Morgunblaðið - 27.10.1945, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Laug’ardagur 27. október 1945
ae9 er
JÓNATAN SCRIVENER
Cftir (Jiaude ^Jdou^Ltoa
Stríðsherrann á Mars
JJr e n ^ j a ó a
Eftir Edgar Rice Burrough*.
61. dagur
,.Þið eruð öll lygarar!“ muldr
aði hann. Svo sneri hann sjer
ofsalega að henni aftur. ,,Þú
ert frilla Scrivener og þið eruð
í einhverju leynimakki saman.
Guð má vita, hvað það er, en
ykkur hefir tekist það í fjelagi
að steypa mjer í glötun.
Komstu hingað til þess að
spjalla við Wrexham um leynd
ardóminn um Scrivener? Leynd
ardóminn! Hann er hræsnari
og lygari og það get jeg sann-
að! Ef helmingurinn af því,
sem hann sagði mjer, hefði ver
ið sannleikur, hefði hann aldrei
þekt konu eins og þig. Þú ert
íinynd alls þess, sem hann sagð
íst fyi'irlíta. — Nú er jeg far-
inn, og þess vildi jeg óska, að
jeg hefði aldrei sjeð neitt ykk-
ar. En jeg get huggað mig við
eitt: jeg get nú farið til hel-
vítis án þess að sjá nokkurt ykk
ar frarnar".
Hann reikaði út úr herbecg-
inu, og andartaki síðar heyrð-
um við, að útidyrunum var
skelt aftur.
, Francesca settist og hló lágt.
MJeg held, að það sje þessu
herþergi að kenna“, sagði hún
loks. „Já, jeg er viss um það.
Það hefir undarleg áhrif á fólk.
JWHdWon er til dæmí= alt öðru
vísi, þegar hann ér hjer. Hon-
tun tókst að vekja athygli mína
í fyrsta sinn í kvöld. Af hverju
ertu svona alvarlegur?“
„Jeg er ekki eins rólyndur
og þú, Francesca. Jeg veit, að
Middleton er trúandi til alls,
í þ.essu skapi. Mjer þykir vænt
um hann. Jeg kenni í brjósti
um hann. Ef hann fremdi sjálfs
morð, sem ekki er ósennilegt,
fjelli mjer það mjög þungt“.
Hún horfði hugsandi á mig
andartak, áður en hún svaraði.
„Jeg geri ráð fyrir, að jeg yrði
að viðkvæmri tilfinningamann
eskju, ef jeg dveldi nógu lengi
í Englandi“, sagði hún loks.
„Viðkvæmni og gigtveiki eru
bluti af arfleifð þjóðarinnar“.
En jeg gafst ekki upp.
„Myndi þjer standa nákvæm
lega á sama, þótt Middleton
fyrirfæri sjer í kvöld?“
„Já — það myndi ekki hafa
-nein áhrif á mig. Mjer þykir
Teitt að valda þjer vonbrigð-
um“. Hún kveikti sjer í vindl-
ingi. „Middleton gerir eitthvað
fáránlegt og hlægilegt, og hann
myndi hafa gert það, þótt jeg
ítéfði aldrei fæðst í þennan
héhn. Mjer leiðist alt þetta tal
um þjáningu. Menn verða að
Iága sig eftir aðstæðunum. —
Middleton bygði mikla loft-
ítastala í sambandi við ein-
ííverja stúlku. Þeir hrundu til
grunna. I stað þess að viður-
kéhna fyrir sjálfum sjer, að
hann hefði hegðað sjer eins og
fífí, hvað gerir hann þá?“
„Rekst á Scrivener, til allrar
óhamingju, að því er virðist",
svaraði jeg. „Og á einhvern
dularfullan hátt tekst Scriven-
'íí að fullkomna eyðilegginguna
á verðmætum Middleton".
„Já — alveg rjett!“ hrópaði
hún. „Jónatan var ljóst, eins
og mjer, að Middleton var fast
ráðinn í því að þjást, og hann
sýndi honum fram á, að þján-
ingar hans gætu orðið enn
meiri en hann hafði nokkurn
tíma grunað. Þetta er í raun
rjettri afar einfalt. Middleton
getur ekki lengur trúað á við-
kvæmnina, svo að annað hvort
drekkur hann sig í hel eða
kvænist einhverri vændiskonu
og reynir að gera hana að betri
manneskju. Hann væri athygl-
isverður, ef hann fremdi sjálfs-
morð“.
Jeg starði á hana. Jeg hik-
aði — en hún hefir sennilega
sjeð, hvað jeg hafði í huga, því
að hún sagði:
„Já — það er rjett hjá þjer.
Mjer fanst maðurinn minn
aldrei eins athyglisverður og
þegar jeg frjetti, að hann hefði
skotið sig. Vertu rólegur! — Jeg
hefi aldrei reynt að gera nein-
um þetta skiljanlegt og það er
dálítið erfitt“.
