Morgunblaðið - 29.09.1944, Blaðsíða 12
12
lilenskur námsmað-
ur heiðraður
vestra
Los Angeles, Califoria.
September 21. 1944.
JÓNI KARLSSYNI LÖVE
frá Reykjavík var í vikunni
Hem leið veitt Iloward Walton
Clark verðlaunin fyrir hús-
dýrarækt fyrir framúrskar-
nndi starf hans, sem náms-
manns við University af Cali-
fornia.
Jón, sem heldur áfram námi
fé*ti í University Cölíégé of
Agrieulture, er lýst af Ernest
tí.-Uábeock doktor við há-
ekólfum á þann háttt að hanrc
Hej „viðtækur í áhugamálum
wnnm oít geri sjer far um að
Hýítg.ia vísindastörf sín á sem
tráííkvæmustum grnnd velli'' ‘.
Bóbcoek gaf til kynna að ]>eg-
»r Jón færi aftur fil Islands
imuidi hann verða útbúinn til
vísitidalegra rannsókna.
Tvöfeldni
AÐALMÁLGAGN Alþýðu-
sambandsins, hefir undanfar-
ið verið að dýrðast yfir sáttfýsi
og friðarást Alþýðusambands-
ins í sambandi við myndun
þjóðstjórnar, og í sama mæli
atyrt Vinnuveitendaí'jelag Is-
lands fyrir það að vilja eng-
Alþýðusnmbands
fslnnds
anna var ekkeit annað en j ekki geta neitt um það sagt.
blekking, fals og fláræoi'. j Framkvæmdanefndin tók
Greinargjörð _ Alþýðusam- ; frest til þess að athuga málið
bandsins,-sem samkvæmt yfir-: og næsta dag, 18. þ. m. gjörði
j um sátturn taka og að það sje j lýsingunní átti að ná til heildar hún svolátandi fundarsamþykt:
að reyna að koma öllu í bál og sarnninga sherti ekkert annað j „Framkvæmdanefndin sam-
brand í þessu landi. Við þetta en jjj^ almenna verkamanna- þykkti að tilkynna ríkissátta-
fái friðarengiliinn Alþyðu- j kaup j tímavinnu utan Reykja- i semjara að hún sjái sjer ekki
sambandið ekkert ráðið. • j>ar var t. d. ekkert á- fært að gjöra aðra tillögu en
i Nú hefir Alþýðusambandið kvggjg um mánaðarkaup verka; þá að kaup- og kjarasamning
sjálft komið með hjeraðlútandi j mannai sem Var nauðsynlegt j ar verði framlengdir eins og
yfirlýsing, sem birt var i Þjóð ti 1 þess að leysa verkfallsdeil i þeir eru nú, eða voru, þegar
viljanum 26. þ. m. Er su ýfir- | una við olíufjelögin. Þar var ! þeim var sagt upp síðast, en sje
lýsing öll á sama veg sem fyrri j ekkert Sagt um kaup verk- hinsvegar fús að taka til vel-
skrif biaðsins. smiðjufólks. nje kaup sveina í
t En sannJeikurinn um þessi ifmaði. Hjer var því engin
Tito býður
Rússum inn
* London i gærkveldi.
ÚTVARPAÐ var frá Moskva
fc-d&g tilkynningu sovjetfrjetta
etofunnar þess efnis, að sam-
fcvæmt beiðni sovjetstjórnar-
iönar • hafi Tito marskálkur
leyít Rauða hernum að fara
tnn í Júgóslavíu með þeim skil
' málum, að menn Titos fari á-
fram með stjórn borgaralegra
•nála í þeim landshlutum, sem
íþeir ráða fyrir.
Rússneska herstjómin hefir
lýst því yfir, að herjunum
verði haldið á brott úr Júgó-
siavíu, eftir að þeir hafa gegnt
tilutverki sinu við hernað í
landinu. — Reuter.
Happdrætti
Framh. af 1. síðu.
