Morgunblaðið - 25.05.1944, Blaðsíða 7

Morgunblaðið - 25.05.1944, Blaðsíða 7
Fimtudagur 25. W&í 1944 MORGGNBLAÐIÐ * UPP Á TIIMDA MIMYA KONKA ÞEGAR Japanar hernámu ^Urma, lokaðist Burmabrautin, hafði verið ein helsta lífæð Jnverja í baráttunni við Jap- vna' Var Þá tekið að flytja Kín- eei?Um birgðir loftleiðis eftir r iðari og hættulegri flugleið, ^ lr austurbrún Tibelhásljett- nnar. Er þetta ein erfiðasta ^ ugleið, sem hægt er að hugsa ler- Fljúga verður yfir mörg usund feta háa fjallatinda, er ast eru þ0ku vafnir, og jj°rrnar næða umhverfis þá. — ®st Þessara tinda er hið vold- s5a ^inya Konka, sem teygir ef lan§t upp úr fjallahringnum 1 u>nlykur suðaustyrhluta Tí- hásljettunnar. Þegar flug- lelarnar eru komnar yfir ^onkatindinn, verða þær að Pa síer svo að segja beint sk'Ur Þröngum gjám og 0rPum í áttina til Chungking, ar sem svo er þokusamt, að Jaldan sjer til sólar. Tindur Minya Konka er 24 ^Osnnd fet fyrir ofan sjávar- q 3 ' Vlð höfðum lesið um þetta .^dardómsfuHa fjall • í amer- n u landfræðitímariti, og nokk b Um árum áður en styrjöldin þeaust út lögðum við af stað til u Ss að sjá það með eigin aug- tjm bað leyti virtist fjar- V.U' 1 að ímynda sjer, að flug- ^lelar myndu brátt svo að segja i ..f eSa þjóta yfir þessa snævi tu Hnda. Þótt síðar hafi svi -9r breyflngar orðið á þessu i <h’ ba er þó hið einkennilega andslag enn óbreytt. andslagið er mjög sjerkenni- egt. HvERGI í heimi er eíns sjer- agnnilegt landslag og í hjer- br!nu r3ett fyrir vestan Minya br'.'JÍast gegnum fjallaskörð, ast gegnum fjallaskörð, hilr etnunSis fimmtíu mílna bv lbili> en renna síðan sitt til bt,01 rar hliðar og verða lífæðar Sgja landa. Ár þessar eru ^anai-,^ 3\fe[. sem rennur urn Kina, °ng> sem rennur um Ser^Stva Irrdo-Kína og Salween v ,rennur um Burma. * *l*gt þessum þremur fja Utn °g í eimmgis 200 mílna Rr Ugð rennur stórfljótið lok aputra> sem einnig á upp ar ,Sln í Tíbethálendinu, renn- ir 0ban eftir djúpri gjá, sveig njgSl an til vesturs og fellur Ind?^ °ftir sljeltum Vestur- kynianbs- Suðaustur hluti þessa ver rga balen<Hs er undir kín- Ur S .*1 yfirstjóm, og er nefnd- ann lkang-fylki. Flestir íbú- ag ódi61U Tíbetanar og búa ^arh^t (°yli Vrð tíbetanska lifn k0rn friðartímum er hægt að hrernSt Sikang-fylkis eftir °r e Ur lelðuin: Frá Bamó, sem trra\n!laSl°^ siglinganna eftir e°da fdyfljóli> frá járnbraular SuðyS °®lnnl við Kunming í UQ f°slur-Kína, eða með því frás,rðast UPP eflir Yangtze ir 6ru anghai. AJlar þessar leið- g. leytandi og leiðinlegar, t»„t Slbast nefnda var þó úharsL1311111010111 U1 úkvörð- þfs aðar okkar. angrin kendur 1 Sikang-leið- ^ards-m11 V°rU fjórir; Richard hur pL ’ Verkfrœðingur, Art- Jack y011011^8’ Terris Moore og kinvpr °ng’ Ameríkumaður af rskum ættum. m Eftir Richard Burdsall otj Terris Moore Grein sú, sem hjer birtist, er eftir tvo ameríska landkönnuði og fjallar um för þeirra upp á tinda hins mikla Tibetfjalls, Minya Konka. Var för þessi hin mesta svaðilför, því að enginn bamaleikur er að klífa þetta risaháa fjall. — Greinin er dálítið stytt í þýðingunhi. Fyrri grein Áform okkar voru þrenns- konar: Mæla hæð Minva Kon- ka, verða þeir fyrstu, er klifu þelta mikla fjall og safna sýn- ishornum af plöntu- og dýra- lífi hjeraðsins. Við höfoum í fyrstunni