Morgunblaðið - 30.12.1944, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 30. des. 1944
Brjef:
Fimtug:
Viðskiftaráðið og
rafvirkjarnir
Ólöf Guðiríunds-
dóttir
llerra látstjóri!
FLESTIR munu skilja starfs-
svið Viðskiftaráðs svo, að því
l>eri að gx*e úöfæ^Mr innflutn-
ingi á nytjavarningi til hinna
ýmsu starfa þjóðarinnar en
sporna sem mest gegn kaupuni
á óþarfa eða ónýtum vörum.
Auk þess að sjá um skiftingu
jnnfutningst svo að sanngirni
sje gœtt gagnvart þeim sem
annast dreifingu, taka þátt í.
frainleiðslu eða vinna úr hinu
aðflutta efni. Ekki mun vera
auðvelt að gera svo öllum líki
á þessu sviði viðskifta, ýmist
.sökum skorts á vörum, van-
þekkinga á efnisvali, skilnings
leysi á auknum þörfum vissra
starfsgreina o. s. frv. Þetta
hafa margar stjettir og inn-
flytjendur fundið og skilið
það, að þess er vart að vænta
af Viðskiftaráði að það hafi
sjerþekkingarmönnum á að
skipa sem geta í öllum sjer-
greinum greint sundur nýtan
og ónýtan varning, hagkvæm
og óhagkvæm innkaup. Fleiri
riik hafa og orðið til þess að
ýmsar stjettir hafa myndað
með sjer innkaupasambönd,
meðal annars tregða á útveg-
un varnings og ekki síst það
r.ð hamstur, ójöfnuður og
„svartur markað’ur'' eru viss-
jr fylgifiskar alls skorts. Flest
]>essi innkaupasambönd hafa
náð góðum eða sæmileguin
árangri, sem enga undrun
vekur þar eð þau geta sparað
l'iðskiftaráði, margþætta og
leiða fyrirhöfn við úthlutun
innflutningsleyfa, auk þesS
sem slík samtök þekkingar-
manna tryggja hagkvæmara
efnisval og hafa bestu yfirsýn
um þarfir á hverjum tíma.
Eitt af þessum Samböndum,
virðist þó ekki hafa náð hylli
Viðskifaráðs þó undarlegt
megi virðast, en það er Inn-
kaupasamband Rafvirkja li.f.
Þetta samband er að vísu ungt,
en þó ekki svo að ekki mætti
raeiri áhrifa njóta en raun
ber vitni, þar að innan vje-
banda þess eru 70—80%. af
vinnuafli rafvirkjaiðnar og
í öðru lagi af því að rafvirkja
iðn, hvort sem hún er í Rvík
rða annarsstaðar, er allra iðna
fau-ust um að vita um þarfir
sínar nokkuð fram í tímann,
auk þess hefir hún besta að-
stöðu til þess nð jafna efni
eftir þörfum meðlima sinna og
þar með sneiða fram hjá upp-
hrúgun á markaðslitlum vör_
um. Astæðan fyrir þessari sjer
stöðu rafvirkja er sú, að opin-
berar eftirlitsstofnanir fá ekki
aðeins skýrslur um þau verk
sem ti! framkvæmda eiga að
koma, heldur og 2svar á ári,
skýrslur um mannahald hvers
lögg. rafvirkjameistara. Til
gamans má geta, þess hjer að
liigg. rafvirkjum hefir s. 1. 3
ár fjölgað um ca. 120% hjer
í bæ. Sveinafjöldi vaxið svip-
að. Mikil, aukning hefir einnig
átt sjer stað í kauptiínum
landsins. Það er því rangt,
sem oft er dróttað að raf-
virkjastjettinni að hin eldri
fyrirtæki hafi sýnt af sjer ó-
frjósemi eða hindrað eðlileg-
an vöxt iðnarinnar, þrátt fyr-
ir marg umtalað afkastaleysi
og vangetu í því að uppfylla
óskir hinna ýmsu viðskifta-
manna, megin orsökin er efn-
isskortur og ósamræmt efnis-
val.
