Morgunblaðið - 14.07.1944, Blaðsíða 8

8
M O R G U N BLAÐIÐ
Föstudagur 14. júlí 1944
Nýja vjelasamstæðan við Ljósafoss
Framh. af bls. 2.
er til þekkja, að sumir hafi eigi
sem skyldi haft í huga þá erf-
iðleika, er slíkum framkvæmd
um fylgja á stríðstímum. Þeg
ar raunar er merkilegra, að yf
irleitt skuli unt, að ráðast í
þvílíkar framkvæmdir, heldur
en þótt sitthvað gangi stirð-
legar en björtuslu vonir stand»
til.
Hvað sem um það er, há er
Ijóst, að brýn þörf er mjög bráð
lega á stórfeldri raforkuaukn
ingu fyrir Reykjavík og þá
landshluta, sem Sogsvirkjunin
tekur til.
Nauðsyn þessa kemur þegar
af hinni sífeldu fjölgun íbúa
Reykjavíkur og aukningu
margskonar framkvæmda þar,
sem byggjast á raforku. Þá hef
ir það lengi verið ráðgert, að
þau bæjarhverfi, sem eigi fá
notið hitaveitunnar, fengi raf-
magnshitun. Enn er eigi, og
verður ekki, þrátt fyrir þessa
aukningu, afl til að fullnægja
þessari hitunarþörf. En að því
ber að vinna, að svo geti sem
allra fyrst orðið. Þá hefir
reynslan sannað.- að mikið ligg
ur við, þegar margt er undir
rafmagni komið, að hæfileg
varastöð sje til, ef hinn venju-
legi aflgjafi truflast um sinn.
I sambandi við hitavejtuna
mundi og vafalaust þörf á stöð.
Sem hlaupið gæti undir bagga
með hitun í óvenjulegum kuld
um.
Ein túrbínustöð millistig.
FYRIR ÖLLU ÞESSU og
öðrum fróðleik það varðandi,
hefir rafmagnsstjóri Steingrím
ur Jónsson gert rækilega grein
í ítarlegri skýrslu um viðbót-
arvirkjun fyrir Reykjavík, er
hann hefir einmitt gengið frá
þessa dagana, Framtíðarlausn
in verður eflaust áframhald-
andi virkjun Sogsins og þá
sennilega neðri fossanna fyrst.
En sem millistigi stingur raf-
magnsstjóri upp á eimtúrbínu-
stöð við Elliðaárnar, sem fram
leitt geti 26.000 kw og á að
kosta 15 milj. kr. Ætti að reyna
að láta hana verða til haustið
1946.
Út í þá sálma get jeg þó eigi
farið að sinni, enda verður á-
kvörðun um það tekin af rjett
um aðilum á sínum tíma.
Það yfirlit, sem jeg hefi gef-
ið um þá rafmagnsaukningu.
sem nú er að fást, og vöxt þeirr
ar raforku, sem Reykjavíkur-
bær ræður yfir, alt frá 1921, er
Elliðaárstöðin fyrst tók til
starfa, og þær framtíðarráða-
gerðir, sem nú eru undirbún-
ar, sanna enn hið fornkveðna.
að mjór er mikils vísir.
Yerk Steingríms Jónssonar.
MIKIÐ ER ENN ógert, en
miklu hefir þó verið áorkað.
Og alt það, sem gerst hefir frá
því, að Elliðaárstöðin tók til
starfa. hefir verio gert í raÞ
magnsstjóratíð Steingríms
Jónssonar, sem enn er meðal
vor á besta aldri. Hann hefir
veitt Rafmagnsveitun-ni og
Sogsveitunni forstöðu frá
fyrstu tíð af lærdómi, samvisku
semi og óeigingirni, og honum
ásamt öðrum starfsmönnum
fyrirtækjanna ber að þakka,
hversu alt hefir farið heppi-
lega úr hendi í heild. þrátt fyr
ir alla þá örðugleika, sem á
vegi hafa orðið, og misjafnlega
fljótt hefir tekist að leysa.
Með því, sem nú þegar hefir
verið framkvæmt til rafmagns
öflunar úr Sogi og Elliðaám,
hefir verið skapaður einn veiga
mesti þátturinn í allri vellíðan
og afkomu Reykvíkinga og lagð
ur grundvöllur að varanlegum
framförum á ókomnum árum.
Næstur tók til máls Stein-
grimur Jónsson rafmagnsstjóri.
Þakkaði hann í ræðu sinni þeim
mönnum, sem unnið hafa að
hinni nýju virkjun, Jakob Guð-
johnsen verkfræðing, sem
vann að áætluninni með raf-
magnsstjóra, starfsmönnum
teiknistofu Rafveitunnar og
Hjörleifi Hjörleifssyni, sem
annast hefir brjefaskifti við-
víkjandi verkinu og reiknings-
hald.
