Morgunblaðið - 23.11.1944, Page 1
31. árg'angnr. 238. tbl. — Fimtudagur 22. nóvember 1944.
BANDAMENN. 40 KM. FRÁ
Isafoldarprentsmiðja h.f
KÖLN
Hörmungar í N.-Noregi.
Krafist að Svíar skerist í leikinn
Sænsk blöð
Vígstöðvarnar í Þýskalandi
VÍGSTÖÐVAKNAR innan Þýskalands, þar sem nú er mest
barist. Á kortinu er sýnt hvernig bandamenn tóku Aachen, með
því að einangra borgina fyrst. Miklir bardagar hafa staðið um
Eschweiler (á miðju kortinu). Frá Julich liggur leiðin til Köln,
sem er nokkru austar. Á kortinu sjást einnig árnar Rör og Elle.
Bretar sækja austur yfir Haas
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
STRÍÐSFRJETTARITARI þýsku frjettastofunnar á. Vestur-
vígstöðvunum, Gúnther Weber, símar í kvöld, „að Bretar sjeu
að gera tilraunir til að sækja austur yfir Maas fljót á mörgum
Jiltfjör siffur Frakka
í S.- VöffesaljöIIuMMM
London í gærkvöldi. — Einkaskeyti til Morgunbl.
frá Reuter. Eftir Denis Martin:
ANNAR BRESKI HERINN, ásamt 1. og 9. amerísku
herjunum, sækja nú að borgunum Jíillich og Dúren, en
frá þeim borgum eru aðeins um 40 kílómetrar til Köln,
hinnar miklu borgar við Rín. Hersveitir bandamanna hafa
unnið talsvert á fyrir austan Aachen í dag. Þrátt fyrir
rigningarveður, hafa bardagar verið afar harðir.
Ilörðustu bardagar í dag hafa verið við WeisWeiler fyrir
austan Eschweiler, en sá bær er nú í höndum bandamanna.
Það voru bandaríkjamenn, sem sóttu frani á þessum slóðum.
Þjóðverjar telfdu fram öllu sem þeir áttu til í þessum bar-
dögum. Jafnvel herforingjaráðsmeðlimir voru sendir fram í
fremstu víglínu.
Fyrir utan Escheweiler (sjá kort) hafa bandamann
í dag náð á sitt vald bæjunum Duwiss, Lohn, Alden-
hoven og Gereonsweiler fyrir suð-austan Jiillich.
harðorð í garð
þjóðverja
STOKKHÓLMI í gærkveldi:
Mikil gremja ríkir um gjor-
valla Svíþjóð út af framferði
Þjóðverja í Norður-Noregi. Um
250.000 manns eru í hættu
vegna fyrirskipana Þjóðverja
um, að fólkið flytji frá heimil-
um sínum til þess að Þjóðverj-
af geti framfylgt stefnu sinni
að „svíðá jörðina“, eða gjöreyða
öllu á undanhaldinu. Konur og
gamalmenni, sem rekin eru út á
á gaddinn, deyja umvörpum úr
hungri, kulda eða þreytu'.
Öll Stokkhólmsblöðin rita um
þetta mál í dag og fordæma
hina mannúðarlausu framkomu
Þjóðverja. Blöð annarsstaðar í
Svíþjóð taka í sama streng.
Skerast Svíar í leikinn?
Tvö frjálslynd blöð í Stokk-
hólmi, Dagens Nyheder og
Morgontidningen spyrja hvort
ekki væri rjett af Svíum að
skerast í leikinn og hjálpa hin-
um nauðstöddu Norðmönnum
með því að senda vopnað lið
til Norður Noregs til að ná
flóttafólkinu til Svíþjóðar.
i Sænsku blöðin eru afar harð
orð í garð Þjóðverja, og segja
súm þeirra að Svíar geti als
í ekki horft aðgerðarlausir á að-
fefð þeirra í N.-Noregi.
Stungið er ennfremur upp á
því í saénskum blöðum, að Sví
ar sendi skip til Norður-Noregs
til að sækja flóttafólkið.
Fyrirspurnir í þinginu.
•Tveir þingmenn Ríkisdags-
ing gerðu um það fyrirspurnir
í dag til sænsku stjórnarinnar,
hvað hún hygðist að gera til að
hjálpa hinu nauðstadda norska
fólki i Norður-Noregi..
* Fjölda fundir.
Fjölda fundir hafa verið
haldnir í Svíþjóð í dag til að
mótmæla framferði Þjóðverja í
Norður-Nöfegi og til að ræða
um, hvað Svíar gætu gert til
að- hjálpa.
Sænski rithöfundurinn Fred-
rik Ström talaði á einum þess-
ara funda í dag og krafðist hann
þess, að Svíar gerðu alt, sem í
þeirra valdi stæði til að hjálpa
Norðmönnum, hvað svo sem
það kynni að kosta.
stöðum“.
„Með þessari nýju sókn“,
símar. Weber, „eru orustur
komnar á það stig, að banda-
menn fara að tefla fram
ógrynni liðs og hergagna. Að-
alátökin færast aftur á víg-
stöðvar annars breska hersins.
