dáið úr
veikinni, enda var ekkert af
þessu fólki bólusett.
— Reuter.
Loftsókninni beint
að Frakklandi
London í gær. Einkaskeyti.
FLUGSVEITIR bandamgnna beindu loftsókn sinni í dag gegn
herstöðvum Þjóðverja í Frakklandi og voru árásir á Frakkland
bæði frá Englandi og Ítalíu. Gerðar hafa verið árásir á ýmsa
staði í Norður-Frakklandi, París og umhverfi og Toulon.
Feroalag Sfellinius
til London
WASHINGTON í gærkvöldi:
Edward R. Stettinius, sem nú
gegnir störfum utanríkismála-
ráðherra Bandaríkjanna, birti í
dag nöfn þeirra manna, sem
fara með honum í hið fyrir-
hugaða ferðalag hans til Lon-
don til að ræða við breska
stjórnmálamenn. Meðal þeirra
er fara með ráðherranum, er
yfirmaður evrópeiskra mála í
utanríkisráðuneytinu, Freeman
Matthews og Wallace Murrey,
sem stjórnar því, sem viðkem-
ur afríkönskum og Litlu-Asíu
málefnum. Ennfremur forseti
John Iiopkins háskólans, Isaiah
Bowman, John Lee Pratt og
einn af nánustu samverka-
mönnum Stettinius, Robert J.
Lynch. —Reuter.
Frægl beitiskip fersl
AMERÍSK flugvirki fóru til
London i gærkveldi.
FLOTAMÁLARÁÐUNEYT-
loft.ácHsar á frönsku flota-
stijðina í Toulon í dag‘ og'
gerðu þar mikinn ursla. Flug-
virkin gerðu árás á kafbáta-
höi'niua, hafnarmannvirki og
skip á höfninni. Nokkrum
skipum var sökt. Flugmenn.
sem tóku þátt í árásinni segja.
að talsverð mótspyrna hafi ver
ið. aðallega frá loftvarnar-
þyssum. Nokkrar þýskar or-
usluflugvjelar komu á vett-
vang, en þeim var tvístrað.
Flugvirki gerðu síðast árás
á Toulon 4. febrúar s.l.
- í dag fóru ameriskar flug-
vjelai;, sem bækistöðvar hafa
við Miðjarðarhaf einnig til
árása á aðrar hernaðarstöðvar
Újóðverja. Var gerð árás á
flugvöll þeirra í Orveito og
Vierbo í Ítalíu.
Árásin á -Berlín.
Það hefir nú verið tilkynt,
að í árás amerískra flugvjela á
Berlín í fyrradag, hafi verið
skotnar niður 176 þýskar or-
ustuflugvjelar. •— Éandaríkja-
menn mistu 68 flugvjelar í
þessum leiðangri.
IÐ breska tilkynti í gær, að hið
fræga breska beitiskip „Pene-
lope" hefði farist af óvinavöld-
um. Var skipinu sökt undan
landgöngusvæðinu við Anzio.
Skip þetta er frægt fyrir það,
að komast frá Malta og til Gi-
braltar fyrir tveim árum. Rjeð
ust þýskar flugvjelar að skip-
inu nærri Malta og löskuðu það
mjög'. Leitaði skipið þá hafnar
í Malta, en varð þar fyrir svo
hörðum árásum, að foringinn
tók það ráð að láta í haf aftur
Reuter.
40 þús. þjóðverjar
falla í þriggja daga
sókn Zhukovs
London í gærkvöldi. — Einkaskeyti til Morg-
unblaðsins frá Reuter.
ZIiUKOVS hershöfðingja á suðurvígstöðvunum
sem nú er aðeins þriggja daga gömul, hefir
Rússum mjög að óskiun og er útlitið orðið ískyggi-
fyrir Þjóðverja, sem eru í Odessa, þar sem aðalundan-
þeirra. járnbrautin til Lwow, hefir nú verið rofin.
í herstjórnartilkynningu sinni í kvöld, að
Tarnopol í Pollandi og’Kamenetz-Podolsk
Rúmeníu. Á þessum slóðum hafa Rússar og
SOKN
í Rússlandi,
gengið
legt
haldsleið
Rússar tilkynna
þeir nálgist bæina
við landamæri
tekið 200 aðra bæi.