Það er kunnugt að svo mik
ill skortur hefir verið á vör-
um til raflagna að gripa varð
á síðastliðnu surnri til vatns-
leiðsluröra í þessar þarfir og
þar með taka efni frá annarf
iðngrein. Þrátt fyrir það sá
Viðskiftaráð sjer ekki fært að
veita leyl'i fyrir 2—400 þús.
fetum af góðum raflagnarör-
um til Innkaupssambands Raf
virkja á s.l. hausti. ÁstæSan
sögð sú, að svo mikið væri í
gangi af leyfum til áramóta,
en litlu síðar sendir ráðið þó
levfi fyrir 3—400 ])ús. fetum
af rörum; þetta magn er svo
lítið. að ekki kom til mála að
koma slíkri smápöntun á fram
færi hjá neinu firma endaj
ekki meira en svo að tæpur
ársfjórðuns forði væri fyrir
fjögur miðlungsstór fyrirtæki,
Síðasta vöruafgreiðsla Við-
skiftaráðs er þó ef til vill enn
óheppilegri. Þar breytir Við-
skiftaráð sjálfsheimild sinni
til þess að taka af kaupanda
75% ]>ess magns sem hann
hafði pantað og dreifa meðal
rafvirkjaverslana, þar á með_
al þeirra sem ýmist höfðu
ekki æskt neinna röra eða
þá höfðu fram á þennan dag
búið að firningum á þessari
vöru frá árinu 1942. Af 32
lögg. rafvirkjum í Reykjavík,
nutu 10—12 þessarar náðar.
Þessi ráðstöfun er því undar-
legri sem vitað var að kaup-
andinn hafði ákveðið að deila
því -sem hann þyrfti ekki. til
eigin nota, einmitt meðal
þeirra stjettarfjelarga, sem
hann vissi að voru í þröng og
hafði sent Viðskiftar. skrá
yfir nöfn þeirra, þar að rör
eru einmitt helsti burðarþátt-
ur í rnfvirkjaiðn, yekur þessi
ráðstöfum ekki litla gremju
og öhjákvæmilega þær hug-
leiðingar. hvort ekki mæt.ti
heldur takast til meiri jafnað-
ar og sanngirni, þar sem eins
og áður er bent á að hjer er
'um að ræða mest „eontrolb
eraða“ iðn sem til er á land-
inu. Þá virðist ekki úr vegi að*
svo mikil sanngirni ætti s.jer
stað milli hinna ýmsu opin-
beru stofnana með þeim her-
skara )uikilshæfs starfsliðs,
sem flestar þeirra ráða yfir,
að ekki þyrftu flest verk
þeirra að fá þann blæ aö
„hestastráka móralT' sje þar
mest ráðandi. Það mun.vart
verða álitin einasta skylda
þeirra að snúa hnappeldur og
þefta menn sem í athafnalíf-
inu standa, hvort, sem er í
smáu eða stóru, heldur þvert
Framh. ft 8. síðu
FIMMTÍU ÁRA er í dag frú
Ólöf Guðmundsdóttir, Vestur-
götu 17, Akranesi. Hún er dótt-
ir heiðurshjónanna, Guðrúnar
Ólafsdóttur og Guðmundar Ás
grímssonar, er bjuggu allan sinn
langa búskap á Gelti í Súganda
firði,
Gerði faðir hennar þar út
mörg áraskip og var formaður
sjálfur til efri ára á sumum
þeirra, var hann talinn sjer-
staklega góður stjórnari í brim-
lendingum, enda oft brimasamt
fyrir Galtarlandi.
