Morgunblaðið - 04.07.1944, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudaginn 4. júlí Í944,
MIKILL AHUGl A
GLtMUNNI
Frá austurför Ármanns
Eitt af nýjustu málverkum Örlygs Sigurðssonar.
Islensk málaralist á sýningu
í Los Ángeies
. Los Angeles í júní 1944.
,,ÁRLEG sýning á málverkum og höggmyndum eftir lista-
menn í Los Angeles og nágrenni, hefir verið opnuS mánaðar 'líma
í stærsta listasafni bprgarinnar, að þessu sinni með þátttöku
íslendings. Örlygs Sigurðssonar, listmálara, frá Akureyri11.
Sýning þessi samanstendur af 106 málverkum og 13 högg-
myndum, sem valin voru af 650 myndum, er sýningarnefndinni
bárust, og var aðeins ein myndin tekin eftir hvern listamann.
Mynd Örlygs á sýningunni heitir ,,Skál!“
GLIMUMENN ARMANNS
komu. til bæjarins síðastliðið
föstudagskvöld eftir 10 daga
glímuför til Austurlands. Stjórn
artdi flokksins var Jón Þor-
steinssón, íþróttakennari, en
fararstjóri Gunnlaugur J.
Briem.
Blaðið hefir haft tal af farar-
stjóranum Gunnl. J. Briem og
spurði hann um ferðina.
— Fyrsta sýning flokksins
var á Hmasstanga. Var þar
sýnt fyrir fullu húsi og glímu-
mönnunum mjög vel fagnað. —
Til dæmis kom á sýninguna
gamall bóndi, sem ekki hefir
látí-ð ,sjá sig á mannamótum í
14 ár. En þetta tækifæri gat
hann ekki látið fram hjá sjer
fara.
Níæsta sýning flokksins og
jafnfcamt fyrsta sýningin á
Austurlandi, var að Eiðum. —
Voru áhorfendur mjög margir.
ÁJur en flokkurinn yfirgaf
Hjeraðið fór hann í Hallorms-
staðaskóg og sat miðdegisverð-
arborð hjá Sveini bóndi Jóns-
syni. að Egilsstöðumð sem var
gööuf- glímumaður.
Siðan var farið til Reyðar-
fjarðar og- haldið áfram með
bát td Fáskrúðsfjarðar og sýnt
þar, um kvöldið. Umf. Leiknir
hjeLt flokknum veislu. — Voru
Fáakrúðsfirðingar sjerstaklega
hrifnir af komu flokksin?, þar
sem. ofl hefir viljað brenna við'
að íþróttaflokkar, sem þangað
hafa ætlað að koma, hafa hætt
við ,það ,vegna samgönguerfið-
leika. Þá var snúið aftur til
Reyðarfjarðar og.sýnt þar dag-
inn eftir. Umf. Valur tók á
móíi fiokknum á Reyðarfirði og
sat hann hádegisverð og kaffi-
drykkju i boði fjelagsins. Þar
voru einnig tveir gamlir Ár-
' ménningar, þeir Guðjón Jóns-
son. og Sigfús Einarsson. Sama
kvöld. var. sýnt á Eskifirði. —
Daginn eftir var gengið yfir
Oddækarð til Norðfjarðar og
sýnþ þar um kvöldið. — Umf:
Þróttur tók þar á móti flokkn-
um, og hjelt honum veislu. Þar.
vai: og Stefán Þorleifsson. sem
haföii haft yfirumsjón með mót
töltunum á Auslurlandi og und-
irbfó þær mjög vel. M. a. má
geía þess að Norðfirðingar hafa
ákveðið að fá Kjartan Berg-
mann til þess að kenna glímu
á næsía vetri.
Frá Norðfirðí var farið á báti
til Seyðisfjarðar og sýnt þar. —
Seyðfiiðingar muna ekki eftir
annári eins aðsókn að nokkurri
siremtun þar á staðnum í 10—
15 ác, fyrir utan lýðveldishá-
tíðina. Sama er að segja um
flesta þá*staði,, sem flokkuririn
<sýndi á. Aðsókn var feyk'imikil
og áhugi sömuleiðis á glímunni.
Iþróltafj'elagið Huginn og nokk
urir gamlir Ármenningar tóku
á móti flokknum og hjeldu hon
uth samsæti.Þar á meðal Guðm.
Þorbjörnsson, einn af brautryðj
ehdum íslensku glímunnar;
Frá Seyðisfirði var farið yfir
Fjardarheiði fótgangandi og á
bílum og haldið sem leið ligg-
ur norður á Kópasker og sýnt
þar. Hefir íþróttaflokkur frá
Ármanni aldrei komið þar áð-
ur. Þar tóku á móti flokknum%
Björn Kristjánsson fyrv. alþm.
og Sig. Björnsson. Þaðan v^r
haldið að Laugum og komið til
Reykjavíkur á föstudagskvöld.
