Morgunblaðið - 16.11.1944, Blaðsíða 7

Fimtudagur 16. nóv 1944
MOEGJJNELAÐIÐ
7
Sýning í Listamanna-
skálanum
■ ' ” am sji1 slæðtsveri u-
manna-og sjómcnna
GRJETA BJÖRNSSON, sýn
ir olíumálverk, vatnstitarnynd
ir, teikningar og tvær myndir
málaðar með kalklitum á
steinsteypu. Það enr allmörg
ár síðan Grjeta Björnsson
sýndi síðast. Yerk hennar nú
sýna að húii héfir allmikið
hreyst á síðari árum. Nú senx
fyrr notar hún vatnslitina
mest og hefir hún náð leikni
í meðferð þeirra. Samfara því
sem hæfni hennar liefir auk-
ist- við að l)landa litina og
leggja þá á pappírinn, hefir
hún því miður færst nær hin-
um aþekta, alþjóða Magasín-
stíl, þar sem alt þarf að vera
srnelt og felt með fljótandi
hraða. Slíkur stíll getur kom-
ið í veg fyrir að menn hugsi
verkið nógu vel, að menn
láti eiugöngu leikhi og lipurð
túlka viðhorf sitt til viðfangs-
efnanna, en fyrir málara get-
ur slíkt orðið háskalegt til
lengdar, þótt nauðsynþegt sje
fyrir blaðateiknara.
Af vatnslitamyndum Grjetu
Björnsson skal nú getlð nokk-
urra, sem mjer þykja einna
bestar. No. 46 „Steinn í bæj-
argilinu“, no. 56 „0r stofu“,-
no. 42 „Slippur“, no. 81 „Úr
Garðastræti".
At' olíumálverkum ber að
geta hinnar fallegu myndar
No. 14 „Telpa“ og lands-
lagsmyndar No. 15 „Viðeyjar
sunds“, sem báðar eru sann-
færandi með skemtilegu inn-
sýni. Iíinar tvær kalkmynd-
ir eru að stíl gjörólíkar öðru,
sem málarinn- hefir gert. Á
því sviði, virðist hún njóta
sín betur en ella, enda mun
hún hafa fengið góða undir-
stöðumentun í veggskreyt-
ingum í hinum sænska skóla,
sem hiin* lærði í.
Að lokum má geta þess,
að viðfangsefnin eru tekin
vvíðsvegar frá, við sjó og til
sveita.
GUNNFR ÍÐU R JÓNSDÓTT-
1R, sýnir 12 höggmvndir, og
mun það vera obbið af því
sem hún hefir mótað um dag-
ana, en við það hefir hún
starfað í nokkur ár. Það er
})ví ekki að undra, þó nokkur
byrjandabragur sje á verk-
iim þessum.
Ilöggmyndalistin, ef rækt
er af alúð, kostar margra
ára nám og' látlausa þjálfun
í tugi ára. Það er ekki nóg,
eins og sumir ætla, að hafa
hina svonefndu meðfæddu
hæfileika til að geta gert
höggmynd, brjóstvitið nær
þar skamt. Myndhöggvari
þarf að kunna vel að teikna,
hann verður að }>ekkja til
hlítar ýmisleg efni, hvernig
á að vinna úr þeim. Svo sem
trje, leir, stein o. fl. og vera,
jafn vígur á alt. Gunnfríði
Jónsdóttur hefir sennilega
færst ofmikið í fang með að
byggja upp jafn stóra mynd
sem hina svok. „Landsýn“ er.
Iiugmyndin um að láta mann-
veruna vaxa upp tir jafnbola
steinstöpli með reglulegum
fellingum á fjórar hliðar, ger
ir styttúna steindauða og alt
pf þunglamalega, og sama
nákvæmlega endurtekur sig í
„Klerkur" á bæn. í hinum
smærri myndum af Manns-
höfðum, nýtur hún sín-betur,
og stiðst Gunnfríður þar við
stíl Ásmundar Sveinssonar.
En einnig í þeim endurtekur
hún s.jálfa sig uin of.
Sýning þessi verður opin
til mánudagskvölds.
Orri.
