Morgunblaðið - 14.09.1944, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 14. sept. 1944.
— Vöxtur
Framh. af bls. 7.
að ljúka erlendis. Gert er ráð
fyrir fjögurra til fimm ára
námi í deildinni.
Máladeild:
Haustið 1941 var hafin heil-
steypt tungumálakennsla við
háskólann til undirbúnings BA
prófi (Bachelor of Arts). Eru
kennd þar ýms helstu tungu-
málin og gert ráð fyrir þriggja
ára námi.
Tannlæknadeild:
Kennsla í tannlækningum er
enn ekki hafin, en undirbún-
ingi öllum lokið, og mun
kennsla í deildinni hefjast þeg
ar á næsta skólaári, ef nem-
endur verða fyrir hendi. Stúd-
entar, sem innritast í þessa
deild, verða að hafa lokið mið-
hlutaprófi í læknisfræði. Tann
læknanámið sjálf tekur senni-
lega tvö ár.
Undanfarin ár hafa einnig
verið haldin ýms minniháttar
námskeið í háskólanum, auk
þess, sem háskólakennarar
hafa haldið uppi allvíðtækri
fyrirlestrastarfsemi fyrir al-
menning.
Stúdentsprófsmentunar er
krafist til undirbúnings lyfja-
fræðinámi. Eðlilegast virðist
því, að tengja það nám við há-
skólann, og lyfjafræðistúdent-
ar hljóti þar sömu rjettinda
sem aðrir háskólastúdentar, en
af einhverjum' einkennilegum
ástæðum hefir lyfjafræðinám-
inu ekki enn verið komið á
þann sjálfsagða grundvöll.
Hjer hefir aðeins verið sikl-
að á því stærsta í hinni auknu
starfsemi háskólans. — Yfirlit
þetta ætti þó að nægja til þess
að sýna fram á það, að háskól-
inn og forráðamenn hans vilja
af einlægni leitast við að reyn*-
ast hlutverki sínu vaxnir og
verðugir trausts þjóðarinnar.
Með stofnun lýðveldisins
leggjast háskólanum sem
æðstu menntastofnun þjóðar-
innar nýjar og auknar skyldur
á herðar. Það er hans hlutverk
að vera merkisberi hinnar
æðri menntunar í landinu, og
honum ber að gæta þess, að ís-
lenskir embsettismenn standi
aldrei að baki starfsbræðrum
sínum í öðrum löndum, hvað
menntun og þekkingu snertir.
— Um skyldur stúdentanna
spjálfra við þjóð sína væri
Háskólans
vert að ræða ítarlega, en þess
gefst ekki kostur hjer.
En til þess að háskólinn
geti rækt starf sitt til hlýtar,
verður þing og stjórn að gæta
þess, að fjárhagserfiðleikar
verði honum ekki fjötur um
fót, jafnframt því að telja verð
ur mjög varhugavert, að pólit-
ískir valdhafar hafi veruleg
áhrif á embættaveitingar við
háskólann.
Það hlýtur að vera krafa
æskunnar í landinu, að við há-
skólann sjeu kenndar eins
margar námsgreinar á kostur
er á, svo að allir íslenskir náms
menn, sem af fjárhagserfiðleik
um eða öðrum ástæðum eiga
þess ekki völ að leita menntun
ar erlendis, geti hjer heima
hlotið þá fræðslu, er þeir óska
sjer. dagnús Jónsson,
stud. jur.
Greifinn af
Monte (hristo
Herra ritstjóri!
Vinsamlegast ljáið eftirfar-
andi línum rúm í heiðruðu
blaði yðar:
í Morgunblaðinu 10. sept.,
segir í grein, sem nefnist „Greif
inn af Monte Christo er kom-
inn út á íslensku“. Það er næst
um furðulegt, að Greifinn af
Monte Christo skuli ekki hafa
komið út á íslensku fyrir
löngu“ o. s. frv. Greinin fjall-
ar um útgáfu Bókaútgáfunnar
Norðra á sögunni, í þýðingu eft
ir Olaf Þ. Kristjánsson, kenn-
ara.
