Morgunblaðið - 05.12.1944, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 5. des. 1944

Key liershöSðingi
É iörum ni fskiii
Horegssöfnunin
sendir meðaialýsi
o| faiagjafir
Hirmaður hans verður Duncan hers-
hofðmgi
WILLIAM S. KEY, sem verið hefir yfirhershöfðingi hjer á
landi s. 1. 18 mánuði, hefir fengið nýtt starf, sem ekki er að
svo stöddu látið uppi hvað er, og ér hershöfðinginn á förum af
Lantdinu.
Key hershöfðingi átti tal við blaðamenn i gærdag í aðal-
stöðvum sínum. Hefir hershöfðinginn að jafnaði hafl hina bestu
sanmvinnu við blaðamenn og látið þá fylgjast með málum, eflir
hví sem hægt hefir verið af hernaðarástæðum.
Eftirmaður Key’s verður
Earíy E. W. Duncan hershöfð-
ingi, sem verið hefir hjer yfir-
maður ameríska flugliðsins síð
an I júnímánuði s. 1.
Síðasta embættisverk
hershöfðingjans.
■Key hershöfðingi skýrði
tdaðaraönnum irá því, að síð-
asf.a embættisverk sitt hjer á
lándi hafi verið að samþykkja
soi- til íslendinga á ýmsum
þéini fækjum og mannvirkjum,
sem herinn þarf *ekki á að
halfl j. Munu þar með vera
farartæki margskon^r. Margt
af því, sem herinn selur til
ísiendinga, verður þó ekki falt
fyrr en ófriðnum er lokið.
Þakkar ísiendingum
samvinnuna-
Hershöfðinginn rómaði nljög
saravinnu þá, sem hann kvaðst
trrff.i átt að mæta hjer á landi,
i frá stjórnarvöldunum,
(btaðafóönnunum og yfirleitt öll
Urn, sem herinn hefir átt sam
an við að saelda. Kvaðst Key
að hann hefði haft tæki-
fiftfi til að kveðja alla sína
tmnr.ingja persónulega, en þess
tíéfði ekki verið köstur, vegna
|>c. hve burtför hans bar brátt
að. En hann bað blöðin að skila
kveðju sinni lil allra með þakk
Ia»ti fyrir margar ánægjulegar
i shmdir hjer á landi.
Virtur og vinsæll
foringi.
William S. Key hershöfðingi
heftr aflað sjer mikilla vin-
sælda þann tíma, sem hann
hefir dvalið hjer á landi. Hann
hrafít þótt .samvinnuþýður mað
ur og vijnsamlegur í garð Is-
lendinga og greitt götu margra,
sern til hans hafa leitað með
vandamál sín í sambandi við
dvöl seluliðsins hjer.
'A.f hermönnum sínum er
h;*nn virtur og vinsæll mjög
seu: foringi.
Ætlar að ' koma sjer
upp íslensku herbergi
’Key hershöfðing^ hefir áður
sagt þeim, er þetta ritar, að
hfirm hafi i hyggju að koma
sjer upp íslensku herbergi á
heimili sínu í Oklahoma. End-
urtók hann þetta við blaða-
rrionniua í gær. Sagðist hann
hafa aflað sjer ýmsra minja-
gnpa frá íslandi til að hafa
í herbergi þessu og kvaðst hers
höfðinginn vonast til að eiga
eííu: að sjá íslenska gesti á
heimiLi sínu. Sjálfur Ijet hann
þ;í ósk í ljós, að sjer ætti eftir
ai'i juðnast að koma hingað til
lánds'sem ferðamaður að styrj-
aldarlokum. þ,jet liershofðing-
Key hershöfðingi
inn í Ijós mikla aðdáun á ís-
landi og íslendingum, menn-
ingu okkar og sögu.
Nýi hershöfðinginn.
Eftirmaður Key’s hershöfð-
ingja hjer á landi, Eearly E. W.