Hún hallaði sjer áfram og
virtist í þungum þönkum. Eft-
ir stundarþögn hjelt hún á-
fram:
„Jeg lifi fyrir ástríðuna eina.
Þú verður að gera þjer það
ljóst. Það er hún, sem gerir
mennina athyglisverða, af því
að hún sýnir þá í rjettu Ijósi.
Ef þú kemst að því, hverju mað
urinn vill fórna fyrir það, sem
hann þráir, kemstu um leið á
snoðir um, hvern mann hefir
að geyma“. Hún þagnaði. „Leið
ist þjer ekki að hlusta á mig?“
„Nei — síður en svo“, ans-
aði jeg.
„Jeg hlýt að vísu að segja
þjer alt um sjálfa mig um leið,
en það skiftir engu máli. Middle
ton var athyglisverður í kvöld
vegna þess, að hann var algjör-
lega á valdi tilfinninga sinna
og ástríðna. Hann varð hlægi-
legur fyrir vikið, en það sýndi
hans innra mann. Hver einasti
maður er sjerstæður að ein-
hverju leyti — öðruvísi en all-
ir aðrir — en allir eru hrædd-
ir við að láta það í ljós“.
Hún hikaði, og jeg velti því
fyrir mjer, hvort hún ætti erf-
itt með að koma orðum að hugs
unum sínum eða hvort hún
vildi reyna að komast hj^ því
að gefa þá skýringu, sem óhjá-
kvæmileg var. Jeg sagði ekk-
ert, en vonaði samt, að hún
hjeldi áfram.
Klukkan í St. James kirkj-
unni sló eitt.
„Þegar jeg frjetti, að mað-
urinn minn hefði skotið sig,
reyndi jeg að gera mjer í hug-
arlund, hvernig það væri, ef
manni þætti svo vænt um ein-
hverja manneskju, að maður
gæti ekki lifað án hennar. Jeg
gat það ekki. Jeg gat ekki trú-
að því, að hann hefði árepið
sig aðeins vegna þess, að hann
hefði komist á snoðir um, að
jég ætti elskhuga. Mjer hafði
aldrei dottið í hug, að hann
ætti í fróum sínum slika
ástríðu. Jeg hjelt, að störf hans
væru honum meira virði en
jeg. En dauði hans færði mjer
heim sanninn um, að hann
hafði verið meiri maður en jeg
hugði. Þú trúir mjer sjálfsagt
ekki, þegar jeg segi þjer, að
jeg þjáðist, þegar jeg frjetti um
sjálfsmorð hans — eins og jeg
get *þjást“.
„Hvers vegna skyldi jeg ekki
trúa þjer?“
„Vegna þess, að það var ekk-
ert svipað á við það, sem sið-
venjurnar kröfðust af mjer.
Samkvæmt öllum almennum
siðareglum hefði jeg átt að
vera yfirbuguð af sorg og iðr-
un og samviskubiti. En jeg
fann ekki fyrir því. Hvernig
gat jeg áfelst sjálfa mig fyrir
að vera ekki einhver önnur
kona? Jeg þekti Stanley aldrei
og hann ekki mig. Og þannig
er það um þúsundir eigin-
kvenna og manna í Englandi.
Mjer datt aldrei í hug, að hann
ætlaðist til þess, að jeg yrði
honum trú — eða hann yrði
mjer trúr. Honum datt aldrei
í hug að efast um, að jeg væri
sú, sem hann hugði mig vera.
Sjálfsmorð hans sannfærði mig
um, að við hefðum altaf verið
ókunnug hvort öðru. Átti jeg
að þjást af samviskubiti vegna
þess, að hann var eins og hann
var — og jeg eins og jeg var?
Það er ólíklegt!“
Hún hló og reis á fætur. Þeg-
ar jeg hafði hjálpað henni í
kápuna, sagði hún glaðlega:
„Þú skalt ekki hafa áhyggjur
af Middleton vini þínum. Það
eru aðeins fjárglæframenn,
sem fremja sjálfsmorð“.
„Það eru allir, sem fremja
sjálfsmorð, Francesca“, svaraði
jeg.
„Hvað í ósköpunum áttu
við?“ spurði hún undrandi.
„Nærri því hvert einasta and
lit, sem við sjáum á götum
borgarinnar, sannar orð mín.
Flest okkar fremja sjálfsmorð.
En það er ekki alment viður-
kent, nema við drepum okkur.
En hörmulegustu sjálfsmorðin
eru ekki ætíð þau, sem svifta
okkur lífinu“.
Hún horfði á mig og augna-
ráð hennar var ruglað og
vandræðalegt.
„Þú ert undarlegur maður“,
sagði hún loks. „En þú hefir
einn kost“.
„Og hver er hann?“ spurði
jeg-
„Við getum verið vinir vegna
þess, að þú ert ekki hrifinn af
mjer“.
imiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
i Dúkoefni ]
1 til áteikningar í ýmsum |
litum.