ætl- að okkur að kanna önnur land- svæði, en Kínastyrjöldin kom í veg fyrir það, og snerum við okkur því af kappi að þessu nýia og heillandi viðfangsefni. Margar getgátur hafa komið fram um hæð fjallsins. HINGAÐ til höfðu menn lítil kynni haft af fjalli þessu. Það Það lá fjarri öllum alfaraleið- um, enda lágu þær flestar eftir djúpum dölum. Ferðamaðurinn gat því einungis komið auga á það úr fjallaskörðunum, ef skyggni var gott. Leiðangursmena. sem komu nálægt Minya Konka árið 1879, kölluðu það Bo Kunka. Allt til þessa dags hefir mörgum get- um verið leitt að hæð þess. •— Mælingamenn leiðangurs okk- ar — þeir Emmonds og Burd- sall — lögðu af siað nokkru á undan hinum leiðangursmönn- unum, sem eftir urðu í Shang- hai til þess að safna ýmiskonar útbúnaði til fjallgöngunnar. Mælingamennirnir fóru með þægilega litlu vjelskipi upp eftir Yangize, sem Kínverjar kalla fljótið mikla, og til Chung king. Vorum við 9 daga að ferð ast þessa 1500 mílna leið, og var það methraði. Á leiðinni þræddum við hin frægu Ichang gljúfur, þar sem þverhnýptir klettarnir gnæfa mörg hundruð fet yfir dökku fljótinu Vor og sumar verður hið geySimikla vatnsmagn, sem 'berst í Yangtze úr þverám hennar, að renna gegnum þessi þröngu gljúfur. Þar sem fljót- inu er þarna svo þröngur stakk ur skorinn, veldur hið aukna vatnsmagn því, að fljótið dýpk ar að mun. Á einum stað sáum við merki í klettaveggnum, sem sýndi, að yfirborð fljóts- ins hafði í einu flóðinu hækk- að um 105 fet frá því, sem venjulegt var. Hefir meira að segja komio fyrir, að vatnsvf- irborðið hefir hækkað um 200 fét. í Chungking fórum við yf- ir í minna skip, sem flutti okk- ur upp Yangtzefljótið, og síð- an gftir Min-ánni allt til Los- han. Á austurbakka Min-ár- innar, skaml frá Loshanborg, er risastór setmynd af guðin- um Búdda höggvin í klett. Er myndin 196 fet á hæð og er frá því um aldamótin 700. Frá Loshan fórum við með vagni til Chengtu, höfuðborg- ar Scechan-fylkis, og var það lítt þægilegt ferðalag. Scechan fylki er eitt auðugásta og þjett- býlasta hjerað Kínaveldis. — Þaðan hjeldum við svo eftir nokkra daga með vagni til Ya*how, þar sem farangur okk ■ ar beið. Höfðu burðakarlar far- ' ið með hann þangað beina leið frá Loshan undir hervernd. Það sem eftir var leiðarinn- ar, urðum við að nota fæturna. Höfðum við 18 burðarkarla til þess að bera farangurinn, og auk þess Ijet borgarsljórinn i Yachow sex hermenn fylgja okkur fyrsta áfangann. Við förum fram hjá ,,eyra Búdda“. ÞAÐ voru að vísu til tvær skemi i leiðir en’ sú, sem við völdum, en hún var greiðfær- ust. Allt fyrir það var vegur- inn ekki nægilega greiðfær til þess, að unt væri að fara með nokkur farartæki eftir honum, nema þau væru tekin sundur og bundin á burðardýr. Á þánn hátt sáum við fluttar nokkrar fallbyssur. Á tveimur stöðum liggur vegurinn yfir 9000 feta há fjallaskörð, og er hann sums staðar svo brattur, að hlaðin eru steinþrep, sem ganga þarf upp. Höfðum við lofað burðar- mönnunum hálfu pundi af kjöti sem aukaþóknun fyrir að flytja farangurinn upp þessi þrep, og áttu þeir sannarlega skilið að fá þenna kjötbita. Einn þeirra gafst upp við síðara skarðið, og varð foringinn að bera byrði hans upp í skarðið. Ur fyrra skarðinu er ágætt útsýni til Minya Konka, sem við nutum vel