Morgunblaðið - 20.04.1944, Blaðsíða 5

Fimtudagur 20. apríl 1944
M 0 R G U N B L A B I Ð
5
HLEÐSLA TOGARANNA
ÚT AF ummælum mínum í
Mbl. 23. mars s. 1., um áróður
þann, sem gengið hefir gegn
togaraskipstjórum út af hleðslu
togaranna, kemst Þorvarður
Björnsson þannig að orði í grein
er hann skrifar í Vísi miðvikud.
5. apríl s. 1.:
„Um þetta hafa engir skip-
stjórar talað, svo vitað sje,
nema S. E.“.
Þ. B. ætti að reyna að ganga
á milli togaraskipstjóra til þess
að fá undirskrift þeirra þess-
ari fullyrðingu sinni til sönnun-
ar. Þ. B. er ekki að slíkri smá-
munasemi að rökstyðja mál sitt,
því að fullyrðingar hans_eiga
að vera öðrum nóg. Það, sem
hann veit ekki, telur hann í
óskeikulleika sínum, aðra ekki
geta vitað.
%
Jeg verð nú samt að hrella
Þ. B. með því, að á fundi sem
togaraskipstjórar hjeldu með
sjer þar sem rædd voru þessi
mál, voru menn á einu máli um
það, að> áróður þessi snerti all-
verulega skipstjórana, og að
ýmsu leyti væri ómaklega og
illa með málið farið, eins og
jeg svo leiddi rök að og sýndi
framá í grein minni. Þessi grein
mín hefir svo farið í taugarnar
á Þ. B., því hann, eins og of-
stækismönnum er títt, virðist
líta svo á, að tilgangurinn helgi
meðalið og því óþarft að fást
um það, hvaða meðölum sje
beitt. Trúr þessari stefnu sinni
heldur hann svo áfram að reyna
að telja fólki trú um, að jeg sje
í andstöðu við sjettarbræður
mína í þessu máli. Hann segir:
„Á fundi, sem stjettarfjelög
sjómanna hjeldu í febrúar s. 1.,
um öryggismál sjófarenda,
mættu nofykrir togaraskipstjór-
ar, og voru þeir allir á sama
máli og aðrir um, að ástand
það, er nú ríkti í öryggismálun-
um, væri óþolandi. Þeir ýmist
samþyktu, eða gerðu engan á-
greining um samþyktir og áskor
anir er þar voru gerðar, og
kvörtuðu ekkert um, að yfir þá
rigndi óbóta skömmum. Þetta
voru bæði yngri og eldri skip-
stjórar, og meðal þeirra afla-
sælustu og hepnustu 1 togara-
flotanum. Svo það er ekki fyrir
munn þeirra sem S. E. talar í
grein sinni, heldur þeirra, sem
hafa sína sjerstöku skoðun á
öryggismálunum, og gleðjast í
hjarta sínu ef einhver úr sjó-
mannastjettinni legst svo lágt
að ljá þeim liðsyrði“.
Svo mörg eru þau orð. En Þ.
B. er ekki eins snjall og hann
f jálfur heldur í því að einangra
raig' frá samstarfsmÖnnum mín-
i m í þessu máli, sem þó er að-
: luppistaðan í þessum fádæma
i lálflutningi hans, samfara því,
; ð reyna að læða því inn, að jeg'
f je á móti öryggismálum sjó-
rianna og á öndverðum meið
> ið þessa og aðra sjómenn.
Hann er svo óheppinn, í ákafa
sínum við að níða mig, að það
sem hann .segir um þessa skip-
stjóra, verður mjer, að honum
óviljandi, til hróss, því jeg býst
við því að hann eigi hjer við
nefnd, sem kosin var af skip-
stjóra- og stýrimannafjelaginu
Ægi í Rvík, í þessi mál. Nefnd-
in var kosin eftir tillögu frá
mjer og eftir minni uppástungu
allir nefndarmenn, ef jeg man
Svar til Þorvarðar Björnssonar
rjett, að mjer einum undan-
skildum, sem einnig var kosinn
í nefndina, en gat ekki. mætt,
vegna þess að jeg var farinn
út á sjó.
Af þessu má nokkuð ráða um
það, hvort skoðanir mínar og
nefndarmanna muni vera mjög
gagnstæðar í málinu,’ og ekki
veit jeg til þess, að til nokk-
urra átaka hafi komið innan fje
um, 1. gr., er skipið talið jafn
óhaffært, hvort sem um of-
hleðslu eða vanhleðslu er að
ræða“.
