Morgunblaðið - 29.09.1944, Blaðsíða 10
30
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 29. sept. 1944,
m.
Þetta ár voru stöðugir dval-
argestir að Dragonwyck — að-
alsmenn frá New York, Albany
og Englandi, o. fl. o. fl.
Miranda var hvorki ham-
ingjusöm nje óhamingjusöm.
Hún hafði altaf svo mikið að
gera, að hún hafði ekki tíma til
þess að gera sjer grein fyrir,
hvernig sálarástand hennar var
í raun rjettri.
Hún átti enga vini. Það hafði
komið fyrir nokkrum sinnum,
að hún hafði hænst að einhverj
um gestanna og hugsað með
sjer, að þarna væri loks ein-
hver, er liti á hana sem sjálf-
stæðan einstakling, en ekki
hluta af Nikulási. En það náði
aldrei lengra. Án þess að nokk
ur yrði þess var, skarst Niku-
lás í leikinn, og brátt kvaddi
gesturinn — og hafði þá svip-
aða hugmynd um Miröndu og
flestir aðrir — að hún væri að-
eins falleg, ung kona, er til-
bæði mann sinn, en hefði held-
ur lítið að segja sjálf.
Heimsókn Abigail að Drag-
onwyck var stöðugt frestar.
Hún átti nú hægt með að fara
að heiman — Tabithu leið vel
og hún var sjálf miklu betri af
gigtinni. Þegar Abigail fjekk
brjefið með frjettinni um
dauða litla drengsins, hafði hún
gert ráð fyrir að fara til Drag-
onwyck þegar í stað. En mán-
uðirnir liðu, og ekkert var tal-
að um, að hún kæmi. Brjefin
frá Miröndu urðu stöðugt
styttri og styttri. Þau líktust nú
einna helst frjettatilkynningum
úr samkvæmislífinu: „I gær
hjeldum við samkvæmi fyrir
Van Buren, fyrverandi forseta.
Á morgun förum við í sam-
kvæmi til Astor-hjónanna“ o.
s. frv. Þau voru algjörlega ó-
persónuleg.
Abigail reyndi að dylja
sársauka sinn, og var nú enn
hvassyrtari við mann sinn og
börn en nokkru sinni áður.
Miranda sá Jéff ekki aftur
fyr en vorið 1849. Hún hafði
átt von á því, að Nikulás biði
honum að Dragonwyck, en því
fór fjarri. Hann harðbannaði
henni að sjá Jeff aftur eða tala
við hann, og Peggy mátti held-
ur ekki fara fil hans.
Það var langt síðan Miranda
hætti að reyna að skilja hegð-
un Nikulásar. En hún skildi,
að hann kærði sig ekki um að
hafa samband við neitt eða
neinn, er mint gæti á dauða
sonar hans. Hún fann enn frem
ur, að áhugi hennar á Jeff var
vart sæmandi giftri konu, og
hlýddi því Nikulási orðalaust.
Það var í New York, í maí-
mánuði 1849, sem þessum kafla
í ævi Miröndu lauk skyndi-
lega, og var uppþotið við Ast-
or-leikhúsið orsök þess.
Clement Vandergraves hafði
boðið Van Ryn hjónunum til
kvöldverðar kl. 4 og síðan í
Astor-leikhúsið'á eftir, til þess
að horfa á William Charles
Macready í „Macbeth“. Alt
heldra fólk New York borgar
ætlaði þangað, ekki aðeins
vegna þess, að sýningar í Ast-
or-leikhúsinu voru al-taf stór-
viðburður — húsið hafði ver-
ið reist árið 1847 af 150 auð-
kýfingum og aðalsmönnum —
heldur og vegna þess, að í kvöld
var búist við, að Macready yrði
sjerlega skemtilegur. Fyrir
þrem dögum síðan hafði hin
hlægilega deila á milli hans og
bandaríska leikarans Edwin-
Forrest, náð hámarki sínu, þeg
ar báðir leikararnir ljeku í
„Macbeth" -sama kvöldið —
Macready í Astor-leikhúsinu og
Forrest á Broadway, og höfðu
orðið smávegis ryskingar á báð
um stöðum. Þetta fanst heldra
fólkinu mjög svo skemtilegt, og
var vart um annað meira rætt
í samkvæmislífi borgarinnar.
Deila þessi hefði ekki vakið
svona mikla athygli, ef hún
hefði ekki orðið táknræn fyrir
stjettabaráttuna í landinu.
Mafcready var Englendingur,
og eftirlætisgoð heldra fólks-
ins í New York. Forrest var
eftirlætisgoð alþýðunnar, ekki
einungís vegna þess, að hann
var Bandaríkjamaður, heldur
og vegna þess, að honum tókst
best upp í hlutverkum, eins og
Jack Cade og Spartacus, er
sýndu baráttu hinna kúguðu
gegn órjetti og ofbeldi.
