Morgunblaðið - 14.07.1944, Blaðsíða 5

Föstuclagur 14. júlí 1944
MORGUNBLAÐIÐ
5
Þjóðhátíðardagur Frakka í dag
ÞEGAR DE GAULLE KOM TIL NORMAIMDIE
IIINN 15. JÚNÍ síðastliðnn
' fóx* de Gaixlle hei'shöfðingi.
forseti bráðabirgðastjórnar
franská lýðveldisixxs, til þeirra
borga ,í Normandie, sem leyst.-
ar höfðu verið xxr hernámi
Þjóðverja og ferðaðist hann
íxxeð frönsku herskipi yfir
Ermarsund. Hjer fer á eftir
frásögn af ferðalagi hans, eft-
ir M. Viéixot, sendifulltrúa
bráðabirgðastjórnarinnar, í
Loxxdon, og er hún úr ræðxx.
er hann hjelt á samkonxu fje-
lagsskaþai’ins ..Ees Fraxxcais
de- Grande-Bretagne“ (Fi'akk
ar í Stóra-Bretlandi), hinn 18.
júní, sem haldinn var í tilefni
af fjögra ára afmæli hins
sögxxlega ávarps de Gaxxlle
hershöfðingja til Frakka, þar
sem hann skorar á þá að halda
baráttxuxni áfrxxm.
..FYÍRIR ÞREM dögum sxð-
an hafði jég þá ánægju og
þann heiður að vera í fvlgd
nxeð de Gaxxlle hershöfðingja,
meðan hann var í heimsókn í
Nornxándie.
Nú er jeg viss um’það, að
þið bxiist við því. að jeg segi
ykkur frá þessari ferð. þess-
ari afturkomu mannsins til
Frakklands, sem hafði um
fjögra ára skeið talað til iini-
heimsins í nafni þess.
I
Móttökur fólksins.
BLÖÐIN hafa þegar sagt
ykkxir frá samskíftum okkar
við fólkið. Það var samtaka
um það, að láta í ljós hx'ifn-
ingu sína, og 'tók á móti de
Gaulle hershöfðingja með til-
finningahita, en það þekkti
hann ekki sti'ax — því að
þið xxxegið ekki gleyixia því,
að aldrei hafði sjest mynd.
af honxxnx í Frakklandi — og
svo voru heilxx fjölskyldurnar
í hópurn fyrir xxtan dyr, húrra
hrópiix og köllin, • tárin. kon-
umar. senx rjettu fram hendxxr
sínar og sýndu börn sín, ganxl-
ir hermenn, senx minntxx með
einxx orði á herdeildir þær,
er þeir höfðu barist í, koixui’,
sem töluðxx xuxx eiginmenn
sína. sem voru fangelsaðir,
drengir. senx báðu xun það,
að verða skráðir í herinn, I
menn .úr fjelagsdeildxxm and-;
stöðuhreyfingarinnar, exx þeir
fóru'sjer hægar, en hver og
Leikðraútaáfan
Ef Lofíur getur það ekki
— f)á hver?,
Frásögn M. Viénot, sendifulltrúa
í dag er þjóðhátíðardagur Frakka — Bastilludagurinn. — Sá dag-
ur verður að venju hátíðlegur haldinn alstaðar þar sem Frakkar eru,
heima eða heiman, ef þeir mega um frjálst höfuð strjúka. Enn er mik-
ill hluti frönsku þjóðarinnar í hlekkjum ófrelsis, en atburðir síðustu
mánaða gefa vonir um, að þetta verði síðasti Bastilludagurinn, sem
franska þjóðin er hernumin. Morgunblaðið birtir í dag grein um
för de Gaulle hershöfðingja til Frakklands 15. júní s. 1.
' 0
Þeir hafa ekki fexxgið stöðxxi’
hjá hixxxxxxi viðurkenndu yfir-
mm ' ifcTi- s
einn leitaðist við það, að fixxna
í lífi sínxx þann þátt, sem hann
hefði helgað þjóÖarheildimxi.
þær viðurkenixingar, er hann
hefði hlotið fvrir þjóixustu
sína fyi’ir landið í friði eða
stríði. til þess, að Iiera þetta
franx til heiðxxrs þeinx nxanxxi,
sem fólkið heilsaði seixx per-
sómxgervingi hins sanna og
eilífa Frakklands, íixanninum,
sem reynt haíði verið í fjögur
ár að fá það til |>ess að svíkja,
en það hafði samt alltaf reynst
tl’Xltt.
Síðan komxx opinbei’ar mót-
tökur. sem xuxdirbúnar höfðxx
verið í skyndi. Borgarstjóriixn 1
notaði tímaxxxx til þess, að
klæða sig, leitaði í skápnum að j
hentxxgasta vestinxx og bestxx I
samkvæmisskyrtxxnni. Hamx tal
aði með mikluixx myndugleika.
Hann fullvissaði de Gaulle
hershöfðingja xxm hollustu
fólksins. þakkaði honum og
baxxð honxxm þjónustxx sína.
Síðaix komu, hver eftir axxnan,
biskxxpinix í Bayexxx og biskxxp-
inn í Lisieux, bæjai’fulltrúar
og hje'raðsfulltrúar.
Nxx hafa meðlimir aixdstöðu-
hreyfingax’inixar getað konxið
fram í dagsljósið fi’á því fyi’ir
tíxx dögxxm síðaix. Þeir bera
bixxdi á haxxdlegg með frönsktx
fánalitxxnunx. Þeir þekkjast.
