Morgunblaðið - 17.05.1944, Síða 1

81. árgangur.
108 tbl. — Miðvikudagur 17. maí 1944
Xsafoldarprentsmiðja h.í.
Bússar í þann
veg al hefja
súkn
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
FRJETTARITARAR í RÚSS-
LANDI telja, að ekki líði á
löngu þar til Rússar hefji á ný
sókn og þykir margt benda til
þess. Þjóðverjar segja sjálfir,
að ný sókn sje yfirvofandi, en
viðurkenna, að ekki sje hægt
að gera sjer neina hugmynd
um, hvar sú sókn verði. Orust-
ur hafa blossað upp á ýmsum
stöðum meðfram allri víglín-
unni. Rússar senda könnunar-
sveitir til að reyna að ná í
fanga og' Þjóðyerjar hafa gert
márgar tilraunir til að senda
njósnara aftur fyrir víglínur
Rússa. Hafa þær tilraunir þó
ekki hepnast vel, því njósnar-
arnir hafa fljótt þekst.
Sumir spá því, að aðalsókn-
in verði við Karpatafjöllin á
suðurvígstöðvunum. Hafa Rúss
ar gért þar miklar loftárásir
úndanfarið á birgðastöðvar og
flutningaleiðir Þjóðverja.
í lierstjórnartilkynningu
Rússa segir, ,,að engar breyt-
ingar hafi orðið á vígstöðvun-
um í dag“. Sagt er frá mikilli
loftárás á járnbrautarstöðina í
Polotosk, þar sem miklir eldar
eru sagðir hafa komið upp og
miklar sprengingar.
Kínverjar sækja inn
í Burma
Chungking í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
KÍNVERSKAR hersveitir
sækja fram til móts við her-
sveilir Joseph Stillwells í
Burma. Þær sækja fram fyrir
veslan Salweenfljót og fyrir
sunnan kínverska hluta Burma
brautarinnar.
/
Kínverska herstjórnartilkynn-
ingin.
í kínvéi'sku hersljórnartil-
kynningunni í dag segir svo:
„Allar hersveitir vorar fyrir
veslan Salweenfljót hjeldu á-
fram^ sóknaraðgerðum sínum
14. og 15. maj. A norðurvíg-
slöðvunum brutust hersveitir
vorar gegnum Maimienskarð og
að Schwelefljóti.
Þar fyrir sunnan, í grend við
Tatungtze voru japanskar her-
sveitir umkringdar. Manntjón
Japana var meira en helmingi
meira en okkar. Hongmoshu
var tekin með áhlaupi.
A suðurvígstöðvunum tóku
hersveitir vorar, með aðstoð 14.
flugsveitarinnar. Pingka og
hrekja Japani vestur í áttina
til Singla“.
ÞJÓÐVERJAR Á ÍTALÍU HÖRFA
TIL „HITLERLINIiNNAR
46
Hörð loftárás
á Ludvigshafen
LONDON í gærkvöldi: Bresk-
ar Mosquito-flugvjelar gerðu
haroa loftárás á Ludvigshafen
í Rínarlöndum í nótt sem leið.
Var varpað þar niður mörgúm
4000 punda sprengjum og
komu upp miklir eldar í þess-
ari þýðingarmiklu iðnaðarborg.
Breskar flugvjelar gérðu
loftárásir á aðra staði í suð-
vestur Þýskalar.di í nótt, og
tundurdufl voru lögo á skipa-
leiðir Þjóðverja. í næturárás-
unum mislu Þjóðverjar fjórar
flugvjelar.
Loltárásir á England.
Se^c þýskar flugvjelar voru
skotnar niður yfir Englandi í
nótl. Gerðu Þjóðverjar árásir
á fimm borgir í Suður-Englandi
og varð af nokkurt tjón.
Þýsku flugvjelarnar virtust
eins og áður hafa verið í könn-
unarflugi yfir Englandi.
íslensk listaverk í
amerísku fímariii
AMERÍSKA tímiritið „Vict-
ory“, sem er útbreitt um allan
heim, birtir nýlega myndir af
nokkrum íslenskum málverkum
í eðlilegum litum, myndir frá
listasafni Einars Jónssonar og
myndir frá listsýningunni, sem
haldin var í Listamannaskálan-
um í fyrra.
Meðal þeirra málverka, sem
ritið birtir myndir af, eru verk
eftir Jóhannes Kjarval, Jón Þor
leifsson, Gunnlaug Blöndal,
Svein Þórarinsson og Asgrím
Jónsson.
Með myndunum er stutt grein
um íslenska list.
í Moskva heilsa þeir vel
að hermannasið.
London í gærkveldi —: Þing-
maður úr Verkamannaflokkn-
um spurði Churchill forsætis-
ráðherra að því á þingi í dag,
hvort það væri ekki óþarfi fyr-
ir hermenn, sem væru í leyfi frá
herbúðum, að heilsa að her-
mannasið í hvert sinn, sem þeir
gengju framhjá liðsforingja á
götu.
,,Nei“, sagði Churchill. Þetta
er virðingarmerki við foringja
konungs og agaatriði innan
hei’sins. „Jeg hefi hvei’gi sjeð
betur heilsað að hermannasið
en á götunum í Moskva“, bætti
Churchill við. — Reuter.
Hjúkrar á Ítalíu
Amerískar hjúkrunarkonur
fylgjast íneð herjunum víða um
heim. Hjer sjest ein af þeim
fyrstu, sem tók til starfa á
Anziosvæðinu, eftir að banda-
menn gengu þar á land.
