Morgunblaðið - 08.11.1944, Blaðsíða 2

í)
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 8. nóv. 1944-
• 0
Vetrarstarfsemi
Íþróttafjelags Reykjavíkur
VETRARSTARFSEMÍ íþrótta- taka ágæt. Þorsteinn Gíslason
fjelags Reykjavíkur er fyrir kennir hnefaleikana í vetur.
nokkru hafin og verður rekin
af meiri krafti í vetur en nokk-
uru sinni áður, enda er fjelagið
I tvö sumur hefir knatt-
spyrnuflokkur æft á vegum I.
R. S.l. sumar æfði Snorri Jóns-
í örum vexti. Morgunblaðið hef son stud. med. hinn góðkunni
r • J
ir leitað frjetta hjá formanni j knattspyrnumaður, knatt-
fjeiagsins Þorsteini Bernharðs |
syni og fengið hjá honum eft-
irfarandi upplýsingar. 1
Eins og að undanförnu verða
Verðlagsnefnd og útgófnstarfsemi
Davíð Sigurðssap
fimleikarnir stærsti þátturinn
í vetrarstarfsemi fjelagsins og
er,u þeir æfðir í 9 flokkum, sem
náhar tiltekið eru þessir:
F.yrsti, annar og þriðji flokk
u.: karla. Ennfremur „Old
Boys:i. Sumir öldungarnir erU
nú reyndar ekki mjög gamlir
a ' árum. — Þá er kvenfólkinu
Þorsteinn Gíslason
t í þrjá flokka: Frúarflokk,
fyrsta og annan flokk. Enn-
fremur eru svo drengja og
teípnaflokkur. Aðalkennari fje-
3 igsins er Davíð Sigurðsson. —
Fonnaður fimleikanefndar er
Si.gUrður Steinsson.
I fyrrahaúst hóf í. R. kenslu
í hnofaleikum og tók Þorsteinn
Ingólfur Steinsson
spýrnumennina pg mun hann í
vetur þjálfa þá innanhúss. —
Snorri kennir og handknatt-
leik karla.
Ingólfur Steinsson, prentari,
þjálfar handknattleiksflokk
kvenna. Vonumst við I. R -
ingar eftir miklum árangri á
sviði. knattleikjanna á næst-
unni.
Guðmundur Hofdal
’GísIason hnefaleikakennari að
sjer kensluna. Mæltist þessi ný
brey-tni vel fyrir og varð þátt-
Snorri Jónsson
Islenska glímu er í. R. fyrir
skömmu byrjað að æfa. Guð-
mundur S. Hafdal, gamall og
frækinn glímumaður, sjer um
kensluna í þe*rri git'in svo sem
sl. vetur.
Undarifarin ár æfði Jónas
Halldórsson sundkappi sunnd-
menn í. R. Nú fyrir skömmu
sigidi hann vestur um haf, til
frekara náms. í fjarveru Jón-
asar æfir Jón D. Jónsson sund-
kennari sundflokkinn.
Þá verður reynt að sjá frjáls
íþróttamönnum fjelagsins fyr-
ir þjálfun innanhúss í vetur.
Þáð tók lengri tíma nú en
venjulega að koma vetrarsarf-
seminni af sað og olli því það,
að erfitt rðyndist að ná til
fólksiríS í blaðleysinu í október
mánuði,
En fy.rst að verið er að taka
um vetrarstarfsemiria þá má
lekki gleyma skíðunum. Gera
J má ráð fyrir að sú starfsemi
I. R. verði með sama fjrirkomu
lagi í vetur og undanfarin ár.
Og nú þegar hefir snjóað nokk
uð þar efra. I
Á síðastliðinu vori skrifaði
jeg þrjár greinar í Morgunbl.
um framkomu verðlagsyfir-
valdanna gagnvart útgáfustarf
seminni í landinu. Síðan hefir
verið hljótt um þessi mál og
gætu menn af því dregið þá á-
lyktun að ástandið í þessum
málum hefði batnað. Því fer þó
i
mjög fjærri að svo sje.
Siðan verðlagsstjóri tók í
sínar hendur verðlagingu ís-
lenskra forlagsbóka hefi jeg
fylgst nákvæmlega með verð-
lagningu hans jafnóðum og
bækurnar hafa komið á mark-
aðinn. Jeg verð að játa, að enda
þótt jeg' byggist við glundroða
og handahófsframkvæmdum i
þessum efnum, fiafði mig aldrei
dreymt um neitt líkl því, sem á
daginn hefir komið. Jeg mun
nú með örfáum dæmum af mý-
mörgum sem íyrir hendi eru,
færa þessum orðum mínum
stað.
