Morgunblaðið - 10.06.1944, Blaðsíða 10
30
MOEGDNBLAÐIÐ
Laugardagur 10. júní 1944.
1ÁJ JJomeróet
'aa^Lam:
LARRY DERFORD
í leit að
lífshamingju
15. dagur —
„Jeg veit, að það er heimsku-
legt. Jeg veit, að hver viti bor-
in manneskja rnyndi segja, að
jeg hefði gcrt það eina, sem
hægt var að gera. Og samt,
djúpt í hj artafyigsnum mínum,
hefi jeg þá óþægilegu tilfinn-
ingu, að ef jeg væri betri og
óhlutdrægari, óeigingjarnari,
göfuglyndari, myndi jeg giftast
Larry. Ef jeg elskaði hann nógu
mikið, myndi jeg ekki kæra
mig um, þótt jeg færi á mis við
allan heimsins munað“.
„Við getum einnig haft þetta
öðruvísi. Ef hann elskaði yður
nógu mikið, hefði hann ekki
hikað við að fara að ósk yðar“.
„Jeg hefi einnig hugsað um
það. En það stoðar ekkert.
Sennilega er sjálfsfórnin ríkari
í eðli konunnar en mannsins“.
„Hvers vegna fórnið þjer yð-
ur þá ekki?“
Hingað til höfðum við spjall-
að glaðlega saman, nærri því
eins og við værum að tala um
fólk, sem við þektum bæði, en
væri þó ekki nátengt okkur. Og
þegar Isabel sagði mjer frá
samtali sínu við Larry, hafði
hún jafnvel talað með ljettri
glaðværð og lífgað frásögnina
með gáska sínum, eins og hún
vildi, að jeg tæki ekki of al-
varlega það, sem hún sagði. En
nú var hún föl.
„Jeg er hrædd“.
Litla stund sátum við þögul.
Það fór hálfgerður kuldahroll-
_ur um mig, eins og altaf, þegar
jeg er vitni að djúpri og hreinni,
mannlegri tilfinningu.
„Elskið þjer hann mjög mik-
ið?“ spurði jeg loks.
„Jeg veit það ekki. Jeg hefi
enga þolinmæði með honum.
Jeg er reið við hann. En jeg
þrái hann“.
Jc
Enn sátum við þögul. Jeg
vissi ekki, hvað jeg átti að
segja. Jeg skaraði í eldinn og
bættKmeiri kolum á. Alt í einu
byrjaði Isabel að tala:
„Jeg hjelt, að hann myndi
gefast upp, þegar til kastanna
kom. Jeg vissi, að hann var
veikur fyrir“.
„Veikur?“ hrópaði jeg. „Því
í ósköpunum haldið þjer það?
Maður, sem í heilt ár stóðst
andúð allra vina sinna og ætt-
ingja vegna þess, að hann var
ráðinn í að íara sínar eigin'göt-
ur!“
„Jeg gat altaf látið hann gera
það, sem jeg vildi. Jeg gat vaf-
ið honum um fingur mjer.
Hann stjórnaði aldrei gerðum
okkar. Hann geroi aðeins það,
sem við hin gerðum".
Jeg kveikti mjer í vindlingi
og horfði á eftir reyknum, sem
jeg bljes út úr mjer.
„Mömmu og Elliott fanst
mjög vítavert af mjer að halda
áfram að vera með honum, eins
og ekkert hefði ískorist, en jeg
tók það ekki alvarlega. Jeg
hjelt altaf, að hann myndi láta
undan að lokum. Jeg trúði ekki
öðru en hann myndi gefast upp,
þegar honum hafði skilist, að
jeg meinti það, sem jeg sagði“.
Hún hikaði, horfði á mig og
þrosti svo, í senn gletnislega og
illgirnislega. „Munduð þjer
hneykslast stórlega, ef jeg segði
yður dálítið?"
„Það er mjög ósennilegt“.
