Morgunblaðið - 30.07.1944, Qupperneq 1

81. árgangur,.
169. tbl. —• Sxmnudagur 30. júlí 1944
tsafoldarprentsmiðja h.f.

I HÆTTU
Taflan frá Yesfur- Íslendímnn
p
Iljer birtist mynd af miuningartöflunni, sem próf. Hichard
Beck afhenti forseta Islands, herra Sveini Björnssyni, í fyrra-
kvöld, sem gjöf frá Þjóðræknisfjelagi Yestur-lslendinga, í
nafni Islendinga vestanhafs, til heinja'þjóðarinnar.
Göbbels biður um
tillögur um stríðs-
reksturinn í pósti
.Stokkhólmi í gær. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
ÞAÐ ER LANGT FRÁ, að aUt sje orðið kyrt í Þýska-
landi eftir ápásina á Hitler. Berast fregnir um, að fjölda-
handtökum sje haldið áfram um alt Þýskaland, en einkum
innan hersins. Margir þýskir liðsforingjar sjeu teknir af lífi
daglega og nasistastjórnin liafi tekið þá stefnu að vissara
sje að drepa nógu niarga, heldur en of fáa.
Meðal þeirra þýskra liðsfor-
ingja, sem teknir hafa verið af
lífi, eru marskálkar, segir í
fregnum, sem borist hafa með
ferðamönnum til Stokkhólms.
Engir marskálkar, sem gegna
störfum í hernum nú, eru þó
meðal þeirra, sem líflátnir hafa
verið.
Fyrsta ráðstöfun Göbbels.
Dr. Göbbels hefir nú birt
fyrstu tilskipun sína, eftir að
hann tók við embætti, sem full-
trúi Görings í algjörri hervæð-
ingu þýsku þjóðarinnar. Er
þessi tilskipun um það, að skrá
skuli alla menn, sem hafa kom
ist undan herskyldu, eða her-
gagnaframleiðslu, vegna þess,
að þeir hafa átt að áhrifamenn,
sem hafa getað komið’ þeim í
þægilegar stöður.
Er ekki talið, að Göbbels fái
mikið lið á þenna hátt og að
líklegt sje, að ekki sje mikið
gagn að slíkum mönnum til her
þjónustu eða hergágnafram-
leiðslu.
Göbbels biður um
tillögur í pósti.
Þýska frjettastofan skýrir
frá því, að Göbbels hafi birt á-
varp til þýsku þjóðarinnar, þar
sem hann fer fram á, að menn
sendi sjer tillögur, sem þeir
kunni að hafa um ófriðarrekst-
ur Þjóðverja. Allar hugmyndir
sem berist, muni verða athug-
aðar.
Þeir, sem senda tillögur eða
hugmyndir til Göbbels, þurfa
ekki að frímerkja brjefin. Göbb
els ætlar að greiða burðar-
Átlundi herinn í
hæðunum við
Florens
Róiri í gær:
I lersveitir Nýsjálendinga,
sem sækja frarn til Florens
hafa nú sótt fram til hæð-
anna umhverfis Florens og.
sjá nú til borgarinnar frá
stöðvum sínum. Er talið að
ekki líði á löngu að Florens
fellur.
Á Adriahafsströndinni hafa
pólsku hersveitirnar farið yf-
ir ána Misa og treyst aðstöðu
sína. þar. Pólverjar hafa tekið
bæinn Sinigáglia á ströndinni.
Þýskar svif-
falia i
Svi|)|óð
Stokkhólmi í gær:
Þýskar svifsprengjur hafa
enn fallið í Suður-Svíþjóð,
en þó ekki valdið neinu tjóni.
Það er talið,. að með þessum
svifsprengjusendingum sjeu
Þjóð verjar að reyna að fá
vitnéskju um hvernig þeir geta
best stýrt svifsprengjunum,
því frá Englandi fá þeir eng-
ar upplýsingar um stefnu svif
sprengjanna. — Sænska stjórn
j in hefir mótmælt svifsprengju
íendingum Þjóðverja á sænskt
land og hafa Þjóðverjar svar-
að því til, að það hafi verið
fyrir misgáning að svifsprengj
ur lentu í Svíþjóð og muni
verða gerðar ráðstafanir til
að slíkt endurtaki sig ekki.
—; Reuter.
Bandaríkjamenn smíða
171.257 flugvjelar, síð-
an þeir fóru í stríð.
NEW YORK: — Hergagna-
framleiðslunefnd Bandaríkj-
anna hefir tilkynt, að 171.257
flugvjelar hafi verið smíðaðar
frá því er Japanar gerðu árás-
ina á Pearl Harbor, 7. des. 1941
og til aprílloka þessa árs. Roose
velt forseti hefir skýrt frá því,
að 175.000 flugvjelar hafi ver-
ið smíðaðar frá því er láns- og
leigulögin voru samþykt 11.
mars 1941 og til 1. apríl þ. á.
1936 smíðuðu Bandaríkjamenn
fimm flugvjelar móti hverri
e.inni, sem Þjóðverjar smíðuðu,
en núna fjórar á móti hverri
einni.