Þá færði hann þakkir verk-
fræðingunum K. Langvad og
Fanöe, sem unnu að útboðslýs-
ingunni í fyrravor og Almenna
byggingafjela^inu, er tók bygg
ingaverkið að_ sjer, og leysti
það prýðilega af hendi, og þá
einkum framkvæmdastjóra
þess, Gústav Pálssyni og Árna
Snævarr verkfræðingi, eftirlits
manni Rafveitunnar Sigurði
Ólafssyni verkfræðingi og Sig-
urði Guðmundssyni arkitekt.
Þá þakkaði rafmagnsstjóri
amerísku verkfræðingunum er
þarna hafa unnið, Mr. Ludvig,
er vann að uppsetning túrbín-
unnar, én hann kom frá túr-
binufirmanu S. Morgan Smith
& Co. og verkfræðingunum Mr.
Keddy og Mac Keon, er sett
hafa upp rafvjelina, en hún er
frá General Electric fjelaginu.
Ennfremur þakkaði hann
starfsmönnum rafveitunnar,
Ágúst Guðmundssyni, Ellert
' Árnasyni og Kjartani Örvar, er
■ unnið hafa að þessu verki sjer-
■ staklega og Eiríki Briem verk-
' fræðingi. sem m. a. hefir verið
amerísku verkfræðingunum til
' aðstoðar og annast hefir upp-
setningu á raftækjum bæði við
iLjósafoss og Elliðaár, Magnúsi
I Hannssyni, er unnið hefir tyrir
h.f. Segul, smiðum, aðstoðar-
mönnum. svo og matreioslukon-
j um við'Ljósafoss, sem haft hafa
mikið annríki og hafa þurft að
i annast framreiðslu á öllum
tímum sólarhringsins.
Hinn ameríski verkfræðing-
ur, Mr. Keddy, þakkaði góða
samvinnu dg skemtilegt viðmót,
er hann hafði notið þann tíma
sem hann hefði verið hjer, og
sagoi. að aðsloð sú, sem hann
hefði fengið, hefði mjög auð-
veldað og flýtt fyrir verki hans.
Björn Þórðarson.forsælisráð-
herra þakkaði borgarstjóra fyr
ir boðið og skemtilega ferð.
Sagði hann m. a., að það væri
mjpg ánægjulegt að hug^a til
þess, að ríkisstjórn og bæjar-
stjórn hefðu unnið saman að
því að koma upp þessari við-
bótarvirkjun. Yfirleitt ætti á-
valt að vera sem best sam-
vinna milli ríkisstjórnar og
bæjarstjórnar Reykjavíkur. Eitt
hvað hlyti að vera bogið við
það, ef þessir tveir aðilar gætu
ekki unnið saman.
Ræðumaður beindi að end-
ingu orðum sínum til Stein-
gríms rafmagnsstjóra, sagði, að
öllum fyrirtækjum væri vel
borgið, sem lytu forsjár svo
grandvars, heiðarlegs og dug-
legs manns, sem Steingrímur
er.
fyrir hönd verkamanna, fyrir
gott samstarf.
Einar Arnórsson dómsmála-
ráðherra mælti að lokum nokk-
ur orð, og sneri máli sínu eink-
um til Bjarna Benediktssonar
borgarstjóra. Hann sagði m. a.,
að það vildi oft fara svo, að
meira sje haldið á lofti því, sem
miður fer hjá forráðamönnum
ríkis og bæjar, en síður minst
á það, sem vel er gert. Hjer
væri unnið mikið og gott starf
íyrir Reykjavíkurbæ, undir for
ystu hins duglega borgarstjóra
Hann vjek að því sama og for-
sætisráðherrann, að eðlilegast
og farsælast yrði það fyrir alla
þjóðina, að gott samstarf væri
milli ríkisstjórnar og bæjar-.
stjórnar Reykjavíkur. Því í
Reykjavík er þriðjungur lands-.
manna, og Reykvíkingár bæru
mikinn hluta af ríkissköttum
og tollum.
Er gestirnir höfðu dvalið um
stund í Valhöll eftir borðhald-
ið, var ekið til Reykjavíkur. •
. Er óhætt að fullyrða, að allir
gestirnir, sem þarna voru, urðu
fróðari um rafmagnsmál Rvík
ur alment og hina nýju virkj-
un sjerstaklega, eftir ferð þessa
Eyðing Leipzigborgar
Ulf Jónsson
stöðumönnum
þakkaði for-
Rafveitunnar
Framh. af bls. 7.