„Þegar við ákváðum að fara
til Lundúna, hringdi jeg 1
Larry og spurði hann, hvort
við gætum ekki verið saman
síðasta kvöldið, sem jeg dveldi
í París. Elliott frænda fanst það
ósæmilegt, og mömmu ónauð-
synlegt. Þegar mamma segir,
að eitthvað sje ónauðsynlegt,
meinar hún, að það sje henni
algjörlega á móti skapi. Elliott
frændi spurði mig, hvað við
ætluðum að gera, og jeg sagði
honum, að við ætluðum að
borða einhversstaðar kvöldverð
og heimsækja síðan næturklúbb
ana á eftir. Elliott sagði
mömmu, að hún ætti að banna
mjer að fara. Mamma sagði:
„Tekur þú nokkurt tillit til
þess, þótt jeg banni þjer það?“
„Nei, ljúfan“, svaraði jeg.
„Ekkert“. Þá sagði hún: „Það
var einmitt það, sem jeg hjelt.
í þessu tilfelli er tilgangslaust
að banna þjer“.
„Móðir yðar virðist mjög
skynsöm kona“.
„Já, jeg held, að það fari ekki
margt framhjá henni. Þegar
Larry kom að sækja mig, fór
jeg inn 1 herbergi hennar, til
þess að bjóða henni góða nótt.
Jeg var dálítið máluð. í París
verður maður að gera það. Þeg-
ar hún sá kjólinn, sem jeg var
í, athugaði hún mig vandlega
frá hvirfli til ilja, svo að jeg
fjekk óþægilegan grun um, að
hún vissi um áform mitt. En
hún sagði ekki neitt. Hún kysti
mig aðeins og sagðist vona, að
jég skemti mjer vel“.
„Hvert var þá áform yðar?“
Isabel horfði á mig, eins og
hún virtist í vafa. um, hve
hreinskilin hún ætti að vera.
„Jeg vissi, að jeg leit vel út,
og þetta var síðasta tækifæri
mitt. Larry hafði fengið borð
hjá Maxim. Við borðuðum alla
uppáhaldsrjetti mína og drukk
um kampavín. Við töluðum
mikið — a. m. k. jeg — og jeg
kom Larry til þess að hlæja.
Honum hefir altaf þótt jeg
skemtileg. Við dönsuðum. Þeg-
ar við vorum búin að fá nóg af
því, fórum við til Chateau de
Madrid. Þar hittum við fólk,
sem við þektum, og fengum
meira kampavín. Síðan fórum
við öll til Acacia. Larry dans-
ar mjög vel, og við dönsum vel
saman. Hitinn, músikin og vín-
ið — alt þetta var farið að stíga
mjer til höfuðs. Mjer datt dá-
lítið í hug. Jeg gat áreiðanlega
fengið hann til þess að koma
með mjer heim, og þegar hann
einu sinni var kominn þangað
— nú, þá var nær óhjákvæm:-
legt að hið óhjákvæmilega
myndi ske“.
— Hm — þjer hefðuð svoi
mjer varla getað skýrt þetla
betur“.
„Þegar hljómsveitin hætli
leik sínum, stóð jeg kyrr í
faðmi hans. Jeg sagði, að klukk
an væri orðin margt og við
þyrftum að fara snemma af
stað í fyrramálið, svo að best
væri að fara að halda heim.
Við náðum okkur í leigubifreið.
Hann lagði handleggina utan
um mig og kysti mig. Hann
kysti mig — kysti mig — það
var dásamlegt. Bifreiðin stans-
aði, áður en við vissum af.
Larry sendi hana á brott.
„Jeg ætla að ganga heim“,
sagði hann.
„Bíllinn ók skröltandi niður
veginn og jeg lagði handlegg-
ina utan um hálsinn á honum“.
„Viltu ekki koma með upp og
drekka skilnaðarskálina?" sagði
jeg.
„Jú, ef þú vilt“, sagði hann.
