Morgunblaðið - 05.12.1944, Blaðsíða 6
6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 5. des. 1044.
ttgitttMtöife
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
H Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: Ivar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Óla.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. —Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlands,
kr. 10.00 utanlands.
í lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lesbók.
Til fyrirmyndar
NÝKOMIN Akureyrarblöð skýra frá því, að Mjólkur-
samlag K. E. A. á Akureyri hafi tekið upp skömtun á
smjöri frá 1. þ. m. Samkvæmt frásögn forstjóra sam-
lagsins, Jónasar Kristjánssonar, verður hverjum íbúa
Akureyrarkaupstaðar ætlaður 250 gramma skamtur
smjörs á mánuði, til að byrja með.
Fyrirkomulag skömtunar er þannig, að skömtunar-
skrifstofa Akureyrar annast úthlutun skömtunarseðla,
sem gilda fyrir nokkra mánuði. Til þess að fá úthlutaða
smjörseðla, þarf að framvísa stofnmiðum matvælaskömt
unarinnar, því aðrir koma ekki til greina. Fá Akureyr-
arbúar svo keypt smjör í útsölum Mjólkursamlagsins,
gegn framvísun smjörseðla.
Þetta fyrirkomulag, sem Mjólkursamlag K. E. A. hefir
tekið upp, er vissulega til fyrirmyndar og forstjóranum
til sóma.
Mjólkursamlag K. E. A. hefir að undanförnu reynt
að veita Akureyrarbúum nokkra smjör-úrlausn. Var
smjörið haft á boðstólum einn eða tvo daga í viku, en
ekki mátti selja hverjum kaupanda meir en (4 kg. í einu,
svo að sem flestir gætu fengið úrlausn. En það kom
brátt í ljós, að múgur og margmenni safnaðist við búð-
irnar þessa smjörsöludaga, „og var troðningur þar orð-
inn svo mikill, að við slysum hefir legíð“, s'egir forstjóri
samlagsins.
Forstjóri Mjólkursamlags K. E. A. bendir og rjettilega
á, að með þessari tilhögun hafi ekki verið unt að koma
á rjettlátri úthlutun smjörs. Sumar fjölskyldur hafi gert
út fjölment lið í „smjörslaginn“ og fengið á þann hátt
meira en þeim bar. Svo hafi aðrar orðið útundan og
ekkert fengið. Þess vegna kvaðst forstjórinn hafa ákveð-
ið, að taka upp skömtun á smjöri, svo að allir fengju úr-
lausn.
★
Hvenær skyldu Reykvíkingar fá þann menningarbrag
á þessi mál hjá sjer, sem Akureyrarbúar hafa ftú fengið,
fyrir ötluna forstöðu og skilning þess ágæta manns, sem
veitir Mjólkurbúi K. E. A. forstöðu?
Myndu rúsmæður í Reykjavík ekki þakka fyrir, ef
þær ættu trygt að fá 250 gr. af smjöri á mánuði fyrir
hvern heimilismann? Jú, vissulega.
Skipulag smjörsölunnar hjer í Reykjavík verður að
gerbreytast. Alt það smjör, sem á markaðinn kemur, á
að vera á einni hendi og svo á að skipuleggja almenna
skömtun á þessari vöru.
Eðlilegast er, að Mjólkursamsalan annist alla smjör-
sölu. Hún hefir mjólkurbúðirnar og þar á smjörið að
vera á boðstólum og afhendast aðeins gegn skömtunar-
seðlum.
Nú er ástandið hinsvegar þannig, að varla kemur fyrir
að Mjólkursamsalan fái smjör frá mjólkurbúum sínum.
Þaðan kemur eingöngu mjólk og einstöku sinnum rjómi,
sem þó er mjög af skornum skamti, sem kunnugt er.
Vitað er, að nokkur smjörsamlög eru starfandi úti um
land og mun S. I. S. annast sölu á smjöri frá þeim. Hins
vegar sjest þetta smjör aldrei í búðum hjer, hvað sem
því veldur. Er skýringin ' sú, að smjörsamlögin sjeu
hætt að starfa? — Einnig mun vera talsverð
brögð að því, að heimili hjer í bænum standi í beinu
sambandi við sveitaheimili og tryggi sjer smjör á þann
hátt. En alt verður þetta til þess, að allur almenningur
á þess engan kost að fá þessa nauðsynjavöru.
★
Morgunblaðið vill mjög eindregið skora á núverandi
ríkisstjórn, að lagfæra þetta ófremdarástand og fyrir-
skipa skömtun á öllu því smjöri, sem inn er flutt. Einnig
áð finna ráð sem tryggir það að srnjörið sem framleitt
er í landinu til sölu, komi á markaðinn, svo að hægt verði
að skamta það rjettlátlega.
25 ára starfsafmæli.
