Morgunblaðið - 21.12.1944, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 21. des. 1944.
nnmMiittMU
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
X Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni óla.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlands,
kr. 10.00 utanlands.
í lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lesbók.
Skríls - blaðamenska
NÝLEGA birtist í Tímanum forystugrein með yfir-
skriftinni: Nýtt strandferðaskip. Tilefnið var, að við aðra
umræðu fjárlaganna höfðu nokkrir þingmenn úr Fram-
sóknarflokknum flutt breytingartillögu við 22. gr., um
heimild handa ríkisstjórninni „að kaupa nýtt strandferða-
skip af líkri stærð og Esju”.
Þegar Tíminn er búinn að útmála með-sterkum orðum
þá brýnu nauðsyn sem á því er, að þjóðin eignist annað
strandferðaskip, svipað Esju — og gleymir að sjálfsögðu
ekki að geta þess, að Framsóknarmennirnir hafi komið
auga á þörfina, eins og framangreind tillaga sýni — þá
kemur rúsínan í endanum. Hún er svona: Stjórnarliðið
á Alþingi feldi þessa umbótatillögu Framsóknarmanna!
Því næst segir Tíminn: „Það þykir rjett að birta hjer
nöfn.þeirra þingmanna, sem ekki vilja að ríkið eignist
nýtt strandferðaskip”(!) og svo koma öll nöfnin. Að lok-
um klykkir blaðið út með þessum orðum: „Fyrir þá mörgu
landsmenn, sem þurfa að búa við hinar stopulu, erfiðu og
oft hættulegu strandferðir, er vert að festa sjer í minni
nöfn þeirra þingmanna, sem 'notuðu umboð sitt til að
hindra kaup á nýju, fullkomnu strandferðaskipi og vilja
því halda við hinu ríkjandi ófremdarástandi og hinum
mikla reksturshalla ríkisins á strandferðunum”.
Þannig leit hún út fræðslan í þessu stórmáli, sem stjórn-
arandstaðan veitti þjóðinni.
★
En Tímamenn ljetu ekki hjer við sitja. Við 3. umr.
fjárlaganna fluttu þeir á ný tillöguna um kaup á strand-
ferðaskipi, með lítilli orðabreytingu.
Fjármálaráðherrann mintist lítillega á þessa tillögu
undir umræðunum. Hann benti á, að ekki væru minstu
líkur fyrir því, að ríkisstjórninni gæfist á næsta ári
tækifæri til að kaupa strandferðaskip. Þetta vissu flutn-
ingsmenn tillögunnar mjög vel, og þeir flyttu hana ekki
í því skyni að koma góðu og nytsömu máli í framkvæmd.
Fyrir þeim vekti ekkert annað en áróður. Ef hinsvegar
það furðulega skeði, að stjórninni byðist tækifæri til
þess að kaupa hentugt strandferðaskip á næsta ári, myndi
hún áreiðanlega ekki verða í vandræðum með að afla sjer
heimilda til þeirra kaupa.
Ráðherrann kvaðst hinsvegar ekki kæra sig um, að hafa
í fjárlögunum slíka heimild, sem vitað væri um að flutn-
ingsmenn ætluðu ekki að nota til neins annars en áróðurs.
Tillaga þeirra Framsóknarmanna var enn feld og gefst
því Tímanum tækifæri til að prenta upp nýjan nafna-
lista yfir þá þingmenn, sem „ekki vilja að ríkið eignist
nýtt strandferðaskip”!
Benedik! frá Hoffeigi
fimtugur
BENEDIKT GÍSLASON frá
Hofteini er fimlugur í dag.
Benedikt er fæddur i Vopna-
firði, og stundaði búfræðinám
að Eiðum. Hann lauk einnig
námi við Samvinnuskólann.
Lengst af hefir Benedikt
fengist við búskap og rak síð-
ast stórbú í Hofteig á Jökuldal.
en þar hóf hann búskap 1928.
Benedikt Gíslason hefir haft
mikil afskifti af opinberum
málum og gengt margvíslegum
trúnaðarstörfum í þágu almenn
ings. Hann hefir mikinn áhuga
fyrir hverju því, sem að almenn
um framförum lýtur,‘ en einkum
hneigðist hugur hans að mál-
efnum bænda og landbúnaðar-
ins.
Hann var við síðustu alþing-
iskosningar, á árinu 1942, í
framboði í Norður-Þingeyjar-
sýslu fyrir hönd Sjálfstæðis-
flokksins. Hann er ötull bar-
áttumaður á sviði stjórnmál-
anna, Vel máli farinn og rök-
vís.
Benedikt er hreinn og beinn
og drenglundaður. Slíkir mann
kostir eru hverjum hollastir og
óbrotgjarnir í umgengni og við
skiftum við aðra.
Nú dvelur Benedikt að heim-
ili sínu hjer í Reykjavik,
Bræðratungu við Holtaveg, og
mun margur hugsa hlýtt til
góðs drengs á þessum hátíðis-
degi hans.
