Morgunblaðið - 09.03.1944, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 9. mars 1944
Bandaríkjamenn
stytfa
úfvarpsiíma sinn
í Ríkisufvarpinu
UPPLÝSINGASKRIFSTOFA
Bandaríkjanna, sem eins og
kunnugt er hefir haldið uppi
útvarpi gegnum íslensku út-
varpsstöðina hjer, hefir ákveð-
ið að leggja niður nokkuð af
útvarpstíma þeim. sem hún
hefir haft.
Eftirmiðdagsútvarp Banda-
ríkjamanna verður lagt niður
með öllu, nema á sunnudög-
um. Ennfremur verður hætt
að útvarpa frjettum á ensku í
tíma Bandaríkjamanna. Þeir
munu framvegis útvarpa hljóm
list I kvöldtíma, sem þeir hafa
haft, en það er flesta daga kl.
22—24.
Eins og skýrt er frá á öðrum
stað hjer í blaðinu, er McKeev-
.er, sem stjórnað hefir útvarps-
sendingunum, á förum af landi
burt.
— Sfjórnarskráin
Framh. af 1. síðu.
Atkvæðagreiðslan.
Miklar umræður urðu um
málið í deildinni og voru skoð-
anir manna ærið skiftar. — En
úrslitin urðu þau, að allar
breytingartillögurnar voru
feldar.
Fyrst kom til atkv. brtt. Jak.
Möllers. Hún var feld að við-
höfðu nafnakalli með 20:10 at-
kvæðum (tveir greiddu ekki
atkv, og þrír voru fjarverandi)
Næst kom til atkvæða brtt.
Jóns Pálmasonar og Jóh. Jós.
Hún var feld með 24:4 atkv.
Loks kom til atkvæða brtt.
forsætisráðherra. Og hún var
einnig feld með 18:14 atkv. —
(Þrír þm. fjarverandi). Var
viðhaft nafnakall.
Með tillögunni voru: Ásg.
Ásg., Bjarni Ásgeirsson, Emil
Jónsson, . Finnur Jónsson,
Helgi Jónasson, Jakob Möller,
Jóh. Jósefsson, Jón Sigurðsson,
Páll Zoph., Pjetur Ottesen, Sig.
Bjarnason, Sig. Þórðarson, Stef.
Jóh. Stefánsson, Jör. Brynj-
ólfsson.
En á móti voru: Áki Jakobs-
son, Einar Olg., Eysteinn Jóns-
son, Garðar Þ., Gísli Sv., Gunn-
ar Thor., Ingólfur Jónsson,
Jón Pálmason, Lúðvík Jósefs.,
Ólafur Thors., Páll Þorsteinss.,
Sigfús Sigurhj., Sig. Guðnason,
Sig, Kristjánsson, Sig. Thor-
■oddsen, Skúli Guðm., Sveinbj.
Högnas., Þóroddur Guðm.
Fjarverandi voru: Barði
Guðmundsson, Sig. E. Hlíðar og
Gísli Guðmundsson! hinn síð-
astnefndi er veikur.
Var nú stjórnarskráin í heild
borin undir atkvæði og við-
haft nafnakall. — .Samþyktu
hana allir viðstaddir deildar-
inenn, 33 að tölu; tveir þingm.
(Sig. E. Hlíðar og Gísli Guðm.)
voru fjarverandi.
Lýsti forseti (Jör. Br.) yfir
því. að lýðveldisstjórnarskráin
væri samþykt og yrði nú þjóð-
aratkvæðagreiðsla látin fram
fara um málið.
Sleit svo forseti fundi.
Rússar vita lítið um íslendinga, en
vilja auka vinsamleg kynni við þá
Samtal við rússneska sendiherrann,
Alexei Krassilnikov.
FYRSTI RÚSSNESKI sendiherrann á Islandi, Alexei 'Nicolay-
witch Krassilnikov, sem hingað er kominn fyrir nokkrum dög-
um, ræddi í gærmorgun við blaðamenn frá dagblöðunum í mót-
tökuherbergi sínu á Hótel Borg, en þar býr sendiherrann ásamt
starfsliði sendisveitarinnar og’fjölskyldum þess, alls 21 manni.
Sendiherrann sagðist vilja
biðja blöðin að færa íslensku
þjóðinni bestu kveðjur stjórnar
Sovjet-Rússlands og sínar. Það
væri stjórn sinni gleðiefni, að
nú hefði í fyrsta sinni verið
komið á beinu stjórnmálasam-
bandi milli Rússlands og Is-
lands. Sendiherrann kvaðst
ekki í vafa um, að vingjarn-
leg samvinna tækist með þess-
um tveimur þjóðum. Sendi-
herrann kvaðst vera ánægður
yfir að vera hingað kominn og
bað blöðin um að flytja kveðj-
ur sínar til þjóðarinnar og
kvaðst vona, að það yrði í hag
bæði Rússa og íslendinga, að
beinu stjórnmálasambandi
hefði verið komið á milli þjóð-
anna. Sendiherrann kvaðst
gera sjer far um að kynnast
þjóðinni, siðum hennar og venj
um sem fyrst.