Flokknum var alls staðar
fagnað mjög vel og þar sem
hann sýndi, kom fram mikill
áhugi á glímunni.
Alls hafa á þriðja þúsund
manns horft á sýningar flokks-
ins. Ferðin var óslitin sig-
urför, ekki eingöngu fyrir
Glímufjelagið Ármann, heldur
og þessa göfugu og fögru þjóð-
aríþrótt. Hún fer nú aftur að
skipa þann sess með þjóðinni,
sem henni er samboðinn.
Þessir glímumenn tóku þátt
í förinni:
Davíð Guðmundsson. Einar
Ingimundarson. Eysteinn Pjet-
ursson. Grjetar Sigurðsson.
Guðm. Ágústsson. Gunnl. J
Briem. • Hallbj. Bergmann,
Halldór Benediktsson. Jens
Þórðarson. Sigfús Ingimundar-
son. Sig. Hallbjörnsson. Sig.
Ingason. Tryggvi Haraldsson.
Þórður Jónsson.
Karlakór Iðnaóar-
manna syngur
á Akureyri
Akureyri í gær, 3. júlí.
Rrá frjettaritara vorum.
KÁRLAKÓR Iðnaðarmanna.
sem nú er í söngför um Norð-
urland, hafði samsöng hjer á
Akureyri í gærkvöldi, sunnu-
daginn 2. júlí í Nýja Bíó. Söng-
stjóri var Robert Abraham.
Þrált fyrir það, að fjöldi fóiks
var fjarverandi úr bænum og
að samsöngurinn var haldinn á
mjög óheppilegum tíma'. hófst
kl. 23,30, var aðsókn ágæt. —
Söngskrá kórsins mun Hafa ver
ið sú hin sama og hann hefir
haft til meðferðar á samsöngv-
um sínum í Reykjavík, og mátti
segja, að hún væri allnýstárleg
fyrir allan þorra bæjarbúa, og
er þetta sagt kórnum og söng-
stjóra hans tíl lofs. Einsöngvar-
ar voru frú Annie C. Þórðar-
son og Maríus Sölvason, en und
irltik" annaðist Jóhann Tryggva
son.
Tilheyrendur tóku söngnum
með miklum fögnuði, ér sýndi,
að þeir mun hafa þótt mikill
menningarbragur á allri með-
ferð kórsins á viðfangsefnun-
um. Að lokum söng kórinn eitt
aukalag.
Kórinn fer til Húsavíkur og
að Laugum í dag og syngur
þar. En er hann kemur úr aust
urför sinni, hefir hann í hyggju
að halda samsöng hjer á Ak-
ureyri aítur.
Noregur:
Vinnuskyidra æsku-
manna leitað gaum-
gæfilega
Frá norska blaða-
fulltrúanum.
FRÁ NOREGI hafa borist
ískygg-jíegar frjettir um það,
hve ákaft Þjóðverjar og quisl-
ingar leita norskra æskumanna,
sem þeir hafa skyldað til vinnu
þjónustu. Ákafastir hafa Þjóð-
verjarnir verið í Osló og nokkr
um hjeruðum í Austur-Noregi.
17. júní lokaði quislingalög-
reglan Þrándheimsveginum,
sem liggur frá Osló. Leitað var
á mönnum, en ekki voru þá
neinir teknir fastir, líklega af
því, að enginn vegfarenda var
,,vinnuskyldur“. Samtímis. fóru
fram húsrannsóknir í Vaaler-
engen, verkamannahverfi í
Osló.
Næsta dag, sunnudaginn 18.
júní, voru margir tekqir fast-
ir við Voksenkollen við Holm-
enkoll-veginn. Oslóbúar, sem
farið höfðu sunnudagsferð sína
til Nordmarka, voru aðvaraðir
af föðurlandsvinum.Negld voru
upp spjöld með þessari áletr-
un: „Gætið ykkar! Ríkislögregl
an mun í dag leita vinnu-
skyldra manna, sem kynnu að
vera staddir í Nordmarka“.
Mánudaginn, 19. júní, var
leitað á mönnum á Holmenkoll
veginum. Kvenveski og skjöl
voru nákvæmlega rannsokufS,
og þreifað var á líkömum,
manna.
Öflug lögregla Þjóðverja var
send til Nordmarka til þess að
komast eftir því, hvort ekki
væri færður matur ungum
mönnum, sem kynnu að hafast
við í skógunum þar.
