Morgunblaðið - 14.09.1944, Blaðsíða 10

10
MOEGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 14. sept. 1944.
Og þegar Nikulás sá það, fór
hann að hlæja. „Komdu, ást-
in mín. Það er orðið mjög fram
orðið. Farðu að sofa, en vertu
ekki að brjóta heilann um mál-
efni, sem þú ekki skilur“.
XIV. KAPÍTULI.
Þótt Miranda vissi það ekki
fyrr en þrem árum síðar, hafði
heimsóknin á óhamingjusama,
litla heimilið í Fordham mikil
áhrif á líf hennar.
Á mánudaginn snæddu þau
Nikulás og Miranda miðdegis-
verð í fyrra lagi, fóru síðan og
náðu í frú Ellet og hjeldu það-
an áfram upp Broadway, yfir
Harlem-fljótið og kömu loks á
Kingsbridge-veginn.
Veður var mjög heitt, enda
var sumarið 1846 eitt það heit-
asta, sem New York-búar
mundu eftir. Það var þungt
loft inni í vagninum og Mir-
öndu leið hálf illa. En frú Ell-
et og Nikulás ræddust fjörlega
við.
Undir vagnsætinu stóð stór
karfa, full af allskonar mat-
vælum, því að frú Ellet hafði
sagt þeim, að menn færðu Poe-
hjpnunum oftast eitthvað, þeg-
ar þeir heimsæktu þau. Á síð-
ustu stundu hafði Nikulás bætt
einni flösku af portvíni og ann
ari af brennivíni í körfuna.
« „Portvínið er handa frúnni, en
brennivínið handa skáldinu“,
sagði hann við Miröndu.
,,En, Nikulás — ættum við
að færa honum áfenga drykki,
ef það er satt, sem frú Ellet
sagði, að hann væri mikill
drykkjumaður?“ hafði hún
sagt.
„Jeg hefi heyrt, að hann sje
miklu skemtilegri drukkinn,
og hefi jeg hugsað mjer að sjá
hann þannig“, sagði .Nikulás.
Hún var ekki eins hneyksl-
uð yfir svari þessu og hún
myndi hafa orðið fyrir tveim
mánuðum síðan. Hún lifði nú
í öðru umhverfi, þar sem sið-
ferðisskoðanir þær, er áður
höfðu mótað hegðun hennar,
voru lítt í hávegum hafðar.
Hús skáldsins var lítið
bjálkahús, með tveim dyrum.
Ilmjurtir og vafningsviður
teygðu sig upp eftir framhlið
þess. Það stóð á lítilli hæð, und
ir stóru trje. Þegar Van Ryn
vagninn nálgaðist, hljómuðu
klukkurnar á Sankti John
klaustrinu í gegnum heitt, þurt
loftið. Hjer heyrðist ekki
skarkáli stórborgarinnar. Hjer
virtist ríkja friður og ró.
En innan veggja þessa litla
húss ríkti þó hvorki friður nje
ró. Þar bjuggu deyjandi stúlka
og hálfgeggjaður snillingur
með góðri og umhyggjusamri
móður, frú Clemm. Þegar hún
heyrði í vagninum, hraðaði
hún sjer út um eldhúsdyrnar,
tillþess að heilsa frú Ellet, sem
kynti hana fyrir Van Ryn hjón-
unum.
„Gleður mig að kynnast
ykkur“, sagði frú Clemm.
„Eddie hefir altaf gaman af að
fá gesti og einnig Virginia. Hún
er aðeins með versta móti í
dag, vesalingurinn litli. Franc-
is læknir er hjá henni“. Hún
andvarpaði og kvíðasvipur
kom á góðlegt andlit hennar.
Hún var klædd svörtum kjól
og hafði hvíta línhúfu, en Mir-
anda tók eftir því, að kjóllinn
var snjáður og skór hennar
bættir.
„Við ættum ef til vill ekki að
vera að gera ykkur ónæði, ef
frú Poe er mikið veik“, sagði
Nikulás, um leið og hann benti
vagnstjóranum að koma með
körfuna.
„Jú, jú -—• þau hafa gott af
að sjá framan í ókunnuga,
blessuð börnin. Gjörið svo vel
að ganga í bæinn“.
Hún þáði matinn með þökk-'
um, án þess að vera með
heimskulegt stolt. Það komu
margir til Fordham — bók-
mentagagnrýnendur, útgefend-
ur og kvenlegir aðdáendur —
og lifði Poe-fjölskyldan aðal-
lega á því, sem þetta fólk hafði
meðferðis. Því að vesalings
Eddie vann sjer aldrei inn aur
og stóð ætíð á öndverðum meið
við menn þá, sem gátu hjálpað
honum.