Um það leyti, sem verðlags-
ákvæði voru sett á íslenskar
forlagsbækur í desember í
fyrra, sendi eilt af útgáfufyr-
irtækjunum í bænum frá sjer
nýja útgáfu af Þyrnum, eftir
Þorstein sál. Erlingsson, bundna
í alskinn. Verð bókarinnar mun
ekki hafa verið ákveðið fyr en
eftir að við höfðum fengið vitn-
eskju um að bækur okkar ættu
að lækka í verði um 20% frá
morgni hins 15. desember. Ut-
gefandi gat því ákveðið verð
bókarinnar svo háll, að hún,
þegar búið væri að lækka hana
yrði með því verði, sem hann
ætlaði sjer að fá fyrir hana. •—
Utgefandinn lælur siðan fram-
leiða alt það, sem hann getur
til jóla, að sjálfsögðu framleitt
á dýrasta týna, nokkrum dög-
um fyrir jól í eftirvinnu og alt
selst, sem út er sent. Nokkrum
vikum eftir jól, kemur svo það,
sem eftir er af upplaginu, en þá
skeður það undarlega, að bókin
hefir hækkað um 25 % í verði,
með leyfi verðlagssljóra
Ein aðalröksemdafærslan,
sem verðlagsyfirvöldin færðu
fyrir meðferð sinni á bókaút-
gefendum í desember 1943
var sú, að bókin Heilsurækt og
mannamein var seld í rexin-
ban^i á 130 kr. og 90 kr. lieft.
Athugum nú nokkru nánar
þessa bók. Hún er 47 arkir auk
einnar arkar af lilprentuðum
myndum. Utgefendur bókar-
innar hafa fengið alla bestu
sjerfræðinga okkar í þessari
grein lil þess að 5krifa eða
þýða hina ýmsu kafla bókar-
innar og munu hafa greitt þeim
ca. 30 þús. krónur í ritlaun. —
Fyrir nokkrum dögum sendir
útgáfufyrirtæki hjer í bænum
frá sjer nýja útgáfu af Heims-
kringlu Snorra Sturlusonar. —
I formála bókarinnar segir, að
fylgt hafi verið orði til orðs
tekstanum í útgáfu prófessors
Finns Jónssonar hjá Gade í
Kaupmannahöfn. Útgefandinn
hefir því alveg sparað sjer að
greiða ritlaun fyrir annað en
tveggja síðu formála. Ef við
hinsvegar berum saman þessar
tvær bækur sjáum við að í
Heilsurgekt og mannamein er
ca. 10% meira lesmál en í
Heimskringlu og þeir, sem vit
hafa á bókbandi, munu sjá, að
enginn verulegur verðmunur
á bandinu getur komið til
Eftir Finn Einarsson
bóksala
greina. Hvað gerir verðlags-
stjóri nú? Hann verðleggur
Heimskringlu á 270 kr. í al-
skinni, 180 kr. í shirtingsbandi
og 140 kr. heft. Þó vita allir,
að engin breyting hefir orðið
á framleiðslukostnaði bóka á
þssu tímabili. Ef 130 kr. verð
á Heilsurækl og mannamein
hauslið 1943 var svo hált, að
nauðsyn bar lil fyrir verðlags-
yfirvöldin að straffa alla bóka
útgáfu á landinu með því að
verðíella hana um 20'.% hvort
sem hún var heilbrigð eða óheil
brigð, hvernig fer þá verðlags-
stjóri að því, að ákveða ofan-
greint verð á Heimskringlu
sumarið 1944? Bók, sem að
dómi þeirra manna, sem vit
hafa á, er mun ódýrari í fram-
ieiðslu en Heilsurækt og manna
mein.
Útgefandi bókarinnar Hver
er maðurinn?, varð í sumar að
standa í margra vikna stappi
við verðlagsyfirvöldin og fekk
loks leyfi til þess að selja hana
fyrir 2,10 kr. pr. örk. Nú er
mjer kunnugt um það, að bæði
höfundur bókarinnar og útgef-
andi hennar, hafa unnið að und
irbúningi hennar síðan árið
1935 og höfundur hennar hefir
fengið frí frá störfum /sínum
sem mentaskólakennari á Ak-
ureyri í s.l. tvö ár til þess, að
helga sig eingöngu samningu
bókarinnar. Auk þess qr prent-
un bókarinnar hín dýrasta og
vandasamasta vegna hinna
mörgu dagsetninga og ártala og
allstaðar er tvenskondr letur á
síðu. Til samburðar þcssu má
enn hafa áðurneínda útgáfu
Heimskringlu, sem metin er af
verðlagsstjóra á kr. 2,90 pr.