Litlar upplýsingar um Island í
Rússlandi.
Er sendiherrann var að’ því
spurður hvort hann hefði ver-
ið kunnugur íslandi og' íslend-
ingum, er hann tók við sendi-
herrastöðunni, sagði hann, að
í Rússiandi væri ekki hægt að
fá miklar upplýsingar um land
og þjóð. Hann hefði kynt sjer
allt það, sem hægt var að fá að
vita í bókum, en það hefði ver-
ið af skornum skamti, aðallega
í alfræðiorðabókum og nokkr-
ir litlir pjesar á þýsku. — Á
þessu var ekki mikið að græða.
Starfslið sendisveitarinnar.
Eins og áður er sagt, eru 20
manns í fylgd með sendiherr-
anum. Sumt af því fólki, er
ekki starfsfólk, heldur konur
og börn starfsmanna. Sjálfur
hefir sendiherrann konu sína
með sjer og þriggja ára gaml-
an son þeirra hjóna. — Tveir
sendiráðsritarar verða í sendi-
sveitinni. Fyrsti sendiráðsrit-
arinn, sem ennfremur mun sjá
um upplýsingamál fyrir sendi-
sveitina heitir Korchakin og
var starfsmaður í rússnesku
sendisveitinni í Kaupmanna-
höfn. Hann er ekki kominn til
landsins og heldur ékki bíl-
stjóri .sendiherrans. '
Hitti Pjetur Benediktsson
í London.
Krassilnikov sendiherra hitti
Pjetur Benediktsson sendiherra
í London í boði, sem haldið var
í íslensku sendisveitinni í Lon-
don og ennfremur í boði krúss-
nesku sendisveitinni, sem hald
ið var í tilefni af afmæli Rauða
hersms í febrúarmánuði. Þar
va; og Stefán Þorvarðarson
sendiherra íslands í London.
Rússneski sendiherrann sagði
blaðamönnum, að það mættu
Krassilnikov, sendiherra.
(Myndina tók V. Sigurgeirss).
þeir vera vissir um, að vel yrði
tekið á móti Pjetri Benedikts-
syni er hann kæmi til Moskva
ag allt gert fyrir hann, er unt
væri.
Ætlar að læra íslcnsku.
Sendiherrann ságði blaða-
mönnum, að hann hefði í
hyggju að læra íslensku. Hann
hefði heyrt að íslenskan væri
erfitt mál aS læra, en það sama
væri sagt um rússneskuna. —
Hann ætlaði nú samt að reyna.
Krassilnikov er verkfræðing-
ur að mentun, eins og skýrt
hefir verið frá hjer í blaðinu
áður. Hann starfaði um tíma
við tæknileg tímarit, en gekk í
þjónustu utanrikismálaráðu-
neytisins árið 1942.
Verslunarviðskifti Rússa og
íslendinga.
Sendiherrann var að Oví
spurður hvort hann teldi, að
hægt væri að koma á einhverj-
um verslunarviðskiftum milli
Rússa og íslendinga. — Ekki
kvaðst hann geta neitt um það
sagt að svo stöddu. Ætti hann
eftir að kynna sjer iðnað og
landbúnað íslendinga áður en
hann gæti svarað þeirri spurn-
ingu.
Sendiherrann hefir ekki feng
ið neitt húsnæði til frambúðar
hjer í bænum.
Ný tegund leitarljósa.
London: — Fregnir frá Vichy
herma, að Þjóðverjar hafi tek-
ið í notkun nýja tegund leitar-
ljósa. Eru þar notuð infra-rauð
ljós, og hermir fregnin að þetta
sje ekki aðeins notað af loft-
varnasveitum á jörðu niðri,
heldur muni slíkum leitarljós-
um einnig verða komið fyrir í
Focke-Wulf næturorustuflug-
vjelum af nýrri gerð. — „Það
er sagt“, segir loks í Vichy-
fregninni, „að hin infrarauðu
leitarljós sju þannig að þau geti
lýst upp mjög vítt svæði“.
Fánatillagan af-
greidd frá nefnd
ALLSHERJARNEFND Sþ.
fekk til athugunar tillögu
þeirra Gunnars Thoroddsen og
Sigurðar Bjarnasonar um notk
un íslenska fánans.
Nefndin hefir skilað áliti um
tillöguna og leggur einróma
til, að hún verði samþykt svo-
hljóðandi:
„Alþingi ályktar að lýsa yfir
þeirri ósk til allra landsmanna,
að efld sje og aukin notkun ís-
lenska fánans ög virðing fyrir
honum sem tákni hins íslenska
þjóðernis og fullveldis.
Alþingi vill beina þeirri á-
skorun til bæjarstjórna, sýslu-
nefnda og hreppsnefnda um
land alt, svo og til fjelaga og
fjelagssamtaka, er vinna að
menningar og þjóðernismálum,
að beita áhrifum sínum í þá
átt, að sem flest heimili á Is-
landi eignist íslenska fánann,
komi sjer upp fánastöngum og
dragi fánann að hún á hátíð-
legum stundum.