í Evrópu ríkti nú skeggöld
og skálmöld, og þótt Bandarík-
in væru lýðveldi að nafni til,
höfðu þau ekki farið varhluta
af stjettahatri og stjettabar-
áttu.
— Nikulás og Miranda lögðu
af stað frá Stuyvesánt-götu um
fjögur-leytið, á leið til Vand-
ergrave. í loftinu var vorilm-
ur og Miröndu leið vel. Niku-
lás var í góðu skapi og hún átti
von á góðri skemtun í leikhús-
inu. Miranda hafði ákaflega
gaman af að fara í leikhús —
sjerstaklega söngleikhús. Henni
kom í hug sveitastúlkan, sem,
hafði verið frá sjer af hrifningu
yfir viðundrum Varnum fyrir
þrem árum síðan, og hún brosti
meðaumkvunarbrosi.
Nú naut hún aðeins þeirra
bestu skemtana, sem völ var
á. Hún hafði lært að meta söng
Truffi í „Ernani“ og leik Bis-
cacciandi í „La Sonnambola".
Og hún kunni nú að greina á
milli Richelieu og Richard III.
— Hún vissi það, að hún var
mjög falleg í kvöld. Hún og
Nikulás voru bæði mjög skraut
búin, en það var skilyrði til
þess að fá aðgang að Astor-
leikhúsinu. Enginn karlmaður
fjekk þar aðgang, nema hann
væri klæddur svörtum kjólföt-
um og hvítu vesti og með hvíta
skinnhanska.
Miranda horfði aðdáunaraug
um á Nikulás og hjarta hennar
sló örar.
„Hvernig geðjast þjer að
nýja kjólnum mínum, Niku-
lás?“ spurði hún. Hann sneri
sjer að henni og athugaði hana
brosandi. Kjóll hennar var
blár og samkvæmt nýjustu
Parísartísku.
Nikulás tók hönd hennar og
bar að vörum sjer.
„Þú ert yndisleg, ástin mín“,
sagði hann. „Og þú hefir prýði
legan smekk, sem jeg hefi alt-
af verið hrifinn af“.
,?Geðjast jeg þjer ekki á all-
an hátt, Nikulás?" spurði hún.
Það var svo sjaldan, sem han
hrósaði henni.
Hann þagði andartak. Hún
iðraðist þegar spurningar sinn-
ar. Hvorugt þeirra hafði
nokkru sinni minst á það, en
hún vissi, um hvað Nikulás var
að hugsa. Hún hafði ekki enn-
þá alið honum annan son. Hún
hafði farið til Francis læknis,
og hann hafði sagt henni, að
alt væri eins og það ætti að
vera. Hún skyldi aðeins bíða
róleg. Vegir móður nátt.iru
væru órannsakanlegir.
„Þú myndir ekki sitja hjerna
hjá mjer, ef þú gerðir það
ekki“, sagði Nikulás og hló við.
Hann var bersýnilega í mjög
góðu skapi í kvöld.
Þau óku upp Third Avenue,
til þess að sjá hið fræga Stuyv-
sent-perutrje, á horninu á
Þrettándu götu. Enn einu sinni
stóð það í blóma — í tvö hundr
aðasta sinnið. Hve undarlegt
var það, að trjeð skyldi blómg-
ast og endurnýjast á vori
hverju, þegar hendurnar, sem
gróðursettu það, voru orðnar
að dufti*fyrir löngu, löngú síð-
an!
Nikulás fór niður úr vagn-
inum og náði í eitt lítið blóm
handa henni. Og þegar hún tók
brosandi við því, hugsaði hún
með sjer, að í þessum verkn-
aði hans fælust þær þrjár dygð
ir, sem hún myndi ætíð geta
reiknað með hjá Nikulási:
lotning hans fyrir hollenskum
erfðavenjum, ást hans á öllu
því, sem fallegt var og riddara
menska hans. Hún myndi ætíð
geta reitt sig á þessa þrjá eig-
inleika — og það er líka nóg,
flýtti hún sjer að bæta við í
huganum.
Nú staðnæmdist vagn þeirra
fyrir framan stórt, uppljómað
hús. Vandergrave-hjónin voru
jafn ljómandi og snyrtileg og
hús þeirra. Eins og mörg þau
hjón, er lengi hafa lifað sam-
an í hamingjusömu hjónabandi
höfðu þau líkst hvort öðru
mjög í útliti. Þau voru bæði
fremur feitlagin og góðmensk-
an skein út úr kringlóttum,
brosandi andlitum þeirra. Þau
áttu átta börn, fjóra syni og
fjórar dætur, og Miranda kom
aldrei á hið skemtilega og fjör-
uga heimili þeirra, án þess að
finna til nokkurrar öfundar.
