Morgunblaðið - 26.03.1944, Blaðsíða 7

Sunnudagur 26. xnars 1944.
MORO U N B L A ÐIÐ
Vertíðin.
MENN hefðu búist við því,
að fækkun veiðiskipa á Islands
miðum undanfarin ár, hefði
fljótar komið fram í
auknum afla, en raun varð á.
Þó vitað sje að útgerð erl. skipa
hjer við land sje hverfandi
lítið, frá því sem var fyrir stríð,
þá er ekki hægt að segja, að
nein aflasæld hafi verið hjer
undanfarnar vertíðir, fyrri en
helst í ár, að fiskgöngur virðast
vera með meira móti á sumum
miðunum.
í raun rjettri væri það ills
viti, ef snögglega brygði við um
aflabrögð hjer við Iand, ef veiði
skipum fækkaði. Því það benti
ótvírætt til þess, að veiðarnar
gerðu þann usla í fiskstofnin-
um þegar þær væru reknar, sem
á friðartímum, að hann væri í
greinilegri rýrnun.
Sildaraflinn í sumar var al-
veg einstakur, eins og menn
muna, því síldin hjelst á mið-
unum, þó veðráttan væri svo
rysjótt og köld, að menn gætu
búist við því hvað eftir annað
að síldin hyrfi með öllu. En
ekki munu fiskifræðingar telja,
að hinn óvenjulegi staðfasti
síldarafli verði settur í neitt
samband við fækkun veiði-
skipa. Því síldina telja menn
þann nytjafisk hjer um slóðir,
sem veiðiskapur muni hafa
minst eða engin áhrif á. Þó upp
grip geti verið mikil af þessum
gullfiski, sje mergðin í sjónum
það lítt tæmandi, að sú síld, sem
á land slæðist, geri ekki tilfinn
anlegt skarð í stofninn.
BúnaðartiIIögur.
MILLIÞINGANEFND sú, sem
Búnaðarþing skipaði í fyrra, til
þess að koma fram með umbóta
tillögur í landbúnaði, hefir ný-
lega sent frá sjer fregnir um
það, hvaða tillögur hún hafi
með höndum. — Auk þess
hefir nefndin sjálf gert tillögur
um ýms mál. Auglýsti hún eftir
ritgerðum um framfaramál land
búnaðar eða ,,framtíðarskipun“,
eins og það var orðað. — Alls
hafa nefndinni borist 28 rit-
gerðir.
I nefndinni eru þessir menn:
Hafsteinn Pjetursson á Gunn-
REYKJAYÍKURBRJEF
að þenja út ræktarlönd sín. T
Velja þarf góð löná til rækt-(
unar, en ekki forarmýrar, sem
aldrei þorna, eða ófrjóa flag-
móa. Og hjer þarf vjelaaflið
að geta notið sín í sem ríkust-
um mæli.
25.
mars
Meinsemdir.
með sköttum og skyldum, að
útgerðin geti endurnýjað skip
sín, er Finnur Jónsson og öll
,,öryggismála“ hersingin á
einu máli um það, að auka á
þær torfærur, svo það verði sem
allra öruggast, að skipastólnum
EKKI SKIL jeg jafnaðar- og hraki með hverju ári sem líg_
langlundargeð ýmsra bænda
og bændavina í pestarvörnun-
um. Sú von, að pestirnar deyi
út af sjálfu sjer, t. d. með því
að móteitur myndist í sauð-
fjárstofninum gegn mæðiveik-
inni, finst mjer að muni geta
oroið nokkuð lengi að xætast.
Og hver veit nema, þó eitthvað
af fjenu haldi áfram að skrymta
af, svo gagn fáist af því, að
þá geri mæðivejkin þann usla
á verðfallstímum, að allur
ur.
Prentvillur Tímans.
TÍMINN kvartar yfir því ný-
lega, að ekki hafi verið lesið
rjett í málið í grein einni er þar
birtist, þar sem Sósíalistaflokkn
um hafi verið þakkað fylgi við
málefni bænda. En þar átti að
standa ,,Sjálfstæðisflokkurinn“,
segir Timinn og ritstjórinn á
‘bágt með að skilja að ekki
skyldu allir sjá, að hjer var um
sauðfjárbúskapur sökkvi langt prentvillu að ræða
niður fyrir núllpunkt alls hagn
aðar, og ekki víst að þjóðar-
Máltækið segir: „Tungunni
er tamast, það sem hjartanu er
búið verði þá það vel stætt, að kærast« Qg af því kann t.prent.
um uppbæur frá annan hhð villan« að hafa stafað
geti orðið að ræða. Mjer virðist En 5,prentvillurnar-. svoköll-
vað stefnan verði að vera sú,(Uðu geta orðig nokkuð margar
ingar og verkamenn geti hjer
orðið atvinnulausir.