Enn fremur beinir Alþingi
þeirri áskorun til verslunar-
stjettarinnar í landinu, að hún
sjái um, að efni í fána og fána-
stengur fáist, enda treystir AI-
þingi því, að hæstvirt ríkis-
stjórn hlutist til um, að ‘ inn-
flutningsleyfi fáist fyrir áður-
nefndu efni.
Loks skorar Alþingi á ríkis-
stjórnina:
1. Að vinna að undirbúningi
löggjafar um íslenska fán-
ann og leggja frumvarp um
það fyrir Alþingi, er það
kemur næst saman;
2. Að gefa út tilkynningu um
fánadaga, þ. e. þá hátíðis-
daga ársins, sem sjerstak-
lega er óskað, að allur lands
lýður dragi fána að hún“.
Slæmar horfur
vegna kolaverkfalls
í Wales
SJÖTÍU OG FIMM þúsund
kolanámumenn í Wales eiga nú
í verkfalli og er ekki unnið í
3/4 af öllum námum þar. Hafa
menn þessir gert verkfall
vegna þess að þeir eru ekki á-
nægðir með hækkanir, sem
gerðar hafa verið á kaupi
þeirra. — Er álitið, að þessir
menn hafi unnið sem nemur
upp undir 100 þús. smál. af kol
um á dag.
Lloyd George yngri, ráð-
herrann sem fer með námu-
málin, sagði í dag, að endur-
skoða þyrfti og samræma alt
kaup námumanna og hefir
hánn lagt fram tillögur á þeim
grundvelli, og gildi samningar,
ef þeir takast á þessum grund-
velli, til 1947. — Reuter.
Biskup heimsækir
íslendmga í Norður
Grand Forks, Norður-*
Dakota, 6. mars:
MEIRIHLUTI íbúa íslands-
bygðarinnar í Mountain í N.-
Dakota tóku á móti og buðu vel
kominn Sigurgeir Sigurðsson,
biskup, er hann heimsótti bygð
ina 4. mars. Biskupinn kom
þangað í bifreið í fylgd með
dr. Richard Beck, forseta Þjóð-
ræknisfjelagsins, John J. Bild-
fell fyrv. forseta Þjóðræknis-
fjelagsins og Bergthor Johnson,
forseta Winnipeg deildar Þjóð-
ræknisfjelagsins.
Á leiðinni var staðnæmst
sem snöggvast við Pembina, er
eitt sinn var tiltölulega fjöl- >
ment íslenskt bygðarlag. Þar
bjó sjera Jónas A. Sigurðsson,
íslenskur mentamaður og skáld
sem um margra ára skeið var
forseti Þjóðræknisfjelagsins og
fulltrúi þess á Alþingishátíð-
inni 1930. — Þar bjó einnig
Þorskabítur (Þorbjörn Bjarna-
son.)
íslendingabygðin í Pembina
og Cavalier, er stærsta íslend-
ingabygðin í Bandaríkjunum,
Þangað var komið snemma um
kvöldið. Sjera Haraldur Sig-
mar sóknarpresturinn í Moun-
tain og forseti hins Evangeliska
Lutherska kirkjufjelags í Vest-
urheimi, tók á móti biskupnum
og fylgdarliði hans.
Þjóðræknisfjelagsdeildin í
Mountain stóð fyrir samsæti, er
haldið var síðar um kvöldið,
og sátu það um 300 manns. —•
Ríkisstjórinn í Norður-Dakota,
John Moses, hafði falið dr. Beck
að vera fulltrúi sinn við þetta
tækifæri, og las dr. Beck brjef
frá ríkisstjóranum, þar sem
hann bauð biskupinn velkom-
inn. Lauk hann miklu lofsorðí
á íslendinga í Norður-Dakot.a,
og sagði að þeir bæru öll bestu
einkenni amerískra borgara og
hefðu engu tapað af íslenskum
arfi sínum, þó að þeir hefðu
tileinkað sjer ameríska menn-
ingu. í brjefinu stóð meðal
annars: „íslendingarnir í Norð
ur-Dakota hafa lagt mikinn
skerf til andlegs velfarnaðar og
þróunar á þjóðfjelagsmálum í
ríkinu, sem framtakssamir
bændur, góðir verslunar- og
viðskiftamenn, sem leiðandi
menn í ríkinu, hefir þetta fólk,
synir og dætur íslands, lagt
meiri skerf til hagsældar þessa
lands, en nokkurt annað þjóð-
arbrot. þar“.
í ræðu sinni talaði biskupinn
um ísland, eins og það nú er.
Hann sagði, að þrátt fyrir hin-
ar margvíslegu breytingar, sem
hefðu átt sjer stað hjá þjóðinni
á síðustu árum, hefði .megin-
kjarninn í íslensku þjóðlífi hald
ist óbreyttur. Hann talaði enn
fremur um hinn aukna áhuga,
sem íslendingar heima væru að
fá fyrir löndum sínum í Norður
Ameríku, og lagði hann áherslu
á, að gagnkvæmur áhugi á
kynni milli þjóðanna yrði auk-
inn til blessunar fyrir báða að-
ila.
Best að auglýsa í Morgunblaðinu