En Nikulási, aftur á móti, leidd
ist Vandergrave-hjónin, og
kom aðeins heim til þeirra
vegna þess, að þau voru komin
af merkustu ættum Bandaríkj-
anna.
Að kvöldverði loknum hjeldu
þau af stað til leikhússins í
Vandergrave-vagninum. Þegar
þau voru komin upp x Fjórt-
ándu götu, sagði frú Vander-
grave: „Það er svo mikið af
skuggalegum mönnum hjerna,
sem líta okkur illu auga, að
mjer fer ekkert að lítast á blik
una. Heldurðu að það komi
ekki eitthvað fyrir í kvöld, hr.
Vandergrave?“
Undrablómið egyptska
Æfintýr eftir H. De Vere Stackpoole.
5.
Konungur reiddist við garðyrkjumanninn.
um á, af hundum, köttum, vögnum og ýmsu öðru.”
„Síðasti túlípaninn, sem hann ræktaði“, hjelt van Hout-
en áfram, „hafði á hverju blaði mynd af yngstu dóttur
konungsins, Charmian, en ímyndið yður reiði hans há-
tignar, þegar hann sá, að garðyrkjumaðurinn hafði vogað
að láta koma fram mynd af sjálfum sjer á síðasta blaðið.
Ljet þá konungur höggva garðyrkjumanninn og engin
blómasýning var í höfuðborginni það árið. Það voru allir
undratúlipanarnir eyðilagðir, nema einn, sem lagður var
í kistuna með garðyrkjumeistaranum. Kistan var sett í
grafhvelfingu í pýramida einum, og jeg”, sagði van Hout-
en, „veit hvar sá pýramidi er”.
„En hvaða gagn er að þeirri vitneskju yðar, vinur
minn?“ spurði herra van Dunk. „Því þetta gerðist allt,
eins og þjer segið fyrir mörg þúsund árum, löngu áður
en Holland Varð til. en það hófst úr sjó, eins og allir
vita“.
„Jeg skal segja yður, hvaða gagn er að þessari vitn-
eskju minni“, sagði van Houten og tók gamla og bleika
baun úr vasa sínum. Þessi baun var grafin með múmíu
einni í Ceopspýramídanum fyrir 3000 árum. Reyndu að
gróðursetja hana og það skal spretta fagurt gras uþp af
henni. Og því skyldi þá ekki eins eitthvað vaxa upp af
túlipananum, þótt hann hafi lengi í gröfinni verið? —
Nú vantar mig stóran, sterkan mann, eins og yður, sem
getur lagt fram nokkur gyllini, til þess að hjálpa mjer að
VALENTINE WILLIAMS
sagði eitt sinn:
„Jeg var að ganga úti með
Sir Herbert Tree í nokkuð
miklum stormi, þegar hattur-
inn minn fauk alt í einu. Jeg
ætlaði að snúa við og þjóta á
eftir honum, þegar Tree tók í
mig og sagði:
„Max bróðir minn sagði eitt
sinn við mig alvarlegur:
Hlauptu aldrei á eftir hattin-
um þínum, því að það mun
undantekningarlaust einhver
ná honum og koma með hann
til þín“.
Jeg fór að þessum ráðum
Trees, og vertu viss, rjett á eft
ir kom maðufc hlaupandi á eft-
ir mjer másandi og blásandi
með hattinn".
★
OTTO KAHN bankastjóri
(d. 1934) var eitt sinn á ferð
um úthverfi New York borgar,
þegar hann sá stórt skilti, sem
á stóð:
„Samúel Kahn, frændi Otto
Kahn“.
Bankastjórinn fór þegar í
stað til lögfærðings síns og
sagði honum, að hann yrði að
sjá um, að þetta skilti yrði tek-
ið niður, hvað sem það kostaði.
Nokkrum dögum seinna kom
Otto Kahn í þessa sömu götu.
Gamla skiltið hafði verið tek-
ið niður, en nýtt sett í staðinn.
Á því stóð:
„Samúel Kahn, áður frændi
Otto Kahn“.
★
I veislu, sem haldin var til
heiðurs Thomas Mann, dans-
aði rithöfundurinn við stúlku,
sem varð yfir sig hreykin af
þeim heiðri. Hún brosti til hans
blíðlega og sagði:
„Jeg blátt áfram elska sið-
ekki?“
njenninguna. Gerið þjer það
★
Eitt sinn, þegar Lady Peel
var að fara úr mjög leiðinlegu
samkvæmi, sagði hún við hús-
móðurina:
„Vegna þess að það hefir
ekki verið, megið þjer ekki á-
líta, að það hafi ekki verið
skemtilegt11.