Morgunblaðið - 31.05.1944, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 31. maí 1944
65 ára:
Pjetur Zophóníasson
Frú Sigríður Þorvaldsdóttir
Hjaltabakka
Aldurinn er ekki hár, og mað
urinn lítur heldur ekki éllilega
•út. Það er sagt, að þeir, sem
eiga áhugamál, eldist betur en
hinir, sem aðeins hugsa um
munn og maga, poka og pen-
inga. Þetta sannast.á Pjetri, bví
að margur fimmtugur er elli-
legri en hann. Áhuginn er líka
sívakandi og lundin ljett. Starfs
gleðin er sí og æ in sama. Og
þó að Pjetur fari seint á fætur
á morgnana, mega þeir, sem
eru árrisulirj vara sig á honum
um vinnu afköst, því að hann
vinnur það upp á síðkvöldum,
sem hinir afkasta á morgnana.
Stáliðnari mann hefi jeg^ekki
þekt en hann, enda sýna verkin
merkin. Hjer í blaðinu var all-
greinilega lýst ritvðrkum hans
í vetur, og skal það ekki end-
urtekið hjer. En það er eins um
Pjelur og marga mestu afkasta-
mennina, að hann hefir altaf
nógan tíma. Hann mætir á hverj
um einasta fundi í Verðandi,
sem heiðrar hann með samsæti
í kvöld. Hann helgar skáklist-
inni enn marga stund. En ætt-
fræðin skipar öndvegið í hof-
inu. — Pólitíkinni þjónaði hann
lengi. Var hershöfðingi Heima-
stjórnarmanna hjer hvað eftir
annað við kosningar og vann
oftasl nær stríðið. En nú er
þeirri þjónustunni fyrir all-
Jöngu lokið.
Pjetur leit ljós þessa heims
í Goðdölum í Vesturdal 31. maí
1879. Voru foreldrar hans sr.
Zophónías Halldórsson, síðar.
prófastur í Viðvík, og kona
hans, Jóhanna Jónsdóttir há-
yfirdómara Pjeturssonar. Pjet-
ur fluttist að Viðvík með for-
eldrum sínum vbrið 1886 og
dvaldist með þeim þar til
haustins 1898, að fráteknum
tveimur vétrum, er hann var
við nám á Möðruvöllum, en þar
lauk hann prófi vorið 1898, en
haustið eftir sigldi hann til
Kaupmannahafnar og var þar
að námi í verslunarskóla um
tveggja ára skeið. En frá og
með 1900 hefir hann átt heima
í Reykjavík, og má óhætt telja
Pjelur einn þeirra manna, sem
hefir „selt svip á bæinn“ síð-
astliðin 44 ár. Brautryðjandi
var hann um skáklist hjer,
tefldi lifandi manntafl á þjóð-
hátíð Reykvíkinga 1902 og 1903
(það ekki teflt endranær hjer).
Templar gerðist hann 1900, og
þjóðkunnugt er starf hans á
þeim vettvangi. Fulltrúi í Hag-
stofunni var hann 28 ár. Sam-
kvæmismaður mikill er Pjetur:
Dansmaður ágætur, kann fjölda
leika, vel máli farinn, söng-
maður og inn skemtilegasti í
viðræðum og kann þá list að
tala við alla, þeim til skemt-
unar, því að maðurinn er skiln-
ingsglöggur, víðlesinn, fjöl-
fróður og segir vel frá. — Pjel-
ur átti ágæta konu, Guðrúnu
Jónsdóltur bónda á Ásmundar-
stöðum á Sljettu Árnasonar, en
misti hana 12. nóvbr. 1936. Varð
%
þeim 12 barna auðið, og lifa
10, 6 piltar og 4 stúlkur: Viðar,
læknir í Khöfn, Zophónías,
starfsmaður í Sjúkrasamlaginu,
Áki, fulltrúi í Hagstofunni,
Sturla, starfsmaður hjá Rafveit
unni, Skarphjeðinn, vinnur í
pósthúsinu, og Gunngeir slú-
dent heima., Dæturnar: Hrafn-
hildur, ráðskona hjá föður sín-
um, Jakobína, frú í Rvík, Helga,
verslunarmær hjer í bæ, og Jar
þrúður (yngst) heima.
