Morgunblaðið - 19.03.1944, Blaðsíða 11
Suimudagnr 19. mars 1944.
MORGUNBLAÐIÐ
11
víocmwn
með sápu og bursta. Sumstað-
ar var blóðið svo klístrað við
hörund hennar, að hann varð
að nudda sama blettinn lengi
til að ná honum af. „Guði sje
lof, að þú ert komin, Ruth“,
sagði hann aftur og aftur.
„Varstu hræddur?“ spurði
hún. Hún sat með hnjen upp
undir höku og handleggina
krosslagða yfir brjóstið, svo að
lítið sást af henni.
. „Hræddur?“ sagði Frank.
„Hvort jeg var hræddur? Ruth,
þú veist ekki, hvernig mjer
hefir liðið“.
Hann lyfti henni upp, þegar
hann áleit hana vera orðna
nógu hreina, vafði utan um
hana Stóru baðhandklæði og
bar hana síðan að rúminu.
„Jeg er alt í einu svo þreytt“,
Sagði hún og lagði höndina á
öxl hans. Og enda þótt hún
væri svona smávaxin og hann
svona stór, gat hanrt komið því
.þannig fyrir/ að höfuð hans
hvíldi á brjósti hennar, frið-
sælasta, hreinasta og öruggasta
stað heimsins. „Ó, Ruth-------
Ruth“.
Hann lagði handleggina um
mitti hennar og lá grafkyr.
„Konfúsíus er dáinn. Hræðsl
an var honum um niegn“, sagði
Ruth. Hár Franks var rjett við
varir hennar, hlýtt og hugg-
andi.
Barnsfæðingin hafði komið
milli hennar og alls hins hræði
lega, sem hún hafði sjeð, en
hú, þegar hún lokaði augunum
og hvíldi sig, rifjaðist það alt
upp fyrir henni aftur.
„Sprengjur eru hræðilegar11,
sagði hún og það fór hrollur
um hana. Frank strauk henni.
Hann tók hönd hennar og bar
hana að vörum sj'er, og virti
hana síðan fyrir sjer.
„Hvað er þetta?“ spurði
Ihann, þegar hann sá dálítið
sár á henni.
„Ekkert. Konan beit mig
þarna í fæðingarhríðunum",
sagði Ruth og gleymdi sprengj-
unum í svipinn.
„Beit hún þig?“ spurði Frank
hneykslaður.
„Já, hún beit mig, þegar kval
irnar voru sem mestar. Jeg
ætla líka að bíta, þegar jeg
kemst í spor hennar“, bætti
hún við og kinkaði kolli til
hans. Frank hló lágt. „Konan
mín“, sagði hann. „Drengurinn
ininn“, sagði Ruth. ,
„Nú verð jeg aldrei framar
einn“, sagði hann.
„Aldrei framar“, sagði Ruth.
Þú hefir aldrei áður verið
svona, hugsaði hún, full undr-
-unar.
En hinar erfiðu stundir þessa
dags áttu sterkan þátt í að
varpa honum í faðm Ruth og
láta í Ijós við hana tilfinning-
ar. sem hann hafði hingað til
reynt að halda leyndum.
„Sprengjur — þetta er að-
eins byrjunin“, 'sagði hann.
„Það á eftir að verða enn
verra. Jeg er búinn að íhuga
málið til hlítar. Við dveljum
ekki hjer í Shanghai í fram-
tíðinni. Við hljótum að fara
hjeðan. Þetta er mesta óþverra
bæli“.
• „Eins og þú vilt“, sagði Ruth
auðmjúklega. En hún trúði
)
honum raunar ekki. „Hvert
eigum við að fara? Atvinna þín
er hjerna“, sagði hún skynsam-
lega.
