Morgunblaðið - 09.05.1944, Síða 1

31. árgangur.
101. tbl. — Þriðjudag'ur 9. maí 1944.
Isafoldarprentsmiðja h.f.

í lýðveldismálino:
*
Island fyrirmynd ann-
ara Evrópuþjóða“
BOSTON, sunnudag: — Blaðið ,,Boston Herald'1 hefir
gert hina fyrirhuguðu lýðveldisstofnun á íslandi í
júnímánuði n. k. að umræðuefni í ritstjórnargrein.
I greininni segir:
„FREGNIN um’það, að lýðveldi verði stofnað á íslandi
í júnímánuði næstkomandi,. mun ekki koma þeim á
óvart, sem þekkja hina ótrauðu íslensku þjóð.
Hin þjóðlegu áhugamál sín hefir hún alið af sjálf-
stæðisþrá“.
,,FRÁ ÞVÍ ÞJÓÐVERJAR hernámu Danmörku, hefir
þjóðinni farnast vel undir stjórn ríkissíjóra síns og
hins löggefandi Alþingis“.
„ÞESSI LITLI ÚTVÖRÐUR frelsisins á ' Norður-At-
lantshafi gæti hæglega orðið fyrirmvnd þeirra Ev-
rópu þjóða, sem eiga það fyrir sjer að breyta um
stjórnskipulag á þeim uppbyggingartímum, sem í
hönd fara“.
★
BLAÐIÐ „Boston Herald“, sem hjer er vitnað í, er eitt
af fremstu blöðunum í Boston og nýtur mikils álits.
Rússar
við
AÍ
Mikkr deilur iul
finnskra og norskra
stúdentn í Svíþjóð
Stokkhólmi: — Miklar deilur jumíang
hafa risið milli finskra og
norskra stúdenta við háskóla í
Svíþióð. Hafa Norðmennirnir
hætt gjörsamlega að umgangast
Finnana, og bannað öllum full,-
trúum sínum að koma á fundi,
gamkorour eða annað slíkt, þar
sem íulltrúar finskra stúdenta
eru boðnir. Deilur þessar hóf-
ust í haust sem leið, og af Norð
manna hálfu eru þær álitnar
einn þáttur í stórveldastyrjöld-
inni.
Hefir samband norskra stú-
denta í Svíþjóð.gefið út yfirlýs-
jingu, þar sem þeir telja að
sænsk blöð hafa hafi ýkt mjög
þessarar miskliðar.
,,Aftonbladet“ hjelt því t. d.
fram, að norsku stúdentarnir
hefðu viljandi unnið að því að
spilla fyrir norrænni samvinnu
og hefðu sjDÍlt fyrir fundarsókn
á alla þá fundi, sem Finnum
hefði verið boðin þátttaka í.
Norðmennirnir hafa tekið það
fram, að þótt samkomulag
þeirra við Finnana sje ekki
gott, og þótt þjóðir þeirra berj-
ist hvor sínum megin í styrjöld-
inni, þá berjist þær báðar fyrir
hinu sama, rjetti smáþjóða til
sjálfstæðis. — (Frá Stokkhólms
fregnritara breska upplýsinga-
ráðuneytisins).
Innrúsar-
inr'
u
viKur
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
MORGUNBLÖÐIN. hjer í
London í dag (þriðjudag) ræða
mikið um innrás og sum þeirra
hafa stórar fyrirsagnir á, fyrstu
síðu með þessu eina orði.
I greinum um innrásina eru
birtar fregnir af viðbúnaði
Þjóðverja, sem nú. virðist vera
að ná hámarki.
Daily Express skýrir frá því,
að veðurspár fyrir næstu þrjár
vikur lofi hreinviðri á meg-
inlandi Evrópu frá Niður-
löndum til Spánar. Það
megi búast við jafnvel enn betra
„innrásar veðri“ næstu vikur
en Þjóðverjar fengu fyrir fjór-
um árum, er þeir rjeðust inn í
Holland, Belgíu og Frakkland.
Daily Mail byx-jar í dag á nýj
um frjettadálki í blaðinu, sem
haldið verður áfram fyrst um
sinn. í þessum dálki er sagt frá
veðri á Ermarsundi, sjávarföll-
um, tunglstöðu og sólargangi.
í ritstjórnargrein í Daily Ex-
press er sagt, að vel geti farið
svo, að svar Þjóðverja við inn-
rásinni á meginlandið verði
bein árás á England.
brjótast í gegn
Sevastopol
Rjúfa víglínu Þjóðverja
að sunnan
London í gærkvöldi. — Einkaskoyti til Morg-.
unblaðsins frá Reuter.
Þjóðverjar tilkyntu í dag, að Rússum hefði eftir magn-
aða stórskotahríð og fótgönguliðsárásir, tekist að rjúfa
skarð í víglínur þeirra fyrir sunnan Sevastopol, og í her-
stjórnartilkynningu sinni í kvöld segja Rússar frá þessu.
Kveðast þeir hafa brotist í gegn á ýmsum svæðum og
sótt fram alt að 4 km. gegn magnaðri mótspyrnu og sjeu
orustur harðar.
_____________________________Rússar segjast hafa und-
irbúið árásir þessar með mik
illi stórskotahríð og stöðug-
um loftárásum um langan
tíma. Hafi fótgönguliðið síð-
an sótt fram og tekist að
vinna mikið á.
