Morgunblaðið - 02.04.1944, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur. 2. apríl 1944.
Ingibjörg M. Bergsveinsdóttir
ÞANN 26. október s.l. (1943)
andaðist að heimili sínu í
^tykkishólmi, Ingibjörg Magða
lega Bergsveinsdóttir, ekkja
jjbns sál. Skúlasonar, fyrrum
bónda og skipstjóra í Fagurey
á Breiðafirði.
Ingibjörg var fædd að Skarði
á Skarðsströnd 1. júlí 1866, en
fluttist með foreldrum sínum,
Bergsveini Ólafss^ni og Ing-
veldi Skúladóttur, í Sviðnur, til
Ólafs Teitssonar afa síns, en
litlu síðar í Svefpeyjar, þar
sem foreldrar hennar bjuggu
upp frá því um 30 ára skeið
við lítil efni én góðan orðstír.
Þar ólst Ingibjörg upp til
fullorðsins ára. Þá var mann-
íleira í Breiðafjarðareyjum en
nú gerist. I Bjarneyjum var í
rauninni lítið sjávarþorp, sem
stóð beggja megin sundsins, er
aðskilur eyjarnar, Ileimaey og
Búðey. Átta bændur deildu á
milli sín hinum litlu Bjarneyj-
um; komust sæmilega af og
höfðu þó flestir stóra fjöl-
skyldu fram að £æra. Búsæld
mun þó ekki hafa verið jafn
mikil þar og í öðrum Vestur-
eyjum um þær mundir.
Ingibjörg var elst af þrett-
án systkinum og ólst upp í litl-
um bæ á Heimaeyjunni, er í
daglegu tali var nefndur Bær-
inn, af því hann þótti þá bera
af öðrum mannabústöðum bar
í eyjunum. Og í næstu búð —
Lágubúð — nokkur skref frá
Bænum, ólust líka upp mörg
mannvænleg börn, meðal
þ^erra var Jóhannes Bjarnason
skipstjóri, kunnur dugnaðar og
J^ekmaður á sinni tíð, og Jó-
hanna fyrrum húsfreyja í
Hrappsey. Þessi börn voru leik
systkini í æsku, en þegar þeim
óx aldur og þroski, skildu leið-
ir eins og gengur, en góð kynni
hjeldust þó meoal sumra þeirra
meðan æfin entist. Og hvar
sem þessir Bjarneyingar fóru,
þótti rúm þeirra vel skipað og
þróttmikið vera fólkið, er kom
úr hinni litlu en gömlu verstöð
á Breiðafirði.
Auk bændanna stunduðu sjó
róðra úr Bjarneyjum, haust og
vor, menn svo tugum skifti úr
innanverðum Breiðafirði, og
voru flestir hýstir í hinum
þröngu húsakynnum bænd-
anna. Gleði og kátína var þá
oft í kotunum, þó hvorki væri
hátt til lofts nje vítt til veggja
eða veislukostur á borðum
hversdagslega — en maður er
manns gaman.
Þá hvíldi enn nokkur ljómi
yfir hinni breiofirsku eyja-
bygð, frá auðsældar og menn-
ingartímabili því, er hófst með
þeim Eggert Ólafssyni í Her-
gilsey, Ólafi prófasti í Flatey
og iíyjólfi hreppstjóra í Svefn-
eyjum.
I Sviðnum bjó afi Ingibjarg-
ar, forn í 'skapi og háttum, í
Svefneyjum frændur og vinir
foreldra hennar og í Flatey rík-
ismenn og höfðingjar.
Alls staðar var fjölmenni og
gott að koma, og börnunum úr
litlu verbúðunum í Bjarneyj-
um þótti mikið til þess koma,
að fá að fara inn í eyjar og
koma á stóru heimili ríku
bændanna þar.
Og svo þótti Ingibjörgu nú á
síðustu árum sínum, þegar hún
leit yfir liðna æfi og hugsaði
til æskustöðvanna, sem þar
væri nú öll gleði horfin og alt
tómlegra én áður var. „Aðeins
þrír bændur 1 Bjarneyjum og
engir vermenn haust nje vor.
Og Fagurey í eyði! — Hvern
skyldi hafa órað fyrir slíku í
mínu ungdæmi“, sagði gamla
konan einhvern tíma við mig,
þegar við töluðum uð liðna
daga.