Frank bandaði þessu öllu frá
sjer með hendinni. „Jeg er bú-
inn að fá mig fullsaddan á
Shanghai. Það fara allir í hund
ana hjerna, Ruth litla. Jeg get
sagt þjer það, að þrjú hundruð
dollarar á mánuði eru engin
kostakjör. Og svo strið og
svo stríð og sprengjur í þokka-
bót. Auk þess sje jeg greini-
lega, að þú hefir tilhneigingu
til að vera þar, sem kúlna- og
sprengjuregnið er þjettast“,
„En þú?“ spurði Ruth.
„Já, jeg ef til vill líka“, sagði
hann fjarhuga. „Hlustaðu nú
á, jeg ætla að segja þjer, hvað
jeg er búinn að ákveða. Við
strjúkum hjeðan. Við skulum
vera skræfur og hopa af hólmi.
Hvað koma Kínverjar og Jap-
anar okkur við? Hvað kemur
Shanghai okkur við? Það er
ekkert, sem hefst upp úr dvöl
hjer, nema óhreinar hendur.
Við*skulum taka næsta skip frá
Ameríku og sigla til Hawaii.
Hvað segirðu við því?
lægðar, emveru og ótta. Þau
lágu lengi þögul og hreyfing-
arlaus.
Jeg vissi ekki, hugsaði Ruth,
að nokkuð þessu líkt væri til.
<5=5!
Pjetur og Bergljót
Eftir Christopher Janson
31.
fossinn ætti eftir að syngja líksönginn yfir þeim þetta
kvöld. En þarna stóð nú Englendingurinn íyrir neðan
allan halla, og það var eins og þungurn steini væri ljett
af Pjetri, þegar hann hafði klifrað síðasta spölinn og stóð
aftur niðri á jafnsljettu, vissi hann varla hvernig hann
„Jeg sje ekkert nema regn-! átti að láta, svo kátur varð hann. Svo leit hann upp, og
,rí r» m’mo1* eortífí hún litlil ... . . . .
boga núna“, sagði hún litlu
seinna án þess að opna augun.
„Talaðu ekki“, hvíslaði
Frank. „Talaðu ekki, segðu
ekkert, en vertu hjá mjer —
að eilífu“.
Það var barið að dyrum, í
fyrstu mjög lágt, síðan dálítið
hærra.
Frank settist upp.
„Vertu ekki áhyggjufull“,
sagði hann. „Vertu ekki hrædd.
Það er ekkert — enginn getur
aðskilið okkur. Ekkert getur
framar komist upp á milli okk-
ar. Vertu ekki hrædd“.
Ruth leit steinhissa á hann.
„Hví skyldi jeg vera hrædd?“
sagði hún aðeins.
Frank gekk að dyrunum, en
hikaði við að opna þær. Það
var barið í þriðja skifti. Hann
lagfærði á sjer hárið, sneri
lyklinum og opnaði. Fyrir ut-
an, í hálfdimmum ganginum,
stóð lágvaxinn Japani. Hann
„Hawaii“, var það eina, sem bafði böggul undir handleggn-
Ruth gat sagt.
„Hawaii“, hjelt Frank á-
fram. „Það er einmitt staður-
inn fyrir okkur. Við skulum
fara til Hawaii“, og er hann
sagði þetta, liðu sýnir fyrir lok
uð augu hans; pálmatrje, blóm,
endalausar breiður sykur-
ekra, söngvar verkamannanna,
gullna regnið og svo síðust
allra Mamó, hin unga og fagra
móðir hans, á litlum hesti,
Mamó í sandinum á sjávar-
ströndinni, Mamó, sem synti
við hlið hans, þegar hann var
lítill drengur .....
„Jeg átti eiginlega aldrei
móður, það er það, sem að er“,
sagði hann. Ruth þrýsti hon-
um enn fastar að brjósti sjer
og byrjaði að rugga honum til
og frá.
„Við verðum að fara til
Hawaii“, sagði hann aftur.