Ljósprenlun af
riti eftir sr. Björn
í Sauðlauksdal
EINHVER kunnasti jarðrækt
armaður hjer á landi á 18. öld,
var Björn prófastur Halldórs-
son, í Sauðlauksdal, örðabókar-
höfundur, mágur Eggerts Ól-
afssonar skálds. Nokkur land-
1 búnaðarrit eftir hann hafa verið
prentuð. Atli þrisvar sinnum,
Grasnytjar og' Arnbjörg. — Þá
var og prentaður í Kaupmanna
höfn 1765 ritlingur á dönsku
sem nú er orðinn fágætur og
er upphaf titils hans, „Korte
Beretninger om nogle Forsög
til Landvæsents og især Hauge
Dyrkningens Forbedring i Is-
land“. Ræðir þar um fyrstu til-
raunir kartöflunnar hjer á
landi, um kálrækt og um trjá-
rækt „lystihús“, er sjera Björn
hafði gjört í Sauðlauksdal. —
Segir frá ýmsum fróðlegum og
skemtilegum hlutum, í brjefs-
formi, er sjera Björn skrifar
mági sínum Magnúsi Ólafssyni,
síðar lögmanni.
Hefir Búnaðarfjelag íslands
látið ljósprenta bækling þennan
hjá Lithoprent, en hann mun
ekki framar til í einstakra
manna eign.
Mun Búnaðarfjelagið selja þau
fáu eintök bæklingsins, sem til
sölu eru næstu daga, saman-
ber auglýsingu í blaðinu í dag.
Voronoff til Frakklands.
London: — Voronoff, hinn
frægi læknir, er nýkominn til
Frakklands í boði de Gaulle.
Var hann í Bandaríkjunum. —
) Mun hann framkvæma nokkr-
] ar aðgerðir á særðum mönnum.
Miða aðgerðir hans að því, að
ekki þurfi að taka af limi.
25.000 flugvjelar.
London: — Tuttugu og fimm
þúsund flugvjelum hefir verið
flogið yfir Atlantshafið síðan
árið 1940. Helmingur þessara
flugvjela hefir verið sendur til
vígstöðvanna á síðastliðnu ári.
Er vissulega ánægjulegt til
þess að vita, að sjálfstæðis-
verkamenn og -sjómenn skuli
fyrstir allra hafa orðið til þess,
á sameiginlegum skemtifundi
sínum, að fagna hinni nýju rík
isstjórn og árna henni heilla.
Vonandi bera þeir þá líka giftut
til að fagna árangrinum af
störfum hennar, með auknum
styrkleik og samhug.
Þeir fjelagsmenn, sem fund-
inn sátu. bæði úr Reykjavík og
Hafnarfirði, hafa skipað sjer
I þjettar 'saman og munu heyja
sína sameiginlegu barátfu með
enn meiri krafti en nokkrn-
I
sinni fyrr.
LITLI HNOKKINN hjer á myndinni, í hvítu sjóliðaföt-
unum, heitir Winston Churchill og er sonur Randolphs Chur-
chill, en hann er sonur forsætisráðherra Breta. Winnie litli,
eins og hann er kallaður, var í bamaboði er mynd þessi var
tekin. Boðið var haldið fyrir böm frá löndum hinna sam-
einuðu þjóðt og haldið í húsakynnum breska flotans í London
fyrir nokkru.
Málfundafjelagið Óðinn hjelt
aðalfund sinn s. 1. sunnudag í
Baðstofu iðnaðarmanna kl. 2 e.
h. — A dagskrá fundarins vom
venjuleg aðalfundarstörf. —
Skýrslur nefnda og fráfarandi
stjórnar, ásamt stjórnarkosn-
ingu.
í stjórn fjelagsins fyrir
Framhald á bls. 13
Málfundafjelögin Öðinn í
Reykjavík og Þór í Hafnarfirði
hafa þegar byrjað vetrarstarf-
semi sína af fullum krafti, og
hyggja nú að treysta samtök
sín betur en nokkru sinni áð-
ur. Hafa þau í sameiningu lýst
hollustu sinni við stefnu núver
andi ríkisstjórnar, og munu því
heyja baráttu sína í fullu sam-
ræmi við vfirlýsta stefnuskrá
hennar. enda hefir engin ríkis-
stjórn. er sett hefir verið hjer
á laggirnar áður, boðað jafn
glæsilega og gagnlega stefnu-
skr.á til handa launastjettum
landsins, nje tekið jafn ótví-
rætt tillit. til sjálfsagðra rjettar
bóta þeirra.
Sjálfstæðisverkamenn og sjó-
menn eru stoltir yfir þvi, að
formaður flokks þeirra hefir
borið gifta til þess, að hafa haft
forystuna á hendi um samkomu
lag þeirra stjórnmálaflokka,
sem að ríkisstjórninni standa,
til framkvæmda þeim málum,
sem mest varðar allar launa-
stjettir landsins og þjóðfjelag-
ið í heild. Það færir þeim heim
sanninn um það, að þeir hafa
ekki oímetið stjórnmálahæfni
og viðsýni formanns Sjálfstæð-
isflokksins nje annar^ forystu-
manna flokksins og þjappar
þeim þvi betur saman utan um
leiðandi menn flokksins, sem
ríkisstjórninni tekst fljótara og
betur að framkvæma áform
sín.