Þjóðverjar skifta
um hershöfðingja
í Noregi
Frá norska blaðafulltrú-
Sjálfsagt hefir tilviljun ein ráðið því, að í næsta blaði
Tímans birtist viðtal við ungan og efnilegan lækni, sem
er nýkominn heim eftir tveggja ára dvöl í Englandi.
Síðasta spurningin, sem blaðamaður Tímans leggur
fyrir læknirinn, er á þessa leið: Hvað fanst þjer um
menningarlíf Englendinga? Læknirinn svarar spurning-
unni og minnist m. a. á blöðin í Englandi. Hann segir:
„Eitt það fyrsta, sem menn hljóta að taka eftir á Eng-
iandi, viðkomandi menningarlífi, er. að blöðin eru skrifuð
í alt öðrum anda en hjer er venjulegast. Með örfáum.
undantekningum verður varla sjeð, hvaða stjórnmála-
flokki þau fylgja, og blaðaskrif öll eru fáguð og algerlega
laus yfirleitt við persónulegar illdeilur”. • j
Sennilega mun margan undra, að þessi ummæli hins
unga læknis skyldu hafa fengist prentuð í dálkum Tím-
ans. Svo mjög eru þau í andstöðu við þá stefnu, sem ráðið
hefir í því blaði, og enn er þar allsráðandi. Eða hvar í
ý veröldinni *er til stjórnmálablað, jafnvel þótt í andstöðu
5 sje við ríkisstjórn, sem skrifar um forsætisráðherra lands
' síns á sama hátt og Tíminn hefir gert að undanförnu? Það
ý yæri hvarvgtna talin skrílsblaðamenska. 1
anum.
FRÁ NOREGI berast fregnir
um, að Rendulic hershöfðingi
Þjóðverja í Finnlandi eigi að
taka við herstjórn í Noregi af
Falkenhorst hershöfðingja.
Ennfremur berast fregnir frá
áreiðanlegum heimildum, að
Þjóðverjar ætli að flytja aðal-
stöðvar hers síns frá Oslo til
Lillehammer. Frá þeim bæ eru
ágætar samgöngur til Þrænda
laga, Vesturlandsins og Austur
landsins og ennfremur er hæg-
ara að verja þenna litla bæ
fyrir skemdarverkamönnum en
t. d. Oslo-borg.
Búist er við, að Rendulic (
verði harður í horn að taka, því
hann hefir íllt orð á sjer sem
háttsettur nasisti og SS-maður.
Ennfrémur er búist við að völd
Terbovens landstjóra Þjóðverja
fari minkandi er Rendulic tek-
ur við. ; , .
\Jikverji ilripar:

^Ulr Ácicýlecj,ci Íífinu

Tónlistarhöllin.
ÞAÐ HEFIR verið mikið rætt
um Tónlistarhöllina væntanlegu
undanfarna daga og þá einkum,
hvar hana ætti að reisa í bænum.
Eins og skýrt hefir verið frá,
hefir skipulagsnefndin vísað á
lóð fyrir austan Þjóðleikhúsið,
en ekki virðast allir ánægðir
með staðinn, eins og komið hefir
fram hjer í dálkunum.
| í gærmorgun hitti jeg Höfð
Bjarnason skipulagsstjóra á
Hverfisgötunni og hann benti
mjer á staðinn, þar sem skipu-
lgasnefndin hefir vísað á lóð fyr
ir væntanlega Tónlistarhöll. Er
það stór lóð austan við norðaust
uráimu Þjóðleikhússins, milli
Hverfisgötu og Lindargötu.
Hörður benti mjer á, að þessi
staður væri aðeins tillaga skipu-
iagsnefndar og ástæðan fyrir því,
að bent hefði verið á þenna stað,
væri sú m. a., að skipulagsnefnd
in teldi, að heppilegt væri að
hafa þarna einskonar listamið-
stöð, Þjóðleikhús og Tónlistar-
höll, svo að segja saman.
Hörður sýndi mjer síðan skipu
lagsuppdrátt af svæðinu þarna
í kring. Er gert ráð fyriiy að
skrúðgarður verði meðfram
Hverfisgötunni alla leið frá
sendiherrabústað Dana vestur
að Þjóðleikhúsi, en til þess að
því verði við komið, þyrfti að
rífa nokkur gömul timburhús,
er þar eru. Smiðjustígurinn á
þá að enda (eða byrja) við
Hverfisgötu, en ekki ná niður að
Lindargötu eins og nú er.
frá Kleppi kl. 8.30 árdegis. Þá
tékur vagninn að jafnaði — 35
skólabörn við Sunnutorg og víð
ar, í ofanálag á troðfullan vagn
af fullorðnu fólki, og flytur þau
niður að Sundlaugum.
I sambandi* við þetta vil jeg
taka þetta fram:
1. Vagninn getur ekki haldið
áætlun, en af því leiðir, að menn
koma of seint á vinnustað.
2. Föt farþega og skór skemm-
ast og óhreinkast.
3. Orðbragð barnanna og hátta
lag alt er svo viðurstyggilegt, að
raun er að fyrir fullorðið fólk,
sem hefir hlotið sæmilegt upp-
eldi. Mikill hluti barnanna er
alveg siðlaus. Samræður þeirra
í vögnunum' eru kryddaðar sam-
antvirinuðum klúryrðum og
blótsyrðum, og ,á stöðvunum
ryðjast þau áfram eins og villi-
dýr. Fáein börn eiga þó óskilið
mál, en þetta á við um allan
fjöldann, einkum drengina".