Ekki þarf að lýsa því, hve
fróðlegt og skemtilegt er að
fara slíka för. Ferðast verður
með fyrsta flokks skipi, sama
skipi alla leiðina. Oll hugsan-
• leg þægindi munu* verða um
‘ borð, svo sem kvikmyndasalur,
>
.sundhöll, tennisvöllur og alt,
4 l ,
sem nöfnum tjair að nefna.
f Salá happdrættismiða hefst
í bókabúðum í dag, en innan
fárra daga verða þeir fáanleg-
ir i flestum verslunum bæjar-
ins. Miðinn kostar fimm krón-
ur. Dregið verður á 54 ára af-
mæli fjelagsins, 27. janúar n.k.
Sjálfstæðidraenn I
Muxiið fulítrúaráðs-
fundinn í kvöld
'ijáífstæðismenn! Mun-
ið fundinn í fulltrúa-
ráði Sjáifstæðisfjelag-
anna í sýningarskála
listamanna í kvöld.
Stjómmálaviðliorfið
i*erður umræðuefni
fundarins. Málshefj-
andi Ólafur Thqrs, for-
•naður Sjálfstæðisfl. —
• Fundurinn hefst kl.
mál er mjög á annan veg en
þann, sem Þjóðviljinn hefir
sagt og Alþýðusambandið nú
hefir lýst yfir, og skal nú
greint nánar frá því.
í byrjun þessa mánaðar
var að tilhlutun stjórnmála-
flokkanna leitast fyrir um
möguleika til allsherjar sam-
komulags millí vinnuveitenda
og verkalýðs um kaup og kjör.
Vegna þess gaf stjórn Alþýðu
sambandsins út yfirlýsing til
stjórnmálaflokkanna um það
að hún yæri „fyrir sitt leyti
meðmælt því að gerðir verði
heildarsamningar um kaup og
kjör til tveggja ára, í megin-
atriðum á grundvelli núverandi
samninga stjettarfjelaganna,
með nauðsynlegum lagfæring-
um kaupá og kjara á hinum
ýmsu stöðum og starfgrein-
um“.
Síðan varð það að samkomu
lagi að settur ríkissáttasemjari,
Jónatan Hallvarðsson, og þeir
3 menn, sem með honum störf
uðu útaf Dagsbrúnardeilunni
síðastl. vetur, þeir alþingis-
mennirnir, Brynjólfur Bjarna-
son, Emil Jónsson og Pjetur
Magnússon, skyldu sem sátta-
nefnd reyna að koma málinu í
höfn.
Hinn 7. þ. m. var haldinn
fundur hjá sáttanefndinni, þar
sem mættu framkvæmdanefnd
Vinnuveitendafjelagsins og
stjórn Alþýðusambandsins. —
Eftir nokkrar almennar umræð
ur um málið voru allir sam-
mála um að næsta skref þyrfti
að vera það, að stjórn Alþýðu
sambandsins skýrði nánar frá
því hve miklar kauphækkan-
ir væru hafðar í huga þegar
í tjeðri yfirlýsingu Alþýðu-
sambandsins til stjórnmála-
flokkanna væri gjört ráð fyr-
ir að kaup skyldi haldast ó-
breytt aðeins í meginatriðum,
og hvað átt væri við með kröf
unni þar um nauðsynlegar lag
færingar núgildandi kaups og
kjara.
Stjórn Alþýðusambandsins
tók sjer frest til næsta dags (8.
þ. m.) til þess að koma fram
með greinargjörð hjeraðlút-
andi.
Hinn 9. þ. m. kallaði sátta-
nefndin framkvæmdanefnd
Vinnuveitendafjelagsins á fúnd
til þess að skýra frá greinar-
gjörð Alþýðusambandsins.