Frú Clemm fylgdi nú gest-
unum í gegnum hvítþveginn
gang og svefnherbergi. Auk
þess voru aðeins tvö herbergi
niðri, dagstofa og eldhús. Her-
bergin voru öll lítil og fátæk-
leg, en hrein og fáguð.
Virginia lá á legubekk við
gluggann í dágstofunni. Andlit
hennar var mjög fölt og hún
hafði mikið, hrafnsvart hár.
Augu hennar, stór og dökk,
glömpuðu af sótthita. Við hlið
hennar sat eldri maður og hjelt
utan um báðar hendur henn-
ar. Það var læknirinn, dr.
Francis..
Þegar gestirnir komu inn í
herbergið, reis Poe á fætur.
Hann hafði setið við skrifborð
sitt, í sinnulausri örvæntingu.
En hvað hann er lítilF hugs-
aði Miranda, því að frú Clemm
og hún voru báðar hærri en
hann, og við hlið Nikulásar
virtist skáldið því nær dverg-
vaxið. (
Miranda dæmdi nú útlit allra
karlmanna eftir Nikulási, og
þótt margar konur dáðu Poe,
varð hún ekki hrifin at hon-
um. Hann hafði mjög hátt enni,
er virtist bera munn hans og
höku ofurliði, svo að andlit
hans varð eins og pera í lag-
inu. Hár hans, mikið og dökkt,
og skegg var úfið. Sjúkleiki og
eymd höfðu rist rúnir sínar á
andlit hans. Augu hans voru
grá. Þau gátu stundum blikað
af fjöri og gáska, en voru nú
sljó, því að hann hafði tekið
ópíumskamt rjett áður en þau
komu. Hann leit út fyrir að
vera miklu eldri en 37 ára.
Hann heilsaði frú Ellet frem
ur kuldalega, því að hann vissi,
að hún var illgjörn blaður-
skjóða, og það var aðallega
tungu hennar að kenna, að al-
menningur leit nú á hið sak-
lausa samband hans við frú
Osgood, sem hneyksli. Þegar
Miranda sá kulda hans, óskaði
hún þess enn einu sinni, að
þau hefðu ekki komið hingað.
En Poe heilsaði Van Ryn hjón-
unum vingjarnlega.
„Það var fallegt af ykkur að
koma þessa löngu leið frá borg
inni“, sagði hann og hneigði
sig fyrir Miröndu og tók í hönd
Nikulásar. „Mjer þykir leitt, að
við skulum ekki geta tekið eins
vel á móti ykkur og æskilegt
væri“. Hann benti í áttina til
Virginiu.
„Jeg dáist mjög að verkum
yðar, hr. Poe“, sagði Nikulás.
„Og jeg gat ekki yfirgefið borg
ina svo, að jeg heimsækti yð-
ur ekki og segði yður frá því“.
Flestum þykir lofið gott,
skáldum ekki síður en öðrum.
Poe varð enn vingjarnlegri við
þau, þegar hann heyrði ein-
lægnina í rödd Nikulásar.
„Þjer hafið lesið eitthvað
eftir mig?“ spurði hann með
ákafa, en bætti síðan við með
beiskju: „Þjer hafið sennilega
lesið „Hrafninn“. Frægð mín
virðist eingöngu byggjast á
þeim skuggalega fugli“.
„Jeg hefi lesíð alt, sem gef-
ið hefir verið út eftir yður“,
svaraði Nikulás, um leið og
hann fjekk sjer sæti. „Bæði
bundið og óbundið mál. Mjer
finst sögur yðar sjerkennileg-
ar og hrífandi, þótt jeg sje
ennþá hrifnari af ljóðum yðar.
Þar hygg jeg, að snilligáfa yð-
ar nái hámarki sínu“.
Það hugði Poe einnig, og
þegar hann komst að því, að
Nikulás kunni flest kvæða
hans utan að, jafnvel þau, sem
gefin höfðu verið út fyrir löngu
síðan og almenningur hafði
gleymt, færði hann stól sinn
nær og tók að ræða við hann
af ákafa miklum.
Frú Clemm tók nú utan um
handlegg Miröndu og leiddi
hana að legubekknum.
Sjúklingurinn leit á Mir-
öndu. „Það var fallegt af yður
að koma oglieimsækja Eddie“,
hvíslaði hún. „Þjer eruð svo
fallegar“, bætti hún við í barns
legri einlægni.