Duncan, hefir verið í Bandá-
ríkjahernum í 28 ár. Hann er
flugmaður og hefir tekið þátt í
mörgum leiðangrum, bæði með.
flota og landhér. Hann var í
Englandi skömmu áður en hann
var sendur hingað til lands og
fylgdist þá með innrásarundir-
búningnum. Hann tók hjer við
af Tourtellot flugliðshershöfð-
ingja er hjer var. Fyrir skömmu
var Duncan hershöfðingi í mán
aðarheimsókn í Frakklandi og
kom þá m. a. til Parísar, Liege
og Aachen í Þýskalandi.
Frakkland
Pramh. af 1. síðu.
það lið Þjóðverja, sem enn er
á ströndinni, verður því starf,
sem Frakkar sjálfii’ verða að
annast. Fregnir hafa hermt, að
svæði þau, sem Þjóðverjarnir
eru á, sjeu mjög vel víggirt, og
hafi þeir nægar birgðir. Þeir
halda uppi samgöngum við
Þýskaland bæði á sjó og í lofti,
og oft lenda margar flugvjelar
að næturlagi, hlaðnar jafnvel
iitlúm skriðdrekum og fallbyss
um. Þýsk skip eru slöðugt á
ferli með ströndum fram, vernd
uð af kafbátum, sem hafa bæki
stöð í La Pallice.
Andstæðingar Þjóðverja
þarna eru sveitir franskra
skæruliða, heldur ljelega vopn-
aðar, svo þær geta lítið gert,
annað en haldið Þjóðverjunuln
innan víggirðinga sinna'. Oft
gera Þjóðverjar útrásir, og
sækja langt inn í land“. —
(Skástrikaða svæðið á kortinu
er á valdi Þjóðverja).
Frá Noregssöfrruninni hefir
blaðinu borist eftirfarandi:
í BYRJUN þessa mánaðar
setti Noregssöfnunarnefndin
hjer sig, fyrir milligöngu
Rauða Kross Islands, í sam-
band við norska Rauða Kross-
inn í London. Var honum skýrt
frá árangri Noregssöfnunarinn
ar hjer og beðinn að athuga
möguleika á að ráðslafa fjenu
til hjálparslarfsemi strax er
fært þætli, í sambandi við
Norrænafjelagið í Noregi.
í brjefi er Rauða Kross’i ís-
lands hefir borist frá norska
Rauða Krossiniftn í London, seg
ir meðal annars:
„Fyrir hönd fjelags vors vilj
um vjer lála þess getið, að vjer
erum hrærðir yfir hinni miklu
gjöf, sem hefir verið safnað af
yður, í sambandi við Norræna-
fjelagið. Oss væri kært, ef þjer
vilduð tjá gefendunum þakk-
læti vort. Einnig viljum vjer
geta þess, að vjer teljum oss
heiður af því irausti, er þjer
sýnið oss, er þjer biðjið oss að
taka þátt í úlhlutuninni á þess-
ari stóru gjöf”.
Eins og áður hefir verið iil-
kynt hefur Noregssöfnunar-
nefndin hjer fest kaup á 100
lonnum af bestu legund með-
alalýsis. I skeyti sem barst frá
norska Rauða Krossinum í Lon
don fyrir fám dögum, er þakk-
að fyrir þessa ráðstöfun, og
tekið fram að hann muni gera
ráðstafanir til þess að flytja
lýsið til Noregs slrax og tæki-
færi gefst. — Jafnframl er í
skeyti þessu bent á, að mikil
þörf sje fyrir allskonar fatn-
aði.
Noregssöfnunarnefndin vill
því vekja athygli almennings á
því, að undanfarha daga hefir
nefndin látið flokka og pakka
þann fatnað, er borist hefir lil
þessa. Fatnaðurinn mun senni-
lega veröa sendur með sömu
ferð og lýsið og er því, ef til
vill, síðustu forvöð fyrir þá, er
ætla að gefa fatnað, að senda
hann til Noregssöfnunarinnar.
