Morgunblaðið - 23.09.1944, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
Langardagnr 23. sept. 1944
. Þau litu bæði upp, þegar
hófadynur heyrðist fyrir utan.
„Hver skyldi þetta vera?“
sagði Miranda áhugalaust. En
hún varð óttaslegin, þegar hún
sá, að Nikulás henti bókinni á
borðið og stökk»á fætur.
Dyrnar opnuðust og Dirck
Duyckman, ráðsmaður Nikulás
ar, ruddist inn. Hann var ó-
hi;einn og föt hans öll í óreiðu.
„Það er slæmt, herra. Mjög
slæmt!“ hrópaði hann, og
reyndi að ná andanum.
Miranda starði undrandi á
þá til skiptis. Hún sá að Nikulás
kreppti hnefana. „Reyndu ’að
stynja því upp, maður! Stattu
ekki þarna eins og glópur!“
Ráðsmaðurinn þurkaði fram
an úr sjer svitann. „Young
komst að. Hann lætur þá alla
lausa, þorparana, — jafnvel
Boughton. Það á að breyta
stjórnskipulagi landsins. Það er
úti um ljenskerfið11.
Miranda leit á Nikulás. And
lit hans var eins og höggvið í
stein. í vikunni sem leið, hafði
hann farið til Hudson á kosn-
ingadaginn, til þess að kjósa.
En hann hafði ekki sagt henni,
hve kosning þessi væri mikil-
væg fyrir þau. Hann hafði ekki
látið í Ijós neinn efa á því, að
Wright kæmist að aftur og
John Young, sem var ákafur
andstæðingur ljenskerfisins,
fjelli við kosningarnar.
„Hvað er þetta, Nikulás?“
hvíslaði hún. „Hváð er um að
vera?“ Þegar hann svaraði
ekki, heldur hjelt áfram að
stara fram fyrir sig, leit hún
spyrjandi á ráðsmanninn. —
Hann gaut hornauga til Niku-
lásar, sem hann hafði altaf ver
ið hálfhræddur við.
„Andstæðingar ljenskerfisins
hafa loks unnið, frú. Nú geta
bændurnir keypt jarðirnar, ef
þeir vilja“.
„Aldrei“, sagði Nikulás ró-
lega.
Ráðsmanninum brá miklu
meira við þessi rólegu staðhæf
ingu, en þó að Nikulás hefði
bölvað og ragnað, eins og flest
ir myndu hafa gert í hans spor
um. Hann vætti varirnar. „Þjer
getið ekkert gert við því, herra.
Þetta verður gert að lögum inn
an skamms. Van Rensselaer
ftefir þegar gefist upp og ætl-
ar að setja. Þeir segja, að hann
hafi jafnvel sagt, að þetta væri
það besta“.
„Ef til vill er þetta einnig
það besta“, sagði Miranda
feimnislega. „Verða erfiðleik-
arnir ekki enn meiri, ef þú
neitar að selja? Og hvaða mis-
mun gerir það? Við höfum þó
alltaf ekrurnar í kringum hús-
ið“.
Nikulás leit reiðilega á hana.
„Kjáninn þinn — dettur þjer
í hug, að jeg gefist upp, þó
að ....“. Hann þagnaði alt í
einu. „Fyrirgefðu, ástin mín“,
sagði hann rólega. „Jeg er ótrú
lega hugsunarlaus. — Dirck“,
hann sneri sjer að ráðsmanni
sínum. „Þú mátt fara“.
Maðurinn fór möglandi út. Ef
húsbóndinn vildi berjast við
lögin, og alt landið, kom það
honum einum við. Hann væri
svo sem nógu mikill þverhaus
til þess að reyna það. En jeg
skipti mjer ekkert af því, hugs
aði Dirck. Jeg hefi þegar feng-
ið nægju mína. Og nú fer jeg
vestur á bóginn og verð minn
eigin húsbóndi, svona til þess
að breyta til.
Miranda fyrirgaf Nikulási
brátt reiði hans. Hún vissi að
ljenskerfið hafði aðra og meiri
þýðingu fyrir hann en hina
ljensgreifana og hann myndi
aldrei sætta sig við neina skerð
ingu á valdi sínu. Hún skildi
það að nokkru leyti, að ljens-
greifadæmið var honum tákn.
Það var konungsríki hans, sem
hann hafði hlotið að erfðum og
átti því fullan rjett á. Þójt
hann hefði verið konungur í
Prússlandi eða Napólí, hefði
hann ekki hagað sjer öðru-
vísi.
En þau voru ekki í Evrópu,
og Ameríka var ekki konungs
ríki, heldur lýðyeldi, og undir
lög þess urðu þau að beygja
sig, hvort sem þeim var það
ljúft eða leitt. Ljenskerfið voru
timburmenn frá fortíðinni, —
frá miðöldum Evrópu.