Það, sem jeg óska að fá tek-
ið fram, er þetta:
Jeg undirritaður hóf útgáfu
umræddrar sögu fyrir mörgum
árum og hafa fyrstu tvö bindi
sögunnar verið endurprentuð,
en sagan kom út í als 8 bind-
um, og var útkoma lokabindis-
ins auglýst í blaðinu ísafold
snemma í þessum mánuði, og
áður en útgáfa sú, sem minst
er á í blaði yðar, var komin á
markaðinn. — Auk þess mætti
drepa á, að fyrri bindi sögunn-
ar hafa ásamt öðrum bókum
mínum verið auglýst í ísafold
iðulega, enda hefi jeg auglýst
í því blaði um langt árabil.
Með þökk fyrir birtinguna.
Virðnigarfyllst
Axel Thorsteinson.
Landvarnamenn
Noregs draga úr
framleiðslunni.
Frá norska blaða-
fulltrúanum.
FRÁ OSLÓ berst sú fregn,
að forgöngumenn norskra
heimavarna hafi nýlega sent
út fyrirskipun um það, eða til-
mæli, sem svar við þeirri ráð-
stöfun Terbovens „Gau-leið-
toga“, að minka skuli matar-
skamt flestra Norðmanna um
6%. En Terboven sagði, að á-
kvörðun þessi væri tekin vegna
þess, að norskir föðurlandsvin
ir tóku traustataki 75 þús.
nýja skömtun-arseðla á bíl í
miðri Osló.
Menn voru í Noregi við því
búnir, að Þjóðverjar myndu
ætla að minfya matarskamtinn.
Því þeir hafa altaf rænt norsku
þjóðina matvörum og gera það
enn.
Nú hafa þeir notað þessa á-
tyllu til þess að koma því í
framkvæmd, sem þeir .ætluðu
sjer hvort eð var.
Nasistayfirvöldin hafa gefið
til kynna, að allir þeir æsku-
menn, sem hliðruðu sjer hjá að
koma til nauðungarvinnunnar,
skyldu enga skömtunarseðla
fá. Átti með því að reyna að
svelta þá til hlýðni. Þessvegna
töldu landvarnarmenn nauðsyn
legt að ná í þessa 75 þúsund
skömtunarseðla.
I fyrirmælum þeim, sem þeir
nú hafa gefið út, er sagt, að úr
því nasistar hafa minkað mat-
arskamtinn handa því nær
allri þjóðinni, þá skuli fram-
leiðsla öll, sem á einhvern hátt
keraur Þjóðverjum að gagni,
a.m.k. minkuð að sama skapi.
Frú Windsor veik.
LONDON: Hertogafrúin af
Windsor veiktist nýlega mjög
alvarlega og var ekki hugað
líf um tíma. Hún er nú á góð-
um batavegi og mun, er hún
hefir þrek til, leggja í skemti-
ferð sjer til hressingar.
Skautamær sektuð.
LONDON: Cecilia Coolodge,
skautadrottning Englands, hef-
ir verið sektuð um allmikla
upphæð fyrir að gefa ekki
gaum að umferðarljósum á
fjölförnum krossgötum í Lon-
don fyrir skemstu.
BRJEF:
Athugasemd frá innkaupasam-
bandi rafvirkja
Herra ritstjóri!
FJÓRAR HEILDVERSLAN-
IR hjer í Reykjavík, sem virð-
ast hafa valið sjer það hlutverk
meðan lítið er að gera við inn-
flutningsverslunina, að leið-
rjetta þær frjettir, sem blöðin
hafa flutt undanfarna daga, af
stofnun Innkaupsambands raf-
virkja h.f., fara af stað með
þetta verk sitt í dágblaðinu
Vísi í gær og árjetta það í Al-
þýðublaðinu í morgun. Af því
að heildverslanir þessar vilja
láta líta svo út, sem það er sagt
var í frjett blaðanna um fjölda
þeirra rafvirkja sem að sam-
bandinu standa, sje stórkost-
lega falsað; sjáum við okkur til
neydda að gefa eftirfarandi
upplýsingar:
Að hlutafjelaginu Innkaupa-
samband rafvirkja standa 24
rafvirkjafyrirtæki víðsvegar á
landinu, en ekki 12, eins og
heildverslanirnar halda fram.
