Morgunblaðið - 13.05.1944, Blaðsíða 12
12
Laugurdagfur 13, maí 1944,
Kot & Sall hefir
sett upp böð fyrir
verkamenn sína
ÞAÐ MÁTTI LÖNGUM
J)ekkja þá rneun úr, sem unnu
að kolavinnu hjer við höfntna.
er þeir fóru heim úr vinnu sinni
á /kvöldin. En nú er ekki hægt
að-þekkja þá frá mönnum, sem
jtðra og þrifalegri vinnu stunda,
að minsta kosti ekki þá, sem
vinriá lijá Kol & Salt h. f. Héf-
ir fjelágið látið koma fyrir böð
unr fyrir verkamenn sína í hús-
-«æði við kolaport fjelagsins, þar
sem kolaverkamennirnir þvo
sjer og skipta um föt á hverju
kvöid i áður en þeir. fara heim.
Geir Borg, framkvæmdar-
Koö' & Salt, sýndi mjer þessi
t)öð-í gærdag. Þeíta er fyrsta
baðstofan, sem komið er upp fyr
ir verkamenn, sem við höfiiina
vinna og voru þau tekin í notk
tm- tim jólaleytið í vetur.
Japanar hafa nú aai langa hríð bannað öllum erlendum mönnum að koma til Truk, hinu mikla
flotavígis síns á Kyrrahafi. Áður en Japanar fengu umráð yfir Truk, leit aðalhöfnin þar þannig út
Baðherbergið er inn af kaffi-
stöf»r verkamanna. Fyrst er
Romið inn í buningsherbergi.
klæða verkameiuiirnir sig
úr koía-„gallanum“, og fara inn
baðklefann. Annað- herbergi
er, þar sem þeir þurka sjer eftix
baðfð. Öllu er þarna smekklega
fyrir komið og svo hreinlegt, að
enginn myndi trúa að óreyndu,
að það væri baðherbergi kola-
vinnumanna.
-Verkamenn Koí & Salt eru
tnjög ánægðír með „baðhúsið
sitt“ og segjast ekki geta hugs-
að sjer- að missa það. Enda er
þ.ið" munur fyrir mennina, að
geta farið eins og „hvítir“ menn.
Iieííh til sín að lokinni vinnu.
Sumir verkamannanna eiga
heiítia í úthverfum bæjarins og
iiotetðu þeir mikið strætisvagn
<il og frá vinnu. Áður en böðin
l:ðmu, var ávalt heldur amast
við hinum blökku kolaverka-
rnönrium í strætisvögnunum.
Eins iig von var til vildí fólk
ekkí nudda sjer utan í þá. En
nú er þetta breytt. Það er líka
mKiíur, segja kólavinnumennirn
ir, sð koma heim á kvöldin,
4vreum og strokinn. eða kolsvart
ur eiziS og negri og setja heim-
áliS á annan endann meðan mað
ur var að þvo af sjer-óhreinind-
in eftír daginn.
Geir Borg sagði, að fyrirtækið
vær-i mjög ánægt yfir ,að hafa
t:órriií'j þessum böðúm upp fyrir
verkamennina. Vinsældir þeirra
íoeðal verkamanna sýndu best
fJáfcfina, sem á þeim hefði verið.
„Flestir okkar verkamenn hafa
haldíð trygð við fjelagið í mörg
ár“, sagði Geir. „Þessi böð eru
lítil! þakklætisvottur til verka-
inanna fyrir ötult og gott starf í
fjelagsins þágu. Við höfum ekk
ert upp á að bjóða fyrir okkar
verkamenn nema erfiði og ó-
lireinindi við vinnuna. Það er
ánægjulegt að sjá, að þessari
nýbreytni hefir verið tekið vel
og með þökkum“.
tJindindissýning
Fframh. af 11. síðu.
dregið eftir því, að stúkur og
hírrdjridisfielög og öll þau fjelög
eða fjelagskerfi í landinu, sem
láta síg þessi mál varða, láti
nefndinni í tje alt, sem hægt er
að nota á slíkri sýningu, bæði
um starfsemi þeirra og annað,
sem máli skiptir.
Foramlnjarnar
við Tjarnargðtu
ROSKINN maður, , Þorkell
Bergsveinsson, Hringbraut 67,
kom í gær á skrifstofu Morgun-
blaðsins og skýrði frá eftirfar-
anai í sambandi við fornminja-
fundinn við Tjarnargötu.
Fyrir mörgum árum (ca. 30
árum) var jeg ásamt fleiri
verkamönnum að grafa fyrir
grunni húsins við Tjarnargötu
3, sem Haraldur Möller var þá
að byggja. Við gröftinn komum
við. niður í öskuhaug og náði
hann yfir ca. hálfan grunninn
til austurs að norðanverðu.