Guðrún og Guðmundur áttu
níu börn og er frú Ólöf yngst af
þeim, hún var aðeins sevtján
ára er hún giftisl manni sínum,
Sigurði Hallbjarnarsyni og hafa
þau átt tólf börn. Hver skyldi
sjá að hún væri tólfbarna móð-
ir? Altaf jafn ungleg og.hraust
leg. Ekki hefir hún þó altaf átt
sjö dagana sæla, sem naírri má
geta með svo stóran barnahóp,
og ekki voru aðrir til að ljetía
henni störfin, maðurinn að jafn
aði frá heimilinu, þar sem hann
hefir stundað Sjómennsku, mcct
an hluta æfi sinnar, venjulega
eiga svona stór barnaheimili
erfitt með að fá húshjálp, ekki
síst nú orðið, en þrátl fyrir það,
hefir hún saumað og unnið óll
föt Uppá sinn stóra hóp, er
mjer kunnugt um, að börnin
gengu í ull'rrfötum og sokkum
heima unnum, alt fram að full-
orðins aidri. Hver sem kemur á
heimili frú Ólafar Guðmunds-
dóttur, getur ekki annað en
dáðst að öllum hreinleika og
hirðusemi, alt er þar hreint og
fágað-
Margur mun segja, að hún
hafi haft góðar fjárhagsástæð-
ur og þá geti alt litið betur út,
en mjer er kunnugt um, að efna
hagsástæður þessa heimilis hafa
ekki altaf verið sem bestarj þar
sem maðurinn hefir rekið þá at-
vinnugrein, sem oft hefir átt
erfitt uppdrátíar.
Eklci hefir sólin nltaf brosað
við þessari góðu vinkonu minni,
hún nefir orðið á sjá á bak
tveimur börnum sínurn, öðru á
fyrsta ári, þá ein heima með
börnin og hinu átta ára„ pess
utan ’nefir guð lagt henni þung-
an kross á herðar, þar sem eift
barnið hefir verið veigt í tutt-
ugu og sex ár.
En nú í dag veit jeg að þú
ert vina mín umvafin ást og
unhyggiu barna þinna og
Framhald á 8. síðu
Gjörbreytið
rakvjeHnni
JVotið aðeins
STAR
RAK-
BLÖÐ
*
Þau eru gerð úr stáli með
leynilegu 6 N X aðferð-
inni, sem herðir stálið
gefur
og
framúrskarandi
mjúka egg. (8E),
Þau gera rakvjelina
dásamlega.
Afgreiðslustöri
Stúlka óskast til afgreiðslu í vefnaðarvöru-
vershín. Fyrirspurnum ekki svarað í síma.
Upplýsingar hjá
Verslunin Bjiirn Krisljánsson
Hús til söJu
Stórt tveggja íbúða hús í Grindavík verður selt til
niðurrifs, ef viðunandi tilboð fæst.
Tilboð sendist til Svavars Ámasonar Garði, Grinda-
vík. — Rjettur áskilinn til að taka'hvaða tilboði sem
er, eða hafna öllum.
AUGLtSING ER GULLS IGILDT
SNÍBANÁMSKEIÐ
mitt hefst 8. janúar. Get bætt við tveimur.
Er einnig farin að taka við umsóknum fyrir
næsta námskeið, er hefst í byrjun febrúar.
HERDÍS MAJA BRYNJÓLFS
Laugaveg 68 (steinhúsið). Sími 2460.
I imfLytjen.du.r
Þar sem jeg muu fara til Ameríku á næstunni óská
jeg eftir að komast í samband við gott fyrirtækf lijer
1 bænum, sem hefði hug á að auka viðskifti sín við
Ameríku. — Það skal tekið fram að jeg hefi um
lengri tíma unnið að vershmar- og skrifstofustörfum.
Tilboð sendist blaðinu fyrir 1. janúar merkt :
„ísland — Ameríka“.
«>
^^'^><^$><$>^>4><i>^^^$^!>><^$><^>^^><>^^>^>^><$^><í>^><^t'<'>^>