Morgunblaðið - 10.03.1944, Blaðsíða 11

Föstudagur 10 mars 1944
MORGUNBLABIt)
11
írri£
VÍCKt BAlírT?
h,eyrðum við glamra í pjátur-
diskum, eða einhverju þesshátt
ar hjá hermönnunum, og einn
þeirra sönglaði án afláts gegn-
um nefið — þjer vitið hvað
söngurinn þeirra hjerna er
þunglyndislegur — maður
gæti næstum spangólað eins og
hundur sem heyrir fiðlumúsik,
þegar maður hlustar á hann.
Loks vaknaði hinn Háttvirti, og
jeg sagði honum, hvernig komið
var. Hann var merkilega ró-
legur og geðprúður. Honum
fanst þetta fyndið. Hann var
jsvo belgfullur af ópíum, að
honum fanst það fyndið. Hann
bað um eitthvað að borða. Kuei
gaf honum soðin hrísgrjón, sem
voru á bragðið eins og rottu-
eitur — eða eins og jeg ímynda
rpjer rottueitur —
,,Geta hrísgrjón þessi hafa
eitruð?“ flýtti sir Henry sjer að
spyrja.
„Hvað eigið þjer við með
eitraður?“ spurði Kurt. Yfir-
heyrslan færðist æ nær því að
vera eintal hans. „Þjer eigið
við að hinn háttvirti hafi dáið
af því? — Nei, jeg býst ekki
við því. Jeg álít Kwe Kuei heið
arlegan náunga að sínu leyti,
og þegar öll kurl koma til graf-
ar át jeg sömu fæðu og hinn
háttvirti, án þess að verða blár
í framan. Þjer haldið að Kuei
h,afi haft í hyggju að eitra fyrir
okkur og ræna fjemætinu?
Skrýtið að mjer skyldi aldrei
detta það í hug. Nei, jeg er viss
um að hrísgrjónin voru ekki
eitruð. Þau voru aðeins þann-
ig á bragðið“.
Sir Henry Kingsdale-Smith
hristi höfuðið. Ef Kurt Planke
var sekur um dauða þessa vesa-
língs Russells, þá gerði hann
vissulega undarlega lítið til að
sanna sakleysi sitt.
„Jæja, haldið áfram“, sagði
hann og barði horuðum, kín-
verskum vísifingri sínum í borð
ið.
„Er kvöldið nálgaðist fór hr.
Russell að verða erfiðari viður-
eignar", hjelt Kurt áfram.
„Hann varð svo hávær að Kuei
neyddist að koma aftur með
pípurnar. Hann reykti eins og
vitfirringur, það verð jeg að
segja. Jeg reykti líka aftur.
Þetta var hreinasta brjálæði,
það skal jeg viðurkenna. En
þegar alt kom til als var pípan
eina ánægjan sem við áttum
völ á. Dagurinn hafði verið okk
ur erfiður og þreytandi. Jeg
veit ekki hverskonar samsull
þ'að var sem Kuei gaf okkur:
það var svart eins og skósverta
og hræðilegt á bragðið. í stað
þess að gera okkur, syfjaða og
ánægða æsti það okkur upp. Að
minsta kosti varð hinn Hátt-
virti sjerlega uppstökkur af
því. Hann var einkarlega erf-
iður, þegar Kuei sagði honum,
að hann ætti ekki meira til.
Ennþá erfiðari en hann var
nokkurntímann undir áhrifum
áfengis. Jeg íhugaði málið og
hugsaði: við getum ekki beðið
hjer til dómsdags, stríðið getur
varað í það óendanlega. Jeg
sýndi Kuei hundrað dollara úr
seðlaveskinu sem sá Háttvirti
hafði trúað mjer fyrir. Það lá
við að hann fengi slag. Jeg veit
ekki hvernig hundrað dollararn
ir skiptust, en hvað sem öðru
líður hleypti hann "okkur út
morguninn eftir, og við áttum
furðu ljett með að komast fram
hjá vörðunum. Síðan fylgdi
jeg hinum Háttvirta alla leið
að dyrum sínum, þar sem hann
var ekki sjerlega styrkur á fót-
unum. Það var í morgun. I
morgun — “, endurtók Kurt
steinhissa.