Á mánudagskvöld vár einnig
leitað á mönnum í Bislethverf-
inu í Osló og á Ljabruveginum,
sem liggur suður frá Osló. Að
hætti glæpapnanna sögðu lögr
reglumennirnir: „Upp með
hendurnar“.
Frá Skien berast þær frjett-
ir, að einungis þrír af mörg
hundruð ungum mönnum þar
á staðnum hafi gefið sig frám
til vinnuþjónustunnar.
Dagana 15. lil 17. júní gerðu
þýskir lögreglumenn húsrann-
sóknir á þeim slóðum, þar sem
búist var við, að/ hinir ungu
menn hefðust við. Á einum
staðnum var skotið á naennina,
og var einn drepinn, en annar
særðist. Lögreglunni tókst að
handsama nokkra af ungu
mönnunum, og voru þeir settir
í fangelsi í Skien.
í Kongsberg gáfu aðeins
fimm sig fram til skrásetning-
ar, en í vopnasmiðju einni þar á
staðnum unnu meira en hundr-
að.menn,,sem taldir eru vinnu-
skyldir. Lögreglustjóri quísl-
inga sparar hvorki tíma nje
erfiði til þess að komast áð því,
hvar hinir ungu menn sjeu nið-
ur komnir, en árangurslaust.
Útför Guðmundar
á Sandi
Húsavík í gærkveldi, 3. júlí.
— Frá frjettaritara vorum.
GUÐMUNDUR FRIÐJÓNS-
SON, skáld, verður jarðsunginn
fimtudaginn 6. júlí.
Þessi sigúr Örlygs er reynd-
ar framhald af þeirri viðurkenn
ingu,* sem hann hefir þegar
fengið, því að hann siundar
nám sitt sem heiðursnemandi
við einn af beslu listmálara-
skólum í Bandaríkjunum. En
þó er frami hans þeim mun
meiri að þessu sinni, að um þátt
töku í sýningu þessari sóttu
margir reyndustu og þektusiu
listamenn hjer í nágrenni, og
Suður-Kalifornía, er eili helsta
athvarf listamanna í Bandaríkj
unum.
Örlygur Sigurðsson, skóla-
meistara Guðmundssonar á Ak
ureyri, er aðeins 24 ára að aldri.
Hann útskrifaðist stúdent frá
Mentaskólanum á Akureyri fyr
ir fjórum árum. Hann sigldi til
Ameríku ári síðar og hóf list-
nám sitt í Minneapolis. Hingað
flullist hann fyrir hálfu öðru
ári og hefir síðan stundað nám
við Chouinard Art Inslitute í
Los Angeles, sem er meðal
bestu listskóla í þessu landi. —
Þar hafði Örlygur verið aðeins
slutlan tíma, þegar haníi vann
sigur í skólakeppni, og var þá
heimilað að/ stunda nám við
skólann án endurgjalds.
Á mentaskólaárum sínum
varð Örlygur allkunnur fyrir
skopteikningar (karikatur), er
bera vitni því, að hann Viafi
snemma orðið öruggur í formi
myndar. Síðan hefir hann náð
svo mikilli' leikni í meðferð lita,
að myndir hans eru þegar með
persónulegum einkennum og
þroska, skáldleg tilþrif koma
víða við. Andlitsmyndir tekst
honum að gæða því lífi og skap
gerð, að sumar þeirra mega telj
ast með því besta þeirrar teg-
undar eftir íslenska málara. —•
Einnig lofar góðu það, að vÖr-
lygur virðist ætla að nota sjer
þann brunn hugmynda, sem ís-
lenskar þjóðsögur leggja lista-
mönnum til.
Örlygur Sigurð.sson er feikna
lega afkastamikill málari, og’
gefur það, ásamt ágælum gáf-
um hans og vandvirkni, fyrir-
heit um að hinni ungu, íslensku
myndlist bætist frá hans hendi
mörg þau verk, sem hafin eru
yfir alla meðalmensku.
Gunnar Bergmann.
Danir reiðast Norð-
mönnum.
ístokkhólmi: — Danir hjer í
Svíþjóð hafa reiðst Norðmönn-
um mjög fyrir það, að norski
sendiherrann hjer, Jens Bull,
gaf út fyrirskipun um það, að
fánar skyldu ekki dregnir að
hún á norsku sendiráðsbygging
unni, nje flóttamannastofnun-
inni norsku á þjóðhátíðardegi
Dana. Einnig þyktust margir
Norðmenn hjer í Stokkhólmi
mjög við þetta. (Frjett frá upp-
lýsingamálaráðuneyti Breta.)