„Stjúpfaðir minn hlýtur að
geta útvegað mjer eitthvað að
gera. Auk þess getum við lif-
að á stolnum banönum, kókos-
hnetum og fiski. Steikt huma-
huma nukanukaapuaa", sagði
hann og brosti, er þessi löngu
gleymdu orð komu upp í huga
hans. „Við verðum óumræði-
lega hamingjusöm á Hawaii,
óumræðilega og takmarkalaust
hamingjusöm. Hvað segirðu
við því?“
Ruth var farin að verða á-
hyggjufull. „Ertu drukkinn?“
spurði hún. Hann hjelt áfram
að horfa svo fast á hana, að
hún varð að líta undan.
„Ef til vill segi jeg þjer það
einhverntíma“, sagði hann.
„Seinna“.
,,Hvað?“ sagði Ruth óróleg.
,,-Hvað ætlarðu að segja mjer?“
,,Alt“,- sagði Frank. Hann
lagðist aftur niður við hlið
hennar. Hann fann hjartslátt
hennar við gagnaugu sjer.
„Litli fugl!“ sagði hann. Síðan
færði hann sig til, uns varjr
þeirra mættust. R'uth andvarp-
aði djúpt eins og í svefni. Smáit
og smátt hurðu árin, ár skiln-
aðar og ókunnugleika, fjar-
um og hann hneigði sig og
brosti.
„Jeg er kominn til að skila
bókunum“, sagði hann.
★
Þá var það, að sprengjan
fjell, sem lagði bygginguna í
rústir, gróf menn í rústunum
og t>att enda á ótta og ham-
ingju, hatur og' líf. Og það er
ekki eftir að segja frá neinu
af fólkinu, sem við höfum
fylgst með til þessa, nema
dauðastund þess.
Ruth, sem sat á rúmstokkn-
um og horfði á Frank með við-
kvæmni og undrun, og furðaði
sig á þeirri hamingju, sem
hversdagsleg sál hennar hafði
orðið aðnjótandi þennan dag.
þarna stóð Englendingurinn hjá honum, eins rólegur a
svipinn og ekkert hefði í skorist og var að dusta af föt-
unum sínum og strjúka sig allan: „Hefirðu bursta, jeg er
svo óhreinn?“ sagði hann.
Pjetur glápti á hann og hugsaði með sjer: — Er mað-
urinn alveg vitlaus? En svo leit Mr. Smith upp í skarðið
og varð alvarlegur á svipinn. Svo tók hann ofan, gekk til
Pjeturs og rjetti honum hendina. „Þakka yður fyrir Mr.
Pjetur“, sagði hann, og það var ekki laust við að hann
væri svolítið skjálfraddaður, og að honum vöknaði um
augu. En meira sagði hann ekki, heldur hjelt sína leið
heim að bænum á Bjarnarstöðum.
Árni stóð í dyrum úti og beið, matur hafði verið borinn
á borð, og Árni hafði helt stórar krúsir fullar af öli. —
Pjetur hafði ekki tíma til að borða, hann varð að fara
heim strax, annars færi fólkið að óttast um hann, en Árni
þrábað hann að fá sjer að drekka. „Þú hlýtur að vera
þreyttur eftir allt stritið“, sagði hann og með það tók
hann í handlegg Pjeturs og leiddi hann inn. — Ætli Berg-
ljót sje hjer enn, hugsaði Pjetur og litaðist um, en Berg-
ljót var löngu farin til sels. Og Pjetur fjekk rjómagraut í
stórri skál, er hann var setstur á bekkinn. — Hjer er gott
að sitja, hugsaði Pjetur.
Og þegar Pjetur var búinn með grautinn, fjekk hann
ölkrús, sem Árni sjálfur rjetti honum, og hann fjekk aðra
til. Svo spjölluðu þeir saman, og Pjetur varð að segja frá
öllu saman, sem gerst hafði og Árni hlustaði á, en leit við
og við í krúsina hans Pjeturs, hvort hún væri tóm og bætti
þá í hana. — Nú held jeg það fari að lagast, liugsaði Pjet-
ur. Svona blíður og góður hefir hann aldrei verið áður.
