Morgunblaðið - 21.03.1944, Qupperneq 1

I
I

31. árgangnr.
64. tbl. — Þriðjudagur 21. mars 1944.
Rússir toka bæi I Ressambiu Suðaustur-Evrópa
Vinnitza gengin úr
greipum Þjóðverja
London í gærkvöldi. — Einkaskeyti til Morgun-
blað'sins frá Reuter.
TVÆR dagskipanir voru gefnar út í Moskva í dag, og
fjallaði önnur þeirra um það, að hersveitir Konievs mar-
skálks hefðu tekið bæinn Mogilev-Potolski, sem stendur
á austurbökkum Dniesterfljóts, nokkru fyrir norðan bæ-
inn Jampol. Þá hafa Rússar tekið nokkra bæi í Bessara-
bíu, hinum megin Dniester, og er Soroki merkastur þeirra
— Hann stendur á vesturbakka fljótsins, svo að segja
gegnt Jampol.
Engar
fregnir frá
Finnum
* Bcundaries i.n W3ff.
j Statcs cF the Bcilkan entcnh.
j Territery yáincd by tíwse states after 191$.
■ Railways. i
Kortið hjer að ofan sýnir þá staði Evrópu, þar sem nú er
mest um að vera. Barist er í Póllandi og rússnesldr herir eru
komnir inn í Rúmeníu. I Ungverjalandi er nú sagt að Þjóð-
verjar hafi tekið öll völd í sínar hendur en vitað er raunar
áður, að þeir rjeðu mestu í því landi og hafa lengi haft þar
herlið. i
Áiiiið ú S>jé5ver|ar liafi
hernumið Ungverjaiand
London í gærkvöldi. — Einkasktyti til Morg-.
unblaðsins frá Reuter.
ÞRÁLÁTUR ORÐRÓMUR gengur um það, að Þjóð-
verjar hafi um helgina hernumið Ungverjaland algerlega,
og tekið öll innanlandsvöld þar í sínar hendur. Hefir verið
símasambandslaust til Ungverjalands frá hlutlausum
löndum síðan á sunnudagskvöld, t. d. hefir ungværska
sendisveitin í Stokkhólmi engu sambandi náð heim, síð-
an þá.
Líklegt þykir að þýskur her sje nú hvarvetna í Ung-
verjalandi, en engar fregnir hafa borist um, hvernig Ung-
verjar hafa brugðist við. Einnig hefir það vakið allmikla
athygli; að ungverskar útvarpsstöðvar útvarpa nú ein-
göngu fregnum, sem af þýskum rótum eru runnar.
Síðari dagskipanin var
til Zukovs marskálks og
fjallaði um töku Vinnitza,
en þar hafa Þjóðverjar lengi
varist, uns þeir tilkyntu ár-
degis í dag, að þeir hefðu
yfi-rgefið borgina.
Það er ekki nákvæmlega
ljóst á hvaða svæði Rússar
eru komnir yfir Dniester,
hvort það er að mestu leyti
norðan eða sunnan Saroki,
en alls munu þeir vera komn
ir yfir á rúmlega 40 kílóm.
svæði, en að Dniester á 80
km svæði.
Frá Mohilev-Potolski eru
um 80 km að'Pruthfljóti, en
við það voru hin fyrri landa
mæri Rúmena, fram til árs-
ins 1919.
Framsókn í Póllandi.
í herstjórnartilkynningu
sinni segjast Rússar hafa
sótt en frekar fram í Pól-
landi, í áttina til Lwov og
vera komnir nálægt borg-
inni Brody. Eru á þessum
slóðum háðir miklar bardag
ar, því Þjóðverjar berjast
fast, til þess að hindra, að
Rússar komist að baki hers
þess, er berst við Proskurov
og Tarnopol, en þar hafa
verið miklir bardagar í dag,
og gera Þjóðverjar enn
gagnáhlaup.
Mikilvæg bækistöð.
Vinnitea hefir lengi verið
Þjóðverjum mikilvæg bæki
stöð, og hafa þeir tvisvar
stöðvar framrásir Rússa
þar. Borg þessi hafði 100
þúsund íbúa og var allmikil
verksmiðjuborg. Við fall
Vinnitza versnar mjög að-
staða Þjóðverja við Pors-
kurov og Tarnopol.
Radsivilov tekin.
í sókn sinni í Póllandi
tóku Rússar í dag Racjsivil-
ov fyrir austan Brody. Er
þetta allstór bær. Norðar á
vígstöðvunum virðist vera
lítt um bardaga, nema þá
helst við Narva, þar sem
Þjóöverjar segja frá mikl-
um áíökum.