Skulu þeir, sem það gera,
snúa sjer til Harald Faaberg,
Hafnarstræti 5.
Þar sem Norski Rauði Kross-
inn hefur ennfremur tjáð oss,
að áður en langt um líður þurfi
hann á miklu fje að halda til
kaupa á lyfjum, sjúkragögnum
og falnaði, hefur Noregssöfn-
unarnefndin ákveðið að fá yfir
fært nú þegar £ 10.000 — líu
þúsund sterlings pund — til ráð
stöfunar í þessu skyni. Eftir-
stöðvunum verður ráðslafað í
samráði við framangreinda að-
ilja, eflir því sem þörf krefur.
★
Noregssöfnunarnefndin leyfir
sjer hjer með að færa öllum
þeim, sem gefið hafa peninga
og fatnað, og sem á einhvern
hátl hafa stuðlað að söfnuninni,
sínar innilegustu þakkir. ,
Reykjavík, 29. nóv. 1944.
Guðlaugur Rósinkranz.
Harald Faaberg.
Sigurður Sigurðsson.
BEST AÐ AUGLtSA 1
MORGUIfBLAÐÍNU.
1. des. á bafirðl
Frá frjettaritara vorum.
ísafirði 3. des.
K I RK.iri >Y(í(! INGANEFNI)-
].\ hjer efndi til fullveldis-
fagnaðar í gærkvöldi. — Yar
þar marg't til skemtunar, söng
kvartett karia. ræða flutt. þá
fór frani fánahylling, tvísöng-
ur Jóhanna Johnsen og frk.
(iiiðrún Tóniasdóttir og sjón-
leíknr. — Að lokum var dans
stiginn. — Skemtun þessi var
mjiig fjölsótt.
Íþrói!asvæ6ið
í Leupdaieum
GERÐAR hafa verið tillögur
um hvar koma ætti fyrir
íþróllavöllum o. fl. á hinu fyr-
irhugaða íþróllasvæði í Lauga-
dalnum. En ekki þykii’ full-
reynl enn, að haganlegust lausn
sje ófundin á þeim málum.
Bæði er það, að landiS er víð-
ast hvar með talsverðum halla.
Og þar sem.dregur nálægt lægð
inni, þar má búast við að mýra
jarðvegur sje allþykkur og
þurfi því mikla og vandaða
framræslu, til þess að landið
verði nægilega þurt, til leik-
valla og þessháttar. Má búast
við að það laki nokkur ár að
fá landið fullþurt, frá því fram
ræsla er gerð, og þangað til
vellir á slíku landi verði til-
búnir lil nolkunar.
íþróttamenn hafa mikinn
hug á að fá þarna útisundlaug
sem fyrst. Akvað bæjarráð á
síðasta fundi sínum að láta
gera uppdrælli að því mann-
virki og verður lauginni valinn
staður sem fyrst-
En vegna annríkis í skrifstof
um bæjarins í sumar hafa verk
fræðingar bæjarins ekki haft
tíma til þess að ljúka rannsókn
óg mælingum á svæðinu, sem
þurfa til þess að staðsetja þar
ýms fyrirhuguð mannvii'ki.
Verður þetta gert í vetur.
Garðyrkjuráðunautur bæjar-
ins, Sigurður Sveirisson, hefir
lagt fyrir bæjarráð ítarlega
greinargerð fyrir þeitri tillögu
sinni, að bærinn komi upp garð
yrkjustöð í Laugadalnum. Yrði
á þeim slað framkvæmdar ýms
ar tilraunir, sem að gagni
mættu koma. Og eins yrði þar
væntanlega alinn upp sá gróð-
ur, blóm og trje. sem/bærinn
þarf í skrautgarða sína. Er þess
vænst, að byrjað verði.á vori
komanda, að koma þessari stöð
á fót. t Hefir komið til orða að
hafa hana í útjaðri íþróttasvæð
isins að norðanverðu, ellegar
niðri í dalnum nálægt Þvotta-
laugunum.
