Morgunblaðið - 11.11.1944, Page 7
Laugardagur 11. nóv. 1944.
MORGUNBLAÐIÐ
I
Kirkjubyggingin á Skóluvörðukæð
Viðskifti bæjarstjórnar
ÚT AF SAMÞYKT þeirri, er
gerð var í bæjarstjórn 3. nóv.
s.l. um það, að bæjarstjórn vilji
fyrir sitt leyti fallast á, að
kirkja á Skólavörðuhæð verði
reist samkv. uppdrætti Guð-
jóns Samúelssonar, er rjett að
rekja í fáum orðum viðskifti
sóknarnefndarinnar og bæjar-
stjórnar í þessu máli, mönnum
til skilningsauka.
I nóvember 1942.
Þ. 11. nóvember 1942, skrifar
sóknarnefnd Hallgrímskirkju
og sóknarnefndar
Hallgrímssóknar
Þessi lill. var samþ. með 11
atkv. gegn tveim.
Á sama fundi báru þessir
tillögumenn fram aðra lillögu,
brjef, þar sem farið er fram á,! ásamt Haraldi Guðmundssyni:
að bæjarsttjórnin láti söfnuðin-
um í tje lóð undir kirkjuna á
Skólavörðuhæð. En þá hafði
fyrir nokkrum mánuðum ver-
ið hjer til sýnis líkan af kirkju-
byggingu Guðjóns Samúels-
sonar.
Segir svo, í hinu umrædda
brjefi:
„Sóknarnefnd Hallgrims-
prestakalls leyfir sjer hjer með
að óska þess, að háttv. bæjar-
stjórn Reykjavíkur leggi söfn-
uðinum til lóð undir kirkju-
byggingu á Skólavörðuhæð á
þeim stað og með þeim tak-
mörkum, sem skipulagsnefnd
bæjarins álítur best fara. Upp-
drætlir af byggingu munu vera
fyrir hendi hjá húsameistara
ríkisins og með því að í ráði er,
að hefja framkvæmdir bráðlega
vænlum vjer skjótrar af-
greiðslu. '
ÞeSs má geta, að árið 1932
mun bæjarstjórnin hafa sam-
þykt að leggja Dómkirkjusöfn-
uðinum til lóð undir kirkju á
Skólavörðuhæð.“
Tveim dögum síðar gerði
bæjarráð svohljóðandi álykt-
un:
„Samþykt að gefa sóknar-
nefnd Hallgrímskirkju kost á
lóð undir kirkjubyggingu á
Skólavörðuhæð, eftir nánari út
vísun síðar.
Samþykt bygginganefn-dar.
Umsókn uni annan
vænginn
Þ. 25. jan. 1943 sækir húsa-
meisTari rikisins, Guðjón Sam-
úelsson, til bygginganefndar
um að hún veiti bygingaleyfi
fyrir allri kirkjunni.
Var sú umsókn samþykt í
bygginganefnd. — Áður hafði
komið til orða að byggja aðeins ,
„annan væng’ kirkjunnar, eins
og komist er að orði í brjefi
húsameistarans. Hafði hann
sótt um leyfi til þess f. h. sókn-
arnefndar, en afturkailað þá
umsókn sína.
Bæjarstjórn hcitir stuðningi
að reisa safnaðarkirkju.
Á bæjarstjórnarfundi þ. 4.
mars 1943, er mál þetta til um-
ræðu, því þá lá samþykt bygg-
inganefndar fyrir fundinum.
Þá kom fram svohljóðandi
tillaga frá Valtý Stefánssyni
og Sigfúsi Sigurhjartarsyni:
„Þareð ljóst er, af þeim upp-
drætti að Hallgrímskirkju, sem
hjer liggur fyrir, að sóknar-
nefnd Hallgrímssafnaðar hefir
eigi í hyggju að reisa hjer
venjulega sóknarkirkju, heldur
er hjer um að ræða fyrirhug-
aða aðalkirkju landsins telur
bæjarstjórn að mál þetta hafi
eigi fengið nægilegan undir-
búning, og getur því eigi að svo
stöddu veitt hið umbeðna bygg
ingarleyfi“.