Kom þá í ljós að þessi ofan
nefnda yfirlýsing Alþýðusam-
bandsins til stjórnmálaflokk-
viljaðrar athugunar tillögur,
sem fram kynnu að koma, um
lausn núverandi vandamála ef
telja mætti líklegl að viðunandi
niðurstöðum yrði náð að því er
snertir allsherjar samninga“.
Sama dag var samþykkt
þessi tilkynt ríkissáttasemjara.
Jeg vænti þess að hið fram-
anskráða sannfæri menn um
það að íllmæli Þjóðviljans og
Alþýðusambandsins útaf þessu
máli gegn Vinnuveitendafje-
laginu sje algjörlega staðlaus.
Reykjavik, 28. sept. 1944.
Eggert Claessen.
Föstudagur 29. sept. 1944<
Úihlulun
mafvælaseðla
TjTIILUTUN piatvælaseðla,
fyrir næsta skömmtúnartíma-<
bil hófst í gær. Var þá út-
lilutað um 7500 miðum.
TTthlutunin heldur áfram í
dag’ og á morgun í Hótel
Ifeklu. 1 dag verður úthlutað
á tímannm frá kl. 10 f. h. til
kl. 6 e. h., en á morgun kl. 10
til 12.
Miðarnir eru aðeins afhent-
ir gegn stofnum að núgildnndi
sköm tn tunarseðlum, greinil e ga
áletniðum.
lausn á hinum mörgu yfirstand
andi verkföllum á þeim svið-
ur.
En auk þess þá hafði greinar
gjörð Alþýðusambandsins inni
að halda svo miklar kauphækk
unarkröfur að þær voru algjör
legt brot á vilyrðunum í um-
ræddri yfirlýsingur um það að
framlengja núgildandi kaup 1
meginatriðum. Sem dæmi vil
jeg nefna það að á neðangreind
um stöðum skyldi kaupið
hækka svo sem hjer skal
greina:
Á Hellissandi .... um 27.27%
— Þórshöfn ........— 22.22%
— Neskaupstað .. — 21.05%
— Ólafsvík ....... — 20.01%
— Skagaströnd .. — 18.92%-
— Suðurnesj. öllum — 16.67%
og ísafirði ....... 16.67%
— ýmsum öðrum st.
— 10—15%
Sjerstaklega var það eftir-
tektarvert að krafist var kaup
hækkunar á ísafirði þar sem
verkalýðsfjelagið hefir nýlega
samþykt að krefjast ekki kaup
hækkunar.
Með þessari framkomu Al-
þýðusambandsins var svo al-
gjörlega brotið í bág við nefnda
yfirlýsing þess og þann grund
völl sem framkvæmdanefnd
Vinnuveitendafjelagsins taldi
að nota skyldi í þessum samn
ingaumleitunum að hún kvaðst
ekki vilja ræða málið á þess-
um nýja grundvelli Alþýðu-
sambandsins. Leit framkvæmda
nefndin svo á sem Alþýðusam
bandið hefði fullkomlega svik
ið það loforð til stjórnmála-
flokkanna, sem lá í ofan-
greindri yfirlýsing þess.
Síðan gjörðist ekkert í mál-
inu fyrr en 17. þ. m.
Þann dag kallaði sáttanefnd
framkvæmdanefnd Vinnuveit-
endafjelagáins
bar fram tilmæli um það að j útkomna hefti er svo kvæðið
framkvæmdanefndin kæmi með j Geisli, en aðalefni þess er Ól-
tillögur um' kaup og kjör - afs saga Tryggvasonar hin
verkalýðsins, sem fest skyldu j meiri. Þá eru og í heftinu Fær
Húsaleiguvísilalan
lækkar um 1 stig
TITTSALEIGUVÍSITALAN
fvrir næstu t>rjá mánuði (okt,
nóv. og des.) hefir nú verið’
reiknuð út og er hún 136. eða
1 stigi lægri, en síðustu 3
mánuði. ________
Nýjar loltvamabyssur.
