Morgunblaðið - 22.07.1944, Blaðsíða 10
10
MORQUNBLAÐIÐ
Lauga'rdagur 22. jálí 1944.
öllin, sem sveif í loftinu
Æfintýr eftir P. Chr. Asbj‘rnsen.
5.
og lagði af stað. Hann fór yfir víðar heiðar, fjöll og gegn-
um skóga. Þegar lengi hafði verið farið, spurði folaldið
piltinn, hvort hann sæi nokkuð.
,,Nei, jeg sje ekki annað en hátt, blátt fjall”, sagði
piltur.
„Já, gegnum þetta íjall þurfum við að fara”, sagði fol-
aldið.
„Einmitt það, það kæmi mjer svo sem ekki á óvart”,
sagði piltur.
Þegar þeir komu að fjallinu, kom einhyrningur þjót-
andi að þeim, eins og hann ætlaði að jeta þá lifandi. „Nú
finst mjer helst jeg verða hræddur”, sagði piltur.
„Æ, láttu ekki svona”, sagði folaldið. „Láttu hann hafa
nokkra grísaskrokka og biddu hann að bora gat á fjallið
með horninu sínu”. Þetta gerði nú piltur, og þegar ein-
hyrningurinn var mettur orðinn, tók hann til að bora
með stóra stálhorninu sínu, og þegar gat var komið á
fjallið, .sem piltur og folaldið komust í gegnum, fjekk
sá einhyrndi tuttugu grísaskrokka í viðbót.
Síðan hjeldu þau ferðinni áfram, gegnum ótal lönd og
allskonar landslag, uns aftur kom að eyðiheiðum og stór-
um skógum. „Sjerðu nokkuð núna?” spurði folaldið þá.
„Nei, nú sje jeg ekki annað en himininn og fjöll og heið-
ar”, sagði piltur. Svo hjeldu þau enn lengi áfram, og er
þau komu hærra, varð hásljettan flatari og jafnari, svo
þau sáu lengra frá sjer. „Sjerðu nokkuð nú?” sagði fol-
aldið”.
„Já, jeg sje eitthvað, sem glampar eins og stjarna langt,
langt burtu”, sagði piltur. „Það er ósköp lítið”.
„O, ekki er það nú svo mjög lítið”, sagði folaldið.
Þegar þau höfðu farið lengi enn, spurði folaldið: „Hvað
sjerðu núna?”
„Jeg sje eitthvað langt í burtu og glampar á það, eins
og tungl”.
„Það er ekkert tungl”, sagði folaldið, „það er silfur-
höllin, sem við ætlum til. Þegar við komum þangað,
liggja þrír drekár á verði fyrir hallarhliðinu. Þeir hafa
sofið í hundrað ár, svo að augun í þeim eru orðin mosa-
vaxin”.
„Jeg held jeg sje hræddur við þessa dreka”, sagði pilt-
ur. „Æ, ósköp ertu huglaus, þú verður að vekja þann
yngsta og gefa honum nokkra grísaskrokka, þá talar hann
við hina tvo, svo þú færð að komast inn í höllina”.
Það var enn löng leið, áður en komið var til hallarinn-
Seth og Nathaniel, sem voru
fjórtán og tólf ára, horfðu löng
unaraugum út um gluggann.
En þeir voru ekki það vitlaus-
ir, að þeir ljetu á sjer bæra.
Nei — óteljandi högg í viðar-
skýlinu höfðu kent þeim, að
það borgaði sig ekki.
Tabitha sat við hliðina á Mir-
anda. Hún hafði spentar greip-
ar, og á breiðu, freknóttu and-
liti hennar var tilhlýðilegur
guðhræðslusvipur.
Það var Miranda ein, sem
átti bágt með að halda sjer í
skefjum. Hún vissi, að Ephraim
hafði lesið brjefið, en allar um-
ræður um það voru útilokaðar
þar til að bænargjörðinni lok-
inni.
Miranda hafði nú heyrt biblí-
una lesna sex sinnum, og þótt
Ephraim læsi mjög vel, þá
hafði hún fyrir löngu síðan
lært þá list að sökkva sjer nið-
ur í eigin hugsanir undir lestr-
inum.
En þrátt fyrir það hafði hún
dmkkið í sig margt af því, sem
faðir hennar las. Stundum
blönduðust biblíusetningar dag
draumum hennar, og virtust
koma þægilegu róti á hugsan-
ir hennar. Og þannig var það
í kvöld, þrátt fyrir — eða ef
til vill einmitt vegna þess, að
hún var stöðugt að hugsa um
brjefið frá Dragonwyck.
Ephraim las upp úr tuttug-
asta og sjötta kapítula Esekiel-
guðspjalls, og Miranda veitti
athygli nokkrum versum, sem
í rauninni höfðu enga þýðingu
fyrir hana, en höfðu þó mátt
til þess að rjúfa þokuna og sýna
henni leiftur óljóss töfralands.
