Morgunblaðið - 22.09.1944, Page 1
81. árgangur.
213. tbl. — Föstudag'ur 22. september 1944
Isafoldarprentsmiðj* hJt.
BRETAR IMÁ BRÚM YFIR R í IM
Bandamenn eiga
140 flugvjelamóð-
LONDON í gærkvöldi: — I
' dag kom út bókin „Jane’s,
Figthing Ships“. Er þar sagt,
hve mikill sá íloti muni verða,
sem bandamenn beita gegn
Japönum, þegar stríðið í Ev-
rópu er til lykta leitt. Er frá
því skýrt, að Bandaríkin hafi
yfir að ráða meira en 100 flug-
vjelamóðurskipum og Bretar
yfir 40. Tveim nýjum 45 þús.
smálesta orustuskipum mun
verða hleypt af stokkunum í
Bandaríkjunum á þessu ári. —
Eiga þá Bandaríkin 24 orustu-
skip. i
Bandamenn eiga yfir 80 þús
únd lendingarskip, og Banda-
ríkin ein áttu 4167 skip í jan-
ar s.l.
Einnig verða notuð skip
Frakka, Hollendinga, ítala,
Norðmanna, Júgóslafa og
Grikkja. — í Bandaríkjunum
hefir verið gert við frönsku
orustuskipin „Richelieu11 og
„Jean Bart“, og nokkur skip
fyrir hinn nýja franska flota
hafa verið smíðuð í Englandi
og Bandaríkjunum.
—Reuter.
Leppþjóðum Þjóðverja fækkar
Einar Arnórsson
lætur af ráðherra-
störfum
Frá skrifstofu forseta Is-
lands hefir blaðinu borist
eftirfarandi tilkynning:
Á RÍKISRÁÐSFUNDI fimtu
daginn 21. september var Ein-
ari Arnórssyni dómsmálaráð-
herra veitt lausn frá embætti
sem starfandi ráðherra. For-
sætisráðherra Björn Þórðarson
tók að sjer að gegna, fyrst um
sinn, störfum þeim, sem Einar
Arnórsson hefir gegnt, uns ný
stjórn verður skipuð.
Á sama fundi var dr. juris
Einar Arnórsson skipaður
hæstarjettardómari, en hæsti-
rjettur byrjar nú störf sín að
loknu rjettarfríi.
★
Forsætisráðherra skýrði Al-
þingi frá þessari breytingu í-
byrjun fundar í Sþ. í gær.
Þegar Einar Arnórsson læt-
ur nú af ráðherrastörfum, ber
að geta þess, að það mun ekki
síst hafa verið hans verk, að
ríkisstjórnin tók farsæla"' af-
stöðu til sjálfstæðismálsins á
s.l. vetri. Þetta ber sjerstak-
lega að þakka, enda hefir Ein-
ar Arnórsson ætíð barist ötul-
lega í sjálfstæðismálum þjóð-
arinnar.
70 þúsund Þjóðverjar
innikróaðir í Hollandi
ÞEGAR BANDAMENN gerðu innrásina í Frakkland í júní í
vor, voru nokkrar þjóðir bándamenn Þjóðverja, en síðan hafa
þær yfirgefið Þjóðverja. Finnar, Rúmenar og Búlgarar hafa sagt
skilið við Þjóðverja. Ungverjar eru einir eftir með þeim. SvÖrtu
örvarnar á uppdrættinum sýna sókn bandamanna að Þýskalandi jfram svohljóðandi tillögu:
úr öllum áttum.
Hröð sókn Rússa
til Tallin
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
RÚSSNESKAR HERSVEITIR eru nú komnar langleiðina til
Tallin í Eistlandi. Segir frá því í herstjórnartilkynningu Rússa
í kvöld, að Rússar hafi nú algerlega hreinsað til á eiðinu milli
Finnlandsflóa og Peipusvatns.
Rússar hafa tekið þarna
mikil væga j árnb rautarborg,
Rakvere og segjast hafa sótt
inn í alt um 300 bæi og þorp
á þeim slóðum. Með sókn sinni
á leiðinni milli Finnlandsflóa
og Peipusvatns hafa hersveit-
ir Rússa er þar sóttu fram,
náð saman höndum við her-
sveitirnar er sóttu vestanvert
við Peipusvatn.
„Fyrir norðvestan Valga“,
segir ennfremur í herstjórnar-
tilkyynningunni i kvöld, hafa
hersveitir vorar náð á sitt
vald nokkrum stöðum. Fyrir
vestan Mitau hafa hersveitir
vorar átt í varnarbardögum
og hvundið árásum öflugra
sveita fótgönguliðs og skrið-
drekadeilda.
Fyrir sunnan og suðnustan
Krosno hafa'Rússar náð nokkr
um stöðum úr höndum Þjóð-
verja.