Miranda gerði sjer ekki grein
fyrir því, hve mikið hún átti
•það Jeff að þakka, að henni
gekk svona vel að sætta sig við
tilhugsunina Um þessa breyt-
ingu á ljenskerfinu. Á meðan
hann dvaldi heima hjá henni,
hafði hann stundum rætt um
böl það, er fylgdi núverandi
stjórnskipulagi og hafði hún æ-
tíð hlýtt á það tal hans með
hálfgerðri fyrirlitningu. En
hún hafði engu að síður heyrt
það, sem hann sagði. Þegar á
alt er litið, hugsaði hún með
kvenlegri hagsýni, myndi það
hvorki hafa áhrif á heimili okk
ar nje auð, þótt við þyrftum
að selja eitthvað af landinu.
Ef Nikulás gæti aðeins einu
sinni sætt sig við, að bíða ó-
sigur. Hún leit á hann, qg vissi
um leið, hve mikil fjarstæða sú
von hennar var.
„Jeg sje ekki, hvað þú getur
gert, Nikulás“, sagði hún ró-
lega, „ef lögin mæla svo fyrir,
að selja skuli jarðirnar“.
„Jeg sel þær aldrei“, svaraði
hann jafn rólega. „Óðalið mun
ganga óskert til sonar míns“.
Hjelt hann í radn rjettri, að
hann gæti barist einn gegn öllu
landinu? hugsaði hún með
furðu.
Nikulás gekk til hennar og
Iagði hendurnar á axlir hennar
og sagði: „Miranda, getur þú
efast um, að jeg ráði ætíð yfir
kringumstæðunum? Myndir þú
vera hjer hjá mjer, í þann veg
inn að ala mjer son, ef jeg gerði
það ekki?“
Miranda leit óttaslegin á
hann. Þótt rödd hans væri ró-
leg, var undarlegur hreimur í
henni — eins og hann vildi
leggja einhverja dulda áherslu
á orð sín.
„Hversvegna ertu svona und
arlegur, Nikulás?“ hvíslaði
hún.
Hann sleppti henni og brosti.
„Þú mátt engar áhyggjur hafa,
elskan mín. Engar. Farðu nú í
rúmið, það er orðið framorðið.
Hann beygði sig niður og
kysjti hana á ennið.
Miranda hlýddi orðalaust. —
Uppi á herbergi hennar beið
Peggy eftir henni, eins og hún
var vön. Hún hafði fitnað, síð
an hún kom að Dragonwyck,
og leit nú prýðilega út. Hún
undi og hag sínum þar hið
besta og hinu þjónustufólkinu
geðjaðist vel að henni. Hún var
altaf í góðu skapi og-reiðubú-
inn til þess að gera öðrum
greiða.
„Þjer komið seint í kvöld,
frú“, sagði hún ogfhorfði með
kvíðasvip á Miröndu.
Miranda brosti til hennar, en
svaraði ekki. Hún settist þreytu
lega niður og lokaði augunum.
Peggy losaði hár hennar og tók
að bursta það. Eftir dálitla
stund spurði hún: „Líður yður
ekki betur núna?“
Miranda ætlaði að kinka
kolli, en rak í þess stað upp
undrunaróp. Hún tók með báð
um höndum utan um magann.
„Peggy“, hrópaði hún. „Hvað
er þetta?“
Peggy fölnaði. „Var það verk
ur?“
Miranda hristi höfuðið. „Nei,
það var ekki verkur. Það var
eins og undarlegur fiðringur
hjerna“.
Peggy andvarpaði feginsam-
lega. „Guði sje lof! Jeg hefi
haft svo miklar áhyggjur, frú.
Þetta er lífið, sem þjer finnið.
Litla barnið yðar er farið að
hreyfa sig“.
Miranda athugaði sjálfa sig
með undrunarsvip.
„Það hefir aldrei verið raun-
verulegt fyrr en nú“, hvíslaði
hún, og óþekkt gleðitilfinning
greip hana.
„Hversvegna sagðist þú hafa
haft áhyggjur, Peggy?“ spurði
hún síðan og starði dreymandi
fram fyrir sig. „Þetta er dá-
samleg tilfinning — að finna
nýtt líf hrærast hið innra með
sjer“.
Stúlkan hikaði, en síðan sagði
hún: „Þjer finnið það nokkuð
seint, frú. Þjer eruð nú komnar
á sjöunda mánuð“.
Miranda, sem vernduð var af
fáfræði sinni, hló ánægjulega.
„Hann er sennilega svo feitur,
snáðinn, að hann hefir ekki
nennt að hreyfa sig fyrr“.
Peggy hló einnig. En á með-
an hún hjálpaði Miröndu að af-
klæða sig, hugsaði hún með
sjer: „Guð gefi, að hún hafi
rjett fyrir sjer, og veslingurinn
litli hafi ekki verið of veik-
burða til þess að hreyfa sig
fyrr.
XVII. Kapítuli.
Seint í desember kom her-
flutningaskip frá New Orleans
til New York, er flutti hundr--
uð særðra manna og sjúkra.
