Morgunblaðið - 26.09.1944, Side 1

81. árgangul.
216. tbl. — Þriðjudag'ur 26. september 1944.
Isafoldarprentsmiðj* h.f,
ÞJÓÐVERJAR RJLFA SAIUGÖNGDLEIÐIR
BRESKD HERJAIMIMA í HOLLANDI
Alvarleg
deila um
friðarskil-
mála
Washington í gærkveldi:
CORDELL HULL, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna sagði
í dag að hann vonaðist til þess
að bandamenn kæmust á eitt
mál um friðarskilmála til handa
Þjóðverjum, er þeir hafa yfir-
unnið verið. Associated Press
fregn segir, að Bandaríkjamenn
í nefnd þessari vilji láta upp-
ræta allan iðnað í Þýskalandi
og gera þjóðina að landbúnað-
arþjóð. Roosevelt er sagður
hafa verið hlynntur þessarri
stefnu og Churchill ekki frá-
hverfur í Quebec, en Hull utan
ríkismálaráðherra og Stimson
hermálaráðherra Bandaríkj-
anna eru báðir gjörsamlega
andvígir þessarri stefnu.
Talið er að deila þessi hafi
þvínær stöðvað öryggismála-
ráðstefnuna, sem nú er haldin
í Dumbarton Oaks, en það var
að sögn Morgenthau, fjármála-
ráðherra Bandaríkjanna, sem
átti upphafið að því, að Þjóð-
verjar yrðu sviftir iðnaðar-
möguleikunum. Þá er sagt að
Morgenthau hafi mælst til þess
að fulltrúac bandamanna í
Þýskalandi eftir stríð, snertu
ekki við nokkurri- viðreisnar-
starfsemi í landinu. — Hull ljet
þessa getið á blaðamannafundi
í dag og bætti við, að fregnir
um það, að nefnd frá Banda-
ríkjamönnum, sem sæti ætti á
ráðstefnunni, hefði að vissu
leyti klofnað, þar sem sjer og
Stimson hefði ekki samið við
Morgenthau um framangreind
atriði, en þeir þrír eru í nefnd
inni. — Fregnritari vor á ráð-
stefnunni hefir heyrt, að lítt
gangi þar sem stendur, eins og
Hull og mun hafa drepið á.
— Reuter.
Gin- og klaufaveiki í
Bretlandi.
London: í ýmsum hjeruðum
Bretlands hafa nýlega komið
fyrir allmörg tilfeRi af gin- og
klaufaveiki, en hinar sjúku
skepnur hafa þegar verið ein-
angraðar og þeim lógað, svo
veikin hefir lítt náð að breið-
ast út.
KRISTJÁN 10. Danakonungur er 74 ára í dag. Myndin sýnir
þenna ástsæla þjóðhöfðingja á hestbaki, en margir kannast við
morgunferðir konungs á sínum gæðing um Kaupmannahöfn
og hafa þær mikið aukið á vinsældir hans meðal þegna sinna.
Þjóðverjar höría
hralt suður Eist-
land
Baltiski íallin
London í gær. Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
FREGNUM frá Eystrasaltslöndunum ber saman um það, að
Þjóðverjar leggi nú megináherslu á það að koma liði sínu brott
úr Eistlandi, en Rússar fara á eftir og Þjóðverjar hratt undan.
Rússar hafa náð hinni mikilvægu hafnarborg Baltiski, svo sem
áður var kunnugt orðið.
I herstjórnartilkynningu
Rússa í kvöld er varla talað um
bardagá annarsstaðar en í Eist
landi. Þó er getið viðureigna
nærri Sanok í suður-Póllandi
og kveðast Rússar þar hafa
hrundið Þjóðverjum úr nokkr-
um stöðvum og tekið ýms þorp
um þessar slóðir.
Þjóðverjar gela einnig um
nokkra bardaga á þessum slóð-
um, en hvorugur hefir neinar
fregnir að færa frá Rigastöðv-
unum, frá Varsjá eða landa-
mærum Ungverjalands, en
frjettastofufregnir höfðu það að
segja þaðan, að Þjóðverjar og \
Ungverjar hefðu hrundið nokkr
um árásum Rússa og Rúmena.
Bardagar nálægt
,,Járnhliðinu“.
Rússar minnast ekki á við-
ureignir sunnar, en Þjóðverjar.
greina frá bardögum ailmiklum
nærri landamærum Rúmeníu
og Jugoslavíu, eða nærri Járn-
hliðinu svonefnda.