Á ekki greinin fyrst og fremst
við það, að varna tveimur gagn
stæðum hættum, að vanhleðsla
sje það, að í skipi sje lítill þungi
eins og ofhleðsla táknar það,
að í skipi sjé of mikill þungi?
Úr hverju öðru en vanhleðslu
lagsins um það. Mjer er það ó- heldur Þ B að verið sje að bæta
blandin ánægja að Þ. B. lýsir
yfir því, að þarna hafi verið vel I
til vandað um val manna, og
vonandi verða þá tillögur þeirra
ekki • með öllu hundsaðar af
mönnum eins og Þ. B., sem
é
hafa yfir minni sjerþekkingu
að ráða. Efast jeg þá ekki um,
að fundin vei’ður fær leið út
úr þessu vandamáli. Má jeg þá
vel við una mína hlutdeild, þótt
hún hafi verið minna áberandi,
en hin háværari aðferð Þ. B.
Þ. B. telur mig leggja mikla
áherslu á, að skipstjórar hafi
ekki verið hafðir með í ráðum
þegar hleðslumerkin voru se1,t
á togarana, og segir að það sje
ekki rjett, því formaður skip-
stjórafjelagsins Aldan, hafi
verið þar með í ráðum „nátt-
úrlega sem fulltrúi stjettarfje-
laga skipstjóra“, eins og hann
kemst að orði. Jeg spurði, og
átti.þar auðsjáanlega við hina
starfandi skipstjóra togaraflot-
ans, hvort þeir hefðu verið að-
spurðir í þessum efnum, og nú
hefir Þ. B. upplýst, að svo var
ekki.
Skipstjóra- og stýrimannafje
lagið Ægir í Rvík er fjelag
hinna starfandi skipstjóra og
stýrimanna togaraflotans og
hefði áreiðanlega getað lagt
fram einn eða fleiri af starfandi
mönnum, ef áhersla hefði verið
á það lögð. Þeir voru mennirnir,
sem höfðu nærtækustu reynsl-
una og sem áttu fyrst og fremst
að búa við settar reglur. Þeir
hefðu áreiðanlega sagt til um
það, á hvern hátt skórinn krepti
helst að. Hinsvegar hefi jeg ekk
ert við það að athuga, þótt
Ölduformaðurinn, sem er mjer
að góðu kunnur, væri þar með
í ráðum, og það því síður sem
jeg veit, að hann vill ekki ann-
að en gott til þessara mála
leggja.
Það er ekki í fyrsta skiptið,
' sem jeg rek mig á það, að við
Þ. B. lítum sínum augum hvor
á það, hvaða áherslu beri að
leggja á álit þeirra manna, sem
málunum eru í það og það skipt
ið nákunnugastir. Mjer hefir
fyr blöskrað fyrirlitning sú, er
mjer virðist hann bera til
reynslu og sjómensku nútíðar-
sjómannsins, og geri mjer helst
í hugarlund, að það standi í
beinu hlutfalli við það, hversu
langt er síðan hann var virkur
þátttakandi á sjónum.
Hver annar en Þ. B. mundi
bíta sig eins og bolabítur í hvað
sem er, eins og það, að rangt
sje að kalla þann hleðslumis-
mun, sem verður á togara við
það að vera á vívl fram- eða
afturhlaðinn mishleðslu. Hann
kallar þetta vanhleðslu og segir:
„í lögum um eftirlit með skip-
í Rvíkur-höfn, þegar að skipað
er út svðað segja daglega hundr
uðum tonna af grjóti eða öðru
þvílíku í skip sem ekki fá farm
þaðan?
Þ. B. kvartar undan því, að
jeg skuli ekki koma sjer til
hjálpar við það að ófrægja
skipaeftirlitið. Væri það ekki að
bera í bakkafullan lækinn?
Finst honum ekki sjálfum, að
hann sje þar svo margt búinn
um að tala, að aðrir muni hafa
litlu við að bæta? Jeg get svo
sem sagt honum það, að jeg er
og hefi altaf verið, samþykkur
góðu og öruggu skipaeftirliti, en
aðalatriðum til þess að gera til-
raun að hnekkja þeim.