Árið 1895 giftist Ingibjörg
Jóni Skúlasyni frá Fagurey. —
Þau byrjuðu búskap í Bjarn-
eyjum og bjuggu þar til árs-
ins 1902, en fluttust þá í Fag-
urey, þar sem foreldrar Jóns
höfðu búið um Iangan aldur,
og bjuggu þar allan sinn bú-
skap eða til ársins 1931, að
Lárus sonur þeirra tók við bús-
forráðum.
Þeim hjónum, Ingibjörgu og
Jóni, var fimm barna auðið og
eru nú aðei'ns tveir synir á lífi,
Skúli og Bergsveinn, sjómenn
í Stykkishólmi. Þriðji sonurinn
Lárus bóndi á Staðarfelli,
druknaði 7. desember árið 1934
á leið heim til sín úr Stykkis-
hólmi. En dæturnar, Málfríð-
ur og Sigríður, dóu báðar úr
berklum í æsku.
Fjögur fósturbörn ólu þau
hjón upp.
Tvíbýli var löngum i Fagur-
ey meoan Jón og Jngibjörg
bjuggu þar. Bú þeirra var því
ekki stórt og var þá sjórinn
sóttur ekki síður en landbún-
aðurinn. Jón var í fremstu röð
breiðfirskra sjómanna um sína
daga. Fyrstu árin eftir að þau
giftúst, reri hann undir Jökli
vetur og vor, en gerðist síðan
skipstjóri á þilskipum hjeðan
úr Breiðafirði og af Vestfjörð-
um, og sundaði það starf með-
an heilsan leyfði. Það kom því
nær eingöngu í hlut Ingibjarg-
ar að sjá um búreksturinn
heima í Fagurey alla þeirra
búskapartíð. Þegar bóndi henn
ar kom heim á haustin, byrj-
uðu strax róðrar heiman úr eyj
unni svo og fjárflutningar og
annað sjávarsýsl, svo honum
gafst lítill tími til heimilis-
starfanna. Og þegar Jón Skúla-
son að lokum hætti sjómensku
var heilsa hans svo þrotin, að
hann var lítt eða ekki vinnu-
fær. Hann andaðist í Fagurey
29. apríl 1928, eftir langvinn og
erfið veikindi.
Bústjórnin fórst Ingibjörgu
vel úr hendi, eins og svo mörg-
um öðrum kynsystrum hennar
í Breiðafjarðareyjum fyrr og
síðar. Hún hafði góða yfirsýn
um öll verk, er lutu að hinum
fjölþætta eyjabúskap, var ráð-
deildarsöm og hagsýn. Ekki
þqtti henni þó til alls koma er
að vinnubrögðum laut, og fann
þá hreint og beint að því, sem
henni þótti miður fara.
Ingibjörg var komin af þrótt
miklu breiðfirsku bændafólki,
og bar þess nokkur merki í
hugsun og framkomu til hinstu
stundar. Hún þótti fríð sýnum
á yngri árum. Hispurslaus í
orðum og athöfnum, hlý í við-
móti og æðrulaus á hverju sem
gekk. Hreinlynd, traustur vinur
vina sinna og hjúum sínum
raungóð og ráðholl. Ættrækin
og ræktarsöm við gamlar minn
ingar og gat frá mörgu sagt,
þvi minnið var óbilað til hins
síðasta. Lengst af naut hún
góðrar heilsu og eltist vel. En
nú þegar sumri tók að halla og
vetur gekk í garð, kenndi hún
óvenjulegrar mæði og þyngsla
fyrir brjósti og fór þá í rúmið.
Henni hnignaði mjög fljótt. —
Kraftarnir voru þrotnir og
þreyta og elli lögðust yfir. Lífs
löngunin virtist vera á þrotum,
og lífið fjaraði út eins og ljós,
sem dvínar og deyr á útbrunnu
skari.
30. 12. 1943.
B. Sk.
—Hitaveitugjald
Framh. af bls. 2.
an (eða bæjcryfirvöldin) sjálf
geta beinlínis fyrirbygt slík
vanskil með nógu ákveðnum
og ströngum viðurlögum gegn
vanskilamanni, en húseigandi
hefir hinsvegar engin tök á
slíku. Loks má benda á, að hús
eigandi hefir það ekki á valdi
sínu að ákveða hvenær aflest-
ur fer fram og því síður hve
reglubundin innheimtan verð-
ur í framkvæmdinni. Hinsveg-
ar er Hitaveitunni eða inn-
heimtustofnun hennar þetta al-
gerlega í eigið vald sett, en
reglubundin innheimta er ein-
mitt fyrsta skilyrði fyrir skil-
vísri greiðslu gjaldsins.