Þá segjast Þjóðverjar hafa
lent í skærum við Búlgara og
afvopnað einn liðsflokk þeirra
allfjölmennan.
Safna að sjer liði og
gera árásir af mikilli
hörku
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
Eftir Desmond Tighe, sjerstakan fregnritara á Vest-
urvígstöðvunum.
ÚRVALS S. S.-HERSVEITIR þýskar, sem höfðu fengið
mikið skriðdrekalið sjer til hjálpar, gerðu í nótt sem leið
mikla árás á veginn milli Eindhoven og Nijmegen, en um
hann fá framsveitir Breta, sem eru að reyna að hjálpa
fallhlífahermönnum, allar birgðir sínar. í morgun tókst
Þjóðverjum þessum svo að rjúfa aðalveginn milli Nort
og Nijmegen. Breskar skriðdrekasveitir berjast nú af mik
illi hörku, til þess að rjetta hlut sinn. — Ekki hefir enn
reynst mögulegt að koma nema lítilli hjálp til fallhlífa-
liðsins við Arnhem. Mótspyrna Þjóðverja harðnar alls-
staðar og ástandið sýnist vera að breytast, þannig að Þjóð-
verjar flytji æ meira lið til vígstöðvanna. — Bretar hafa
farið yfir þýsku landamærin nærri Nijmegen.
Churchill
kominn heim
London í gærkveldi:
CHURCHILL forsætisráð-
herra Breta kom til Englands í
dag ásamt konu sinni. Komu
þau á stórskipinu Queen Mary,
en á þeim fóru þau einnig vest
ur um haf, og voru þá margar
þúsundir særðra, amerískra
hermanna og hermanna, sem
voru að fara vestur um haf í
leyfi sínu. Tafðist skipið nokk-
urn tíma, er það beið eftir
Churchill óg gramdist þetta her
mönnunum. En Churchill sím-
aði Roosevelt og bað hann bæta
upp þann tíma, sem hermenn-
irnir töfðust. Var það þegar
gert. — Reuter.
Eisenhower skorar
á erlenda verka-
menn í Þýskalandi
að rísa upp
Frá aðalstöðvum banda-
manna í Frakklandi berst sú
fregn, að Eisenhower yfirhers-
höfðingi hafi látið útvarpa boð
skap til erlendra verkamanna
í Þýskalandi úm það, að þeir
skyldu nú þegar hefja baráttu
til stuðnings bandamönnum,
og myndi þeim bráðlega verða
sjeð fyrir vopnum. Kvað Eisen-
hower verkamennina skyldu
fara um þetta eftir fyrirfram-
gerðri áætlun. — Reuter.
Það var í myrkri í nótt
sem leið, að þýskar skrið-
dreka- og áhlaupasveitir
ruddu sjer braut yfir aðal-
veginn, sem herir Demps-
eys fá birgðir eftir og rufu
hann. Var hann rofinn milli
þorpanna Ödenrode og Veg-
hel. Síðan gerðu Þjóðverj-
arnir árás úr norðvesturátt
og í morgun hjeldu allstór-
ir flokkar þeirra löngum
kafla af vegunum. Ljet
Dempsey hershöfðingi þá
þegar ieggja til gagnárása.
Herflutningar.
Það hefir orðið vart við
það undanfarna daga, að
Þjóðverjar flyttu hersveitir
norður á bóginn í Hollandi,
en í dag hafa þær allar ver-
ið á suðurleið og nú eru gerð
áhlaup í sífellu á herlínur
Dempseys, þar sem þær eru
komnar lengst til norðurs.
Aðalsamgönguvegur Breta
er nú rofinn á 8 kílómetra
kafla.
Fallhlífaliðið.
Ekkert frekara samband
hefir komist á við fallhlífa-
lið það, sem berst hinum
megin við neðri Rín, við
Arnhem, nema hvað smá-
flokkar bresks fótgönguliðs
komst yfir til fallhlífaher-
sveitarinnar í dag. Stórskota
hríð Þjóðverja harðnaði í
dag og fallhlífaliðið hefir
sumsstaðar verið neytt til
undanhalds.
Litlar breytingar annarsstaðar.
Talið er að bardagarnir í Hol
landi nú, sjeu hinir hörðustu,
Framh. a 8. síðu,