Morgunblaðið - 21.07.1944, Blaðsíða 10

10
«r>
ÍIORQUNBLAÐIÐ
Föstudagur 21. júlí 1944.
llý framhaldssaga - Fylgist með frá byrjun
Dragonwyck, 19. maí 1844.
Abigail, kæra frænka.
Þó að við höfum aldrei sjest,
þá erum við samt skyld, eins
og þú veist, þremenningar.
Amma okkar var Annetje
Gaansevant.
Við hjónin höfum, að athug-
uðu máli, ákveðið að bjóða
einni dóttur þinni að dveljast
um tíma á heimili okkar. Við
höfum auðvitað ýmislegt að
bjóða henni, sem hún myndi
fara á mis við á heimili sínu
hjá ykkur. Hins vegar getur
hún, ef hún vill, í staðinn veitt
sex ára gamalli dóttur okkar,
Katrine, einhverja tilsögn, en
hún mun vefða látin njóta at-
lætis, sem sæmir frændkonu
minni.
Jeg hefi spurst fyrir um ykk-
ur, og það hefir verið mjer á-
nægja að frjetta, að þið hjónin
nytuð mikils álits. Gerðu svo
vel að láta mig vita við fyrstu
hentugleika, hverja dóttur ykk
ar þið viljið senda, og jeg mun
sjá um ferð hennar til Dragon-
wyck.
Þinn einlægur vinur og frændi,
Nicholas Van Ryn.
Miranda las brjefið tvisvar,
áður en hún rjetti móður sinni
það alveg steinhissa. „Jeg
botna ekkert í þessu, mamma.
Hver í ósköpunum er þessi
Nicholas Van Ryn?“
„Hann er einhver mikill mað
ur, að jeg held“, svaraði Abi-
gail og brosti dauft. „Hann er
ljensgreifi og býr.við Hudson
fljót nálægt Albany“.
„Og hann er frændi þinn?“
spurði Miranda.
„Já, það lítur út fyrir það“,
svaraði Abigail þurrlega. „Jeg
man eftir því, að mamma sagði
mjer frá Van Ryn ættinni.
Fáðu mjer Patterson biblíuna“.
Miranda gekk að skúffunni,
þar sem faðir hennar geymdi
hina geysistóru biblíu sína.
„Nei, ekki þessa, barn. Held-
ur biblíuna, sem jeg var með,
þegar jeg giftist. Hún er í
skápnum hjá byssunni og púð-
urhorninu harte Pattersons, afa
þíns“.
Þegar Miranda hafði náð í
þetta geysistóra eintak með
gylta kilinum, athugaði móðir
hennar það, sem skrifað hafði
verið á auðu blöðin milli Gamla
°g Nýja Testamentisins.
Það var ekki um að villast.
Annetje Gaansevant frá Rens-
selaer greifadæminu, New York
hafði árið 1779 gifst Adriaen
Van Ryn, ljensgreifa Van Ryn-
greifadæmisins, og alið honum
son, Cornelius, sem var faðir
Nikulásar.
Eftir dauða Adriaen Van háfði
Annetje gifst aftur, manni að
nafni Patterson og átt með
honum mörg börn, og var móð-
ir Abigail elst þeirra.
„Svo að amma þessa Niku-
lásar er langamma mín“, hró--
aði Miranda. „Jeg hafði ekki
hugmynd um, að jeg ætti svona
göfuga ættingja“. Hún leit á
grannar hendur sínar. Með
sjálfri sjer hafði henni altaf
fundist einhver höfðingjabrag-
ur á þeim, og gladdist því yfir
að svo væri í raun og veru.
„Þú hefir^kki dropa af Van
Ryn blóði í æðum þínum, telpa
mín“, hreytti Abigail út úr
sjer, „svo að þú þarft ekki að
láta svona. Skyldleikinn er að-
eins í gegnum Gaansevant-ætt-
ina. Það var hollenskt bænda-
fólksins og við. Og það er líka
eins gott, því að menn af Van
Ryn-ættinni eru viltir og und-
arlegir og hafa eitthvað óhreint
í pok’ahorninu, þrátt fyrir allan
sinn auð“.
„Nei, er það satt, marnma?11
hrópaði Miranda og augun
ljómuðu. „Ógurlega er það róm
antískt! Segðu mjer frá því“.
Abigail setti barnið yfir á
hinn handlegginn . „Jeg veit
ekkert um það. Þú með þína
„ógurlegu rómantík!" Jeg held
að þú sjert þegar orðin eitthvað
rugluð í kollinum".
„En þú hlýtur að vita eitt-
hvað um þennan Nikulás, sem
skrifaði þjer brjefið. Hann er
líklega gamall maður?“
„Hann er sennilega á líkum
aldri og jeg“, sagði Abigail.
„Og jeg veit ekkert um hann,
nema að hann er mjög auðug-
ur, á stóra búgarða og hús í
New York, og fyrir fjórum ár-
um síðan, þegar Van Buren var
forseti, heimsótti hann oft
Hvíta húsið. Jeg las um það í
blaði“.