á heimleiðinni, en nú lá þokumistur yfir skárðinu. Við fórum fram hjá litlu musteri, sem er kallað „eyra Búdda”, og er miðja vegar milli Peiping og Lasha. Á þeim dög- um, þegar Kína hafði fulltrúa í Lasha, var haldið uppi reglu- bundnum sendiboðaferðum milli þessara tveggja „lokuðu borga“, og frá músteri þessu var 19 daga ferð til hvorrar þeirrar. Áætlað hefir verið, að á þeim helmingi ieiðarinnar, er lá í gegnum Tíbet, hafi verið nolaðir 480 menn og 6C0 burð- Framtíðar fiugvöliur _ I„, I.,„n i, ___A.. .. . . . Þannig hugsa amerískir verkf ræðingar sjcr flugvelli framtíðarinnar í miðri New York borg. ardýr i póstferðir þessar. Með áriðandi skjöl var ferfiasÞdag og nótt. Við sáum fáeinar farangurs- iestir múldýra og lítilla hesia, én næstum allan þann varning, sem við sáum fluttan eftir veg- * inum, báru menn þó á bakinu. Aðalverslunarvaran, sern faia átti til Tíbet, var te. Vat þáti sett i smáböggla, og báru buro- arkarlarnir oft byrðar, er voru mun þyngri en þeir sjálfir. Hver burðarmaður hafði staf sem var eins og T í laginu, og gat hann látið byrði sína hvíla á honum rneðan hann Mjes mæðinni. — Burðarmennirnir voru 24 sólarhringa til Tatsi- enlu. þar sem teið var sett í belgi og flutt á „skipum eyði- merkurinnar“ — jakdýrunurn — til innhjeraða Tíbet. Eftir að hafa dvalið fjora daga í Tatsienlu við að útvega okkur burðardýr og búa betur um farangur okkar, hjeldum við af stað upp til fjallsins. — Leið okkar lá í súðurátí upp eftir þröngum dál. Eftir því sem hærra kom, • breytlist gróðurinn. Þar sem skógunum lauk, tók við marg- víslegur smájurtagróður, rurn- ar og villiblóm í fjölbreytíu úr- vali. Það hefir líka verið talið, að í Vestur-Kína sje fjölbreyti- ara jurtaiíf en í allri Evrópu. Við konHimst upp á Tihct- gresjurnar. Á ÞRIÐJA degi klifurr við Djesi-skarðið. — Hæðarmæhr okkar sýndi, að við vorum komnir í 15.685 feta hæð. Eftir að Emmonds hafði klifrað upp á hæð nokkra og hlaðið þar vörðu okkur til leiðbeiningai, hjeldum við þegar niður skarð- ið sunnanvert, því að þoka og hagljel byrgði allt útsýni. Við vorum nú komnir á Tí- betgresjurnar, sem er sjerkenni lega fagurt landsvæði. — Hínn bpeiði dalur var þakinn lág- vöxnu grasi, og í hliðunum uxti lágvaxnir runnar, en engin trje. Daiurinn liggur of hátt tii þess að hægt sje að rækta þar korn, en á sumrin beita Tíbet- bændur jakdýrum sínum þarna. Fórum við framhjá nokk urum hjörðum, og voru 400— 500 dýr í sumum þeirra. Jakdýrin eru • uxategund, svartir á lit og með loðinn hala. Gömlu bolarnir eru stórfeng- legir og svo loðnir, að hárin námu næstum við jörðu. Þótt þeir væru ægilegir ásýndum áð vaxtarlagi, voru þeir góðlegir á svipinn, Þegar við höfðum siegið tjöldum kvöld nokkurt, tókw allt i einu að heyrast kynleg hljóð úr tveimur bolunum og nálguðus! þeir hvorn annan, vígalegir á svip. Gerðust Tíbet- mennimir glaðir í bragði og vonuðust sýnilega eftir stór- fenglegum bardaga, en á síð- ustu stundu tókst dýrunum áð stilla sig, og kom því ekki tiL álaka í þetta sinni. Kjöt af jakdýrum er hunangs fæða, en mjólkin úr þeim er ekki drukkin, heldur er búið til úr henni smjör, sem við keypt- um. í. feihyrntum kökum, sem vafðar voru inn i laufblöð. Úr Framhald á 8. síðu.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.