En hinsvegar skrifuðu aðeins
12 af þessum aðilum undir
stofnsamninginn og var firmað
tilkynt þannig, að þó stæði þar
á eftir opið fyrir nýjum með-
limum.
Alls munu vera á landinu 36
til 40 fyrirtæki, sem stunda
þessa atvinnu að aðalstarfi og
hafa rjett til þess. Við þessi 24
fyrirtæki, sem innan sambands
ins eru, starfa nú 78 iðnlærðir
menn. Við þau fyrirtæki, sem
utan við sambandið standa,
starfa 29 menn, sem rjett hafa
til að kalla sig rafvirkja og
getur svo hver sem vill reikn-
að út, hvað mikill hluti raf-
virkjastjettarinnar það er, sem
að sambandiau stendur.
I Morgunblaðinu, sem fyrst
blaðanna sagði frá stofnun
sambandsins, hafði að vísu
slæðst með sú villa1, að að því
stæðu nálægt 80% starfandi
rafvirkjameistara, en átti að
vera 80% starfandi rafvirkja,
og leiðrjettist það hjer með. Að
tekið var svo til orða, að ná-
lægt 80% stjettarinnar stæði
að þessu, mun hafa stafað af
því, að ekki hefir verið búið
að reikna það út nákvæmlega,
enda skiftir það í sjálfu sjer
ekki svo miklu máli.
I leiðrjettingu sinni halda
heildverslanirnar því fram, að
af 145 löggiltum rafvirkjameiSt
urum á landinu sjeu aðeins 12
í Innkaupasambandinu. Þarna
er mjög vikið frá rjettu máli.
Sannlóikurinn er sá, að hjá fýr
irtækjum þeim, sem í samband
inu eru, starfa, eins og áður
er tekið fram, 78 rafvirkjar,
þar af 45 með löggildingu, en
18 hjá þeim raftækjaverkstæð-
um, sem utan við sambandið
eru. 33 rafvirkjar, sem fengið
hafa löggildingu, vinna nú að
ýmsum öðrum störfum, svo
sem hjá rafveitum víðsvegar
um landið o. fl., og teljast því
ekki með þeim hluta stjettar-
innar, sem hjer um ræðir. Það
sem vantar á þær tölur, sem
heildverslanirnar gefa upp,
sennilega eftir fjögurra ára
gömlum skýrslum frá Raf-
magnseftirliti ríkisins, eru þá
49 menn. Þar af munu nokkr-
ir vera dánir, nokkrir vera er-
lendis og afgangurinn ýmiskon
ar menn, svo sem trjesmiðir,
bílstjórar og bændur, sem hlot
ið hafa leyfi til að annast við-
hald á sveitabæjum og smærri
stöðum vegna vöntunar á raf-
Reykjavík, 10. sept. 1944.
Virðingarfylst
Stjórn Innkaupasambands
rafvirkja h.f.
Antonescu dreginn
fyrir rjett
London í gær.
Lucretiu Patrascanu, inn-
anríkisráðherra Rúrnena, l.jet
svo urnmælt, er hann var
spurður hvað gert yrði við
Antonescu marskálk, fyrrv.
eim-æðisherra í Rúmeníu, að
Antonescu yrði dreginn fyrir
rjett, annaðhvort nimenskan,
rjett eða alþjóðarr.jett.
„Antonescu er örugglega
geymdur", sagði ráðherrann,
’.,og það er engin von fyrir
hann að komast undan“.
1—2) Biákjammi skýtur í skyndi á X-9 og hel- sem á að skjóta .... Blákjammi: —• Nei, nci, skjóttu
særir einn manna sinna. X-9: — Nú er það víst jeg, ekki! X-9: — Sleptu þá byssunni.
3^-4) ,X-9: Þetta er svonst til málamynda.