Vísitalan
265 stig
KAUPLAGSNEFND og Hag-
stofan hafa reiknað út vísitölu
framfærslukostnaðar í mars-
mánuði. Reyndist hún vera 265
stig, eða tveim stigum hærri en
fyrir febrúarmánuð.
Hækkun vísitölunnar stafar
aðallega af hækkun kaup-
gjalds og útlendrar fatnaðar-
vöru o. fl.
Húsaleiguvísi-
taian 156 stig
Kauplagsnefnd hefir reiknað
út húsaleiguvísitölu fyrir næsta
tímabil, frá 1. apríl til 1. júní
n.k.
Reyndist vísitalan véra 136
stig, eða einu stigi hærri en
næsta tímabil á undan. Hækk-
unin stafar aðallega af hækkun
kaupgjalds og efnis.
Vísitalan er miðuð við grunn
töluna 100 þann 4. apríl 1939.
Skorað á
Brefa að af-
Ijetfa hafn-
banni
blaðsins frá Reuter.
Washington í gærkveldi.
Utanríkismálanefnd full-
'trúadeildar Bandaríkjaþings
samþykti í dag áskorun til
Breta um að afljetta hafn-
banni bandamanna á Ev-
rópu, svo hinir „þjáðu íbú-
ar“ meginlandsins gætu
fengið matvæli. Áskorunin
kemur nú til atkvæða í Full
Framhald á 2. síðu.
enn
London í gærkveldi.
ENGAR FREGNIR hafa í
dag borist um samkomulags-
tilraunir Finna og Rússa, að
öðru leyti en því, að lausa-
fregnir herma, að verið geti,
að Rússar slaki enn á kröfum
sínum. — Stettinius, utanrík-
isráðh. Bandar. sagði í dag,
að enn væri ekki vonlaust um
samkomulag Finna og Rússa.
Rússar neituðu opinberlega
og mjög harðlega fregn, sem
borist hafði erlendis frá um
það, að rússneskar flugvjelar
hefðu ráðist á Helsinki þann
16. þ. m. — Reuter.
bjóðverjar
■ r
London í gærkveldi.
ÞJÓÐVERJAR hafa unnið
nokkuð á í orustunni um Cass-
ino í gær ög í dag. Náðu þeir
aftur þýðingarmiklum hæðum,
sem höfðu áður verið teknar
af þeim. Hafa þeir fengið liðs-
auka þarna, einkum fallhlífa-
hermenn, sem berjast af mjög'
mikilli hörku. Hafa Þjóðverjar
nú aftur komist að rústum aðal
g'istihússins í Cassino, en þar
vörðust þeir lengi áður í tveim
niðurgröfnum skriðdrekum. —
Þá hafa þýskar sveitir hrakið
aftur á bak sveitir banda-
manna, sem komist höfðu nokk
uð áleiðis upp klaústurhæð-
ina. Bardagar halda áfram og
eru mjög snarpir.
Frá öðrum hlutum Ítalíuvíg-
stöðvanna er ekkert að frjetta,
nema hvað herskip Breta skutu
á stöðvar Þjóðverja nærri Anzio
svæðinu. Allmikið hefir verið
um að vera í lofti og mistu
Þjóðverjar um 30 flugvjelar,
en bandamenn 17. — Reuter.
Kanadamenn skipa
innr ásarf oring j a.
London í gærkveldi. — Canada
menn hafa skipað Crelar hers-
höfðingja, er hingað til hefir
stjórnað kanadiskum her á ít-
alíu, sem yfirmann allra kana-
diskra hersveita, sem þátt taki
í innrásinni á meginland Ev-
rópu. Kemur Cerlar 1 stað Stu-
arts hershöfðingja. — Reuter.
Fregn um þetta kom
allra fyrst frá tyrkneskum
frjettaritara í Búkarest, og
stjórnmálafrjettaritara vor
hefir heyrt, að nokkur trún-
aður sje lagður í fregn þessa
hjer í London.
Kröfur gerðar til Ung-
verja.
Það er vitað, að fyrir
skömmu var Horthy, ríkis-
leiðtogi Ungverja á fundi
með Hitler, að því er Ung-
verjar í Stokkhólmi hafa
staðfest, og var þá búist við,
að Þjóðverjar myndu gera
Isafoldarprentsmiðja h.f.
miklar kröfur til Ungverja.
Ekki hefir nein staðfesting
fengist á þessum fregnum,
nje neitt frjettst um það í
hverju kröfurnar væru
fólgnar, en álitið er, að
Þjóðverjar hafi krafist frek
ari herliðs frá Ungverjum
til baráttu sjer við hlið, til
þess áð verja Karpatafjöll-
in gegn Rússum.
í kvöld var talið, að Cal-
lay, forsætisráðherra Ung-
verja, myndi halda ræðu, í
tilefni þess, að þá er dánar-
Framhald á 2. síðu.