„Bæjarstjórn heitir sóknar-
nefnd Hallgrímssafnaðar sluðn
ingi sínum við að reisa sem
fyrst hús fyrir guðsþjónustur
og aðra starísemi safnaðarins
með því að láta söfnuðinum í
tje ókeypis lóð undir húsið, er
sóknarnefnd geti fyrir sitt leyti
fallist á, og að greiða fyrir mál
inu á annan hátt“.
Þessi lillaga var einnig sam-
þykt með 11 atkv. gegn 2.
Þessar samþyktir bæjar-
stjórnar voru strax lilkyntar
sóknarnefnd. Þær miðuðu að
því, eins og þær glögglega bera
með sjer, að greitl væri sem
fyrst úr húsnæðisvandræðum
safnaðarins, án þess að því máli
væri blandað saman við það
hvernig kirkjubygging framtí-ð
arinnar á Skólavörbuhæð ýrði.
Lóðin tryggð Hallgríms-
kirkju.
Þ. 2. apríl 1943 svarar sókn
arnefnd brjefi borgarstjóra frá
14. nóv- 1942, þar sem skýrt
var frá samþykt bæjarráðs með
svohljóðandi brjefi:
„Brjef yðar, hr. borgarsttjóri,
dags. 14. nóv. f. á., höfum vjer
meðtekið. Viljum vjer, fyrir
hönd safnaðarins, tjá bæjarráði
þakkir fyrir að Vilja gefa oss
kost á lóð undir væntanlega
kirkju á Skólavörðuhæð. Erum
vjer fyllilega ánægðir með
staðinn og höfum nú óskað
þess, að kirkjumálastjórnin
samþykki þennan stað fyrir
kirkjubyggingu í Hallgríms-
sókn skv. 5. gr. laga nr. 76,
1940.
Virðingarfylst,
f. h. sóknarnefndar,
Sigurbjörn Þorkelsson, form.
Ingimar Jónsson, ritari“.
Á bæjarráðsfundi þ. 15. apríl
1943 kom fram lillaga frá
Helga H. Eirikssyni er var sam
þykt með samhlj. atkv. og til-
kynl sóknarnefnd með brjefi,
dags. 27. apríl 1943:
„Að gefnu tilefni í brjefi sókn
arnefndar Hallgrímssóknar til
borgarstjóra, dags. 2. þ. m.,
ályktar bæjarstjórnin að lýsa
eins og um er getið í brjefinu
til bæjarstjórnar.
Þar segir m. a.:
„Á s.l. ári var sótt um bygg-
ingarleyfi fyrir Hallgríms-
kirkju á Skólavörðuhæð og
voru með þeirri umsókn sendar
teikningar eins og venjulegt er.
Byggingarnefnd veiti leyfið fyr
ir silt leyti, en bæjarstjórn
frestaði samþykt þess.
Vjer viljum nú fyrir hönd
safnaðarins endurnýja þessa
urnsókn, en þó með þeirri breyt
ingu, að í stað þess, að þá var
óskað eflir því, að fá leyfi til
þess að byrja á að bj'ggja suð-
urarm turnsins, óskum vjer nú
að fá leyfi til þess að byrja á
að byggja sjálft aðalhús kirkj-
unnar, „skipið“, alt eða hálft
eftir því, sem ástæður leyfa. —
Væntum vjer að þessi tilhögun
þyki heppileg og sæti ekki and
mælum.“
Atkvæðagreiðsla
í bæjarstjórn.
Þessi tilmæli sóknarnefndar
komu ekki til atkv. í bæjar-
stjórn fyr en 2. nóv. sl-
Þá var svohlj. ályktun sam-
þykt með 8 atkv. gegn 6:
„Bæjarstjórn vill fyrir sitt
leyti verða við erindi sóknar-
nefndar Hallgrímskirkju, sem
ræðir í brjefi nefndarinnar
dags. 23. sept. 1944“.