Sigurður Guðmunds-
son, klæðskeri og
danskennari
o
SIGURÐUR GUÐMUNDS-
SON dömuklæðskeri og dans-
kgnnari átti 25 ára starfsafmæli
hjer í bænum 2. þ.m. Fyrir 25
árum kom 'hann að loknu námi
í Kaupmannahöfn og setti hjer
á stofn dömuklæðskeraverk-
stæði og dansskóla. Hefir Sig-
urði þótt fara hvorttveggja vel
úr hendi, enda smekkmaður og
listrænn.
Sigurður nam klæðskeraiðn
hjá Guðmundi Bjarnasyni og
Jóni Fjeldsted. 1915 fór Sig-
urður til Kaupmannahafnar til
frámhaldsnáms. Vann fyrst að
klæðskeraiðn hjá danskri stofn
un, en setti síðar á stofn eigin
saumastofu í Kaupmannahöfn
og rak hana þar til hann flutt-
ist heim, 1919.
Ungur fjekk Sigurður áhuga
fyrir danslist og lærði fyrst
dans hjá frú Stefaníu Guð-
mundsdóttur leikkonu og frú
Guðrúnu Indriðadóttur. Er Sig-
urður kom heim frá Danmörku
stofnsetti hann dansskóla og
rak hann ýmist einn eða í sam-
vinnu við aðra. Mun Sigurður
hafa kent fleiri mönnum dans,
en nokkur annar danskennari
hjer á landi.
Sigurður Guðmundsson hefir'
verið víðförull mjög, m. a.
gengið á fund páfa, því Sigurð
ur játar kaþólska trú. Á ferð-
um sínum erlendis kom Sigurð
ur m. a. til Oberammergau til
að horfa á píslarleikina frægu.
Sigurður Guðmundsson er
maður vinmargur og nýtur
traust allra þeirra er við hann
eiga viðskipti.
Flugvopn gegn S-
Englandi
London í gærkveldi: Þjóð-
verjar hafa skotið hinum nýju
flugvopnum sínum á Suður-
England í nótt sem leið, og ollu
þau manntjóni og eigna. — Þá
kveðast Þjóðverjar skjóta á
Liege og Antwerpen. — Reuter.
\Jiiverji ólripar:
i lr clcuj íecjci iíji
Á Akureyri er
smjörskömtun.
AKUREYRARBLAÐIÐ „Dag-
ur“, skýrir frá þv, hvernig Akur
eyringar ætla að tryggja, að allir
bæjarbúar fái einhverja úrlausn
með smjör. Er það nokkuð fróð-
legt fyrir okkur Reykvíkinga,
sem aldrei sjáum smjörklípu, að
sjá, hvernig Akureyringar fara
að og skal því ,,Degi“ gefið
orðið:
•
Smjörskömtunin.
Eins og flestir Akureyringar
hafa orðið varir við að undan-
förnu, hefir -eftirspurn eftir
smjöri verið mjög mikil, og
miklu meiri en hægt hefir verið
að fullnægja. Þó hefir Mjólkur-
samlagið selt meira smjör hjer í
bæinn að undanförnu en nokk-
urntíma áður, auk þess sem nokk
uð af heimagerðu smjöri hefir
komið í verslanir eða verið selt
af einstaklingum. — Smjörinu
hefir verið dreift í 4—5 útsölu-
staði í bænum og það selt einu
sinni eða tvisvar í viku og aðeins
Vzkg. á mann í einu, í þeim til-
gangi, að láta sem flesta fá ein-
hverja úrlausn. Þrátt fyrir þetta
hefir safnast sívaxandi mann-
fjöldi að smjörútsölunum og
troðningur þar orðið svo mikill,
að við slysum he'fir legið.
•
„Smjörslagur".
MENN hafa veitt því athygli,
að sumar fjölskyldur hafa teflt
fram allmiklu liði í hverjum
„smjörslag“ og hjá þeim hefir
fengurinn orðið að sama skapi
stór sem fleiri fóru. Önnur heim
ili í bænum hafa aftur á móti
ekki haft mannafla eða aðrar á-
stæður til þess að geta gengið
hart fram á þessum stöðum og
hafa þá orðið frá að hverfa án
þess að fá nokkurn smjörbita. —
Dreifing smjörsins á þennan hátt
hefir því ekki gengið jafnt yfir,
svo sem ætlast var til, og það er
því miður ekki útlit fyrir að
þetta ástand breytist neitt til
batnaðar í nánustu framtíð, ef
ekki er tekin upp ný aðferð við
úthlutun smjörsins, einkum þar
sem framleiðsla þess er mjög
minkandi á þessum tíma árs.
•
Almenn skömtun.
AF FRAMANGREINDUM á-
stæðum hefir nú verið ákveðið,
að hefja almenna smjörskömtun
til neytenda á Akureyri frá 1.
des. næstk. Ætlast er til að hver
maður í bænum geti fengið 250
gr. af smjöri á mánuði fyrst um
sinn, hvort sá skamtur hækkar
eða lækkar þegar fram í sækir,
verður tíminn að leiða í ljós.
