Morgunblaðið - 12.03.1944, Blaðsíða 4

Morgunblaðið - 12.03.1944, Blaðsíða 4
4 MORGUNBLAÐIÐ Sunnudagur 12. mars 1944 Nýuif! Nýung! Höfum fengið sendingu af amerískum Pappaskífum mjög hentugum til utanhússkíæðningar á þök og veggi. — Smekklegir litir. Sænsk-íslenska Verslunarfjel. h.fj Rauðará. — Sími 3150- lim Esperanto: Ameríka verður ekki fundin á ný Eftir Ismael Gomes Braga Gúmmíslöngur fyrirliggjandi * A. Einarsson & Funk Húrgreiðsludumu Hárgreiðslustofa Bíbí Ilalldórs óskar eftir Ilárgreiðslu- $ dömu. — Sími 4109. Ý X Látið ekki happ úr hendi sleppa! Vor og sumur | Kvenkúpur, enskur * verða seldar mjög vægu verði næstu daga. Verzlun Ben. S. Þórarinssonar Laugaveg 7. X * Sími 3285. ____.. . Í ° ö % Fasteignir á Húsavík til sölu Fasteignir mínar á Húsavík. íbúðarhús, vörugeymsluhús og sjóbúðir, með lóðarrjett- indum, eru til sölu nú þbgar. Tilboð óskast send undirrituðum, er gefur allar upplýsingar viðvíkjandi eignunum. Einar Guðjohnsen. Kryddvörur Kanill, Pipai’, Karry, Allrahanda, Negull, Lárberja- lauf, Kardemommur, Muskat, Engifer, Sinnep .og Natron. Eggert Kristjánsson & Co. hl Grein þessi er þýðing á kaflá (nokkuð styttum) úr bókinni Esperantismo eftir lsmael Gomes Braga — útgefin í Rio de Jan- eiro 1942. I fjelagsblaði Rotary Inter- national 8. ág. 1941, birtist skemtijeg grein undir fyrir- sögninni Alþjóðlegt hjálparmál. Samkvæmt þeirri grein starfar nú fjelagsskapur, sem nefnist The Intcrnational Language Associatioh (IALA), að því að finna lausn á viðfangsefninu um alþjóðámál, og eru meðlim- ir þessa fjélagsskapar nú komn ir að þeirri niðurstöðu., að tak- ast megi að skapa hlutlausf mál úr hinum vestrænu mál- um. Að þessu vinnur nú IAL\ og hyggst á sínum tíma að birta nýtt mál, sem síðan verði út- breitt um allan heim. Rotary-fjelagar bíða þess- vegna, svipað og portúgalskir Sebastianistar, sém hafa beðið endurkomu konungsins Dom Sebastiano í nokkrar aldir, því að hann ferðaðist til Afríku á 16. öld og hefir enn ekki komip aftur. Gyðingar vænta einnig komu Messíasar, sem muni leysa öll vandamál þeirra og stofna gyðinglegt heimsveld: Að bíða er gott, því að sá sem bíður, á jafnan von. Gyðingar hafa rjett fyrir sjer, því að koma Messíasar er sögð fyrir af spámönnum í hinum nelgu ritum Israels, og þvi mun hann áreiðanlega koma! En flestir menn vænta nú ekki lengur komu Messíasar, af því að þeir trúa því, að hann sje nú beg- ar kominn og aðeins hin;r blindu viðurkenni ekki komu hans. A sama hátt verða Rotary- fjelagar að bíða, því að IALA hefir lofað og — eftir ýtarlegr rannsókn á hinum vestrænu málum — fundið út, að skapa megi úr þeim nýtt mál til al- þjóðlegrar notkunar. Þó hafa löngu á undan þessari upp- götvun IALA birtst hundruð af slíkum tilbúnum málum, sum þeirra mjög skemtileg, og voru öll mynduð áf hinum vest rænu málum og sköpuð af heimsfrægum málfræðingum. Samt hefir aðeins eitt þeirra reynst hafa nægan fullkom- leika og lífsþrótt til að bera til þess að halda velli alt til þessa dags, hin reyndust öll dauð, jafnvel þegar í fæðingunni, þrátt fyrir allar fræðikenning- ar og sálfræðilegar bollalegg- ingar höfundanna. Hið eina þeirra, sem haldið hefir velli, er Esperanto, sem kom fram á sjónarsviðið fyrir nákvæmlega 55 árum (nú bráðum 57 árum). Framfarir þess hafa verið stöð ugar alt til þessa. Margir esper antástar eru dánir, en aðrir koma í staðinn. TJnga fólk dagsins í dag lærir það og not- ar af sama áhuga og krafti og fyrstu esperantistarnir, sem eru þegar fyrir löngu dánir, því að málið er sannarlega vottur sigúrs mannlegrar snilli. Höf- undur þess var sannnefndur snillingur; hann Ijet ekki eftir sig — eftir 50 ára æfistarf — eitthvert dautt form alþjóðlegs máls, heldur virkilegt lifandi alheimsmál. Eftir að Esperanto.kom fram á sjónarsviðið hefir fjöldinn