I brjefi borgarstjóra, þar sem
hann tilkynnir sóknarnefnd
þessa samþykt bæjarstjórnar
segir hann:
Skal jafnframt tekið fram,
að þessi samþykt var gerð með
þeinú forsendu, að byggingar-
nefnd verði sendar sjerteikn-
ingar af þeim hluta kirkjunn-
ar, sem nú á að byggja, og
koma þær þá til ákvörðunar
byggingaryfirvaldanna með
venjulegum hætti um leið og
heildaruppdrættir af kirkjunni
koma að sjálfsögðu til form-
legrar samþyktar í byggingar-
og bæjarstjórn, því að
Jsns i. Jensson
sjötugur
„Aðalfundur Hallgrímssókn-
ar, haldinn 2. júlí 1944, samþ.
að íela sóknarnefnd að hefja
byggingu Hallgrímskirkju eft-
ir uppdrælti þeim, er samþ. var
á sínum tíma af byggingar-
nefnd bæjarins.
Fundurinn telur heppilegast
eflir alvikum að byrjað verði
á skipi kirkjunnar. Fundurinn
væntir þess eindregið, aö bæj-
arstjórnin verði ekki til þess að
þindra það, að hafist verði
handa um byggingu nokkurs
hluta Hallgrímskirkju og vill
því til áherslu benda á, að líf
og framtíð, Marfsmöguleikar
og tilyera þessa annars stærsta
rafnaðar j höfuðstaðnum velt-
ur á því, að hann fái iafarlaust
kirkju tit þess að starfa í. Ætti
það að vera öllum augljóst mál
að þörfin fyrir kristilega starf-
semi og öflugl safnaðarlíf hef-
ir aldrei verið meiri en nú“.
I samræmi við þessa tillögu
viljum vjer nú fyrir hönd safn-
aðarins óska eftir því, að háttv.
bæjarstjórn Reykjavíkur leyfi
að byrjað verði á byggingu
kirkjunnar eins fljótt og ástæð
ur leyfa.
Vjer höfum einnig i dag sent
byggingarnefnd bæjarins um-
sókn um byggingarleyfi lil ör-
yggis, ef svo kynni að verða lit-
ið á, að samþ. nefndarinnar,
sem bæjarsljórn frestaði full-
gildingu á fyrir rúmu ári, væri
ekki lengur í gildi.
Vjer gerum varla ráð fyrir,
að neinn ætlist til að stófhýsi
slíkt sem þetta verði reist á
stuttum tíma. Við fyrri umsóknjnefnd
um byggingarleyfi var gert ráð samþykt byggingarnefndar á
fyrir að fyrst yrði bygour suð-
urarmur af turni kirkjunnar.
Oss er kunnugt um að þessi cil-
högun þótti ekki allskostar hag
kvæm og mun það hafa átt
uppdrátlunum, sú sem gerð var
11. febr. 1943, er nú úr gildi
fallin, vegna þess hversu langt
er um liðið.“
Næst liggur því fyrir, að
sinn þátt í því að bæjarstjóm byggingarnefnd og bæjarstjórn
frestaði samþ. á byggingarleyfi.1 verði sendir uppdrættir af
Nú viljum vjer óska eftir því
að fá leyfi til þess að byrja
fyrst á að byggja sjálft aðal-
hús kirkjunnar, ,,skipið“, allt
eða hálft eftir því, sem ástæður
leyfa, og væntum, að sú íilhög-
un þyki heppileg og sæti ekki
andmælum.
Þessi lausn málsins mundi
bæta úr brýnustu þörfum safn
aðarins um sinn. Nothæft hús-
þeim hluta kirkjunnar, sem
sóknarnefnd ætlast til að fyrst
verði bygður.
því yfir, að hún mun fá sókn- ^ rj>mi fengist fyrir guðsþjónust-
arnefndinni umráðarjett yfir
lóð undir kirkjubyggingu á
Skólavörðuhæð, þegar bæjar-
stjórn hefir samþ. uppdrátt af
kirkjunni og hafist verður
handa um kirkjusmíðina“.
Nýr þáttur.
Sóknarnefnd vill byggja
„skipið“.
Síðan kom þelta mál ekki
fyrir bæjarstjórn fyrri en í
septemberlok s.l.
Þ. 23. sept. ritar sóknarnefnd
in bæjarstjórn svohlj. brjef:
„Á síðasta aðalfundi safnað-
arins var svofeld tillaga samþ.
í einu hljóði:
ur og safnaðarstarfsemi þá r,em
mest kailar ao.