Fyrirkomulag skömtunar þess-
arar verður með mjög svipuðum
hætti og verið hefir með hinar
almennu skömtunarvörur. Gefn-
ir verða út smjörskömtunarseðl-
ar, sem eiga að gilda fyrir 6—7
mánaða tímabil. Skömtunarskrif-
stofa Akureyrarkaupstaðar ann-
ast úthlutun skömtunarseðlanna
gegn því að sýndir sjeu itofnmið-
ar matvælaskömtunarinnar. Eft-
ir þessum smjörmiðum verður
svo smjörið afhent alla daga á
hinum venjulegu útsölustöðum.
Með þessu fyrirkomulagi mun
smjörið dreifast jafnara en áður
og allur troðningur við smjörút-
sölurnar hverfa úr sögunni.
Gert er ráð fyrir að fólk vitji
smjörskamtar síns á tímabilinu
frá 1. til 20. hvers mánaðar.
•
Ætti að fara eins að
hjer.
ÞAÐ veitti sannarlega ekki af,
tnu
að eins yrði farið hjer að hvað
smjörsöluna snertir. Nú mun vera
von á amerísku smjöri til Reykja
víkur. Það verður að sjá til, að
það verði skamtað til þess, að all
ir geti fengið eitthvað. Vilji
mjólkursamsalan ekki taka þá
skömtun að sjer, eða standa fyr-
ir henni, verður ríkisstjórnin að
j skerast í leikinn og fyrirskipa
smj örskömtun.
Enn um rjómann.
Hr. Víkverji.
Út af brjefi frá „Húsmóður",
til Víkverja 30. nóv. s. 1., vil jeg
biðja fyrir eftirfarandi leiðrjett-
ingu:
| Það er með öllu rangt — því
miður — að allar brauðsölubúðir
sjeu fullar af rjómakökum og
engin vandræði á að fá rjómatert
ur. Aðeins þau bakarí, sem hafa
mjólkursöluleyfi, munu hafa gert
það fyrir viðskiptavini sína að út
búa rjómakökur eða tertur, hafi
þesí verið óskað sjerstaklega.
Onnur bakarí hafa ekki fengið
rjóma til að selja á kökur í rúml.
I 2 mán. Eru fjölmargar húsmæð-
ur mjög óánægðar yfir því að
; geta ekki fengið rjómakökur og
i tertur, hvað, sem á liggur, og
skilja ekki hversvegna bakarar
skuli ekki fá rjóma, þegar hann
fæst í öllum mjólkurbúðum, og
kenna þá pft um slóðaskap bak-
aranna, því að enginn trúir, að
við fáum ekki rjóma keyptan.
Jeg vil nota tækifærið og biðja
yður að koma þeirri áskorun til
forráðamanna mjólkursamsölunn
ar, að þeir .geri sitt ýtrasta til
þess, að öll brauðgerðarhús fái
rjóma sem allra fyrst til þæginda
fyrir alla neytendur.
Virðingarfyllst.
Gísli Ólafsson, Bergst.str. 48.
1. flokks
UNDANFARNAR vikur hef-
jir staðið yfir keppni í 1. flokki
Bridgefjelagi Reykjavíkur og
verður síðasta umferð kepninn
ar spiluð í kvöld kl. 8 í Lista-
mannaskálanum. — Þessar
sveitir taka þátt í henni: Sveit
Eggerts Benónyssonar, sem hef
ir 4% vinning, Sveit Jóns Guð-
mundssonar, sem hefir 4 vinn-
inga,- sveit Gunngeii'S’Tjeturs-
sonar, með 4 vinninga, sveit
Halldórs Dungal, með 3 vinn-
inga, sveit Gunnars Möllers,
með 2% vinning, sveit Jens
Pálssonar, með IVi vinning,
sveit Guðmundar Ó. Guðmunds
sonar, með 2 vinninga og sveit
Ragnars Jóhannssonar með 1%
vinning.
Þrjár efstu sveitirnar, úr þess
ari kepni, flytjast upp í meist-
araflokk, en í honum eru fyrir
fimm sveitir. Sveitir Lárus-
ar Fjeldsted, Lárusar Karlsson-
ar, Harðar Þórðarsonar, Axels
Böðvarssonar og Ingólfs Guð-
n?undssonar. — Seinna í vetur
verður svo haldin, eins og vant
er kepni í meistaraflokki, en
ekki er fullráðið hvar eða hve-
nær það verður.
Öllum er heimill aðgangur að
kepninni í kvöld, en fjelags-
menn hafa ókeypis aðgang,
enda sýni þeir skírteini sitt við
innganginn, en þar verða að-
göngumiðar seldir.