Engan efa telur hann á því,
að allar hinar þörfu byggingar
myndu vera komnar upp, ef
kommúnistar hefðu völdin hjer
En sennilegt er, að þeir sjeu
allfáir, er geti talið sjer trú um,
að lengra væri komið áleiðis í
byggingarmálum, ef völdin
hefðu verið í höndum kommún-
ista, þvi bæjarfjelagið hefði
síst orðið aflögufærara ef at-
vinnurekstur bæjarmanna væri
.undir yfirráðum þessara manna,
sem meiri stund hafa lagt á að
rífa niður það sem fyrir er, en
að byggja upp nokkuð nýtt og
nýtilegt. Og ekki myndu skóla
byggingar, er kostá tug milj-
óna, vaxa upp kostnaðar- og
fyrirhafnarlaust, þó skinið af
valdasól kommúnista glampi
vfir húsagrunnunum.
Játning.
ÞAÐ SKAUST ÓVART upp
úr Sigfúsi um daginn, að Al-
þýðuflokkurinn hefði verið and
jvigur Hitaveitunni og spilt fram
ef á annað borð á ao byggja
hjer atvinnurekstur á sauðfje,: upp á síðkastið. Eða skyldu
þá verði að ganga að því með þeir ekki með sama hætti vilja
oddi og egg, að^finnajækning nota gjer álíka afsökun< þegar
þeir í öðru orðinu þykjast hata
ljetu einkunnaprótókolla skól-
ans hverfa á dularfullan hátt,
er þeir vildu ekki láta ein-
kunnir sínar koma fyrir al-
menningssjónir.
Blaðaummæli
UM máli þessi segir Alþýðu-
blaðið m. a. nýlega:
Þegar hinn skipulagslegi
aðskilnaður var gerður milíi
Alþýouflokksins og Alþýðu-
sambandsins haustið 194(1,
varð ekki komist hjá því, að
endurskipuleggja fyrirtæki þau
Alþýðuhúsið, lonó, Ingólfs
Café og Aiþýðubrauðgerðina,
sem flokkurinn og sambandið
höfðu rekið og stjórnað hafði
verið af hinu sameiginlega full
trúaráði þeirra í Reykjavík,
fulltrúaráði verkalýðsfjelag-
anna; því að upp frá þeim timá
hlutu fulltrúaráðin að verða
tvö, annað fyrir flokksfjelögin,
en hitt fyrir sambandsfjelögin.
Fyrirtækjunum var þá, sam-
kvæmt ákvörðun hins gamla
fullrúaráos, breytt í hlutafjelög
og eru öll stærstu verkalýðsfje
lög höfuðstaðarins, sem þá voru
í Alþýðusambandinu, svo og
Alþýðuflokkurinn, hluthafer i
þeim. Fór skipulagsbreyting
þessi fram að vel yfirlögðu í áði
blöðum Framsóknarmanna gangl þess verks’ nl stortí°ns að aístöðnum tveimur umræð-
við þessum skæða sauðfjársjúk
dómi. Þó ránnsóknir og tilraun
ir verði kostnaðargamar, hlýt-
ur tjónið af pestinni altaf að
verða margfalt meira. Þetta er
mál, sem ekki einasta kemur
fjárbændum við, því svo mikið
er 1 húfi fyrir þjóðarbúið, hvort
kommúnista eins og fjandan
sjálfan uppmálaðan, en geta þó
aldrei án þess verið, en lepja
upp kenningar þeirra í Tím-
anum og viðra sig upp við þá
í einu og öllu.
Eða skyldu þeir ekki geta
sauðfj árbúskapur getur haldið hugsað sjer að kalla það eins-
hjer áfram og blómgast, elleg- j honar prentvillu í málameð-
ar hann doðnar út af. Jeg þekki j ferg_ er þeir nefna flokk sinn
ekki, og hefi ekki heyrt tillögu milliflokk, sem sje líklegastur
um það, ao landsmenn geti hag- ^ til þess að bera sáttarorð á
nýtt sjer sjálfgefinn arð af milli manna og stjetta þjóðfje-
fjallabeit landsins, nema með lagsins. þegar vitað er og sýni-
því að þar gagni sá búpening-
ur, s.em landsmenn hafa nú.