Skátafjelögin hafa sólt um
að fá landsvæði þarna inn frá,
til þess að g’eta haft þar æfing-
ar sínar. Ætla þeir að vinna þar
að trjárækl.
Indverskir vísinda-
menn boðnir til Banda-
ríkjanna.
Washington: — Bráðlega
koma hingað til Bandaríkj-
anna í boði stjórnarinnar, sjö
af frícgustu vísindarnönnum
indverskra og amerískra, og
munu þeir búa í Blair-house,
eins og aðrir gestir Bandaríkja
stjórnar. Alls dvelja þeir vestra
í sex vikur. — Reuter.
Tjamarfaíó;
„Það gerðisi á
morgun"
TJARNARBÍÓ sýnir þessa
dagana mynd með þessu ein-
kennilega og öfugmælakenda
nafni, „Það gerist á morgun“.
Þó er það svo í myndinni, að
aðalpersónan fær vitneskju um
það, sem skeður daginn eftir og
efni myncfarinnar snýst einmitt
um þetta. Maðurinn, sem fær
þessa vitneskju er blaðamaður
og myndin gerist um síðustu
aldamót. Myndin er í senn gam
anmynd og alvöru. Kenning
hennar er, að það sje ekki gott
fyrir mennina að vita hvað skeð
ur næsta dag. H-vernig það fer
verða menn að sjá, ef þeir kæra
sig um að fá úr því leyst.
En það skal aðeins sagt hjer,
að myndin er skemtileg.
Síórárásir á sam-
göngumiðstöðvar
London í gærkveldi:
Flugvjelar Breta og Banda-
ríkjamanna hafa haldið allhörð
um árásum uppi í dag, á sam-
göngumiðstöðvar og olíustöðv-
ar víðsvegar um Vestur-Þýska-
land. Hörðustu árásirnar voru
gerðar á Cassel og Oberhausen.
Als munu um 3000 flugvjelar
;hafa tekið þátt í árásunum. Enn
er ekki vitað um flugvjelatjón.
— Spitfireflugvjelar rjeðust að
rakettuskotstöðvum Þjóðverja
í Hollandi, árásarskilyrði voru
yfirleitt slæm. — Reuter.
Hailgrímsljóð
BÓKAÚTGÁFAN Leiftur,
séndi í haust frá sjer nýja út-
gáfu af ljóðum Hallgríms Pjet-
urssonar, sálmum og veraldleg
um Ijóðum. Þetta er ekki heild
arútgáfa á ljóðum síra Hall-
gríms, sem allir passíusálmarn
ir eru þarna prentaðir. — Frey
steinn Gunnarsson skólastjóri,
sem ritar formála fyrir bókinni
ségir þar m. a.:
„Hlutverk þessarar útgáfu er
hin sáma og Hallgrímskver-
anna hjer áður, sem út komu í
mörgum útgáfu, Það er að al-
menningur eigi greiðan aðgang
að skáldskap Hallgríms Pjeturs
I sonar, því besta sem til er eftir
(hann af andlegum ljóðum og
veraldlegum“.
Þetta er smekkleg útgáfa,
prentuð hjá Oddi Björnssyni á
Akureyri.
Opun ifnaðarins
FRUMVARP Jóhanns Þ,
Jóseíssonar,. Sigurðar Þórðar-
sonar og Sigurðar E. Hlíðar
um opnun iðngreinanna var til
2. umræðu í Nd. í gær. Lauk
umræðunni með því, að sam-
komulag var um það milli
flutningsmanna og ráðherra
þess, er fer með iðnaðarmál
(Emils Jónssonar), að frum-
varpinu yrði vísað til stjórn-
arinnar gegn því, að ríkisstjórn
in ljeti endurskoða iðnlöggjöf-
(ina í heild og teggja frumvarp
um það efni fyrir næsta þing.