Miranda brosti og tók utan
um litlu, tærðu höndina. Það
var svo mikill þolinmæðis- og
blíðusvipur á þessu barnslega
andliti, að tárin komu nærri
því fram í augu Miröndu. Því
að þótt Virginia væri í raun
rjettri eldri en Miranda, hafði
hún hvorki elst í útliti við
vanheilsu nje fátækt. Hún var
sama góða barnið, er giftst
hafði frænda sínum, Mdie,
fyrir tíu árum.
„Jeg er viss um. að yður
batnar bráðum“, sagði Mir-
anda, en vissi um leið, hve inn
antóm þessi orð hennar voru,
því að nú hristist litli líkam-
inn af hræðilegum hósta og
vasaklúturinn, sem hún þrýsti
að vörum sjer, litaðist auður.
„Komið, með mjer, frú“,
sagði læknirinn alt í einu við
Miröndu. „Hún má ekki tala
meira núna“. Hann tók utan
um handlegg hennar og leiddi
hana í áttina til eldhússins.
„Það er ekkert rúm fyrir
okkur hjer inni“, svaraði lækn
irinn spurningarsvip Miröndu.
„Hjer er þegar of margt fólk“.
Galdrafuglinn Koko
Æfintýr eftir Anthony Armstrong.
9.
Konungur og Ali skoða myndastytturnar.
sagði hann loks og virtist vera nokkuð ruglaður.
,,Já, gg hvar er hún?” sagði konungur hvassyrtur.
„Jeg — jeg á dálítinn túnblett heima, og þar vantaði
ekkert annað á, en eitthvað í miðjuna, til þess að gefa
honum fallegri svip, gosbrunn eða eitthvað svoleiðis. Svo
jeg tók myndastyttuna . .
,,Nú, einmitt”, sagði konungur með áherslu. „Þetta
voru þó mínir hestasveinar”.
„Jeg bið fyrirgefningar, yðar hátign. En jeg hjelt af
því að svona stóð á . . .”.
„Láttu senda þessa steinkarla hingað til hallarinnar
strax aftur”, skipaði konungur. „Og setja þá í túlípana-
garðinn”.
Þegar hjer var komið, kom hirðstjórinn allt í einu
þjótandi inn með stóreflis skræðu í höndunum.
„Jeg er búinn að komast að því, yðar hátign. Skepnan
beitir Basiliskur”.
„Basiliskur, það orð hefi jeg aldrei heyrt”, sagði kon-
ungur.
„Jeg hefi nú heyrt það”, sagði þá ráðherrann og vildi
sýnast sem lærðastur. „En jeg hjelt þeir.væru útdauðir“.
Hjónum nokkrum kom held-
ur illa saman. Þau ætluðu eitt
sinn tli sakramentis, og eftir
gamalli siðvenju bað konan
manninn fyrirgefningar á öll-
um afbrotum sínum við hann,
áður en þau lögðu af stað.
— Nei, ekki verður neitt af
því í þetta sinn, svaraði mað-
urinn.
— Þú ræður því þá, svaraði
konan. — Guð fyrirgefur mjer
samt.
— Jæja, þið^um það, svaraði
bóndinn.
★
Kona nokkur gaf presti sín-
um eitt sinn plokkfisk að borða.
Presti geðjaðist mæta vel að
þessum rjetti og hafði orð á
því, hve ljúffengur hann væri
og vel tilreiddur. Þá sagði kon-
an:
— Mínar hafa gemlurnar
gepnum hann gengið.
Prestur misti lystina.
★
Faðirinn: — Hvers vegna
sagðirðu honum ekki að tala
við mig, þegar hann bað þín?
Dóttirinn: — Jeg sagði hon-
um það. Hann sagðist oft hafa
talað við þig, en að hann elsk-
aði mig samt sem áður.
★
Ræðumaður var óánægður
yfir því, hvað hávaðasamt var
í fundarsalnum. Loks missir
hann þolinmæðina og hrópar:
— Hafið ekki svona hátt
þarna aftur í salnum. Jeg heyri
ekki til sjálfs mín.
Rödd á fremsta bekk:
— Látið yður á sama standa.
Þjer farið ekki á mis við mikið,
★
Við borðuðum saman í veit-
ingahúsi í gærkvöldi. Kjóllinn,
sem hún var í, byrjaði undir
höndunum og endaði nokkru
fyrir ofan hnje.
Hún sagði:
— Ó, jeg skammast mín,
mjer finst jeg vera hálfnakin,
jeg hefi gleymt að púðra mig
á nefbroddinum.