Við verðum að reikna með því,
að þelta sje upphafið að alls-
hei’jarsókn bandamanna, sem
lengi hefir verið búist við, og
sem hefir þann tilgang að ná
úr höndum Þjóðverja hinu
mikla iðnaðarsvæði Þjóðverja
í Ruhr hjeraði og við Rín“.
Damand fær stöðu.
London: Þýska frjettastofan
segir, að Himler hafi skipað
Darnand, sem áður var fyrir
stormsveitum Vichymanna, til
þess að vera pólitískan fulltrúa
við frönsku S.S.-herdeildina,
Roosevelt hvelur
til aukinnar
framleiðslu
Washington í gærkveldi:
ROOSEVELT forseti sagði á
blaðamannafundi í gærkveldi,
að skortur á skotfærum væri
farinn að kosta aukið manntjón
á vígstöðvunum. Skoraði hann
á menn að leggja hart að sjer
við framleiðsluna, einkum á
nauðsynjum slikum sem skip-
um og skotfærum, en af þessu
hefðu bandamenn enn ekki
nóg. Sagði forsetinn að ei'fið-
leikar hefðu aukist við það, að
fólk væri farið að yfirgefa iðn-
aðinn í þeirri trú, að ekki væri
eins nauðsynlegt og áður að
framleiða af krafti. — Reuter.
Sókn Rússa í
Ungverjalandi
London i gærkveldi:
Sókn Rússa.liefir verið hæg
í Ungverjalandi síðustu dag-
ana, en nokkuð hafa hersveit-
ir Rússa þó unnið á við landa
mæri Tjekkoslóvakíu og Ung-
verjalauds. Við Budapest virð
ist vera hlje á bárdögum.
Herstjórnartilkynning Rússa
í kvöld er stutt og getur ekki
um naf ná neinum stað er
tekinn hafi verið.
Á eyjunni ösel, sem er við
Riga flóa, segja Þjóðverjar
hardaga harða. Þjóðverjar
segja, að herskip þeirra hafi
.1 jett undir með hersveítum
síhum, sem verjist gegn ofur-
efli liðs á ösel, með skothríð
á stöðvar Rússa. Rússar segj-
ast hinsvegar hafa sökt rnörg-
úm þýskum skiþum á þessum’
slóðum. — Reuter.
1,5 km. framsókn
á Ítalíu
RÓM í gær: Litlar breyt-
ingar hafa orðið á Ítalíuvíg-
stöðvunum undanfarna daga.
Ilersveitir Breta og Pólverja
hafa sótt fram- í dag um
kílómetra. Vei’jast Þjóðverjar
af miklu harðfengi á Italíu-
vígstöðvunum og hafa auk
þess falið kynstrin öll af
sprengjum í jörðu.
Bandamenn nálgast nú borg
ina Faenza. Þar hafa Þjóð-
verjar búið um sig í 1400 ára
gamallri kirkju. eiixnri elstu
kirkju í Italíu og virðast ætla
að verjast þar þar til yfir
lýkur þótt það kosti eyðilegg-
ingu þessarar merkilegu
kirkju.
Sigur Frakka
FRANSKI hei-iun á Belfort-
svæðinu og í suður Vogesa-
fjöllum hefir unnið algjörann
sigur á Þjóðverjum. 19. her
Þjóðverja, eða það, sem eftir
er af honurn, er umkringdur
og vix-ðist ekki eiga neinnar
undankomu auðið. Talið er
líklegt, að Þjóðverjar reyni
að hörfa austur yfir Rín, en
allar brýr á fljótinu á þessu
svæði eru fallnar. Þjóðverjar
hafa orðið fyrir miklu lier-
gagTiatjóni á þessum vígstöðv
um og manntjón þeirra er
,mikið.
| Frakkar sækja til
Strassbourg
Frönsku hersveitimar sækja
nú fram í áttina til Strasbourg
I Belfox-t er enn barist, en
fi-anski fáninn blaktir nú á
Ljónsminnisnierkinu í Belfort.
Frakkar komu Þjóðvei-jum aðí
óvörurn í Miilhaus og tóku
þar um 1000 fanga. Gestapo
menn, sem voru að reyna að
koma undan skjölum sínum í
herforingjabíl voru teknir
höndum og fjellu skjölin öll
í hendur Frökkum.
Á Metzsvæðinu
Það var fyrst klukkan 3 í
dag, sem opinberlega var til-
kynt, að Meiz hefði fallið. Þai*
í borg voru margir fangai*
tekixir, þar á meðal herfor-
ingi sá, sem stjómaði vöm
borgarinnar. Ilann var særð-
ui* og lá í sjúkrahúsi er h.ann
var handtekinn.
3. ameríski lxerinn sækxr nú.
fi'am til Saai'brúcken.
Bretar reisa penicillirú
verksmiðju.
London: Byrjað er nú að
grafa gmnninn að verksmiðju
byggingu mikilli nærri Liver-
pool. Þar á að framleiða hið
nýja lyf, Penicillin.
i