Versl. Egill Jakobsen i
1 Laugaveg 23. — Sími 1116 I
1 . og 1117.
=3 5
mmmmmmmmmmmnummuv
54.
John Carters um það, að hann hafi ekki neitt illt í huga
gegn þjóð eða þjóðhöfðingja Kaol“. -
„Jeg heiti því, Torkar Bar“, svaraði jeg.
„Nú fer jeg til Kaolborgar“, hjelt hann áfram. „Jeg
hefi ekki sjeð nokkurn lifandi mann, síst af öllum John
Carter. Þú hefir heldur ekki sjeð Torkar Bar, — aldrei
heyrt hann nefndan. Þú skilur þetta?‘.
„Fullkomlega“, svaraði jeg.
Hann lagði hönd sína á öxl mjer.
„Þessi vegur liggur beint til Kaolborgar", sagði hann.
„Jeg óska þjer góðs gengis“. Og hann steig á bak reið-
skjóta sínum og reið brott, án þess að líta aftur.
Það var orðið dimmt, þegar við Woola sáum móta fyr-
ir hinum rammgerðu múrum Kaolborgar milli trjánna.
Við höfðum farið alla leiðina, án þess að nokkurt
sjerstakt kæmi fyrir. Fólk sem við mættum hafði að
vísu horft forvitnislega á Woola, en enginn hafði grun-
að mig, enda hafði jeg smurt mig allan með rauðum
smyrslum.
En það var tvent ólíkt að fara um utan borgarinnar
eða að komast inn í hana. Enginn maður kemst inn í
marsneska borg, án þess að gefa mjög nákvæmar og-
fullkomnar skýringar á ferðalagi sínu og erindi, og mjer
datt ekki einu sinni í hug, að jeg gæti gefið hliðverðinum
neina slíka skýringu.
Eina vonin mín virtist sú, að geta komist inn í borg-
ina á næturþeli, án þess að eftir mjer væri tekið og
treysta svo á skynsemina, fela mig í einhverjum afskekt-
um borgarhluta, þar sem minni hætta væri á því, að
upp um mig kæmist.
Með þetta í huga gekk jeg meðfram hinum mikla múr.
hjelt mig inni á milli trjánna, sem er höggvinn svo að
rjóður myndast meðfram múrunum, þannig að enginn
geti komist niður úr trjánum og upp á múrinn.
Nokkrum sinnum reyndi jeg að klifra upp þennan
múr, en það var algjör ógjörningur. Múrinn hallaðist
út á við upp í 30 feta hæð, síðan var hann lóðrjettur, og
hallaðist svo loks innávið aftur. '
Tveir bændur, báðir úr B-
hreppi, hittust og tóku tal sam
an. Annar þeirra var mælinga
maður, en hinn hundahreins-
unarmaður. Hundahreinsarinn
sagði: „Þeir V-dælingar eru
íarnir að öfunda okkur B-hrepp
inga heldur betur. Kaupfjelags
stjórnin er úr B-hreppi, formað-
ur Kaupfjelagsins er úr B-
hreppi, hundahreinsunarmað-
urinn er úr B-hreppi og mæl-
ingamaðurinn er 'úr B-hreppi.
Hvernig er það, tala V-dæling-
ar ekki um mig við þig, þegar
þú ert þar á férð?“
„Jú, það gera þeir stundum".
„Hvað segir þú þá?“
„Jeg hæli þjer á hvert reipi“.
„Jeg geri svipað. Jeg hæli
þjer eins og hægt er“.
★
— Varstu heppinn, þegar þú
varst á veiðum í frumskógun-
um?
— Já, þrælheppinn, jeg rakst
aldrei á ljón nje tígrisdýr.
★
Tveir bændur voru að ræða
um að fara í heimsókn til kunn
ingja síns í næstu sveit. Ann-
ar vildi fara í bíl, en hinn af-
tók það með öllu. Skýringin,
sem hann gaf á því, var þann-
ig:
— Jeg er bílveikur, konan
mín er bílveik, krakkarnir eru
bílveikir og hundurinn er bíl-
veikur. Þetta er ættgengur
andskoti.
★
„Hvað þetta er ekta demant,
sem er í hringnum þínum. Jeg
hjelf, að þú værir ekki svo rík-
ur, að þú hefðir efni á að kaupa
þjer slíkt“.
„Það er jeg heldur ekki. Einn
góður vinur minn dó. Rjett áð-
ur en hann gaf upp öndina,
ljet hann mig fá 500 pund til
þess að kaupa stein til minn-
ingar um hann fyrir. Þetta er
steinninn“.
★
M: — Skelfing var leiðin-
legt að grammófónninn skyldi
ekki vera kominn til sögunnar,
þegar Liszt var uppi.
J: — Nei, það var einmitt á-
gætt, því annars hefði karlinn
setið og spilað á grammófón
allan daginn og aldrei samið
nein lög.