Oryggismálin.
legt, að innan flokksins þróast
allar verstu öfgar stjórnmál-
anna, cðru megin harðvítug
fjárkúgunarstefna, eftir for-
ALÞÝÐUBLAÐIÐ og fleiri skrift Sigtúna-Egils og slikra,
blöð hafa reynt af veikum en hinsvegar kommúnista dek-
mætti að sveigja að Morgun- |ur Þórarins Tímaritstjóra, «em þýðuflokksins og verklýosfje
fyrir bæinn.
Þessi skyndijátning er nokk
urs virði vegna þess, að á um-
ræddum árum, er þessi skemd-
arverk voru framin, var Sigfús
Sigurhjartarson meðal for-
ingja Alþýðuflokksins, og einn
þeirra sem mest talaði og skrif-
aði. Ur því hann játar upp á
sig skömmina af framkomu
Alþýðuflokksmanna í þessu
máli, er hætt við að fyrverandi
flokksmenn hans, og raunar
núverandi flokksmenn hans
með, verði að skifta með sjer
ósómanum af því verki — með
bakábyrgð Framsóknarflokks-
ins að sjálfsögðu, sem alltaf
sýndi Hitaveitunni augljósan
fjandskap.
Deila.
DEILAN um arðvænleg fyrir
tækis Alþýðusambandsins, Al-
um i hinu gamla fulltrúaráði,
og er enginn, sem við hana var
riðinn, í neinum efa um það,
að hún hafi i aila staði verið
lögleg, entía var hún samþykt
af fulltrúaráðinu að heita má' i
einu hljóði“.
Hjer er sem sje fullyrt, og
er engin ástæða til að vjefengja
þao, að svo komnu, að löglega
hafi að öllu verið farið.
Alllöng grein i Þjóðviljanurá
um þetta mál, heíst með þess-
um orðum:
„Við skulum hugsa okkur, að
Sjálfstæðismenn þættust sjá
fram á, að Sósíalistaflokkurinn
fengi meirihlulá í bæjarstjórn
Reykjavíkur við næstu bæjar-
stjórnarkosningar.
Við skulum enn fremur hugsa
okkur, að Sjálfstæðismennirn-
ir i bæjarstjórn Reykjavíkúr
tækju það þá til bragðs að
samþykkja í bæjarstjórn, að
blaðinu út af því, að hjer skuli glápir allan ársins hring eftir ' laganna, milli kommúnista og j Selja sjálfum sjer sem einstak-
ekki hafa verið tekið undir hverri tillögu kommúnista, um Alþýðuflokksbroddana er risin
steinstöðum (formaður), Jón þann mannskemda vaðal, sem gerbylting þjóðfjelagsins eftir j upp að nýju, með meiri heift
en nomiru sinni áóur hefir ver-
ið.
Þegar sýnt var að Alþýðu-
flokkurinn hlyti að losna úr
tengslum við verklýðsfjelögin,
vorú nokkur fyrirtæki, er
flokkurinn eða verklýosfjelög-
in áttu, gerð að hlutafjelög-
um. Svo þegar kommúnistar
Sigurðsson á Reynistað (ritari), haldið hefir verið uppi, út af hinum róttækustu fyrirmynd-
Pjetur Ottesen, Bjarni Ásgeirs- * hinum hörmulegu sjóslysum, um.
son og Jón Hannesson, Deild-
artungu.
Svo miklir erfiðleikar eru nú
framundan á sviði landbúnað-
er hjer hafa dunið yfir síðustu j Milli þessara öfga hringla hin
missiri. Satt að segja ætti svo ^ ir óbreyttu liðsmenn flokksins,
skefjalaus skrílblaðamenska að eins og steinar í götu, sitt út á
vera hjer lögð niður, að stjettir I hverri vegarbrún, eftir því úr
arins, að ekki er vanþörf á að manna sjeu úthrópaðar sem , hvaða öfgadeild flokksins þeir
menn beri saman ráð sín um samviskulausir tortímingar- , menn voru, er síðast ráku í þá
það, hver úrræði skuli upp tek menn. Sem betur fer eru ís- tærnar.