Á meðal þeirra var Jeff
Turner. Mexíkönsk kúla hafði
farið upp í gegnum vinstri
handlegg hans og viðbein, rifið
upp kinn hans og sært hann illa
á höfði, svo að hann var með-
vitundarlaus dögum saman.
Galdrafuglinn Koko
Æfintýr eftir Anthony Armstrong.
17.
„Nú er alt í lagi“, hrópaði töframaðurinn. Eftir mikið
hik gekk ráðherrann fram, þó ekki fyrr en hann hafði
fengið um það konunglega skipan.
„Hvað hefir skeð?“ sagði konungur, sem rjett hafði
þorað að líta öðru auganu gegnum glerið á Basiliskinn.
Svo leit hann á ráðherrann, kleip sjálfan sig í hand-
legginn og leit svo aftur með auknu öryggi á hinn hreyf-
ingarlausa galdrafugl.
„Svolítið bragð sem jeg gerði“, sagði galdrameistarinn
og sýndi skjöldinn sinn í fyrsta skifti. — „Lítið á, skjöld-
urinn minn er spegill. Hann breytti sjálfum sjer í stein“.
„En, en ... þá hefirðu drepið hann“, stamaði kon-
ungur.
„Ekki beinlínis, vegna þess að hann er enn hjerna í
búrinu og þú getUr skrifað keisaranum í Granada á hverj-
um mánuði og sagt honum frá þessu. En nú gerir hann
engum neitt lengur“.
Þá fjekk konungur ágæta hugmynd.
„Dásamlegt”, sagði hann. „Dásamlegt. Þú átt skilið
opinbert þakkarávarp, — og nú veit jeg hvað jeg geri,
jeg læt gera af þjer myndastyttu”.
ENDIR.
Húsbpndinn kemur heim eft
ir að hafa setið fund með nokkr
um útgerðarmönnum.
Hann: — Þeir eru að und-
irbúa herslu á öllum þorskhaus
um, sem nú eru til í landinu
og þeim er berast á land frá og
með 27. þ. m.
Hún: — Elskan, varst þú ekki
órólegur?
★
Stjörnufræðingur einn sagði
fyrir dauða konu nokkurrar,
sem Lúðvík 11. elskaði. Og þar
sem hún dó sama dag og
stjörnufræðingurinn spáði, á-
leit konungur , að hann væri
valdur að dauða hennar og
skipaði svo fyrir að hann skyldi
engu fyrir týna nema lífinu.
Átti að kasta honum út um
hallargluggann, en áður en það
væri framkvæmt, kallaði kon-
unguiinn hann fyrir sig og
spurði hann að því, fyrst hann
væri svo vitur, hvort hann
hefði ekki sjeð fyrir örlög sín.
„Jú, herra“, svaraði stjörnu-
fræðingurinn með hægð, „jeg
sá að jeg myndi deyja þremur
dögum á undan yðar hátign“;
Konungurinn trúði honum
og ljet sjer mjög ant um líf
hans eftir það.
★
Þegar Killigrew, hinn frægi
hirðmeistari Karls II. Englands
konungs var eitt sinn í heim-
sókn hjá Lúðvík XIV í París,
sýndi einValdinn honum mynda
safn sitt. Loks benti hann hon
um á mynd af Kristi á krossin-
um, sem var höfð á milli
tveggja annarra mynda.
„Þessi til hægri“, sagði hans
hátign, „er páfinn og til vinstri
er jeg sjálfur".
„Jeg þakka yðar hátign í auð
mýkt fyrir upplýsingarnar“,
sagði hinn enski hirðmeistari,
þvl þó jeg hafi oft heyrt þess
getið að Kristur hafi verið
krossfestur á milli tveggja ræn
ingja, vissi jeg ekki fyrr en nú„
hverjir það voru“.
★
Victor Hugo hitti eitt sinn
þektan mann og kynti sig fyrir
honum, en maðurinn hafði
aldrei heyrt hans getið.
„Jeg er rithöfundur „Notre
Dame de París“, „Les derniers
Jours d’un Condamne“, „Mari-
on Delorme", o. fleiri“.
„Jeg hefi ekki heyrt neitt af
þeim getið“.
„Viljið þjer gera mjer þá á-
nægju að Þyggja eitt eintak af
verkum mínum?“ spurði Hugo.
„Jeg les aldrei nýjar bæk-
ur“.
★
Þegar Charles Dawes var
sendiherra Bandaríkjanna í
Englandi, keypti hann eitt sinn
dagblað af blaðsöludreng í
London. Drengurirur Ijet hann
fá það sem honum bar til baka.
„Fyrir þetta blað hefði jeg
þurft að borga helmingi meira
í Bandaríkjunum“, sagði sendi-
herrann.
„Jæja, herra“, sagði drengur
inn, „þjer getið fengið að borga
helmingi meira ,ef þjer viljið,
svo að þjer sjeuð eins og heima
hjá yður“.
SKCPAUTGtWP
■ wi m i’sims'IIMÍ
%
„Sverrir“
Tekið á móti flutningi til Breiða-
fjarðarhafna (samkv. áætlun)
árdegis í dag.