Grautarlegur lestur hans og
skilningur á- mínu máli, sem
hann hefir þegar í upphafi með
því að fara rangt með fyrir-
sögnina og heldur svo til enda
í sama dúr, gjöra það ekki lík-
legt að jeg vilji eiga frekari
orðastað við slikan mann. Jeg
get ekki vænst þess, að fá blaða
rúm til þess að standa í því
að leiðrjetta lestrarskekk j ui\
manns, sem annaðhvort kann
ekki, eða vill, lesa rjett.
Allir, sem vilja fara með rjett
mál og lesið hafa grein mína,
munu hafa tekið eftir því, að
þar stendur skýrum §töfum:
„Þótt jeg hafi hjer deilt á að-
farir þær, sem menn hafa við-
haft, þá má enginn skilja orð
mín þannig, að jeg vilji mæla
ofhleðslu bót, því fer fjarri“.
Jeg tók þetta að sjálfsögðu fram
til þess, að forðast misskilnings,
enni'remur tif þess að stöðva þá
af, sem gætu verið nógu ósvífn-
ir til þess að draga aðrar álykt-
anir af mínu máli. Það er nú
jeg er hræddur um, að það verði Sýnt, að þessi varúð hefir ekki
yrðir, þrátt-fyrir alt, að jeg sje
að mæla ofhleðslu bót, og ekki
'nóg með það, heldur klykkir
engin varúðarmerki. Hann lull-
hann út með þeirri endemis nið
urstöðu, að jeg standi í vegi fyr
ir góðu og öruggu skipaeftirliti,
sem hann þó áður í grein sinni,
er búinn að kvarta undan, að
jeg minnist ekki áí
Það er furðulegt, hvað Þ. B.
telur sig mega bjóða lesendum
sínum upp á, og þeir verða varla
margir, sem láta hann vjela um
fyrir sjer með jáfn heimskuleg-
um rökum.
Mergur málsins var og er sá,
að mjer hefir stórlega ofboðið
sumt af því, sem menn hafa ]át
ið frá sjer fara i hleðslumálinu,
og gert nokkrar athugasemdir
við. Jeg tel. að í slysavarna- og
öryggismálum megi ná sama á-
rangri, þótt gengið sje tilhlýði-
lega hóglega framhjá gröfum
framliðinna. Jeg er á móti því,
að sáð sje sprengjuregni full-
yrðinga og grunsemda á minn-
ingu sæmdarmanna til aukinn-
ar þjáningar eftirlifandi skyldu
og vinaliði. Jeg hefi ráðist í að
mótmæla þessum ónauðsynlega
hrottaskap og það verður að
hafa það, þótt mjer miður vel-
viljaðir ofstækismenn dragi af
aldrei af neinum rækt svo vel,
að Þ. B. líki, nema af einum á-
kveðnum manni. Nú gæti jeg
trúað því, að hann vildi telja
öðrum trú um, að jeg með þessu
væri að bera blak-af skipaeftir-
litinu, alveg eins og hann gerir
um ofhleðslu, þrátt fyrir það
þótt jég hafi lýst því yfir, að
svo væri ekki. Minna má það
ekki kosta, að vera meira eða
minna ósamþykkur þeim aðferð
um, sem honum finst sæmandi.
En markmið og leiðir virðast
renna í eitt fyrir honum, þegar
hann les úr mínu máli.
Þ. B. segir: „Það óskiljanleg-
asta úr grein S. E., er að hvern-
ig sú firra hefir komist.í höfuð
hans, að allir sem um öryggis-
mál hafa skrifað undanfarið,
sjeu á móti nýjum skipum“.
Já, það er vissulega æði
margt, sem Þ. B. skilur illa í
grein minni. Jeg hefi áður orð-
ið þess var, að hann hefir átt
bágt með að skilja það, sem jeg
hefi sagt í mæltu máli, en nú
sje jeg það, að hann á jafn bágt
eða verra með að skilja hitt,
dugað hvað Þ. B. áhrærir. Hann Þvi rangar og órjettmætar á-
lætur sjer ekki segjast, en sjer jlykt.anir.
rautt, ef andað er á aðfarir, sem
honum líka vel,. Við hann stoða |
Sigurjón Einarsson
skipstjóri.
lalfundur Iðnaðarmanna-
fjelagsins í Reykjavík
AÐALFUNDUR Iðnaðar- Jvæntanlega byggingu Iðnaðar-
mannafjelagsins í Reykjavík,
er nýafstaðinn.