„Og allir þjóðhöfðingjar við
hafið munu stíga niður af há-
sætum sínum og leggja af sjer
skikkjur sínar og fara úr lit-
klæðum sínum. Þeir munu í-
klaeðast skeflingu“, las 'Ephra-
im. Þetta er heldur heimsku-
legt, hugsaði Miranda, en það
er fallegt.
Nú las Ephraim með lágri,
ógnandi röddu: „Hversu ert þú
eydd, horfin frá hafinu, þú veg
samaða borg, sem voldug varst
á hafinu, hún og íbúar hennar,
sem skutu skelk í bringu öll-
um nábúum sínum?“
Það var eins og hrollur færi
um Miranda og hún var grip-
in undarlegri tilfinningu. Hún
þorði ekki að hreyfa höfuðið,
en ljet augun hvarfla um her-
bergið. Þarna var stóri arininn,
sem mjög sjaldan var kveikt
upp í, og á arinhillunni stóðu
stóru tinkertastjakarnir. Á
hvítskúruðum veggnum hjekk
nafnadúkur, sem amma henn-
ar hafði saumað, og vanga-
myndir af móður hennar og föð
ur, sem gerðar höfðu verið á
brúðkaupsdegi þeirra.
Á eikargólfinu lágu ullar-
ábreiðurnar, sem hún og Ta-
bitha höf^u unnið að á vetrar-
kvöldunum. í vesturgluggan-
um — en í gegnum hann sáust
nú síðustu geislar kvöldsólar-
innar — var ein rúða brotin, —
afleiðing snjóbolta, sem Tom
hafði kastað fyrir mörgum ár-
um.
Alt var þetta hversdagslegt
og leiðinlgt. Hvað kom þetta
við „þjóðhöfðingjum við hafið“,
endurnýjuðum borgum, ógnum
og skelfingu?
„Glitofið lín frá Egyptalandi
var það, sem þú breiddir út, til
þess að hafa það að veifu. Tjöld
þín voru úr bláum og rauðum
purpura frá Elísaströndum11,
hjelt Ephraim áfram, en hann
var nú kominn dálítið aftur í
næsta kapítula. Hinar
bestu kryddjurtir, alls konar
dýrindis steina og gull fluttu
þeir á kauptorg þitt“.
Miranda fann. hjá sjer ákafa
þrá. Hún sá glitofnu línin frá
Egiptalandi, kryddjurtirnar,
dýrindis steinana og gullið í
hrúgum í kringum sig, þa-r sem
hún stóð á marmarastjett í fögr
um garði. Hún leit á foreldra
sína og hin sviplausu andlit
bræðra sinna og systur. Hvern-
ig gátu þau hlustað Svona ró-
leg á þetta! Jafnvel biblían við-
urkendi, að í veröldinni væri
gnægð leyndardóma, fegurðar
og gullins, ilmandi óhófs. Hvern
ig gátu þau gert sig ánægð með
heimaofin klæði og þef af kúm
og hestum?
Nú fjellu allir á hnje, og fað-
ir hennar lokaði biblíunni og
tók að biðjast fyrir.
Hann talaði altaf við guð
eins og eldri meðlimur háskóla
deildar, sem gefur yfirmanni
sínum skýrslu. Hann drap á
galla hvers og eins af fjölskyld
unni, og slepti ekki sjálfum
sjer. Stundum skýrði hann frá
einhverjum lofsverðum verkn-
aði (þótt sá heiður fjelli venju-
lega í skaut Tabitha) og lauk
oftast máli sínu með innilegri
bæn um handleiðslu Drottins.
í kvöld bætti hann dálitiu við.
„í dag, Drottinn“, sagði Ep-'
hraim, „kom fyrir mig dálítið
vandamál. Vjer biðjum, frelsa.
oss frá ógæfu hvatvísinnar og
þrá eftir veraldlegum munaði11.,
Hann leit snögt á Miranda, um
leið og hann sagði þetta. „Og
frelsa oss einnig frá syndum
hroka og drambs“. Nú ljet hann
augun hvíla á konu sinni.
Miröndu var nú ljóst, hvern-
ig vindurinn bljes. Föður henn-
ar hafi ekki geðjast að brjef-
inu. Vonbrigðin ætluðu að yfir-,
buga hana, og ekki minkuðu
þau við síðustu orð Ephraims:
„Góði guðr vjer munum af
öllum mætti leitast við að
breyta eins og þú vilt að þjón-
ar þínir breyti. Blessaðu okk-
ur og varðveittu í nótt. Amen“.
Það vildi oftast svo til, að
vilji guðs var samhljóða vilja
föður hennar, og gegn þeim
fjelagsskap þýddi ekki að,
mögla.
En jeg skal ekki gefast upp,
hugsaði Miranda. Því lengur,
sem hún hugsaði um brjefið,
því ákafari varð þrá hennar
eftir að komast til Dragonwyck.
Aldrei á ævi sinni hafði hún
þráð neitt eins heitt. Þetta fjar-
stæða nafn, „Dragonwyck“,
hafði heillað hana. Hún endur-
tók það aftur og aftur með
sjálfri sjer.