— Reuter.
Kaunas fallin: Varsjá
getur fallið þá
og þegar
London í gærkveldi. Einkaskeyti iil Morgun-
blaðsins frá Reuter.
llIN IIRAÐA SÓKN Rússa yfir Eystrasaltslöndin og
Pólland hefir sett þýska Eystrasaltsherinn allan í mikla
hættu. Verður ekki annað sjeð, en að Rússar nái hrátt til
sjáfar við Eystrasalt, en þeir eiga nú ófarna eina 80 km.
til strandar.
Sjómannskélinn
fullsteyptur
Innsiglingarvitinn
fluttur í turn skólans.
SJOMANNASKOLINN, sem
verður stærsta og glæsilegasta
skólahús landsins, er nú full-
steyptur.
Þessar upplýsingar fjekk blað
ið hjá Eiríki Einarssyni húsa-
meistara, er það sneri sjer til
hans í gær. — Þá sagði húsa-
meistarinn, að verið væri að
húða bygginguna að utan með
kvartsi og er langt komið með
suðurhliðina. Þá er og unnið að
því núna að húða húsið að inn-
an. Unnið hefir verið að bygg-
ingunni óslitið, að undantekn-
um hálfum mánuði, sem fór í
sumarfrí þeirra, er að bygg-
ingunni vinna. — Þá verður
bráðlega byrjað á að reisa þak
ið. —
Innsiglingarvitinn verður ein
hvern næsta dag fluttur af sín-
um gamla stað, turninum á
vatnsgeyminum, í turn Sjó-
mannaskólans, þar sem hann
verður í frarhtíðinni.
Bóndi hrasar á
Ijá og bíður bana
ÞAÐ HÖRMULEGA SLYS vildi til á Gaddstöðum við
Rangá í gær, að bóndinn þar, Bjarni Guðmundsson, fjell
fram á ljá, sem stakst í lijarta hans og beið hann þegar bana.
Bjarni var ein við slátt í
túninu á Gaddstöðum. Ilanu
ætlaði að fara að brýna, er
slysið vildi til, en misti brýn-
ið, Er hann rjetti sig niður til
að taka upp brýnið, hrasaði
hann og fjell á ljáinn, sem
skarst inn í brjóst honum og
lenti á hjartanu.
Börn voru þarna nálægt og
gerðu þau þegar fullorðnu
fólki aðvart. Bjarni var rjett
með lífsmarki er komið var
að ho*num, en er læknir kom
Vz klukkustund síðar var hann
dáinn.
Bjartni var maður á fertugs
aldri og lætur eftir sig konu
og þrjú ung börn.
Hafa eina undanhaldsleið.
Eins og er hafa Þjóðverjar
aðeins eina undanhaldsleið með
her sinn á landi frá Eystrasalts
löndunum. Er það járnbraut,
með einföldu spori, og geta þeir
ekki flutt mikið lið eftir henni.
Hin hraða sókn Rússa til
Shavii hefir mjög aukið hætt-
una fyrir þýsku hersveitirnar.
Eitthvað ættu Þjóðverjar að
geta flutt af liði sínu frá Eystra
saltslöndunum á sjó, en þeir
flutningar eru hættulegir og
talið er, að þeir hafi ekki skipa-
kost til að flytja alt sitt'lið bæði
frá Finnlandi og Eystrasalts-
löndum.
Varsjá í hættu.
Það er talið, að Varsjá, höf-
uðborg Póllands, muni falla þá
og þegar. Rússar nálgast borg-
ina úr mörgum áttum og hefir
sókn þeirra verið firöð í áttina
til borgarinnar, einkum eftir að
Brest-Litovsk fjell og Bial5r-
stock.
Kaunas fallin.
Þjóðverjar skýrðu frá því í
gær, að Kaunas, höfuðborg Lit-
hauen væri fallin. Ekki voru
komnar fregnir frá Rússum um
þetta, þegar þetta skeyti er
sent. En undanfarna daga
hafa Þjóðverjar haft það fyrir
sið að vlðurkenna fall borga,
sem þeir hafa mist úr höndum
sjer, áður en Rússar hafa iiI-
kynt töku borganna.
Innikróaða liðið.
Herfylkin þrjú, sem Þjóð-
verjar skildu eftir fyrir austan
Bug, er þeir tóku Bialystock,
vörðust enn í gærmorgun, en
Rússar voru að eyða
Á suðurvígstöðvunum, við
rætur Karpatafjalla, hafa Rúss
ar enn sótt fram og eiga nú ó-
farna um 40 km. til tveggja
fjallaskarða í fjöllunum, en um
þessi skörð liggja vegir inn í
Tjekkóslóvakíu.
„Varnar-sóknar“ barátta
Þjóðverja.
Þjóðverjar hafa fundið nýtt
nafn á bardagaaðferð sína á
austurvígstöðvunum. Kalla þeir
hana „varnarsókiú, sem sje í
þvi fólgin að hörfa og gera á-
rásk á óvinina.