Öngþveili í Frakk-
landi er takmark
Þjóðverja
Eftir Sidney Taylor, stjórn-
málaritstjóra Reuters.
FREGNIR af andstöðunni
gegn Þjóðverjum í Frakklandi
varpa nokkru ljósi yfir „meist
aralegar fyrirætlanir" þýsku
herstjórnarinnar, þegar banda-
menn gera innrásina í Frakk-
land. Þjóðveijar ætla sjer að
koma á algjöru öngþveiti í
landinu. Stöðva verksmiðjur,
ræna sveitabýli og gera mat-
væli öll upptæk.
Allir vinnufærir Frakkar
verða að ganga í fjelög þeirra
manna, sem vilja vinna með
Þjóðverjum, eða verða að vinna
í hergagnaverksmiðjum, helst
þýskum. Þjóðverjar ætla sjer
að þurka út alla ættjarðartil-
finningu og yfirvinna alla mót-
spyrnu leynisambandanna. —
Þeir munu sleppa flóttamönn-
um í tugþúsundavís, þar sem
bandamenn ætla að sækja
fram. Þessir flóttamenn verða
reknir nauðugir frá heimilum
sínum.
Það er margt, sem bendir til,
að Þjóðverjar sjeu þegar byrj-
aðir á undirbúningi að þessum
fyrirætlunum sínum. Útvarpið
í París segir frá lögregluleit
við Seine-fljót og í Calvados-
hjeraði. Þessi lögregluleit
stjórnar Darnand yfirmaður
lögreglunnar og þjóðvarnar-
liðsins. Leitað er í hverju ein-
asta húsi og margir fangar
hafa verið teknir.
En í Haute Savoie hjeraði
eiga Þjóðverjar í reglulegum
bardögum við skæruliða. Þeir
menn í strandhjeruðum Suður-
'Frakklands, sem neítað hafa
að flytja úr húsum sínum, fá
minni matarskamt en aðrir. —
1 hérstjórnartflkynningunni
segir ennfremur, að Þjóðverj-
ar hafi gert tilraunir til gagn-
sóknar á þessum slóðum, en
þeim hafi öllum verið hrundið
við mikð mannfall í lið þeirra.
SÓKNIN TIL RÚMENÍU.
Ilarold King, frjettaritari
vor í Rússlandi, símar á þessa
leið í kvöld um hina nýju
sókn:
„Rússneski herinn, sem sæk-
ir í áttina til Rúmeníu undir
stjórn Gregory Zhukov hers-
þöfðingja, náði síðastliðinn
sólarhring nýjum stöðvum á
sitt vald. Á járnbrautinni milli
Tarnopol og Proskurov virðast
Rússar víkka út yfirráðasvæði
sitt, og hefir von Mannstein
hershöfðingi orðið að draga þar
að sjer herlið og hergögn frá
öðrum vígstöðvum.
Gífurlegt manntjón.
Blóðfórnir Þjóðverja á þess-
um vígstöðvum eru afar mikl-
ar. Á þremur dögum, síðan
Zhukov hóf sókn sína, hafa 40
þús. þýskir hermenn fallið og
45 þús. særst. Ennfremur hafa
Rússar tekið óvenjulega marga
fanga. Sagt er, að 40% af sum-
um hersveitum Þjóðverja í
Rússlandi hafi fallið.
Seinni frjettir herma, að
sókn Rússa beinist aðallega að
Tarnopol og Seretrár-dalnum,
en Seret-áin rennur í Dnieper
50 mílum neðar en bardagarn-
ir eru nú háðir. Síðan sóknin
hófst hafa Rússar sótt sums-
staðar fram um 25 km., þrátt
fyrir mjög erfið skilyrði. Rúss-
nesku hermennirnir hafa t. d.
oft orðið að vaða aurinn og
bleytuna í ökla. Aðstaða þýska
hersins þarna er mjög erfið
vegna flútnihgaörðugleika.
Eina leiðin er yfir Karpatafjöll
og er dregið í efa, að hjálp þá
leið geti komið í tæka tíð.
Rússneskar flugvjelar halda
uppi stöðugum árásum á bak-
sveitir Mannsteins marskálks
og herflutningalestir. Hafa
Framh. á 2. siðu.