Nú reis Ephraim á fætur, og
þá lifnaði ofurlítið yfir henni,
því að það átti bersýnilega að
halda ráðstefnu. Að bænar-
gjörðinni lokinni var faðir henn
ar vanur að fara beina leið
að skrifborði sínu og setjast
þar við skriftir. Hann hjelt
mjög nákvæmt bókhald yfir
búskap sinn.
En nú stóð ,-hann kyrr bak
við borðið og sagði: „Abby og
Ranny, þið verðið kyrrar hjer.
Jeg þarf að tala við ykkur.
Tom, þú ferð út og vökvar garð
inn. Tibby, átt þú ekki von á,
að ungi Obadiah verði hjer á
reiki í kvöld?“
Tabitha varð eldrauð í kinn-
um og niðurlút. „Ó, pabbi“,
sagði hún með tilgerðarlegum
skelfingarsvip. „Jeg hefi auð-
vitað ekki hugmynd um, hvað
hann ætlar að gera í kvöld,
enda kemur mjer það ekkert
við“.
Gletnisbliki brá fyrir í aug-
um Ephraims. „Jæja, en ef
hann skyldi nú rekiast hingað,
máttu sitja úti á tröppunum
með honum, þar sem móðir þín
getur haft auga með ykkur. En
annars held jeg að óhætt sje að
treysta bæði þjer og Ob“.
„Þakka þjer fyrir, pabbi“,
sagði Tibby, og leit snöggvast á
Miröndu í gegnum litlaus
augnahárin. Tabitha var sjer
þess fyllilega meðvitandi, að
faðir hennar var ánægður með
guðrækni hennar og heimilis-
ást, og hún olli honum aldrei
kvíða, eins og Miranda.
Seth og Nat biðu ekki eftir
fyrirskipunum frá föður sínum.
Þeir þutu út um dyrnar og nið-
ur veginn, í áttina til Reyn-
olds-búgarðsins.
Ephraim settist nú niður, og
benti konu sinni og Miranda,
að þær mættu gera slíkt hið
sama. Hann dró Van Ryn brjef
ið upp úr vasa sínum.
„Mjer geðjast engan veginn
að þessu brjefi“, sagði hann
þunglega. „Og jeg hefði ekki
sjeð neina ástæðu til þess að
ræða það, ef þið tvær heimsku
konur, hefðuð ekki lesið það,
og Abby hagað sjer eins og það
hefði ryikilvægan boðskap að
flytja“. Hann lpit á konu sína
og hleypti brúnum. „Jeg get
ekki sjeð, að því verði svarað
nema á einn veg“.
Abigail var mjög sjaldan ó-
sammála manni sínum. En nú
kipraði hún saman varirnar.
„Það er mikilvægt, Ephraim",
sagði hún. „Hr. Van Ryn er
frændi minn, og mjer finst boð
hans mjög höfðinglegt. — Og
Ranny hefði einnig gott af því,
að dvelja um stund í stórhýsi
og kynnast dálitlu af veröld-
inni“.
ÞAÐ VAR í smáþorpi einu í
Philadelphia um aldamótin
1600, að þrjár stúlkur urðu við
skila við samferðafólk sitt.
Loksins sjá þær, hvar vagn
þeirra stendur hinumegin við
götuna. Þær ætluðu þegar ýfir
götuna, sem var mjó, en aur-
bleytan var þar mikil. Tvær
stúlknanna tóku undir sig
stökk og reyndu að hoppa yfir
forina, en það tókst ekki og þær
lentu upp fyrir ökla í leðjunni.
Sú þriðja hikaði og stóð ráða-
laus, þegar alt í einu kemur
þar að vagn. Hann stansar við
hlið hennar og hurðin, sem að
henni snýr, er opnuð. Hún geng
ur inn og þá um leið er hurðin
á hinni hlið vagnsins opnuð og
þar gengur hún út, og var stúlk
an þá komin yfir götuna án
þess að óhreinka sig nokkuð.
Síðan ók vagninn áfram. —
Maðurinn, sem ók í vagninum,
var enginn annar en hinn frægi
Englendingur Sir Walter Ral-
eigh, sem þá var á ferðalagi í
Philadelphia.
— Er það satt, ungfrú Elísa-
bet, að þjer ætlið að gifta yður
mjög bráðlega?
— Jæja, nei, það er það nú
ekki. En jeg hefi mikinn áhuga
á því.
★
— Mjer fijist maðurinn þinn
hafa breyst svo mikið upp á
síðkastið.
— Nei, það hefir hann ekki
gert.
— Jæja, en það er samt alí
eitthvað öðruvísi við hann.
— Þetta er nýr eiginmaður,
sem jeg á nuna.
★
— A hvaða grundvelli sækið
þjer um skilnað?
— Sundurþykkju. Jeg vil
skilja, en konan mín vill það
ekki.
•
— Veita kanínur þjer virki-
lega hamingju?
— Já, það svarar því. Jeg
hafði eina eitt sinn í peninga-
vasa mínum og konan mín
J[hjelt, að það væri rotta.