Japanar þjarma
að Kínverjum
Chungking í gæi'kveldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
Japanskar hersveitir eru nú
komnar svo nærri hinni mikil-
vægu kínvei'sku borg, Loyang,
að þær sjá til hennar, en borg
þessi hefir sex sinnum verið
höfuðboi'g Kinaveldis. Sækja
Japanar þarna að borginni
Lunghai, sem er mjög þýðingar-
mikil hei'naðarlega.
Kínverska yfirherstjórnin hef
ir tilkynt, að herir hennar berð
ust við Japana aðeins 7 km. frá
Lo.yang, óg telur berstjórnin af-
borg þessi f jelli Japönum í hend
ur. Tækist Japönum að ná borg
irmi myndu þeir geta háð or-
ustu við meginherinn kín-
vei’ska, en það hefir lengi verið
markmið þeirra. Hafa nú Jap-
aiiar náð nærri allri járnbraut-
inni, sém liggur á þessum slóð-
um.
slýrt
og Rússa í Iran
London í gærkveldi: —
Þýska frjettastofan hefir það
eftir tyrkneskum fregnum, að
Bi'etar hafi að undanförnu auk
ið mikið við herlið sitt í austur-
hlúta og suðurhluta Iranríkis,
og hafi þartgað verið færðar i
mai'gar sveitir indverskra her- ; sleppa farminum ,er þeir eru
manna frá Indlandi. — Þá komnir nærri vígstöðvum and-
hérma frégnir þessar, að Rússar (stæðinganna, en hverfa síðan
auki- stöðugt heri sína í norður- aftur. Sprengiefnið springur
hluta Iran og hafi nýlega vérið Svo, er skriðdrekarnir eru komn
sendar þangað margar herdeild ir hæfilega langt frá því aftur.
ir frá Rússlandi. — Reuter. ' — Reuter.
London í gærkveldi: —
Bretar hafa náð einum af hin
um nýju skriðdrekum Þjóðverja
á Anzio-svæðinu, en þessum
skriðdrekum er stjórnað með
loftskeytum. Hafa þeir meðferð
400 kg. af sprengiefni og
Stórárásir á Ber-
lín tvo daga i röð
London í gærkveldi:_ —' skotið niður 59 þýskar orustu-
Berlín varð fyrir annari árás flugvjelar, en sprengjuflug-
amerískra flugvjela í dag, en í menn 60. — Þrjátíu og fjórar
gær var einnig mikil árás gerð stór-sprengjuflugvjelar komu
ékki aftur og ennfremur 13 or-
ustuflugvjelar.
á borgina. Ennfremur var ráðist
á Brunswick, og voru loftorust-
ur alsstaðar harðar. Einnig var
haldið áfram árásum á stöðvar
Þjóðverja í Frakklandi í dag.
Skýjaþykni var yfir Berlín,
og var sprengjunum varpað án
Af stöðum þeim, sem ráðist
var á í Frakklandi, má néfna
Bethune, Dinard og Tours. Enn-
,fremur var ráðist á járnbraut-
arbrýr. í nótt sem leið vörpuðu
tjón hafa orðið í höfuðborginni,
bæði á byggingum og mönnum.
Hörðustu loftorusturnar voru
háðar yfir Brunswick, og stóðu
lengi yfir. Orustuflugmenn
Bandaríkjamanna segjast hafa
þess að flugmenn sæju til jarð- stórar breskar sprengjuflugvjel
ar. Þjóðverjar segja mjög mikið ar sprengjum á Tours, Rennes
og Nantes.
Einnig var ráðist frá Italíu á
Bukarest, þar sem tjón varð
mikið og járnbrautarbrú nærri
Belgrad. — Reuter.
Grimmilegar loftorustur.
Loftorusturnar yfir borg-
inni hafa verið feikna harð-
ar að sögn beggja aðila.
Þannig kveðast Þjóðverjar
hafa skotið niður yfir 90
rússneskar flugvjelar á
tveim sólarhringum. — Segj
ast Rússar hafa náð á sitt
vald þýðingarmiklum hæð-
um, aðallega vegna undir-
búnings flughersins, og
verði þaðan sjeð yfir borgar
rústirnar og höfnina.
Árásir á járnbrautar-
stöðvar.
Rússar geta ekki um bar-
daga á landi neinsstaðar ann
arsstaðar en við Sevastopol,
nema hvað þeir segjast hafa
hrundið áhlaupum Þjóð-
verja á Stanislavosvæðinu.
Þjóðverjar segja einnig að
dregið háfi mikið úr orust-
um á Seretsvæðinu, en þeir
segjast hafa náð nokkrum
hæðum norður við Stanis-
lavó. — Rússar segja í til-
kynningum sínum frá mikl-
um loftárásum, er sprengju-
flugvjelar þeirra hafi gert á
ýmsar járnbrautarstöðvar
Þjóðverja fyrir austan
Lvov og víðar í Póllandi. —
Þjóðverjar segja einnig frá
atlögum þýskra sprengju-
flugvjela á ýmsar birgða-
stöðvar Rússa.
Bardagar aukast á
Ítalíu
London í gærkveldi: — Stór-
skotahríð hefir færst nokkuð í
vöxt á Italíuvígstöðvunum öll-
um, en annars er þar fremur
kyrt og lítið um að vera. Veð-
ur fara nú mjög batnandi og
eru miklir hitar, enda alt farið
að þorna um.
— Reuter.
V