„Og svo?“ sagði sir Henry
óþolinmóður.
,,Og svo? Jeg var dauðupp-
gefinn. Jeg kastaði mjer ofan
í rúmið og fór að sofa. Ef hinir
kumpánlegu sendiboðar yðar
hefðu ekki vakið mig, væri jeg
líklega steinsofandi“.
„Hvernig vissuð þjer þá, þeg
ar þjer vöknuðuð, að Russell
var dáinn?“ spurði sir Henry
og var á svipinn eins og fálk-
inn sem rennir sjer á bráð sína.
„Já, hvernig stendur á því?“
endurtók Kurt og starði á hann
steinhissa.
Dr. Hain stóð upp og sagði:
„Jeg kom til herbergis Kurts
og sagði honum frá því. Hann
hlýtur að hafa sofnað aftur og
því gleymt að jeg hafi talað við
hann“.
„Nú langar mig til að spyrja
yður einnar spurningar“, sagði
sir Henry. „Tókuð þj'er ekki
fyrir kverkar Russell þegar þið
voruð einir á ganginum, og tók
uð þjer ekki af honum seðla-
veskið meðan hann var með-
vitundarlaus af yðar völdum.
„Nei, sagði Kurt og hló að
þessari uppástungu.
Enn einu sinni þurfti dr. Hain
að leggja orð í belg.
„Það sáust engin merki um
líkamlegt ofbeldi á líkinu“,
sagði hann. Frank Taylor hrökk
við, þegar hann heyrði talað um
Russell sem lík.
„Þjer vitið að það er ólöglegt
að reykja ópíum og að þjer verð
skuldið þunga hegningu fyrir
að gera það“, sagði sir Henry
Kingsdale-Smith. Kurt áleit
þessa athugasemd ekki svara
verða. „Hversvegna reyktuð
þjer þá og þar að auki í -svona
niðurlægjandi umhverfi?“
spurði sir Henry. Hann var
ekki að hræsna; hann gat að-
eins ekki fundið neinn skyld-
leika milli ópíums eins og hann
reykti það og ópíums eins og
aðrir reyktu það.
„Jeg þarf varla að skýra það
fyrir yður, herra“, tautaði Kurt.
Hann ljet höfuðið síga niður á
bringu og hugsaði sig um. „Þjer
munið að öllum líkindum ekki
skilja það“, hjelt hann áfram.
„Það var eiginlega vegna hljóm
listarinnar".
„Hljómlistarinnar?“ endur-
tók sir Henry skilningssljór á
svip. .Dr. Hain beygði sig á-
fram eins og á hann væri yrt.
„Já, vegna hljómlistarinnar“,
sagði Kurt og kinkaði kolli.
„Þegar maður er búinn að
reykja nóg — rjett áður en
maður sofnar — þá heyrir mað-
. ur hljómlist, hljómlist sem
j aldi’ei hefir verið skiúfuð nið-
| ur. Þetta kann að virðast skop-
j legt, en jeg hugsaði oft í
i fyrstu: Ef jeg gæti munað þessa
j hljóma og skrifað þá niður, þá
j— Jeg er nefnilega hljómlistar-
maður, sjáið þjer til“, flýtti
hann sjer að bæta við. „Jæja,
þarna hafið þjer allan sannleik-
ann“, sagði hann að lokum.
„Það versta við að drekka sig
fullan — er eflaust að maður
fyllist sjálfstrausti“.
Sir Henry Kingsdale-Smith
sat um stund þögull og hugsi.
„Nú er röðin komin að dráttar-
karlinum“, sagði hann að lok-
um.