Ekki er auðvelt að gera sjer
grein fyrir, hvað þessi hluti
hússins mundi kosta, enda mik
il vandkvæði að gera nákvæm-
ar kostnaðaráætlanir nú. Vjer
höfum til umráða í handbæru
fje fast að hálfri milj. kr. og
höfum þegar keypt nokkuð af
byggingarefni þvi, sem erfið-
ast er að fá, þ. e. steypustyrkt-
arjárn.“
Endurnýjuð umsókn til
byggingarnefndar.
Samdægurs ritar sóknar-
nefndin bygginganefnd þrjef,
— Guðbj. Guðmund.
Framh. af bls. 2.
það ■ í raunum sínum að
Passíusálma Hallgríms Pjeturs
sonar kunni hún nær því alla.
Hugþekk var Guðbjörg hverj-
um þeim, sem kynntust henni
að nokkru ráði. Hún var trygg
vinum sínum og hún þólti um-
hyggjusöm við fátæka, sjúka og
Ijet sjer ant um munaðarlaus
börn og það svo að með ágæt
um þótti.
Guðbjörg heitin var jarð-
sungin þann 14. sept. í Foss-
vogskirkjugarði, við hlið son-
ar síns. Guð blessi minningu
þessarar merku og ágætu konu
og gefi henni bjarta og fargra
heimkomu, svo sem hún þráði
svo mjög. Svo kveðjum við
þessa vinkonu okkar um stund
arsakir í trausti þess að við
sjáumst síðar í sælla heim-
xynni. Vinur.
JENS J. JENSSON verka-
maður, Njálsgötu 28 hjer í bæ,
er fæddur 10. október 1874 að
Hausastöðum á Álftanesi. Þar
bjuggu þá foreldrar hans,
Helga Björgúlfsdóttir og Jens
Gíslason, sonur Gísla bónda
Gíslasonar að Varmá í Mos-
fellssveit, Helgasonar bónda að
Lambhaga í sömu sveit.
Foreldrar Helgu voru þau
Björgúlfur bóndi Erlendsson að
Eyvík í Grímsnesi og seinni
kona hans Kristín Ofeigsdótt-
ir. Björgúlfur var sonur Er-
lendar Ásbjarnarsonar, Sig-
urðssonar, Einarssonar, er all-
ir höfðu búið að Brjánsstöðum
í Grímsnesi. — Jens Jensson er
því, eins og margur góður Is-
lendingur, af bændaættum
kominn. '
Jens er að eðlisfari ljettlyndt
ur. Var oft gaman að hlusta á
hann segja frá því, sem fyrir
hann hafði borið á þeim árum,
sem hann var i siglingum me3
útlendum. — En það dylst eng
um lengur, sem þekt hefir Jens,
að hann lítur alvarlegri augum
á lífið nú en áður fyrr, enda-
hefir hann haft við sína örð-
ugleika að stríða eins og aðr-
ir. — Það hressir þó enn hug-
ann að tala við hann; altaf er
hann jafn geðgóður, og aldrei
minnist jeg þess að hafa sjeð
hann bregða skapi, nje heyrt
hann tala illa um nokkurn
mann. Jeg, sem línur þessar
rita, hefi þó haft allnáin kynni
af honum um fjörutíu ára skeið.
Jens Jensson hefir miklar
mætur á góðskáldum vorum,
hinum eldri að minsta kosti.
Sjálfur hefir hann gaman af
að setja saman vísur, og hafa
alloft birst í dagblöðum bæj-
arins stökur og kvæði eftir
hann.
Sem dæmi um einlægni hans
í trúarefnum má geta þess, að
hann víll heldur eiga það á
hættu að verða af vinnu alla
vikuna, heldur en að missa af
því að hhða guðsþjónustu á
sunnudögum eða öðrum helgi-
dögum.
Kvæntur var Jens Steinvöruc
Björnsdóttur, bónda Magnús-
sonar að Brautartungu í Lund-
arreykjadal, Björnssonar bónda
að Hóli í sömu sveit. Móðir
Steinvarar var Margrjet Jóns-
dóttir bónda Sigurðssonar að
Tungufelli.
Jens er frændrækinn í besta
lagi og barngóður, áreiðanleg-
ur í öllum viðskiftum. Það er
öllum hlýtt til hans, er til hans
þekkja — sannkallaður sóma-
maður.
Gamall sjómaður.