in, til að bændur geti stundað j lenskir blaðalesendur upp úr j En yfir öllu saman svífur
atvinnurekstur sinn og fengið því vaxnir að taka nokkuð gamli maðurinn frá Hriflu —
af honum lífvænlega afkomu, ^ mark á mönnum þeim, sem láta glottir á grúfu, eins og skáldið
þegar verðlag afurðanna lækk- þau orð drjúpa úr penna sin- ,kvað um karlinn í tunglinu, og
ar, en afraksturinn stórlega jum, að einstakir menn sendi veit ekki sjálfur, hvort hann
skertur þar sem sauðfjárbú- ósjófæra manndrápsbolla út í
skapurinn er rekinn, meðan stórviðri og leiki sjer í gróða-
ekki tekst að eyða sauðfjárpest skyni með mannslífin. Þetta
ihefir verið undirtónninn í ör-
unum.
Ræktunarmál.
VONANDI kemst milliþinga-
nefnd Búnaðarþingsins að
þeirri niðurstöðu, að gera þurfi
er vaxandi eða minkandi.
Sæluríkið.
Sigfús Sigurhjartarson lætur
yggismálagreinum Alþýðublaðs sjer tíðrætt um sitt tilvonandi
ins og Co. og er öllum til sæluríki, þar sem mannfólkið á
skammar, sem þar hafa lagt að lifa á sjálfala steiktum dúf-
orð í belg.
um, er koma fljúgandi upp í
Á það hefir verið minst hjer i menn, og telur það vera auð-
að því mikla gaíngskör, að blaðinu, og skal endurtekið, að valdsskipulaginu að kenna að
stríðinu loknu, að auka rækt-
unina hröðum skrefum. Út-
engja heyskapur, þar sem ekki
eru grasgefin flæðiengi, deyr
út af. Túnræktina verður að
auka, svo bústofninn verði
’allur fóðraður á töðu, En það
er ekki nóg að örfa menn til
þeir menn, sem mest belgja sig hið óbrigðula sæluástand skuli
út í þessum ákærumálum, ættu ekki enn vera komið á hjer,
að sjá sóma sinn í því að vera hvorki í Reykjavík nje annars-
rjettu megin, þegar um er að staðar í landinu.
ræða að tryggja endurnýjun j Hann hefir fundið eitt og
skipastólsins. En í hvert sinn annað, sem bæjarbúa vanhagi
sem nokkur tillöguvísir, kemur um, hjer vanti t. d. skóla og
fram um það, að torvelda það , spítala og aðrar þarflegar bygg
höfðu fengið yfirhöndina í
verkalýðsfjelögunum, þá voru
fyrirtæki eins og Alþýðubrauð
gerðin og Ingólfskaffi orðin
laus úr tengslum við þau fje-
lagssamtök.
Kommúnistar vjefengja að
ólöglega hafi hjer verið farið
að. En Alþýðuflokksmenn, sem
eigur þessar keyptu, eða yfir-
ráð yfir þeim, láta sjer hvergi
bregða, og skora á kommúnista
að fara í mál.
Ekki hefir úr því orðið
nema að því leyti, að komm-
únistar heimta gerðabækur
þær lagðar fram, þar sem um
breyting á eignarhaldi fyrir-
tækja þessara var samþj’kt. —
Eru gerðabækur þessar sagðar
glataðar, bg er það mál í rann-
sókn. Minna þessar aðfarir á
gamlar brellur skólapiita, sem
lingum og sem stjórnmála-
flokki arðbærustu eignir bæj-
arfjelagsins, eins og t. d. höfn-
ina, rafveituna o. s. frv., mynd-
uðu um þau -hlutafjelög, þar
sem þeir sjálfir hefðu öruggan
meirihluta en bæjarfjelagið
minnihluta.
Við skulum !oks hugsa okk-
ur, að meirihluti bæjarstjórnar
gerði þessar ráðstafanir ,,til
þess að forða því, að eignirnar
kæmust undir yfirráð komm-
úniste“.
Hvað myndu bæjarbúar segja
um slíka framkomu?
Myndi hún finna hljóm-
grunn hjá nokkrum kjósanda
S j álfstæðisf lokksins ?
Auðvitað ekki?“
Þannig syngur í Þjóðviljan-
um.
Er þá minst sjónarmiða
beggja deiluaðila, en sitt sýnist
hvorum eins og gengur. Kann
svo að fara, að deila þessi verði
bæði löng og hörð um það er
lvkur.
Barar heldur Kvenf jelag Frjáls
lynda safnaðarins í dag kl. 2Vz
i Thofvaídsensstræti 2. Gengið
frá Vallarstræti,