örk. Bandið á þeirri bók rPxd-
ur verðlagsstjóri á kr. 140.00, í
því sambandi má geta þess, að
jeg fjekk bókbindara til þess
að binda fyrir mig öll rit Hall-
dórs Hermannsonar i eins vand
að djúpfalsband og kostur var
á. Gerði hann þetta í eflir-
vinnu og greiddi jeg honum
eins og hann setti upp að verk-
inu loknu og reyndist það að
vera kr. 65 pr. bindi.
Á miðju sumri s.l. komu út
samtímis tvær bækur: Óður
Bernadettu og Ritgerðir eflir
Guðmund Davíðsson. Verðlags
stjóri verðleggur örkina í Rit-
gerðum Guðmundar 20 au.
hærra eji í hinni bókinni,
enda þótt því sem næst helm-
ingi meira lesmál sje á síðu í
Óðnum og hann sje prentaður
á vandaðan bókapappír, en
Ritgerðirnar á dagblaðapappír.
Þannig mælti lengi halda
áfram, því sagan er ekki næm
sögð enn, en þelta ætti að
nægja í bili. Þetta ætti að nægja
til þess að sýna fram á hve
háskalegt starf þessir ungu,
reynslulausu piltar eru að vinna
í fáfræði sinni.
Annars verð jeg að segja, að
maður getur ekki annað en
vorkent þessum'tíngu mönnum,
þeir taka að sjer það starf, að
leggja á knje sjer þrautreynda
menn á hinum ýmsu sviðum
viðskiftalífsins og segja þeim
fyrir verkum, með þeim afleið-
I ingum að þeir í mörgum grein-
um gera mikinn skaða, en lítið
gagn og ef störf þessara manna
er eins ömurleg á öllum svið-
um eins og þessu, sem hjer hef-
ir verið gerl að umtalsefni, þá
er hjer um svo mikið hneyksl-
ismál að ræða, að þörf er
skjótra ráðstafana til lagfær-
ingar.
En athugum nú að lokum
með örfáum orðum hámarks-
álagningarákvæði verðlags-
►
stjóra yfirleitt. Mín skoðun er
sú, að enginn sje belri dómari
á það hvaða álagning sje sann-
gjörn á hverja vörulegund fyr-
ir sig og við hverja afgreiðslu
fyrir sig en samviskusamur og’
greinagóður kaupmaður.
Og enda þótl að manni virð-
ist yfirvöld landsins á undan-
förnum árum, hafi hagað sjer
gagnvart kaupmannastjettinni
eins og hún saman standi ein-
göngu af okurkörlum og fjár-
brallsmönnum, þá veit jeg að
slíkt er algerlega órjettmætt,
þótt fáir hafi orðið til þess að
bera blak af henni, og að þeir
eru í miklum meirihluta, sem
vinna að þessum málum af
Jsanngirni og samviskusemi. —■
Jeg er því þeirrar skoðunar, að
allar slíkar reglur og fyrirskip
anir geri meiri skaða en gagn
og í fleiri tilfellum hækki vöru
verðið en lækki það. Að minsta
kosti er jeg sannfærður um að
skaðlegt sje að grípa til slíkra
ráðstafana nema t. d. sem varúð
arráðstafana, ef hælta er á, að
um þurð verði að ræða á vör-
unni, því í því eina tilfelli er
um nokkra freistingu að ræða
lil að okra á vöru. Mjer ý;it-
anlega hefir ekki enn verið um
neina vcruþurð hjer að ræða
nema á mjólkurafurðum, en
þar virðist aðaláhyggjuefni for
ráðamanna vorra vera, að þær
verði of ódýrar. Hitt er víst,
meðan engin vöruþurð er í
landinu, hefir heiðraður al-
menningur bæði gelu og vilja
til þess að straffa þá menn, sem
uppvísir verða að óhóflegri
álagningu með því að lofa þeim
að halda áfram að greiða húsa-
leigu fyrir vöruforða sinn. Jeg
tel því, að þessir ungu menn
sjeu hjer að rriestu leyti að
glíma við skuggann sinn og
teldi jeg heppilegra að hin ný-
skipaða ríkisstjórn setti þá til
einhverra annara starfa, f þar
sem meira yrði úr starfsvilja
þeirra og hæfileikum, því ekki
mun vanta störf handa svo at-
hafnásömum mönnum, er ný-
sköpun atvinuveganna stendur
fyrir dyrum.
Finnur Einarsson.
Belgíumenn byrja de*
mantaiðnað aftur.
London í gærkveldi: Belgiska
stjórnin á nú i»samningum við
bresku stjórnina um innflutn-
ing á demöntum og ýmsum öðr
um gimsteinum til Antverpen,
svo.hægt verði aftur að taka
upp hinn mikla gimsteinaiðnað
sem verið hefir í borginni. —•
Lítur vel út með að samningar
takist. — Reuter.