Um 7000 fangar
r
\
London í gærkveldi: ■—• Um
7000 þýskir hermenn voru tekn
ir höhdum í Brest, er Þjóðverj
ar gáfust upp í borginni. Með-
al fanganna voru 100 liðsfor-
ingjar, sem höfðu rakað sig og
snurfusað og farið í sína bestu
einkennisbúninga. Meðal þeirra
voru hershöfðingi og flotafor-
ingi, en yfirhershöfðinginn
finst hvergi.
Þjóðverjar verjast enn í hæð
um hjá Brest, en sjálf borgin
og kafbátabyrgin eru á valdi
bandamanna.
í Boulogne voru 2600 fang-
ar teknir.
í Calais og Dunkirk virðist
vörn Þjóðverja vera að þve.rra,
— Reuter.
London í gær. Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
AFAR HARÐIR bardagar standa nú yfir milli Nijmeg-
en og Arnhem í Hollandi. Er barist á þessu svæði um brýr
yfir Waal-fljót (hollenska nafnið á Rín), Bretar náðu
þarna á sitt vald aðal-þjóðvegarbrúnni yfir fljótið ó-
skemdri. Þjóðverjar vörðust lengi við brúna, en urðu að
láta undan síga, er fallhlífarhermenn, sem svifið höfðu
til jarðar að baki þeim, sóttu að brúnni. Svo hröð var
þessi sókn úr tveimur áttum, að Þjóðverjum vanst ekki
tími til að sprengja þessa mikilvægu brú, áður en þeir
gáfust upp.
Frjettaritarar kalla þessar
orustur „bardagana um brýru,
ar á Rín“. Virðist sem Bretar
hafi unnið þarna mikilvægan
sigur. Þjóðverjar eru enn í
Nijmegen, en að mestu leyti
er um leyniskyttnr að ræða,
sem verjast í einstökum bvgg
ingum.
Hilaveitugjald-
skráin samþykt
Ekkerf fastagjald
GJALDSKRA Hitaveitunnar,
hin nýja, var samþykt við aðra
umræðu í bæjarstjórn í gær, og
er hún því afgreidd. ,
I sambandi við þessa > um-
ræðu, bar Gunnar Þorsteinsson
„Bæjarstjórn Reykjavikur fel-
ur bæjarráði að athuga hvort
eigi sje framkvæmanlegt, að
breyta nú þegar innheimtufyr-
irkomulagi heitvatnsgjaldsins
þannig, að það verði framvegis
innheimt beint hjá notendum
þess, í stað þess hjá leigusala að
eins, enda láti hann innheimtu
stofnuninni í tje lögmætan
skiftigrundvöll til nota við
sundurliðun gjaldsins“.
Var hún samþykt með átta
samhljóða atkvæðum.
Caruso, lögreglu-
sljóri I Róm,
dæmdur til dauða
RÓM í gærkveldi.
PIETRO CARUSO, fyrver-
andi lögreglustjóri fascista í
Róm, hefir verið dæmdur til
dauða, og Rogerto Occhietto,
ritari hans, í þrjátíu ára fang-
elsi.
I rjettarhöldunum, sem fram
hafa farið undanfarna daga,
ljet hinn opinberi ákærandi svo
um mælt, að Caruso hefði sann
anlega unnið með Þjóðverjum
og átt m. a. þátt í því, að 50
ítalskir pólitískir fangar voru
seldir Þjóðverjum í hendur og
teknir af lífi.
Verjandi Caruso sagði aftur
á móti, að ekkert slíkt hefði
sannast á Caruso, og gat þess,
að ítalska stjórnin hefði fyrir
skömmu afnumið dauðarefs-
ingu. — Reuter.
70 þúsundir innikróaðir
I hinni hörðu sókn banda-
manna norður eftir Hollandi.
hefir mikið þýskt lið verið
króað inni. Er talið, að varla
sjeu færi en 70 þúsund þýskir
hermenn innikróaðir í Hol-
landi. Eina von þeirra til und
ankomu heim til Þýskalands,
er sú, að þeir geti brotist í
gegnum víglínu bandamanna.
Bandamenn stækka yf-
irráðasvæði sitt.
Yfirráðasvæði bandamanna
í Hollandi stækkar með degi
hverjum og liðsauki berst
stöðugt. Bretar eru nú komn-
ir að Zommern að austan,
hjá Wilhelmínu-skipaskurðin-
nm„ Breskar hersveitir hafa
tekið Heeze Hoerendok, aust-
ur af aðalveginum, fyrir norð-
an Escautskurðinn, og í átt
til Eindhoven.
Vamir Þjóðverja aukast.
Þjóðverjar gera nú gagná-
hlaup á allri víglínunni milli
Aachen og Trier og virðast
varnir þeirra vera að færast
í aukana. Þjóðverjar hafa
flutt fleiri fallbyssur til víg-
stöðvanna og bandamenu
menn verða að sækja fram,
gegn áköfu kúlnaregni. Margt
bendir til, að orustur sjeu
nú að harðna þarna á ný og
að þeir muni verja hvern
þumlung lands.
Bardagar í Sigfriedvirkj unum
Hersveitir Bandaríkjamanna
Framh. á bls. 7.