all ur af ,,alþjóðamálum“ komið fram. Sum þeirra voru ágæt að byggingu, en andvana þegar í fæðingunni af þeirri einföldu ástæðu, ag þau komu ekki fram á rjettum tíma; þau birtust of seint, þar’ sem Esperanto hafði þá þegar breiðst allmikið út víðsvegar um heim, og 'út- breiðsla þess hafði skipt mann- kyninu í tvo flokka: annar, sem aðhyltist hugmyndina um alþjóðamál, valdi Esperanto, en hinn trúði ekki á sjálfa hug- myndina. Esperantohreyfingin er ein- mitt blómlegust í þeim löndum, Hinir nýju höfundar hófu öfl uga útbreiðslustarfsemi, kendu vinum sínum hið nýja kerfi, sömdu kenslubækur o. s. frv., en hinir fáu liðsmenn þeirra fóru smám saman yfir til Esperantos eða mistu áhugann fyrir málefninu; Esperanto hefir því erft árangurinn af starfi þeirra. Líkt og fljót, sem er fljót vegna þess að það á upptök sín uppi í fjallinu og fær vatn frá ám og lækjum, sem í það falla, fær Esperanto ávöxtinn af útbreiðslu allra hinna nýju „alþjóðamála“, vegna þess að það varð til á undan þeim, Það er nú þegar orðið að fljóti. Um sum málefni ræður tím- inn miklu. Ef nútímamenn færu að gera rannsóknir á möguleikum fyrir tilveru Ameríku og möguleik- um fyrir að finna hana, væri það fjarstæða og heimska, þó að skipasmíðar nútímans sjeu miklum mun fullkomnari en á dögum Kólumbusar. Ef heil nefnd framúrskarandi visinda- manna í Evrópu tæki sjer fyrir hendur að finna Ameríku og beittu við það miklu vísinda- legri og traustari aðferð en Kólumbus og hefðu til þess stóran skipaflota, myndu þeir aðeins gera sig að hlægilegum heimskingjum, því að Ameríka hefir þegar verið fundin og bygð. Um alþjóðamál gegnir svip- uðu máli. Menn geta ekki fram- ar fundið upp alþjóðamál, af því að það hefir nú þegar verið fundið upp. Heimurinn hefir nú þegar valið Esperantó sem alþjóðamál framtíðarinnar. Menn geta kunnað Esperanto eða kunnað það ekki, en menn geta ekki blekt mannkynið með því að telja því trú um, að Esperanto sje ekki til, því að IV2—2 miljónir esperantista í heiminum Sanna best tilveru þess. Markmið mitt í þessum kafla er aðeins að skrá þá staðreynd, að hinn áttunda dag ágústmán. á því hérrans ári 1941 er starfandi alþjóðleg hreyfing, sem vinnur að vísindalegum rannsóknum í þágu framtíðar- útbreiðslu .... Esperantos. Esperanto varð til á hinu rjetta augnabliki, og hin nauð- synlegu skilyrði hjálpuðust að um að veita því sigurinn. Þau skilyrði munu ekki endur- takast, hjól tímans snýst aldrei til baka. Ef ný kerfi „alþjóða- mála“ koma fram og höfundar þeirra reyna að útbreiða þau meðal almennings, munu þeir aðeins með því vekja áhuga fyrir sjálfri hugmyndinni um alþjóðlegt hjálparmál, og jafn- vel þó að einhverjir væru um tíma í vafa um, hvaða mál þeir . ættu að velja, yrði útbreiðsla Esperantos þó örari á þeim 1 tíma en nú. þar sem mest hefir verið reynt til að útbreiða önnur „alþjóða- ,mál“ — Ido, Okcidental o. fl. 1— svo sem í Svíþjóð, Sviss, Hol landi og Frakklandi. Sjerhvert nýtt „alþjóðamál11 getur aðeins stuðlað að, en aldrei tafið fyrir framgangi Esperantos. Við | (esperantistar) getum því ró- legir gengið okkar veg, því að Esperanto hefir nú þegar sigr- að. Viðfangsefnið um alþjóð- legt hjálparmál er leyst fyrir fult og alt. Ólafur S. Magnússon þýddi. Mótorbátur — Veiðarfæri Til sölu er nú þegar ca. 12 tonna mótorbátur. sem er að koma úr slipp. eftir gagngera endurbyggingu Báturinn er með 30/40 hestafla Tuxham-vjel. Bátnum getnr fylgt línuspil, dragnótavjel og mik- ið af veiðarfærum, þar á meðal 100—200 hlóð af nýrri og lítið notaðri línu. Báturinn verður seldur með eða án veiðarfæra. Sömuleiðis getur komið til rnála að selja veiðarfæri sjérstaklega, Upplýsingar á skrifstofu Mjólkurfjelags javíkur, sími 1125 kl. 1-3 á morgun og næstu daga

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.