Róm í gærkveldi: Banda-
ríkjamenn, sem berjast á Ital-
íu, hafa þser fregnir að færa,
að Þjóðverjar þar sjeu farnir
að nota nýja gerð af 88 mm.
loftvarnabyssum. Segja þeir
þessar byssur sjerstaklega góð
ar. Þeir hafa hertekið þrjár
þeirra.
Herkur bókmenfaviSburður
Fyrsta bindi Flateyjarbókar
komið út
SÁ MERKI bókmentaviðburður hefir gerst, að út er komið
fyrsta bindi hinnar nýju útgáfu af Flateyjarbók og gefur það
góða hugmynd um, hvernig verkið yfirleitt muni verða, en það
verður alls í fjórum bindum.
Þetta fyrsta hefti er mikil bók, eða frekar margar bækur
og segja má, að allt verkið sje heilt bókasafn. Þetta fyrsta
bindi er til dæmis eins stórt og Heimskringla Snorra Sturlu-
sonar öll, og er það þó rit eigi lítið, sem kunnugt er.
Sigurður Nordal prófessor rit
ar langan og ýtarlegan formála
að verkinu og lýsir þar meðal
annars uppruna Flateyjarbók-
ar, en hún er rituð norður í
Húnavatnssýslu á 14. öld. Voru
það prestar tveir, er skrifuðu
upp þetta stórmerka rit af mik
illi snilld, eins og sjá má af sýn
ishorni handritsins, sem fylgir
hinni nýju útgáfu.
í formálanum rekur próf.
Nordal sögu hins merka hand-
rits gegnum aldirnar og er það
a fund sinn og ’ mjög fróðlegt. Fyrst í þessu ný
um það tímabil, er um semdist,
og skyldi þetta gjört á þeim
grundvelli að tryggt yrði að
verðlagsyfirvöldin tækju kaup-
hækkanir til greina við verð-
lagsákvarðanir. Tilmæli þessi
stóðu einnig í sambandi við
tilraunir stjórnmálaflokkanna
til stjórnarmyndunar. ■— Fram
kvæmdanefndin óskaði leið-
beininga hjá sáttanefndinni um
það, hve miklar kauphækkan
ir væru hugsaðar í þessu sam
bandi, en sáttanefndin kvaðst
því hin mesta náma sögufróð-
leiks og skemtunar.
Það bindi. sem þegar er út-
komið, sannar það glöggt að
mjög vel hefir verið vandað
til útgáfunnar. Prentunin er á-
gæt og bandið mjög fállegt og
einnig traust- Er þetta fyrsta
bindi hinn prýðilegasti gripur
frá iðnaðarlegu sjónarmiði, ei)
hin önnur sem á eftir koma,
verða eins að öllum frágangi.
Það er prentsmiðja Akraness,
sem prentað hefir bókina,
, Áhugi fyrir fornbókmentum
vorum fér nú mjög vaxandi og
fyrir þá, sem hann hafa, er Flat
eyjarbók hinn mesti fengur.
Ekki vantar og heldur að efni
bókarinnar sje þannig, að auki
með fjölbreytni sinni og stíl-
snilld á þenna lofsverða áhuga.
— Var vel að í útgáfu þessa
var ráðist og þegar sjeð að húa
er mjög líkleg til vinsælda.
eyinga saga, Jómsvíkinga saga
og Orkneyinga saga auk margra
annarra þátta og kvæða.
í hinum bindunum verða
sögur þeirra Sverris konungs,
Ólafs konungs helga, Magnús
ar konungs góða og Haralds
saga harðráða. Þá eru og í bók
inni fjölmargir þættir um ýmsa
menn og annáll frá upphafi Washington: Risaflugvirkí
heims og fram til ársins 1394. Bandaríkjamanna hafa að und
Mest af efni bókar þessar anförnu gert nokrar miklai’
miklu er öllum almenningi loftárásir á iðnaðarsvæði Jap-
hjer alls ókunnugt og er bókin ana í Manchuriu,