Samfeldu árásírnar
á Berlín.
Kristín: — Síðaöta hluta
ársins 1943 var veðrið ynd-
islegt. Fram í nóvember-
mánuð skein sólin á heið-
bláum himninum dag eftir
dag, lauf trjánna var tekið
að gulna og loftið var svalt
og hressandi. Við fórum á
hjólum’eins oft og við gátum
út í sveitahjeraðið fyrir ut
an borgina. Það var dásam
legt.
Daglegt líf okkar var æði
tilbrevtingarsnautt, eins og
jeg geri ráð fyrir að líf
, flestra Þjóðverja hafi verið.
Við snæddum snemma
morgunverð, klukkan tæp-
lega sjö — venjulega hafra
mjölsblöndu með undan-
rennu og sykri, síðan _rúg-
brauð eða snúða, ávaxta-
mauk og stundum dálítið af
smjöri. Við drukkum gerfi-
kaffi búið til úr malti. Sam
lokur borðuðum við í ár-
degisverð. í miðdegisverð
borðuðum við kartöflur,
grænmeti og öðru hverju
dálítið kjöt. Venjulega
geymdum við mest af því
til sunnudaganna..
Kristín: — í lok nóvember
mánaðar hófust svo sam-
feldu árásiyrar á Berlín. Þá
voru næstum því á hverri
nóttu gefin loftvarnar-
merki í Leipzig. Þau gjör-
breyttu lífi okkar.
Öllu opinberu lífi varð
nú að vera lokið klukkan
sjö. Kvikmyndahúsum var
lokað klukkan sjö. Venju-
lega borðuðum við kvöld-
verð klukkan sex, svo að
við gætum lokið uppþvotti
fvrir klukkan sjö.
Við tókum nú að hlusta á
útvarpið á hverju kvöldf.
Við höfðum það altaf opið
til þess að geta hevrt, ef
stöðinni væri lokað. Ef stöð-
in hætti útsendingu, þýddi
þa£L að loftárás var yifirvof
anai. Vorum við þá við
öllu búnar, fórum í hlý föt
og sátum svo og biðum. Við
vorum ekki iðjulausar, Við
saumuðum eða lásum, en
vorum þó altaf á varðbergi.
Frjettirnar frá Berlín
skutu okkur skelk í bringu.
Við vorum kaupendur að
Berlínardagblaði og við gát
um margt ráðið af því. —
Dögum saman sást það ekki
og þegar það loksins kom,
var það aðeins tvöfalt og
mestalt efni þess voru leið-
beiningar til fólksin?: Hvert
Berlínarbúar ættu að fara,
ef hús þeirra væru eyðilögð,
hvernig þeir ættu að ná
sjer í mat og svo framvegis.
Einnig voru þar listar yfir
fólk, sem farist hafði í árás-
unum.

X-5

S*®"Sx®xJ
IN ANISOLATED SPOT !N THE
HILLS...
uniA/ y BETTER THAN
BLUE‘JAW?JJÆ}WH\ x x
CAN'T UHDERSTAND TH/S
TALK OFA 6AS SHORTAGE
WHEN ALL Y'GOTTA DO 13
PR/NT MORE
XA5 C0UP0NS/ KDLUE
YOU'REA
CARDf
fsP'SSSi
. y:i-/Wv
' 7 V .• í r’ {■ jji X^’lX
JdÉöaá.

LET'S SEE...
HUNDRED
AND SOME ",
THEYRE 6C0D
'm F/VE GALLONS
vm$r
ÍÉiÍ^
-
mmMÉa
Eíiir Roberi Sfomi
A afskektum stað upp í hæðunum. . .
1) Prentarinn: — Hvernig líta þeir út, Blá-
kjammi? — Blákjammí: — Betur heldur en
raunverulegir seðlar, Itchie. .
2) Blákjammi: —• Jeg get ekki skilið þetta enda
lausa tal um bensínleysi, þegar jeg geri ekkert ann
að en prenta meiri bensínskömtunarseðla. — Itchie:
— Blákjammi, þú er snillingur.
3) Blákjammi: —- Við skulum sjá .... rennið í
gegn hundrað „A“ spjöldum og nokkrum .,C“
spjöldum. Það nægir fyrir fimm gallónum. •—•
Itchie: — Alt í lagi. en það er mikil áhætta.
4) Blákjammi: — Hlustið á Ilchip! Alt silt líf
hefir hann fengist við seðlafölsun. Nú er hann að
nöldra yfir nokkrum bensínskömtunarseðlum. •—
Itchie: — Við verðum að fara varlega, það er alt.