Stríðsútgjöld Brefa
Í4.7 milj. stertings-
pund á dag
LONDON í gærkv.: — Breska
þingið samþykti í dag
100.000.000 sterlingspunda
aukafjárveitingu til hernaðar-
útgjalda ríkisins. Sir John
Anderson fjármálaráðh. sagði
við þella tækifæri, að hann
gerði ráð fyrir að þessi fjár-
veiting myndi duga þar til í
ágústmánuði n.k., en þá yrði að
fara fram á nýja fjárveitingu.
Fjármálaráðherrann skýrði
frá því, að dagleg hernaðarút-
gjöld breska ríkisins næmu nú
14,7 miljónum sterlingspundá á
dag’. Á s.l. ári námu útgjöldin
um 13 miljón sterlingspundum
að jafnaði á dag. —Reuter.
Eldsvoði í Cairo.
CAIRO —: Mikill eldsvoði
hefir orðið hjer í borginni.
Brunnu meðal annars miklar
kornbirgðaskemmur. Egypska
stjórnin hefir lýst því yfir, að
þrátt fyrir þetta muni ekki
koma til neins kornskorts
Frakkar hafa rulst gegnum
„Gustav“ varnarvirkin
FRANSKAR IIERSVEITIR, sem sækja fram á Italíu
hafa ruðst gegnum Gustavlínuvirkin þýsku, sótt fram yfir
Ausente-dalinn, eftir að þeir höfðu teki'ð Fammerafjallið,
sem er sem er 3500 feta hátt og eni nú komnir að hinni
svonefndu „Adolf-IIitler varnarlínu" Þjóðverja. Þessar
frönsku hersveitir eru nú eina 3 km. frá bænum* Esperia,
sem eitt af sterkustu varnarvirkjum „Hitlerlínunnar". Var
skýrt frá því í Rómahorgarútvarpinu í kvöld, að Þjóðverjar
hefðu hörfað norðvestur af Spigno, sem er við Hitlerlínuna.
Minjarnar vil
Tjarnargötu
Nýir fundir
ENN HAFA FUNDIST fornir
munir í húsgrunninum við
Tjarnargötu, að því er þjóð-
minjavörður skýrði blaðinu frá
í gær, svo sem vaðsteinar, hag-
lega gei’ður steinlampi, bolla-
steinn, hlein með móti til þesá
að sleypa í því silfurhnappa. •—
Var hlein þessi grynnra í jörð
en hinir munirnir.
Yst í grunninum fannst stór
hella, alveg niður í möl, sem
líklega hefir verið dyrahella, þ.
e. innan við dyrnar í stóarhús-
inu. Undir hellu þessari var
talsvert af beinum, m. a. hross-
bein.
Lokræsið, sem minst var á
hjer í blaðinu, að fundist hefði
í húsgrunni austan við götuna
var ekki likt því eins djúpt í
jörð og munir þeir, sem nú
hafa fundisl. Hafa menn í þess-
um grunni orðið varir við sama
ræsi, og' sjest greinilega hæð-
armunurinn.
Þegar greftri þessum er lok-
ið, og búið að athuga alla
muni þessa og hreinsa þá,
hefðu bæjarbúar gaman af að
fá tækifæri til þess að sjá þá
alla saman. Ætti að mega sýna
þá í rúmgóðum búðarglugga.
Ekkert heiðursmerki
fyrir herþjónustu á
íslandi.
BRESK BLÖÐ skýra frá því,
að breskir hermenn, sem voru
í herþjónustu á Islandi á árun-
um 1940—1943, fái ekki rjett-
indi til heiðursmerkisins, sem
veitt er fyrir herþjónustu 1939
—1943, og sem nefnt er „1939
—1943 stjarnan“.
Framsókn allra hersveita
hefir gengið vel á Ítalíu, þegar
tekið er tillit til hins erfiða
landslags á þéssum slóðum.
Frönsku hersveitirnar hafa t.
d. ekki sótt fram meira en 9
km„ ef reiknað er í beinni línu,
en Frakkar hafa raunverulega
sótt fram um 30 km„ þegar tek
ið er tillit til krókaleiðanna,
sem þeir hafa orðið að fara.
Áttundi herinn breski sækir
fram fyrir norðvestan Frakka
og er nú kominn að borgarhlfð
um Via Cassilina, eftir að hafa
farið framhjá Cassinoborg.
Miklir bardagar um
þjóðveginn til Róm.
Miklir bardagar hafa staðið
um aðalveginn til Rómaborg-
ar. Hafa Þjóðverjar lagt aðal-
áþersluna á að verja þenna
veg, en bandamenn hafa náð
hluta af honum á sitt vald. Hafa
Þjóðverjar sent fram fallhlífa-
hersveitir og skriðdreka til að
verja veginn. Hefir Kesselring
marskálkur teflt fram sínum
bestu skriðdrekum, „Mark IV“
og „Mark III“. Um 7 km. fyrir
neðan Cassino hefir 8. herinn
br'éikkað brúarsporð sinn, sem
nú er um 5 km. breiður.
Við Garigliano-fljót hafa
Þjóðverjar gert gagnáhlaup
gegn hersveitum Bandaríkja-
manna, en þeim hefir öllum
verið hrundið.
10. her Þjóðverja, sem er
undir stjórn Heinrich von
WRtinghof hershöfðingja hefir
goldið mikið afhroð í bardög-
unum.
Sótt niður í Liri-dalinn.
Franskar og amerískar her-
sveitir, sem hafa náð öllum
Aausentedalnum á sitt vald,
hafa nú byrjað að sækja niður
í Lire-dal og orðið þegar nokk-
uð ágengt.
Frönsku hersveitirnar, sem í
gær tóku San Giorgio, náðu
einnig nálægum þorpum, Cresta
Santa Lucia og Leforche á sitt
Framh. á bls. 12.