Eins og venjulega skýrði for-
maður fjelagsins frá störfum
þess á hinu liðna ári. Aðalmál
fjelagsins var útgáfa Iðnsögunn
ar og fjáröflun til nýrrar Iðn-
skólabyggingar í Reykjavík.
Iðnsagan kom út á afmæli
ritstjórans, Guðm. Finnboga-
sonar, hefir bókin átt vinsæld-
um að fagna, og orðið fjelaginu
til sóma.
Um byggingu Iðnskólahúss í
Reykjavík er það að segja, að
Alþingi hefir á yfirstandandi
sem jeg læt frá mjer fara ájíjárlögum veitt kr 300 þús til
prenti. Jeg viðhafði ekki orðið byggingarinnar> Reykjavíkur
allir eins og hann segir: „Það bær kr 30() þúsund og fjár
er vissulega æði hart, þegar að
þeir menn, sem liggja eins og
fallnir raftar yfir veg, í vegi
fyrir því að útgerðinni myndist
svo gildir sjóðir nú á þessum
söfnun meðal einstaklinga og
fjelaga hefir gengið ágætlega,
en ætlast er til að ríki og bær
leggi fram 2/5 hluta byggingar
kostnaðar, hvort um sig, en 1/5.
veltutímum, að hún fái aðstöðu hiutl komi frá iðnaðarmonnum
til þess að byggja ný og betn ' sjalfum
skip, þegar að færi gefst, og I sótt hefir verið um lóð undir
þannig fullnægja því, sem kalla bygginguna> en endanlega er
mætti öryggismál öryggismál- '
anna, skuli æpa manna hæst um
öryggismál sjómanna“. >
Jeg vissi ekki að Þ. B. væri
það mál ekki afgreitt.
Úr stjórninni áttu að ganga,
formaður, Guðm. H. Guðmunds
son, varaformaður, Ársæll Árna
einn þessara manna. En ef hann son og vararitari, Einar Gísla-
endilega vill vera það, þá hann son> en Voru allir endurkosnir.
um það. En þá er líka sýnt, að j stjórninni voru fyrir, gjald-
þar hefir leynst úlfur undir
sauðargæru, og hefir skeytið þá
komið vel á vondan.
Það er einkennilegur mál-
flutningur hjá Þ. B., að þykjast
keri, Ragnar Þórarinsson og rit-
ari Guðm. H. Þorláksson. I
varastjórn voru kosnir:. Snæ-
björn G. Jónsson, Jónas Sól-
mundsson, Þorleifur Gunnars-
vera að svara máli annars son. í nefnd til að athuga sam-
manns og koma svo hvergi að'vinnu meðal iðnaðarmanna, um
mannahallar í Reykjavík, voru
kosnir: Þorsteinn Sigurðsson,
Guðm. H. Guðmundsson, Björn
Rögnvaldsson.
Svohljóðandi tillaga í sjálf-
stæðismálinu var samþykt ein-
róma:
„Iðnaðarmannafjelagið í
Reykjavík skorar fastlega á alla
iðnaðarmenn í landinu, að
fylkja sjer um sjálfstæðismál
þjóðarinnar, stuðla ötullega að
atkvæðagreiðslu um skilnaðar-
málið og sýna í verki, að þeir
sjeu ávalt á verði um sjálfstæði
þjóðarinnar, hvenær sem er og
hvaðan sem því kann að verða
ógnað“.
Ennfremur eftirfarandi til-
laga um skipasmíðar:
„Þar sem Iðnaðarmannafje-
•lagið í Reykjavík, á fundi 13.
jan. s. 1., varð með þeim fyrstu
iðnaðarmannafjelögum, er tok
til umræðna innlendar skipa-
smíðar út af auglýsingu ríkis-
stjórnarinnar um kaup á fiski-
skiþum erlendis frá, — vitt
fundur, haldinn í fjelaginu 11.
apríl 1944, eindregið beina þeim
tilmælum til þings og stjórnar,
að stuðlað verði að því af
fremsta megni að íslenskum
iðnaðarmönnum verði ekki Svo
íþyngt með tollum og sköttum
af efnivörum til iðnaðar, að
þeim sje ekki fært að smíða
fiskiskip þau, sem landsmenn
þarfnast.
Skorar fjelagið á háttvirta
ríkisstjórn, að tillögum þær er
Frh. á bls- 9.