— Grein Finns Einarssonar
Framh. af bls. fimm.
þess stað ljelegt smjörlíki.
Hugboð mitt er það, að fyrir
atbema viðskiftaráðs verði borg
ararnir að láta sjer nægja reif-
ararusl í ljelegum þýðingum,
prentaðar á úrgangspappír, í
stað þess besta, sem fram kem-
ur á bókamarkaði heimsins í
smekklegum frágangi, bæði
hvað mál og ytra útlit snertir.
Úfyorpið
(Pálmasunnudagur)
11.00 Morguntónleikar (plötur):
Sálumessa eftir Fauré.
12.10 Hádegisútvarp.
14.00 Messa í Fríkirkjunni (síra
Árni Sigurðsson).
15.30 Miðdegistónleikar (plöt-
ur): Föstutónlist.
18.40 Barnatími (Ragnar Jóhann
esson o. fl.).
19.25 Hljómplötur: Lög eftir
Bach, leikin á píanó.
19.40 Ávarp um fimleikasýning-
ar skólanna (Þorst. Einarsson
íþróttafulltrúi).
20.00 Frjettir. *
20.20 Kvöldvaka Mentaskóla-
nemenda: Ávörp og ræður,
upplestur, söngur o. fl.
21.50 Frjettir.
22.00 Tónleikar (plötur):
a) Norðurlandasöngvarar
syngja andleg lög.
b) „Dauðinn og stúlkan",
kvartett í d-moll eftir Schu-
bert.
ÚTVARPIÐ Á MORGUN:
12.10 Hádegisútvarp.
15.30 Miðdegisútvarp.
18.30 íslenskukensla, 1. fl.
19.00 Þýskukensla, 2. fl.
19.25 Hljómplötur: Conserti
grossi eftir Vivaldi.
20.00 Frjettir.
20.30 Erindi: Móðirin og heimilið
(frú Guðrún Guðlaugsdóttir).
20.50 Hljómplötur: Lög leikin á
fiðlu.
21.00 Um daginn og veginn (Vil-
hjálmur S. Vilhjálmsson blaða-
maður).
21.20 Útvarpshljómsveitin: ísl.
alþýðulög. — Einsöngur (Kjart
an Sigurjónsson): a) Aría úr
óperunni Mefistofele eftir
Boito. b) Sofnar lóa, eftir Sig-
fús Einarsson. c) Lindin, eft-
ir Eyþór Stefánsson. d) Aría
úr óperunni Don Pasquale eft-
ir Donizetti.
Ungbarnavernd Líknar Templ-
arasundi 3, er opin þriðjudaga,
fimtudaga og íöstudaga frá kl.
3.15 til kl. 4 e. h. — Skoðun barns
hafandi kvenna er á mánudög-
um og miðvikudögum frá kl. 1 til
2 e. h. — Börn eru bólusett, gegn
barnaveiki á föstudögum frá kl.
5.30 til kl. 6 e. h. Hringja verður
þó fyrst milli kl. 9 og 10 f. h.
sama dag.
Bridgefjelag Reykjavíkur hefir
beðið blaðið að minna fjelags-
rnenn á að vitja aðgöngumiða
fyrir sig og gesti sína á Hótel
Borg á -morgun (mánudag) kl.
5-—7 eða í síðasta lagi á þriðju-
dagskvöld á spilakvöldi fjelags-
ins í húsi V. R. sbr. augl. í blað-
inu i dag.
fOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOObOOOOOOOOOOObOOOWOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOð
X -
Eftir Robert Storm

/HADAM, VOU CAN 60 OSJER
SIT POWNTWf 61R.L5
WILL &VE AIE A AAND
AND
U&IN6 A PENCE POETANDA ROCK
POR LEVERA&E, THE GlRLZ EA&LV
HOI&T THE CAR
HERE, MI&&...HOLD
THI& WHEEL WHILEI
Bílstjórinn: — Þjer getið fengið yður sæti ein-
hversstaðar hjer nálægt á meðan, frú. Stúlkurnar
geta hjálpað mjer.
Með því að nota girðingarstaurinn og stem, gátu
stúlkurnar auðveldlega lyft bílnum að aftan.
Bílstjórinn: — Styðjið þetta hjól, hjerna, ung-
frú, á meðan jeg tek það ónýta af.
En hjólið rannAr höndum stúlkunnar og stefndi
beint á Alexander mikla og var næstum því búið
að vela honur^ um koll.
Hann hrópaði upp, en gleymdi að nota kven-
mannsröddina.