Svo reis Pjetur á fætur, þakkaði fyrir mat og drykk og'
svo fór hann, en um leið og hann skautst út úr dyrunum,
þá kallaði einhver á hann. Það var Englendingurinn, hann
kom niður af loftinu, og hafði nú skift um föt og þvegið
sjer vandlega. Hann var með veski í hendinni. „Hjema,
Mr. Pjetur“, sagði hann, tók nokkra seðla úr veskinu og
rjetti Pjetri. Pjetur vildi ekki taka við þessu, honum fanst
það svo mikið. „Þetta er — lítið þakklæti“, sagði Mr.
Smith, stakk seðlunum í hönd Pjeturs og sneri inn aftur.
WhÆf ^mahx^umkcJJ^
Gladstone og fjármálin.
Gladstone var af kaupsýslu-
kyni, og kom það líka fram í
stofnunum, en leggja ríflega á
þá, er borið gátu.
Gladstone sá það mjög vel
og talaði um það, að frjálsri
honum. Margt var honum til iýgstjörn er einmitt svo hætt
saka fundið um dagana, þótti
hann lengi vel nokkuð laus og
óviss, af því að hann gat ekki
sætt sig við þingflokkana, og
mælskan hljóp stundum
hann í gönur, en enginn gat
neitað honum um það, að hann
var snillingur í fjármálum. Ar-
in, sem hann var ekki ráðu-
neytisforseti, var hann lengst
af fjármálaráðherra, og hafði
í rauninni í viðlögum hvort-
tveggja starfið á hendi. Voru
þau ár, þriðji fjórðungur ald-
arinnar, að mörgu leyti mestu
uppgangsár fyrir landið. Rjett
er þó að geta þess, að England,
með öll kolin, varð fyrst til
þess að nota að stórum mun
eiminn og vjelarnar, og fór því
fram úr. Meginreglan hjá
Gladstone í fjármálapólitíkinni
var sú, að leysa höftin á við-
skiftalífinu og fækka gjald-
við eyðslusemi. Hrossakaupin
eru svo handhæg og örðugt að
halda aftur af. Hann kvað svo
að orði, að ekki væri matur
með 'gefandi fjármálaráðherra, sem
'hugsaði nokkuð um vinsældir í
meðferð sinni á almannafje.
Hann taldi alla eyðslu, sem
ekki var brýn nauðsyn, óráð-
vendni, því að alt er þetta ann-
ara fje, sem manni er trúað
fyrir. Enda gat hann verið
hlægilega smámunalegur í að
spara og spara. Eitt sinn áminti
hann t. d. utanríkisstjórnina
um að eyða sem allra minstu
að fyrirferðinni til spjalda og
umbúða, því að alt þetta tæki
upp hillurnar í skápunum, og
svo þyrfti að reisa hús fyrir
skápana, og þegar svo húsin
væru komin, þyrfti að stofna
embætti handa skjalavörðun-
um.
Árni: — Þú heíir sagt upp
unnustunni þinni. Hvað segð-
ir þú, ef hún hengdi sig í brjál-
semi?
Pjetur: — Jeg yrði glaður,
ef hún hengdi sig um hálsinn
á þjer eða cinhverjum öðrum.
benti ennfremur á þá skyldu
Frúin: — Mjer er illa við
þessar heirasóltnir til þín.
Anna. Það koma fleiri gestiv
til þín á einum degi, en til
mín á heilli viku.
Vinnukonan: — Ef frúin
væri eins glöð og elskuleg yið
gestina eins Og jeg,_ þá myndu
þeir áreiðanlega koma.
Anna litla: — Mamma, hvað
er engill?
Móðirin: — Það er lítil
stúlka með vængjum, sem get-
ur flogið.
Anna: — Getur þá Stína
vinnukona flogið? Hann pabbi
minn sagði við hana- í dag, að
hún væri engill.
Móðirin: — Já, barnið mitt,
Stína flýgur hjeðan strax í dag.