Góðar stundir, Pjetur Zop-
hóníasson!
Einn af tólf.
Hjónaefni. S.l. laugardag op-
inberuðu trúlofun sína ungfrú
Gíslína Vilhjálmsdóttir skrif-
stofumær, Hringbraut 190 og
Hafsteinn Ólafsson.
ÞEGAR jeg fyrir nokkrum
dögum heyrði í útvarpinu lát
húsfrú Sigríðar Þorvaldsdóttur
frá Hjaltabakka, varð mjer
hverft við, jeg vissi raunar, að
heilsa hennar stóð höllum fæti,
en samt kom mjer andláts-
fregnin á óvart.
Mjer varð litið um öxl, minn-
ingarnar þyrptust að, og jeg
mintist margra ánægjustunda
með þessari góðu konu. Varð
mjer þó fyrst að minnast dags-
ins, er jeg sá hana fyrst. Það
var sólbjartan sumardag fyrir
20 árum. Kallað var inn til mín,
þar sem jeg var við búverk og
sagt, að mannaferð væri yfir
Húnavatn og því gesta von. —
Gesta von, gestum fylgdi jafn-
an gleði á æskuheimili mínu,
jeg gladdist því yfir að eiga
von á gestum. Hverjir voru að
koma? Voru það gamlir kunn,-
ingjar, eða ennþá nýtt fólk,
sem jeg ekki hafði sjeð áður?
Jeg var nýlega komin í sveit-
ina, komin í nýtt umhverfi,
meðal framandi fólks. Þar voru
nýir siðir, sem jeg þurfti að
venjast, alt nýtt -— lífsvenju-
breyting.
Það var riðið í hlað. Ein
kona var í hópnum á ljósum
hesti, fyrirmannleg í söðlinum
sínum. Mjer varð starsýnt á
hana og leist strax vel á hana.
Spurði, hver hún væri, var sagt,
að það væri Sigríður á Hjalta-
bakka.
Samferðamennirnir voru all-
ir góðir kunningjar mannsins
míns og því kærkomnir gestir.
Gleði var yfir hópnum. Konan
gekk til mín, heilsaði mjer glað
lega og bauð mig velkomna í
sveitina. Hlýjan straum lagði
frá henni. Eftir það var mjer
altaf hlýtt til Sigríðar á Hjalta-
bakka.
Gestirnir gengu í bæinn ’og
dvöldu hjá okkur góða stund,
við hjónin fylgdum þeim úr
'hlaði, eins og siður var til
sveita, kvöddum gestina í
Fögrubrekku, sem kölluð var,
þar skildu leiðir. Sigríður tók
af mjer það loforð, að þegar
jeg riði til Blönduóss yfir
Húnavatn, yrði jeg að koma
við. Jeg fann velvild hennar,
fann, að hún skildi, hvað biði
mín, sveitakonunnar í nýju
umhverfi, fann, að hún vildi
'leiðbeina mjer og styrkja í
starfinu.
Nokkru seinna kom jeg að
Hjaltabakka til að hitta hús-
freyjuna. Hún kom til dyra og
leiddi lítinn dreng við hlið sjer,
það var yngsta barnið, lifandi
eftirmynd móður sinnar, að
mjer fanst. Hin 10 voru við
störf, ýmist úti eða inni.
Jeg þáði góðgerðir og varð
okkur skrafdrjúgt, því hús-
freyjan hafði frá mörgu að
segja. Hún var reynd sveita-
kona, en jeg átti margt ónum-
ið. Áður en jeg kvaddi fjekk
jeg að sjá börnin. Oll voru þau
myndarleg, hvert öðru glæsi-
legra. Miklar vonir voru við
þau tengdar og jeg fann, hve
ant móðurinni var .-um þau öll.
Eftir þetta bar fundum okkar
oft saman, jeg kom að Hjalta-
bakka til að sjá Sigríði, með-
an leið mín lá yfir Húnavatn.
