Morgunblaðið - 05.09.1944, Blaðsíða 12

12
Þriðjndagur 5. sept. 1944
Forseli ferðast ura
Suðurland
Frá utanríkisráðu-
neytinu 4. sept.
FORSETI ÍSLANDS fer í
heimsókn til Víkur í Mýrdal
laugardaginn 9. þ. m. Sunnu-
daginn 10. þ, m. heimsækir
hann Rangárvalla- og Árnes-
sýslur.
I næstu viku mun hann heim
sækja Gullbringusýslu, Kjós-
arsýslu og Hafnarfjörð.
í fylgd með forseta verður
forsetaritari.
Þannig eiga lýðveldis-
menn að taia.
í FRÁSÖGN Morgunblaðs-
ms s.I. sunnudag af ritstjórn-
argreininni í New York Times,
í tilefni af komu forseta ís-
lands til New York, fjellu af
vangá út niðurlagsorðin í
Times-greininni, en þau voru á
þessa leið:
,,Þannig eiga lýðveldismenn
að tala. Eykur það virðingu
vora fyrir hinum merku og
virðulegu gestum“.
Nokkur
stjórnar-
frumvörp
ny
NOKKUR ný stjómarfrum-
vörp eru komin fram á Al-
þingi og verður hjer getið
þeirra helstu.
Framboð og kjör
forseta Islands,
Samkvæmt 5. gr. stjórnar-
skrár lýðveldisins skal setja
lög um framboð og kjör forseta
og ar frumvarpið fram borið
til þess að fullnægja þessu fyr-
irmæli. En þjóðkjör forseta fer
fyrsta sinn fram á næsta ári.
Er í frv. fylgt meginreglum
kosninga til Alþingis, við for-
setakjörið.
Sameining
I 1. gr. segir: „Eftir árslok
1944 er fjármálaráðherra heim
ilað að sameina rekstur Áfeng-
isverslunar ríkisins og Tóbaks
einkasölu ríkisins, þegar er
hann telur það hagkvæmt. Eft
ir sameininguna skal nafn
rekstrarins vera: „Áfengis- og
tóbaksverslun ríkisins“.“
Fjármálaráðh. ræður fram-
kvæmdastjóra fyrirtækisins og
ákveður laun starfsmanna.
Gjafafje.
Lagt er til, að breyta skatta-
lögunum þannig, að skattgreið
anda sje heimilt að ráðstafa
alt að 10% af nettótekjum sín-
um, þó ekki yfir 10 þús. kr.,
til líknar- og menningarmála,
án þess að þær fjárhæðir sjeu
reiknaðar til skatts.
Tollskráin.
Frumvarp þetta er samið eft
ir tillögum nefndar, sem starf-
að hefir að endurskoðun toll-
skrárlaganna. í nefndinni áttu
þessir sæti: Guttormur Er-
lendsson tilnefndur af Fjelagi
ísl. iðnrekenda, Eyjólfúr Leós
tilnefndur af S. í. S., Birgir
Kjaran tilnefndur af Verslun-
arráði íslands og þeir Sig-
tryggur< Klemensson og Jón
Hermannsson, tilnefndir af
ríkisstjórninni.
Hifler og herforingjar hans
ÞETTA er ein nýjasta myndin, sem tekin hefir verið af Hitler
Hann er með herforingjunum og myndin var tekin skömmu
áður en honum var veitt banat ilræði. Á myndinni sjest einn
þeirra herforingja, sem var í ráðum um að veita Hitler bana.
Talið frá vinstri til hægri sjást á myndinni Hitler, Heinz
Guderian. Fedor von Bock marskálkur, sem var á móti Hitler
og Wilhelm Keiteí marskálkur.
Rússar halda áfram
sókn í Rúmeníu
London í gærkveldi.
RÚSSNESKAR hersveitir
halda áfram sókn í Rúmeníu,
að því er rússneska herstjórn-
artilkynningin hermir í dag,
og sækja hratt fram. Hafa Rúss
ar tekið borgina Brasov, en
hún er í þeim hluta Transyl-
vaníu, sem Rúmenar hjeldu
eftir, er því hjeraði var skift
og rjett við landamæri Ung-
verjalands.
Ennfremur var tekinn bær-
inn Sinaia á þess'um sömu slóð
um og mörg þorp. Sinia er sum
araðsetursstaður rúmensku
konungsfjölskyldunnar.
Rússar segjast hafa tekið all
mikið af setuliðinu i Braila
höndum, þar á meðal ýmsa liðs
foringja háttsetta.