Þeir erxx xxngir, frjálsir og
einlægir á svip. Nokkrir eldri
menn erxx í fylgd með þeinx,
þar á meðal lögregluþjónn xxr
þorpi á ströndinni, með stóx’t
hvítt yfirskegg, og öllxxnx ber
sanxaxx unx það. að hann hafi
x'eyxxst lxinn einlægasti, slyng-
asti og djarfasti í baráttunni.
völdum. Þeir vilja fyrst og
fremst Ixerjast og ía viður-
kenningxx nxeð því, að vera
látnir klæðast eiixkennisbún-
ingi. Exx þeir erxx nxeira en
hermenn, þó að þeir-í Jítil-
læti sínxx viti' ekki af því.
Sjálfboðaþjónusta þein’a hefir
skapað þeinx rjettindi og á-
hrifavald, sem samlaxxdar
þeirra viðurkenna. þrátt fyrir
vanafestu og varxxð Normaxidie
búa. Jeg hika ekki við það að
segja eins og mjer býr í
brjósti, að mennirnii' í and-
stöðxxhreyfingxinni, ]>að er hið
nýja xirvalslið þjóðarinnar og
kjarninn xir Frakklandi fram-
tíðariixnar.
Eftir að hafa verið á nokkr-
xxnx skyixdinxótum í Bayexxx
og Isigny. inixan xxnx rústir,
sem ennþá raxxk xxr, talaði de
Gaxxlle, hershöfðingi. í litlmxi
fiskimannabæ, senx Grandcanxp
nefnist.
Ilann hvatti fólkið til bar-
áttxx og einingar, í einföldum
orðxxnx, ýiann tilkynnti þær
ráðstafanir. er bráðabirgða-
stjórnin ætlaði að gera, hann
lýsti yfir fraxxskri stjói’n. Og
tárin gliti’uðxx á andlitunx fólks
ins, það lyfti höndxxm til þess
að mynda V-merki yfir höfð-
xxm sjer, þetta vonarmerki.
og ]>að söng franska þjóð-
jsönginn þannig að slíkxxr hafði
hann aldrei áðxxr heyi’st í
þessxxnx rólegu hjeröðum. AIls-
staðar var sama gleðin, jafn-
vel innxux unx nistirnar, og
allsstaðar sami ábuginn.
Herrar mínir, hvaða Iær_
dóma getxxm við dregið af
]>essu ? ITrópin og tái’ín tala
sínxx máli. Hvað sagði Frakk-
land með hjálp þessara frið-
söxnxi Normandie-búa ?
Frakkaland reis xxpp
frá daxxðum.
ÞAÐ VAR ÓMÖGULEGT
að villast á }>ví. Frakkland
sjálft íeis upp frá daxiðum
á ]>essuni samkomum.
Nokkrunx dögum áður höfðu
íbúai’nir tekið á móti hernxönn
xxm bandamaiina nxeð þeirri
samúð og þeirri x-axxsn. sexrx
þeim er eiginleg.
Þeir komxx með sigurinn yf-
ir Þýskalandi, frelsunina, enda
!<>k hins ex’lenda oks.
Framh. á fí. síðu.

Til þess að afla sjer málma,
hafa þjóðve'rjar tékið og brætt
upp margar styttur í borgum
Frakklands. í Bourg-en-Bresse
hafa þeir tekið styttu af Ed-
uard Quinet, sagnfræðingi. —
Hinn 2. nóvember 1943, á
vopnahLjeshátíðinni. ljetu í-
,bxxar boxgarinnar í staðinn
styttu af Lýðveldinu, þrátt
fyrir Gestapo og lögreglu
Vichy-stjórnarinnar. og fóru
síðan í skrúðgöngu fram hjá
henni. Fáni með LoV'ine-kross
ínum, — merki stríðandi
Frakka,
ÞJÓNSNEMI
geíur koraist að á Hótel Borg.
Upplýsingar hjá yfirþjóninum.
AUGLtSING ER GULLS ÍGILDI
Sumarskáldsagan 1944
Augun jeg hvíli
með glerauguru
f rá
lýii u.
BÓNAÐIR OG
SMURÐIR BÍLAR
H.f. STILLIR- Lausfavee:
168. — Sími 5347.
LNÆTUR
Eftir finnska Nobelsverðlaunahöfundinn F. E. Siilanpáa.
Saga þessi gerist á tveimur sólarhringxxm um Jónsmessuleytið, í
undurfögru umhverfi, finnskri vatnabygð. Yfir lienni hvílir^ óvenju-
]ega heiður og geðþekkur blær. Stí-11 höfundarins er Ijóðrænn, mann-
lýsingarnaP afburða glöggar, heillandi náttúrulýsingar og írábærlega
listræn efnismeðferð. y
Ihn í söguefnið fljettast ógleymanlegt ástaræfintýri, eitt
fggursía og lxugljúfasta ástaræfintýri, sem til er í nor-
rænura nútíma bókmentum.
m . Þetta er bókin, sem fólk tekur með sjer í sumarleyfin að þessu
Hl j sinni, bókin, sem góðir eiginmenn og unnustar senda eiginkonum, dætr-
um og unnustum í sveitina. — Fæst hjá bóksölunx.
BOKAUTGAFA PALMA H. JONSSONAR. M
aJll