„Gaktu fram, dráttarkaid",
sagði túlkurinn og hann sagði
orðið dráttarkarl eins og það
væri skammai'yrði. Yen gekk
einu skrefi nær.
„Gæti jeg fengið vindling?“
spurði Kurt aftur, og um leið
og hann hafði fengið hann,
reykti hann með áfergju.
Yen stóð þarna með mátt-
lausa handleggi niður með hlið-
unum og opinn munn; það skein
í horaða bringu hans gegnum
opinn jakkann og hann lyktaði
eins og hrætt dýr, því að hinn
kaldi sviti óttans spratt út á
honum án afláts. Nokkrir hó-
telsþjónanna höfðu kallað til
hans, að farþegi hans þá um
morguixinn væri dauður. Þótt
hann gæti ekki skilið hvernig
það kæmi honum við, var þó
annað sem vakti enn meiri undr
un og' ótta hjá honum — návist
gamla læknisins, sem nokkrum
dögum áður hafði stungið hann
með hinni miskunnarsömu nál.
Hið eina sem gaf honum aukinn
kjark og sjálfsálit, var meðvit-
undin um hinn dýra hatt, sem
hann hafði á höfðinu. Hann ljet
litla hneygingu fylgja með
hverju jái og neii, og sagði eng-
in önnur orð.
Svör hans staðfestu framburð
Kurt Planke. Það var ekki fyrr
en hann var spurður, hvort
hann hefði einnig reykt við
þetta tækifæri, að hann byrjaði
að Ijúga.
Pjetur og Bergljót
Eftir Christopher Janson
23.
Fjórði kafli.
Veturinn var liðinn og það var vor í lofti. Fjörðurinn
var löngu íslaus og auður og allur snjór tekinn upp.
Brumknappar sprungu út á trjánum, og sólargeislarnir
læddust inn milli greinanna hlýtt og mjúklega, til þess
að heilsa upp á garnla kunningja. Blærinn þaut út eftir
firðinum og var að gá að því, hvort fuglarnir færu ekki
bráðlega að koma til sumarheimkynna sinna, því skógur-
inn var þegar farinn að búa þeim húsaskjól. Alt var að
verða reiðubúið handa sumargestunum. Vindurinn hafði
sjálfur annast hreingerningarnar; h'ann hafði feykt rusl-
inu langt út á sjó og svo tók sjórinn við því, og hvert
hann fór með það, veit enginn. Trjen höfðu þvegið sjer
um ræturnar úr snjó og úr regnvatni um krónurnar, svo
það glampaði á þau og svo þurkaði blærinn þau á eftir.
Sjálfur þaut hann um, hinn vorglaði blær, hvískraði og
hló, þaut um milli greinanna og sagði trjánum svo skemti-
legar sögur, að þau skellihlóu öll líka. — „Nú sprettur
svei mjer bærilega“, sögðu menn, þegar þeir hittust á
förnum vegi. Og svo komu farfuglarnir hver af öðrum,
steindepill og þröstur, söngspör og gaukur og bráðlega
hljómaði allur skógurinn af söngvum þeirra. Og síðan
komu líka aðrir farfuglar, en heldur stærri, það voru
Englendingarnir. Og handa þeim hafði líka verið búið
húsrúm, þvegið og sópað og Árni á Bjarnarstöðum hafði
meira að segja látið setja nýja rúðu í gluggann á einu
loftherbergi, því þar átti hann að vera, stóri farfuglinn
hann Mr. Smith.
Mr. Smith var vel kunnur í sveitinni, því hann hafði
komið þangað einu sinni áður, og fólki hafði g^ðjast vel
að honum. Hann gat talað sama mál og fólk talaði í sveit-
inni, bara þegar hann reiddist eða þurfti að flýta sjer,'
gat hann orðið snöggur upp á lagið og þá komu út úr
honum svo ákaflega skrítin hljóð, og svo einkennilegt
mál, að enginn gat skilið hann.