Uiidir öskuraugnum var möl. I
greftrinum komum við einnig
niður á lokræsi, sem var hlaðið
úr torfi og grjóti og hellur lagð
ar yfir. Hleðslan var greinileg;
stefndi lokræsið frá NV og end
aði í sorpgryfju, sem einnig var
hlaðin úr torfi og grjótL Hjer
var einnig hleðslan mjög greini
leg og mosinn á toríinu sem
grænn. —
Enginn athugaði þennan gröft
okkar og var þessum fornminj-
um umrótað.
★
Hús-það, sem hjer um ræðir,
er andspænis þeim grefti, sem
nú fer fram vestan Tjarnargötu,
þar sem fornminj arnar háfa
fundist. Ef gatan yrði grafin
upp þarna, myndi vafalaust
hægt að finna eitthvað af lok-
ræsinu.
Hámark hieðsin
um Ölfusárbrú
VEGAMÁLASTJÓRI hefir
ákveðið hámark á hleðslu er
fara á um Ölfusárbrú, í einu.
Þunginn má vera 6 smálestir
og er innifalinn þungi þess far
artækis, er flytur hlassið.
— Hjer er aðeins um var-
úðarráðstöfun að ræða, án þess
að nokkuð sjerstakt hafi orðið
að, sagði skrifstofustjóri Vega-
málaskrifstofunnar blaðinu í
gær.
Svo $em kunnugt er, er aldur
brúarinnar orðinn hár og hún
nú farin að láta sig, einkum þó.
hin síðari ár, er um hana hefir
verið fluttur miklu meiri þungi
en nokkru sinni var gert ráð,
fyrir.
Æskulýðurinn
ræðir lýðveldis-
niálið -
EINS OG áður hefir skýrt
frá, efna æskulýðsfjelög bæj-
arins til útifundar við Austur-
völl Ú morgun, um skilnaðinn
við Danmörku og stofnun lýð-
vetdis á íslandr. Fundurinn
hefsl kl. 2 e. h.
Ræður verða fluttar af svöl-
um Alþingis og verða ræðu-
menn þessir og tala í þessari
röð:
Kristín . Jónsdóttir, Helgi
Sæmundsson, Magnús Jónsson,
Gunnar Vagnsson, Rannveig
Kristjánsdóttir, Guðmundur
Vigfússon, Ágúst H. Pjetursson,
Friðfinnur Ólafsson, Friðgeir
Sveinsson Jóhann Hafstein og
Lúðvíg Hjálmtýsson.
Lúðrasveit leikur í upphafi
og á milli ræðanna. •— Það
þarf ekki að draga í efa, að
æska höfuðstaðarins fjölmenn-
ir á útifundinum við Austur- i
völl á morgun.
„Ailir Isiendingar
sem einn maður"
FUNDUR haldinn af stjórn
Farmanna- og fiskimannasam-
bands íslands 9. maí 1944 lýsir
eindregið fylgi sínu við stofn-
un lýðveldis á íslandi, og skor-
ar sjerstaklega á alla sjómenn
að láta eigi hjá líða að greiða
atkvæði með stofnun þess. Eng-
inn sjómaður, sem ann ættjörð
sinni, má láta ónotað hið ein-
staka tækifæri til þess að sýna
ættjörðinni fullkominn trúnað.
Það sem síðast hefir gerst I
þessu máli, á að vera til þess að
herða hvern einasta Islending,
alHr verða að sitja við sinn
keip og herða róðurinn, bæði á
sjó og landi. Allir Islendingar
ættu að koma fram við þetta
einstaka tækifæri sem einn mað
ur og ein sál.
Glæsilegur árangur atkvæða
greiðslunnar skapar þrek og
þor, til sigursælla átaka fyrir
framtíð íslands.
Barnasöfnunin
Sainast hafa rúml.
310 þúsund
Fræðslumálaskrifstofunni,
sem er miðstöð fjáröflunar
handa bágstöddum börnum á
Norðúrlöndum, hefír nú borist
rúmlega 310 þús. krónur. Síð-
asla skýrsla söfnunarinnar var
birt hjer í blaðinu þann 19.
apríl s. 1. Höfðu þá safnast
188 þús. krónur.
Þau 122 þús., er borist hafa
síðan, eru mestmegnis frá þeim
stöðum á landinu, er ekki áð-
ur hafa borist söfnunarlistar.
Siglufjörður pendj mest 8
þús. krónur. Hinar upphæðirn-
ar eru frá 2000 í 7000 krónur.