Hún tók mjer altaf jafn vel og
mjer var altaf fengur að hitta
hana. Eftir þvi^sem árin liðu
kyntist jeg henni meira og
heimilinu betur. Þar var hún
með sinn stóra barnahóp, sí-
starfandi og full af umhyggju
yfir þeirra velferð. Oft var hún
ein heima með börnunum,
þegar maður hennar sat á þingi,
eða þurfti öðrum störfum að
sinna utan heimilisins. Sigríð-
ur unni heimilinu sínu framar
öllu öðru, þar var líka ærið
verkefni. Aldrei heyrðist æðru-
orð, þó, eins og að líkum læt-
ur, fylgdu því áhyggjur að
hafa fyrir 11 börnum að sjá.
Enginn skilur til fullnustu-líf
íslenskrar sveitakonu nema sá,
sem hefir kynst því af eigin
raun; það stríð andlegt og lík-
amlegt, er þær þurfa að heyja.
Sigríður vann verk sitt í kyr-
þey, en hæfileikar hennar
komu fram og lifa í börnunum,
-sem öll eru prýðis vel gefin.
Sigríður var fædd að Hof-
!teigi á Jökuldal þ. 10. des. 1876,
dóttir hjónanna sjera Þorvald-
ar Ásgeirssonar og Hansínu
Þorgrímsdóttur prests Arnórs-
sonar að Hofteigi, síðar að
Þingmúla. Ung fluttist hún með
foreldrum sínum að Hjalta-
bakka. Þar ólst hún upp í skjóli
góðra foreldra. Þar ól hún börn
sín og lifði fyrir þau. Þar
kvaddi hún börrjin sín, sem
flest fóru að heiman, þegar út-
þráin kvaddi þau til starfa á
nýjum vettvangi lífsins. Hún
var sjaldan að heiman, en á
síðastliðnu sumri brást heilsa
hennar svo, að hún varð að yf-
irgefa heimilið og leita sjer
lækninga. Hún fór til Reykja-
víkur og dvaldi á heimili dótt-
ur sifinar Brynhildar og'
tengdasonar Jóns Loftssonar.
Voru þau svo lánsöm að geta
veitt henni alla þá aðhlynn-
ingu og ástúð, sem hægt var
að láta í tje, síðustu stundirn-
ar, sem hún lifði.
Nú er Sigríður aftur komin
heim og mig langar til að
kveðja hana með orðum skálds
ins, sem mjer finst eiga svo
vel við um hana, um leið og
jeg þakka henni það, sem. húri
var mjer:
Þó að margt hafi breyst, síðan
bygð var reist,
geta böi-nin þó treyst sinni, ís- •
lensku móður.
Hennar auðmjúka dygð, henn-
.ar eilífa trygð
eru íslensku bygðanna helgasti
gróður.
Hennar fórn, hennar ást, henn-
ar afl til að þjást,
skal í annálum sjást, verða
kynstofnsins hróður.
Oft mælir hún fátt, talar frið- .
andi og lágt.
Hinn fórnandi máttur er hljóður
H. Á. S.
KARLAKÓRINN VÍSIR á
Siglufirði kemur í söngför
hingað til bæjarins. — Kemur
kórinn með Esju að norðan, en
hún.verður hjer væntanlega á
föstudag.
Fyrstu söngskemlun sína hjer
syðra heldur kórinn þegar á
föstudagskvöldið í Gamla Bíó.
Hefst hún kl. 11,30.
ÁWAIT1N& TUE ARRlVAL OF "ALEX,TNE
&REAT" X-9 CONCEAL& LIM&ELF IN A
DOORWAV, WMLE ACRO&& TUE ETREBT,
1) X-9 hefir falið sig í dyragætt beint á móli þar stendur, skipaði Alexander. — Já, herra, svaraði
að dyrunum til Bill, sem hann heldur að sje Mas-
sem Bill stendur dulbúinn sem kyenmaður. Hann
bíður eftir komu Alexanders mikla.
bílstjórinn. 3) Alexander: — Halló, Mascara.
4) Alexander fer út úr bílnum og gengur yfir
cara, en á meðan hleypur X-9 yfir götuna að bíln-
um.
2) — Slöðvið hjer, bílsljóri, þar sem stúlkan