Þessi fugl, sem Árni bóndi tók á móti og veitti húsa-
skjól og fæði, var allur röndóttur, í röndóttum jakka og
röndóttu vesti, röndóttum buxum og röndóttum sokkum.
Brækurnar náðu ekki lengra en rjett niður fyrir hnjeð og
þar kom á þær stór poki; stígvjelin voru upphá, reimuð
og járnslegnir sólarnir, svo það glumdi í öllu, þegar
Smithinn gekk um gólf. En skrítnastur af öllu var þó
hatturinn. Hann var kringlóttur og grár á lit, og á hann
( allan var hitt og þetta drasl saumað eða límt, korkmolar
IjfHP ^TIigT mo*^Jú/nJea-

í veitingahúsi sátu þrír ung-
ir menn og töluðust við. Segir
þá einn þeirra: „Jeg trúi því,
sem jeg skil, því og engu öðru“.
„Já, sama segi jeg“, sögðu
hinir báðir.
Nálægt þeim sat gamall mað-
ur, sem heyrt hafði það, sem
þeir sögðu. Hann gengur til
þeirra og segir:
„Má jeg segja ykkur, ungu
herrar, ferðasögu mína í dag“.
Því játuðu hinir.
„Jeg fór með járnbraut11,
byi'jaði gamli maðurinn, „og
sá þá nokkrar gæsir, sem voru
að kroppa gras. Trúið þið því?“
„Já“, svöruðu ungu menn-
irnir.
„Seinna sá jeg nokkrar kýr
og sauðkindur, sem einnig
kroppuðu gras. Trúið þið því?“
„Já“, var svarið.
„Og seinast sá jeg hesta, sem
einnig bitu gras. Trúið þið
því?“
Ungu mennirnir játuðu einn-
ig þessu.
„Jeg sá, að það voru fjaðrir
á gæsunum, ull á kindunum,
stutt, þjett hár á kúnum og
sterkt makka- og taglhár á
hestunum. Trúið þið því?“
„Já, autvitað trúum við því“.
„Gott er það, að þið trúið
þessu, en getið þið nú sagt
mjer: Hvernig stendur á því,
að nokkuð af grasinu, sem gæs-
irnar átu, verður að fjöðrum,
og nokkuð af samskonar grasi,
sem kindurnar átu, verður að
ull, og nokkuð af grasinu, sem
kýrnar átu, vei’ður að þjettum
hárum, og nokkuð af grasinu,
sem hestarnir átu, verður að
löngum tagl- og faxhárum?“
Það er ekki getið um að ungu
mennirnir hafi verið fljótir til
svars.
Þegar Napoleon keisari var
á leiðinni frá Elbu til Parísar
10.—20. febr. 1815, ritaði rit-
stjóri blaðsins „Le Moniteur“
eftirfarandi frjettir:
10. febr.: Mannætan er nú
sti'okin úr holu sinni.
11. febr.: Ski'ýmslið frá Cor-
sica er nú komið á land við
Cap Juan.
12. febr.: Tígrisdýrið er kom
ið til Cap.
13. febr.: Ófreskjan er í nótt
í Grenoble.
14. febr.: Hirin grimmi harð-
stjóri er kominn fram hjá Lyon.
15. febr.: Ofbeldismaðurinn
er nú ekki lengra frá París en
60 mílur.
16. febr.: Bonaparte fer nú
hratt yfir til París.
17. febr.: Napoleon er nú
kominn að borgarveggjunum.
18. febr.: Keisarinn er nú
kominn til Fontainebleau.
19. febr. : Hans keisaralega og
konunglega hátign hjelt í dag'
inn í sínar keisaralegu hallir
með sigurhi'ósi sinna trúuðu og'
auðmjúku þegna.
★
Þegar hinn frægi læknir
Dumoulin lá fyrir dauðanum,
voi'U mai'gir læknar hjá honum.
Undir andlátið sagði hann:
„Jeg læt eftir mig þrjá góða
lækna, það er vatnið, vinnan og
hófsemin“.