Á vígstöðvunum í Póllandi
segjast Rússar hafa tekið bæ-
inn Lomza, en hann er um 60
km. frá landamærum Austur-
Prússlands að sunnan. — Ann-
ars minnast Rússar lítið á or-
ustur á norðurhluta Austurvíg
stöðvanna, en Þjóðverjar segja
frá viðureignum bæði í Eist-
landi og Lettlandi. — Reuter.
Bandamenn elfa
Þjóðverja til Lyons
London í gærkveldi.
BANDAMENN veita Þjóð-
vgrjum eftirför í Mið-Frakk-
landi,, eftir töku borgarinnar
Lyons, og gera alt sem þeir
mega til þess að her Þjóðverja
fyrir norðan borgina sleppi
ekki heim til Þýskalands. Hafa
herir bandamanna nú farið um
320 km. leið síðan gengið v^ir
á land í Suður-Frakklandi.
Kona brenn-
ist til bana
ÞAÐ hörmulega slys vildi til
s.l. sunnudag, að Sesselja
Ásmundsdóttir, Gamla-Hrauni
við Eyrarbakka, skaðbrendist,
og ljest hún af völdum þess í
Landsspítalanum í gærmorgun.
Slysið vildi til með þeim
hætti, að Sesselja var að
kveikja upp í eldavjel og not-
aði til þess olíu. Sennilegt er,
að eldur hafi verið í glóð, og
er hún skvetti olíunni yfir, hef
ir eldurinn gosið upp og náð
fötum hennar. — Þar eð alt
heimafólk var við heyskap og
henni tókst ekki að slökkva eld
inn í fötum sínum, var hún, er
fólk kom að, orðin skaðbrend,
er því tókst að slökkva hann.
Forsetar íslands og
Bandaríkjanna
skiflusl á gjöfum
FORSETI BANDARÍKJ-
ANNA og forseti íslands skift-
ust á gjöfum, áður en þeir
kvöddust á dögunum. Roose-
velt forseti gaf Sveini Björns-
syni ljósmynd af sjer, áletraða
í silfurramma, en Sveinn
Björnsson færði Roosevelt að
gjöf vandað eintak, Ijósprent-
að, af Konungabók (Codex
Regius) af Grágás.
Er frá þessu skýrt í frjetta-
grein frá utanríkisráðuneytinu,
sem hefir sent blöðunum ítar-
lega skýrslu um vesturför for-
seta. Hefir mest af því, sem
þar er sagt, áður verið birt í
blaðinu eftir frjettaskeytum og
verður því ekki upptalið á ný.
Walterskepnin:
Engin úrslil milli
Fram og Vals
FYRSTI LEIKUR Walters-
kepninnar, sem fram fór á
sunnudaginn, var ósköp áferð-
arfallegur og prúðmannlegur,
en árangursríkan sóknarleik
sýndi hvorugt liðið, og yfirleitt
var leikurinn ekki mikið spenn
andi og heildarsamleikur harla
lítill, nokkrir góðir menn í
hvorutveggja liðinu og búið,
enda var auðheyrt á áhorfend-
um, að þeim fanst þetta harla
lítið spennandi, því það heyrð-
ist varla eitt ærlegt óp allan
þenna framlengda leik í gegn.
Fram skoraði mark sitt í
miðjum fyrri hálfleik. Var Þór
hallur þar að verki, komst inn
fyrir, skaut snarlega, og Her-
mann hjelt ekki knettinum. —
Skeði svo lítið, þar til um miðj
an siðari hálfleik, að Sæmund-
ur Gíslason, sem var tvímæla-
laust besti maður í liði Fram,
meiddist og var utan vallarins
um stund. — Meðan svo stóðu
sakir, kvittaði Valur, sem þá
hafði haft miklu meiri sókn um
nokkurn tíma. Var það hinn
kornungi, hægri útherji, sem
skoraði með háu skoti af löngu
færi. Magnús hefði líklega var
ið það, ef aðrir verjendur
hefðu ekki skygt á hann.
Síðan hafði Valur mikla
sókn út leikinn og var svo leik
ur framlengdur um stundar-
fjórðung á hvort mark, en kom
ekki að haldi. Liðin skildu jöfn
og voru orðin þreytt að lokum.
Skástu mennirnir í Valslið-
inu voru þeir Sveinn Helga-
son og Björn Ólafsson, en bágt
á jeg með að skilja, hversvegna
Anton lefkur miðframherja, en
Sveinn Helgason framvörð.
Jeg hjelt þó, að ekki ætti að
vera mikill vafi á, hvor betri
sóknarliði væri.