„Ó, mamma!“ Miranda stóð á
öndinni. „Hann hlýtur að vera
mjög voldugur“. Hún hugsaði
um þessa ættingja sína andar-
tak, og sagði svo: „Þú hefir
ekki minst einu orði á brjefið“.
Alt í einu klappaði hún sam-
an lófunum, eins og lítið barn.
„En hvað jeg hefði gaman af að
fara“.
„Ef við sendum einhverja
dóttur okkar, sem jeg efast um
að við gerum, hvers vegna ætti
það þá að vera þú, ungfrú
góð?“ spurði Abigail. „Hvers
vegna gætum við ekki ein sent
Tibby“?
Miranda hleypti brúnum.
Tabitha var sextán ára, og var'
nú að ljúka gagnfræðaprófi.
„Tibby myndi ekkert kæra
sig um að fara“, sagði Miranda
hægt. „Hún er ekki eins og jeg.
Hún ....“. Hjer þagnaði hún.
Það var ógjörningur að skýra,
að Tabitha þráði ekki æfintýri,
rómantík, tilbreytingu, eins og
hún sjálf. Að hún blátt áfram
nyti þess að sjóða mat, þvo gólf
og fást við önnur húsverk, og
krefðist einskis fremur af líf-
inu en að setjast að á næsta bæ
við þau, með Obadiah Brown,
og eignast mörg börn. En jeg er
öðruvísi. Jeg er öðruvísi, hugs-
aði Miranda með ákafa.
Abigail horfði á dóttur sína
og las nokkuð af hugsunum
þessum á niðurlútu andliti
hennar. Þótt hún myndi auð-
vitað aldrei viðurkenna það,
þótti henni vænst um elstu dótt
ur sína. í laumi dáðist hún að
fínlegri fegurð Miranda.
Hún þóttist ekkert taka eftir
því, hvernig hún varðveitti lit-
arhátt sinn frá freknum og sól-
bruna með eins mikilli ná-
kvæmni og hún væri hefðar-
frú í New York. Og hún hafði
samúð með eirðarleysi stúlk-
unnar og óljósum æskudraum-
um. Hún hafði einnig átt sína
drauma fyrir löngu, löngu síð-
an, áður en hún giftist hinum
virðingarverða Ephraim, og líf
hennar varð að einum tilbreyt-
ingarlausum og endalausum
vinnudegi.
„Jæja“, sagði hún með
hrjúfri rödd sinniJ„Það er alt-
af -sama eigingirnin hjá þjer,
Þú „vilt fara“. Þú ert ekki að
hugsa um, hvort jeg geti ver-
ið án þín, nje heldur virðist
þjer koma í hug, að þú getir
saknað okkar hjer“.
Miranda hrökk við, eins og
hún hefði verið slegin. Hún
þaut til móður sinnar og lagði
handleggina utan um hálsinn
á henni. „Elsku mamma mín,
auðvitað myndi jeg sakna 'dik-
ar. Þetta er bara — þetta virð-
ist bara vera svo einstakt tæki-
færi“.
Abigail brosti lítið eitt, og
Miranda vissi, að hvort sem
•henni yrði leyft að fara til
Dragonwyck eða ekki, þá
mundi ekki koma til að Ta-
bitha færi.
Móðir hennar rjetti úr sjer,
hnepti bol sínum og lagði sof-
andi barnið í vögguna. „Við
skulum ekki tala meira um
þetta núna. Flýttu þjer, og
farðu og dreptu gömlu, hvítu
hænuna. Hún er nú sennilega
ekkert ljúffeng að borða hana,
en það er nú sama“. Hún leit á
stóru klukkuna, sem hún var
svo hreykin af. „Við erum langt
á eftir áætlun. Karlmennirnir
verða komnir heim af engjun-
um löngu áður en maturinn er
til“.
★
Að kvöldverði loknum kom
fjölskyldan saman í dagstof-
unni til biblíulestrar og baéna-
gerðar.
Ephraim settist sjálfur í
Windsor-stólinn við borðið.
Biblían lá opin fyrir framan
hann. Ekki eitt hár í brúnu
skeggi hans hreyfðist. Augu
hans voru ströng og því nær
hreyfingarlaus, á meðan hann
beið eftir góðu hljóði. Þau voru
þarna öll, kona hans og fimm
eldri börnin.
Við hliðina á Abigail sat
Tom, er var elstur barna henn-
ar. Það var duglegur og mynd-
arlegur piltur, og þegar jafn-
oki föður síns, sem hann dáði
mjög, þótt hann væri aðeins
tvítugur að aldri.
Leikaratítgáfan

Cullhöllin, sem sveif í loftinu
Æfintýr eftir P. Chr. Asbj'rnsen.
4.