•
Of fáir vagnar.
„FYRIR 5 árum voru jafn-
margir vagnar og nú á þessari
leið og viðlíka margar ferðir á
degi hverjum, en á þessum ár-
um hafa risið hundruð nýrra
húsa á leið vagnanna og íbúa-
tala margfaldast.
Hjer eiga vagnstjórar Strætis-
vagna Reykjavíkur enga sök,
þeir gera alt sem í þeirra valdi
stpndur, farþegum til hagræð-
is. En eina leiðin til þess að fá
úr þessu bætt, er fjölgun vagna“.
Gömlu húsin verða
að hverfa.
HÖRÐUR BJARNASON benti
mjer ennfremur á staðreynd,
sem menn verða að gera sjer
ljósa, þegar rætt er um skipulag
bæjarins. Það er ekki hægt að
halda áfram í það óendanlega,
að benda á nýjar og óbygðar lóð
ir fyrir stórbyggingar hjer í bæn
um. Það hlýtur að koma að því
fyrr eða síðar, að gömlu timbur-
kumbaldarnir verða að hverfa til
þess að hægt sje að rýma til fyr
ir nýjum og glæsileguni bygg-
ingum. Skuggahverfið svonefnda
verður ekki skuggalegt, fremur
en önnur hverfi, eftir að það,
sem gerir það skuggalegt, hefir
verið fjarlægt.
Vitanlega er þetta rjett athug-
að. Hitt er svo annað mál, að
Þjóðleikhúsinu var valinn ó-
heppilegur staður. En því mið-
ur verður því ekki breytt hjeð-
an af.
Það virðist að mörgu leyti vel
athugað hjá skipulagsnefnd, að
hafa Þj<5ðleikhúsið og Tónlistar-
höllina í námunda hvort við
annað. En til þess að menn geti
gert sig ánægða með það, verð-
ur að leggja í talsverðan kostn-
að, sem er því samfara að
rýmka til og rífa gömlu kumb-
aldana í kringum Þjóðleikhúsið.
Ekki aðeins við Hverfisgötuna,
heldur og alla leið upp að
Laugavegi.
•
Hegðun unglinga í
strætisvögnum gagn-
rýnd.
STRÆTISVAGNAFARÞEGI
skrifar eftirfarandi um reynslu
sína af megðan unglinga í stræt-
isvögnum o. fl.:
„Jeg er daglegur farþegi Stræt
isvagna Reykjavíkur á leiðinni
Kleppur-Lækjartorg og hefi ver
ið það um nokkurra ára skeið.
Oftastnær í seinni tíð er vont
að vera farþegi á þessari leið, en
útyfir tekur í vagninum, sem fer
Eftirlit með börnum“.
„ÞÁ ER og fylsta ástæða til
þess að flytja skólabörnin-í sjer-
stökum vögnum, og gæti þá kom
ið til álita fyrir skólanefndir og
skólakennara bæjarins, að kenn
arar skiftist á um að fylgja.
skólabörnunum á aðalleiðunum
og halda uppi sæmilegum aga í
vögnunum.
Þetta skrifar sá góði strætis-
vagnafarþegi og víst er lýsing
hans ekki fögur. En jeg man
ekki betur, en að blöðin flyttu
fregnir um það á dögunum, að
Laugarnesskólinn hefði fengið
skólabíl til að flytja börnin til
og frá skóla. Skyldi það ekki
ljetta eitthvað á strætisvögnun-
um?
Vífilsstaðahliðið enn.
VÍFILSSTAÐAHLIÐIÐ, sem
minst var á hjer í blaðinu á dög-
unum, virðist fara í taugarnar á
mörgum, sem um það fara. Víf-
ilsstaða-ferðalangur skrifar mjer
eftirfarandi um hliðskömmina:
„Jeg minnist þess að hafa les-
ið hjer í dálkum þínum fyrir
nokkru síðan, er þú birtir brjef
frá manni nokkrum, sem fór
fram á það við þig, að þú beitt-
ir þjer fyrir því, að Vífilsstaða-
hliðið yrði brotið niður eða
breikkað. — Jeg vil í því sam-
bandi við áðurnefnd skrif rifja
upp nokkur loforð ráðandi
manna í þessum efnum.
Fyrir rúmum mánuði lofaði
eftirlitsmaður ríkisspítalanna að
láta breikka hliðið. — Lofaði
hann þessu í miðri viku og sagði,
að þegar næsta mánudag myndi
loftbor sendur þangað suður eft<-
ir, til að leggja stólpann að velli.
Daginn eftir, eða þriðjudag, var
þetta loforð hermt upp á hann.
Bar hann því þá við, að hafa
gleymt því.
Hve lengi á svo að ganga? Nú
eru jólin rjett undan og því ekki
margir vinnudagar eftir. Vera
má, að þessar línur hafi þau ú-
hrifi að nú verði.staðið við orðin.