-k __
Laugardaginn 14. okt. s. 1.
hjelt málfundafjelagið Óðinn
skemtifund í Aðalstræti 12. ■—
Fjelagsmönnum var gefinn kost
ur á að taka með sjer einn gest
hverjum. Var fundarhúsið þjett
skipað og fór fundur þessi í
alla staði hið prýðilegasta fram.
Dagskrá fundarins var á þá
leið, að Sigurður Halldórsson
setti fundinn og bauð fjelags-
menn og gesti velkomna, fyrir
liönd skemtinefndar. Guðmund
ur Pálsson las upp stutt og bráð
skemtilegt leikrit. Kjartan Ól-
afsson, múrarameistari fór með
nokkrar kvæðastemmur, Axel
Guðmundsson las upp stutta
gamansögu og tvö kvæði eftir
GuðnAmd Guðmundsson. skóla-
skáld, Felix Ó. Sigurbjarnar-
son söng nokkur einsöngslög
og síðan var stiginn dans til
kl. 3 eftir miðnætti.
Öll skemtiatriði fundarins
voru ágætlega af hendi leyst,
af hálfu þeirra mann sem um
þau sáu, enda var þeim öllum
vel fagnað af fundarmönnum.
Fundur þessi var í alla staði
hinn ánægjulegasti og mjög til
þess fallinn, að auka kynni
meðal fjelagsmanna. Var líka
óspart eftir því óskað, af hálfu
fundarmanna, að svipaður
skemtifundur yrði bráðlega
haldinn aftur í fjelaginu.
I skemtinefnd voru þessir
menn: Sigurður Halldórsson
(form.), Jón Ólafsson, Sigurð-
ur Eyþórsson, Guðmundur Páls
son og Axel Guðmundsson.
★
í Stjórn Landssambands sjálf
stæðisverkamanna og -sjó-
manna kom fram tillaga í
haust þess efnis, að stjórn sam-
bandsins, ásamt málfundafjelög
unum Óðni í Reykjavík og Þór
í Hafnarfirði, efndu til sameig-
inlegs skemtifundar hjer í
Reykjavík. Var tillaga þessi
samþykt og eftirtöldum mönn-
um falið að anhast framkvæma
hennar: Sigurði Halldórssyni,
Gísla Guðnasyni og ísleifi Guð-
mundssyni, formanni Þórs í
Hafnarfirði.
Árangurinn af störfum þess-
ara manna var svo sá, að sunnu
daginn 22. okt. s, 1.-, eða daginn
eftir að núverandi ríkisstjórn
settist á laggirnar, var haldinn
sameiginlegur skemtifundur
fyrir nefndra aðila í Sýningar
skála myndlistarmanna við
, Kirkjustræti.
J Fundurinn hófst kl. 9 e. h.
| og sóttu hann um tvö hundruð
manns. Ræður fluttu á fundin-
um: Axel Guðmundsson, Sig-
urður Halldórsson, ísleifur
Guðmundsson. Lúther Hró-
bjartsson, Jóhann Hafstein,
lögfræðingur, Sigurður Krist’j-
ánsson, alþm. og Bjarni Snæ-
björnsson, læknir. ■— Pjetur Á.
Jónsson, óperusöngvari, söng
einsöng og síðan var dans stig-
inn.
Almennur fögnuður ríkti með
al allra fundarmanna yfir mynd
un hinnar nýju ríkisstjórnar,
og samþykti fundurinn einróma
að senda formanni Sjálfstæðis-
flokksins, Ólafi Thors, forsætis
ráðherra, svohljóðandi heilla-
skeyti:
„Sjálfstæðisverkamenn og
-sjómenn í Reykjavík og Hafn
arfirði, samankomnir á fundi
í Sýningarskálanum'í Reykja-
vík, senda yður hugheilar árn-
aðaróskir og treysta því að gifta
fylgi störfum hinnar nýju
ríkisstjórnar“.
Svar við skeyti þessu hefir
formanni Landssambands sjálf
stæðisverkamanna og -sjó-
manna, Sigurði Halldórssyni,
borist frá forsætisráðherra,
Sonarsonur Churchilh
i
; dags. 27. okt. 1944, svohljóð-
andi:
„Kærar þakkir fyrir hlýjar"
kveðjur, er fundur Sjálfstæðis-
verkamanna og -sjómanna í
Reykjavík og Hafnarfirði sendi
mjer. Gjörðu svo vel að bera
þeim fundarmönnum, er þú
nærð til, kveðju mína og þakk
læti. Jeg vona, að þeir þurfi
ekki að verða fyrir vonbrigð-
um“.
Ólafur Thors.