I Fram bar Sáemundur af
öðrum, Karl Torfason bestur í
sókn og aftasta vörnin yfirleitt
styrk.
Hr. Victor Rae dæmdi leik-
inn. Hefir hann til að bera mik
inn myndugleika og öryggi og
dæmdi í einu orði sagt vel. —
Línuverðirnir, Haukur Óskars
son og Óli B. Jónsson, unnu
vel með dómaranum, sem vera
ber. J. Bn.
Fjelögin keppa aftur kl. 7
annað kvöld.
Nýja landbúnaðar-
vísitalan 109.4 stig
HAGSTOFAN hefir nú reikn
að út hina nýju landbúnaðar-
vísitölu, eins og hún verður
frá 15. þ. m. Vísitálan hækkar
um 9.4 stig og verður því 109.4.
Samkvæm( þessu hækkar
verð landbúnaðarvara frá 15.
sept. n.k. Verð á mjólk' til
bænda verður nú kr. 1.34%-pr.
lítra, í stað kr. 1.23 í fyrra;
verð á dilkakjöti verður nú kr.
7.76 pr. kg. í stað kr. 6.82;
nauta- og alikálfakjöt kr. 6.82
í stað kr. 6.20. Verð á gærum
lækkar í kr. 2.80, x stað kr.
3,50, en ullarverðið er óbreytt,
kr. 8.50.
Jarðarför frú Krist-
ínar Norðmann
FRÚ KRISTÍN NORÐMANN,
kona Páls ísólfssonar tónskálds
verður jarðsungin í dag frá
Dómkirkjunni. Frá því í fyrra
haust hefir hún legið í Lands-
spítalanum og við miklar þján
ingar af ólæknandi sjúkdómi,
er dró hana til dauða. Sjúkdóm
sinn bar hún með frábæru hug
rekki og hetjuskap alt fram í
andlátið.
Frú Kristín var fædd 4. nóv-
ember 1898, dóttir Jóns kaup-
manns Norðmann á Akureyri
og Jórunnar Einarsdóttur frá
Hraunum. Hún giftist Páli ís-
ólfssyni 1921. Börn þeirra eru
þrjú: Jón, sem stundar flug-
vjelafræði í Ameríku, Einar, í
6. bekk Mentaskólans, og Þur-
íður, sem er yngst þeirra syst-
kina. — Frú Kristín andaðist
29. f. m.
Frú Kristín heitin hafði ósk
að þess, að um hana yrði ekki
skrifaðar minningargreinar;
fyrir því er þetta mál ekki
lengra.
Hraðkeppni í Hafn-
arfirði n. k. sunnu-
dag
Á SUNNUDAGINN kemur
fer fram hraðkepnismót í hand
knattleik kvenna í Engidal við
Hafnarfjörð. Er öllum fjelög-
um innan I. S. í. á svæðinu frá
Borgarnesi að Vík í Mýrdal
heimil þátttaka í mótinu að
báðum stöðunum meðtöldum,
og eru væntanlegir þátttakend
ur beðnir að tilkynna þátttöku
sem fyrst til form. Fimleika-
fjelags Hafnarfjarðar, Gísla
Sigurðssonar lögregluþjóns,
Hverfisgötu 38, Hafnarfirði.
Þetta er annað árið, sem slíkt
mót er háð, en í fyrra bar K. R.
sigur úr býtum eftir tvísýna
leiki, unnu KR-stúlkurnar
bæði Hafnarfjarðarfjelögin.
Nú er búist við meiri þátt-
töku og fjölbreyttari, spenn-
andi leikjum.
„Olíudeilan"
Verkamenn hafna
miðlunarlillögu
sáltasemjara
SÍÐASTLIÐINN laugardag
bar sáttasemjari fram miðlun-
artillögu í olíudeilunni svo-
nefndu. Miðlunartillaga þessi
fól í sjer framlenging fyrri
samnings með þeim breyting-
um, sem nokkrir verkamenn
olíufjelagánna höfðu tjáð sig
fylgjandi, og auk þess 25 kr.
grunnkaupshækkun á mánuði
hjá bílstjórum.
Atkvæðagreiðslan um þessa
miðlunartillögu sáttasemjara
fór fram fyrir hádegi í gær.
Varð niðurstaðan sú, að vinnu
veitendur samþyktu tillöguna,
en Dagsbrúnarmenn höfnuðu
henni með 15:6 atkv. (eitt at-
kvæði kom ekki fram).
Verkfall þetta heldur því
áfram.