Þegar piltur hafði útbúið sig, lagði hann af stað með
allan sinn útbúnað, en það var ekki trútt um að þeir
mögluðu, sem með honum fóru, þeim fanst þessi ferð öll
mesta óráð. Rjeði nú hnykillinn ferðinni, og ekki höfðu
þeir marga daga farið, uns þeir komu að bergi einu háu,
og sat þar hrafn í furutrje. Piltur gekk nú nær honum og
tók að miða á hann byssu sinni. — „Nei, skjóttu ekki,
skjóttu ekki, þá skal jeg hjálpa þjer“, sagði hrafninn. „Jeg
hefi aldrei heyrt að neinn langaði í hrafnasteik”, sagði
piltur“, og úr því þig langar svona mikið til að lifa, þá
get jeg gjarna hlíft þjer”. Síðan lagði hann frá sjer byss-
una, og hrafninn kom fljúgandi og sagði: „Hjerna uppi á
fjallinu er tröllabarn, sem hefir vilst og kemst ekki heim
aftur, nú skal .jeg hjálpa þjer upp, svo getur þú fylgt
krakkanum heim og muntu fá laun fyrir að bjarga hon-
um. Þegar þú kemur með krakkan heim, þá býður risinn
faðir þess þjer gull og gimsteina, en ekki skaltu taka ann-.
að að launum en litla gráa folaldið, sem stendur að hurð-
arbaki“.
Síðan tók hrafninn pilt á bakið og flaug með hann upp
á fjallið og setti hann þar niður. Þegar hann hafði gengið
nokkurn- spöl, heyrði hann grátinn í tröllabarninu. Það
var að kveina af því það rataði ekki heim aftur. Piltur
huggaði það sem best hann gat og fjell vel á með þeim »
og svo bauðst hann til að fylgja krakkanum heim til sín,
svo hann yrði ekki úti hjer uppi á reginfjalli. Svo fóru
þau til hrafnsins og hann tók bæði piltinn og krakkann
á bakið og flaug beint heim til bergþursans.
Þegar þursinn sá krakkann sinn aftur. varð hann mjög
glaður, svo glaður, að hann gleymdi sjer alveg og sagði
við piltinn: „Þú getur komið með mjer inn og tekið hvað
sem þú vilt af eignum mínum, fyrst þú bjargaðir syni
rnínum. Gull á jeg og silfur, sem þú mátt fá^hjá mjer er
alt til reiðu fyrir þig“.
Piltur sagði, að hann vildi helst fá hest.
,,Já, þú skalt fá hest“, sagði risinn og fór með pilti í
hesthús sitt og þar gaf nú á að líta, hver gæðingurinn
öðrum fallegri, fjörugri og feitari, en pilti fanst þetta alt
vera of stórir hestar handa sjer. Svo gægðist hann bak
við hesthúsdyrnar og þar stóð lítið grátt folald. „Þetts
folald vil jeg fá”, sagði piltur, „það hæfir mjer, ekki
meiði jeg mig, þótt jeg detti af baki af því”.
Trölli vildi hefst ekki missa folaldið, en úr því hann
hafði lofað pílti hverju sem var, varð hann að standa
við það. Svo fjekk hann folaldið með öllum reiðtýgjum
MARK TWAIN spurði eitt
sinn burðarmann við járnbraut
arstöðina í Washington: ,,Er
þessi taska nógu sterk og vel
frá henni gengið, til þess að
fara í flutningavagninn?“
Burðarmaðurinn lyfti tösk-
unni upp fyrir höfuð sjer og
kastaði henni af öllum sínum
krafti niður á brautarpallinn.
„Þetta“, sagði hann, „sýnir að
hún getur verið í honum til
Philadelphia“. Hann tók tösk-
una síðan upp, og barði henni
nokkrum sinnum utan í vagn-
inn. „Já, hún getur líka verið
með til Chicago“, bætti hann
við. Þvínæst henti hann henni
af öllum mætti upp í loftið og
traðkaði harkarlega á henni,
^.egar hún kom niður. Þessa
meðferð þoldi töskuræfillinn
ekki, sprakk og innihald henn-
ar dreifðist um pallinn. „Þetta
$ýnir, að hún þolir að vera í
flutningsvagninum til Sioux
City“, sagði hann og hjelt á-
fram: „Svo að ef þjer ætlið að
fara lengra en til Sioux City,
þá mun hyggilegra fyrir yður
að hafa töskuna hjá .yður í klef
anum“.
Til frekari skýringar skal
það tekið fram, að Twain sagði
sjálfurjfrá þessum viðskiftum
sínum við burðarmanninn.
★
Gesturinn: — Hafið þjer
nokkrar viltar endur?
Þjónninn: — Nei, en við get-
um, ef þjer viljið, gert tamda'
önd bandóða fyrir yður.
★
— Maðurinn hennar barði
hnefanum í borðið og sagðist
vilja vev-a húsbóndi á sínu heim
ili.
— Og er hann það?
— Já, þau eru skilin.
★
Gesturinn: — Hvað er þetta
í súpunni minni?
Þjónninn: — Spyrjið mig
ekki að því. Jeg þekki skordýr-
in alls ekki hvert frá öðru.