„Hann hringdi dyrabjöllunni
og dyrnar opnuðust. Hann
kveikti Ijósið og v.ið gengum
inn. Jeg leit í augu hans. Þau
voru svo heiðarleg — svo fals-
laus. Það var greinilegt, að
hann hafði ekki minstu hug-
mynd um, að jeg var að leggja
fyrir hann snöru. Jeg fann, að
jeg gat ekki komið svona fram
við hann. Það var eins og taka
sykurmola frá litlu barni. Vit-
ið þjer, hvað jeg gerði? Jeg
sagði: „Það er annars best, að
þú komir ekki með upp.
Mamma var ekki vel frjsk í
kvöld, og jeg vil síður vekja
hana, ef hún skyldi vera sofn-
uð. Góða nótt“. Jeg kysti hann
og ýtti honum síðan 'út um
dyrnar. Það var endirinn“.
„Eruð þjer hryggar?“
„Jeg er hvorki hrygg nje
glöð. Jeg gat ekki að þessu gert.
Það var ekki jeg sjálf, sem
gerði þetta. Það var aðeins
augnablikshugkvæmd, sem náði
valdi yfir mjer og gerði þetta
fyrir mig“. Hún glotti. „Það
myndi sennilega vera kallað
„minn betri maður“.“
„Já, sennilega“, svaraði jeg.
„Þá verður riinn betri mað-
ur að taka afleiðingunum. Jeg
treysti því aðeins, að hann
verði varfærnari í framtíðinni".
Þannig lauk í rauninni sam-
tali okkar. Jeg hygg, að Isabel
hafi verið nokkur huggun í því
að tala hreinskilnislega við ein-
hvern — en það var líka alt,
sem jeg gat gert fyrir hana.
Mjer fanst jeg verða að segja
eitthvað meira.
„Þegar við erum ástfangin“,
sagði jeg, „og alt fer út um þúf
ur, erum við svo óhamingju-
söm, að við erum viss um að
líta aldrei glaðan dag framar.
En þjer verðið undrandi, þegar
þjer sjáið, hvað sjórinn gerir
fyrir yður“.
„Hvað eigið þjer við?“ sagði
hún og brosti.
„Ástin er ekki góður sjómað-
ur og dofnar á langri sjóferð.
Þegar Atlanthafið skilur ykkur
Larry að, , komist þjer
að raun um, yður til mikillar
undrunar, að verkurinn, sem
áður var óbærilegur, finst nú
varla“.
„Er það yðar eigin reynsla?“
„Já, reynsla stormasamrar
fortíðar. Þegar jeg þjáist af
óendurgoldinni ást, fór jeg alt
, af um borð í hafskip“.
Gullfuglinn
Æfintýri eftir P. Chr. Asbjörnsen.
1.
EINU SINNI VAR KONUNGUR, sem átti aldingarð. í
þeim garði óx eplatrje og á því trje óx gullepli á ári
hverju, en þegar leið að þeim tíma, sem átti að fara að
taka eplið af trjenu, þá var það horfið. og enginn vissi
hvað af því hefði orðið. Konungurinn átti þrjá syni, og
við þá sagði hann svo einn daginn, að sá sem gæti náð fyr-
ir hann eplinu, eða komist að því, hver hefði stolið því,
hann skyldi erfa ríkið eftir hans dag, hvort sem það væri
sá elsti eða yngsti, eða sá í miðið. Sá elsti settist nú undir
trjeð og ætlaði að handsama þjófinn, þegar hann kæmi.
Þegar leið á nótt, kom gullfugl fljúgandi og lýsti af hon-
um laftga vegu, og er konungssonur sá hann og bjarmann
af honum, varð hann svo hræddur, að hann hljóp inn eins
hratt og hann gat.
Morguninn eftir var eplið horfið, og þá hafði konungs-
sonurinn fengið í sig kjark aftur og fór nú að viða að sjer
nesti og hugðist leggja af stað og reyna að finna fuglinn.