Náftúru lækninga -
fjelagið vill fá
meira grænmeti
Á FUNDI Náttúrulækninga-
fjelags íslands ll,* maí sl., var
samþykt eftiri'araiuH tillaga.
með samhljóða atkvæðum
all'ra fundarmanna:
„Fundurinn skorar á stjórn
fjelagsins að beita sjer af al-
efli fyrir því, að inn í lanclið
verði fluttav heilnæmar korn
tegundir í því ástandi sem þest
verður á -kosið“. ' '
Á fundinum flutti Jónas
Kristjánsson læknir fróðlegt
ei'indi um „matreiðslusýndir.
Djörn L. Jónsson lýsti því,
hvernig hægt væri hjer á
iandi að hafa nýtt grænmeti
eða óskemt á borðum alt ár-
ið um kring eða mestan hlut.a
þess.
Yaraforseti skýrði frá því,
að Mafstofa f.jela gsins mundi
taka til starfa um næstu mán-
aðamót. Uinsóknir um fast
fæði hafa borist svo margar
frá fjelagsmönnum, að lík-
lega verður eigi hægt að selja
utanfjelagsfólki fæði* og lík-
lega verður heldur eigi unt
að selja lausar máltíðir, a. m.
k. ekki í fyrstu.
Þá var einnig frá því skýrt,
að fjelagsfólk ætti, kost á hag
kvæmum kaupum á nýju græn
rneti í sumar, líkt og síðastlið-
ið sumar.
Bamaspíiali
í Hafnarfirði
KVENFJELAGIÐ Hringur-
inn í Hafnarfirði hefir ákveðið
að vinna að því, að koma upp
barnaspílala þar á staðnum hið
bráðasta.
Fjelagskonur eru nú að und
urbúa fjáröflun í því skyni, en
þegar hafa þær lagt nokkuð f je
í byggingarsjóð.
Sú er hugmynd fjelags-
kvenna, að spítalinn verði ann
að hyort sjálfstæð stofnun eða
í sambandi við fyrirhugað fæð
ingarheimili þar í bæ.
Það. má vera öllum Hafnfirð-
ingum míkið gleðiefni, að Kven
fjelagið Hringurinn hefir ákveð ,
ið að vinna að þessu mikla nauð
syiijamáli, því bæði er það, að
hjer, eins og víða annarsstað-
ar, hefir um langt skeið verið
tilfinnanleg vöntun á barna-
spítala, og engum betur treyst-
andi til þess að koma þessu máli
í höfn en Hring-konum. — Þær
hafa nú um þrjátíu og tveggja
ára skeið unnið að mannúðar-
og líknarmálum, og er undra- -
veri hve miklu þetta fámenna
fjelag hefir getað áorkað. Það
hefir styrkt fjölda manna til
heilsuhælis-dvalar og kostað
sumardvöl fátækra og heilsu-
lítilla bama í sveit svo hundr-
uðum skiftir, enda hafa bæj-
arbúar bmgðist vel við fjár-
söfnunum fjelagskvenna og met
ið hið fórnfúsa starf þeirra að
verðleikum,
Má fyllilega vænta þess, að
þetta kom nú enn betur í ljós
en nokkru sinni fyr, yegna
góðrar afkomu og fjárhagslegr
ar getu bæjarbúa yfirleilt. -
Stjórn fjelagsins skipa þess-
ar konur: frú Guðbjörg Krist-
jánsdóttir, frú Helga Níelsdótt-
ir, frú Steinunn Sveinbjarnar-
dóttir, frú Valgerður Guðmunds
dóttir og frú Sigríður Eyjólfs-
dóllir.
Caanclr híálnarclrivi
rfvwgun ■aj«ii|«ui Jni|J
London: -— Tvö sænsk skip.
sem höfðu uppi fána Rauða
krossins, hafa að sögn tyrk-
neska blaðsiiis Yeni Saba, orð-
íð fyrir tundurskeytaárásum,
er þau vpru á leið frá Grikk-
landi til Tyrklands að taka þar
matvælafarma, er Tyrkir ætl-
uðu að gefa Grikkjum. Áður
höfðu skipin farið með farma
lil Grikklands.
Bæði skipin urðu fyrir tund-
urskeytum og löskuðust, en
þýsk hcrskip komu á vettvang
og drógu þau tit hafna í Grikk-
landi, þar sem gert verður við
þau til bráðabirgða. Fullnað-
arviðgerð>fer fram i Tyrklandi,
Áðalfumhir Anglia
Aðalfundur Anglia var hald-
inn að Hótel Borg í fyrrakvöld.
Var hverl sæli skipað á fund-
iriúm. Sigurður B. Sigurðsson
var endurkosinn formaður fje-
lagsins og meðstjórnendur Ein-
ar Pjetursson slórkaupmaður,
John Lindsay, Sveinbjörn Finns
son verðlagsstjóri, Carse ræð-
ismaður, Howard Liltle. dr,
Cyril Jackson og Hallgrímur
Fr. Haligrímsson íorstjóri.
Að aðalfundarsl'örfum lokn-
um voru skemliatriði