Konungurinn sparaði hvorki mat nje góð klæði handa
syni sínum, heldur ekki peninga. Þegar konungssonur
hafði ferðast nokkra leið, fór hann að verða svangur, tók
því upp mal sinn og settist undir trje eitt við veginn og
tók til snæðings. Þá kom refur út úr skógarrjóðri einu og
settist og horfði á konungsson.
„Góði gefðu mjer bita“, sagði refurinn.
„Ekki held jeg, að jeg fari að gera það“, sagði konungs-
sonur. „Jeg held mjer veiti ekki af matnum mínum sjálf-
um, enginn getur vitað hve langt jeg þarf að fara, eða hve
lengi jeg verð á leiðinni“.
„Jæja, þá það“, sagði refurinn og hvarf aftur inn í
kjarrið.
Þegar konungssonur hafði matast og hvílt sig, lagði
hann aftur af stað. Eftir langa ferð kom hann að borg
einni mikilli og í þeim stað var veitingahús, þar sem í\llt
af var gleði og engin sorg. Þar fannst honum gott að vera
og settist þar að. Þar var dans og vín, kátína og skemmt-
an, svo mikil, að konungssonur gleymdi gullfuglinum og
eplinu og föður sínum og ríki hans. Og þá var hann úr
leitinni.
Arið eftir átti yngsti konungssonurinn að gæta að epl-
inu, og hann settist undir trjeð, eins og bróðir hans
hafði gert, þegar eplið tók að þroskast. En eina nóttina
kom gullfuglinn alt í einu þjótandi og ljómaði sem sól, en
konungssonur varð svo skelkaður, að hann tók til fótanna
og þaut inn sem hraðast hann gat.
Morguninn eftir var eplið horfið, en þá var konungs-
sonur orðinn hinn kjarkbesti aftur og vildi endilega leggja
af stað, til þess að vita, hvort hann gæti fundið fuglinn.
Fór hanrt nú að búa sig til ferðar og konungurinn faðir
Conan Doyle þektist.
Á einni af fyrirlestraferðum
sínum í Englandi kom Conan
Doyle í lítið þorp, þar sem hann
var viss um, að enginn þekti
sig. Þóttist hann þar óhultur
fyrir myndasmiðum og blaða-
mönnum, en það er eitur í hans
beinum að verða fyrir þeim
piltum. Þegar hann hafði stig-
ið af járnbrautarlestinni,
fleygði hann farangri sínum
upp í vagn og skipaði öku-
rqgnni að aka til gistihúss, sem
hann nefndi.
„Sjálfsagt, herra Conan
Doyle“, svaraði ekillinn, gam-
all og gráhærður maður.
Conan Doyle hjelt fyrst, að
maðurinn væri í dulargerfi.
„Segið mjer“, sagði hann loks
byrstur, „hvernig stendur á
því, að þjer vitið, hver jeg er?
Hafið þjer sjeð mynd af mjer
í blöðunum?“
„Nei, aldrei", svaraði ekill-
inn, „en jeg sá þegar á blekblett
unum á fingrum yðar, að þjer
eruð rithöfundur. Hið hvassa
augnaráð yðar og hinar ein-
kennilegu þagnir yðar bentu
mjer til þess, að þjer mynduð
fást við að skrifa glæpamanna-
sögur og hinir slitnu skósólar
yðar bera vott um það, að þjer
sjeuð sífelt á flótta undan á-
leitnum blaðamönnum. I stuttu
máli . . . .“.
„Getur það verið“, hrópaði
höfundur Sherlock Holmes
sagnanna undrandi, „að þjer
getið þekt mig á þessu?“
„Ekki skal jeg nú fullyrða
það“, svaraði karl rólega, „því
það stendur skýrum stöfum á
töskum yðar: A. Conan Doyle“.
— Er þetta lokkur úr hári
konu þinnar?
— Nei, það er lokkur úr
hjera, sem jeg skaut einu sinni.