Morgunblaðið - 29.11.1945, Blaðsíða 5
Fimtudagur 29. nóv. 1945
MORGUNBLAÐIÐ
5
Útvegsmenn á Suður-
nesjum telja verð-
hækkun á fiski nauð-
synlega
ALMENNUR FUNDUR útgerðarmanna á Suðurnesjum var
fcaldinn í Keflavík 19. þessa mánaðar. Voru þar samþyktir
gerðar um útgerðarmál. — Eftirfarandi tillögur komu fram á
íundinum:
Almennur fundur útgerðar-
manna á Suðurnesjum, haldinn vilji gera fastan samning um að
í Kelfavík 19. nóv. 1945 lætur í kaupa fiskinn á föstu verði út
Ijós þá skoðun sína, að vegna alla vertíðina.
stöðugt vaxandi dýrtíðar í land- Fundurinn gerði að lokum á
inu, sje útgerðarkostnaður nú lyktun þess efnis, að hann Ijeti
orðinn svo mikill, að lengur sje í ljós óánægju sína yfir hve
ekki mögulegt fyrir útvegsmenn seint hefur gengið að reikna
og sjómehn, að starfa með nú- út og greiða verðjöfnunargjald
yerandi fiskverði, enda hefir það sem innheim var afútflutt
það verið óbreytt síðan í júlí um fiski s.l. vertíð. Fundurinn
1942, en á sama tíma, hefur skorar á ríkisstjórn og Fiski-
kaupgjaldið í landinu meira en málanefnd að greiða hið allra
þrefaldast hjer á Suðurnesjum.' fyrsta eftirstöðvar verðjöfnun-
Fundurinn skorar því mjög 'ar^aldsins> svo að hægt verði
eindregið á ríkisstjórnina að að Sera UPP hluti skipverja, áð
tryggja það að fiskverðið hækki,
ekki minna en um 15%, frá því
verði sem nú er, þannig að verð
á slægðum þorski með haus,
verði kr. 0,52 pr. kg. en haus-
aður og slægður þroskur kr.
0,67 pr. kg. og aðrar fiskteg-
Undir hækki í samræmi við það.
Verð þetta er það allra lægsta
sem hugsanlegt er að starfa fyr-
ir á komandi vetrarvertíð, en
þó því aðeins, að afli verða eigi
minni, en undanfarnar tvær ver-
tíðir.
Fundurinn samþykkir að skora
á Hraðfrystihúsaeigendur, að
beita sjer fyrir því,. að fram-
leiðsla þeirra, næsta ár, verði
ekki seld lægra verði en svo, að
þeir geti greitt kr. 0,52 fyrir
kílóið af þorski, innanífarinn
með haus og tilsvarandi verð
fyrir annan fisk.
Frjáls útflutningur.
Fundurinn samþykkir að skora
á ríkisstjórnina, að hafa útflutn-
ing á nýjum fiski frjálsan, á
komandi vetrarvertíð og heimila
einstökum útvegsmönnum, og
aðstoða þá um útvegun skipa,
ef þörf krefur.
Fundurinn skorar á Alþingi
ög ríkisstjórn, að veita útvegs-
mönnum eða samtökum þeirra
ur en næsta vertíð hefst.
Þátttaka í próf-
kosningu Sjálf-
sfæðismanna örf
vaxandi
FRÁ kjörnefnd Sjálfstæðis
flokksins hafa blaðinu borist
þessar upplýsingar um próf-
kosninguna um framboðslista
flokksins:
í gær jókst þáttakan í próf
kosningunni mjög verulega. —
Skiluðu fjórum sinnum fleiri
atkvæðum á skrifstofu fiokks-
ins en fyrsta dag kosninganna
í fyrradag.
Þá sóttu einnig þrisvar sinn
um fleiri kjörseðia á skrifstofu
flokksins en fyrsta daginn.
• Kjörnefndin gat ekki komið
því við að senda kjörgögn
nema til skráðra meðlima Sjálf
stæðisfjelaganna. Þess vegna
eru aðrir vinsamlegast beðnir
að nálgast þau á skrifstofu
flokksins í Thorvaldsensstræti
2. Einnig eru fjelagsmenn beðn
frjálsan ráðstöfunarrjett á gjald'ir velvirðingar, ef mistök hafa
Elsu Sigfúss
KIRKJUHLJÓMLEIKAR Elsu
Sigfúss fóru fram síðastliðið
sunnudagskvöld, og voru þeir
aáttur í hljómleikaför söngkon
unnar, sem Hljóðfærahús
Reykjavíkur stendur fyrir.
Á efnisskránni voru fögur
tónverk eftir Buxtehude, Bach
ag Handel, fjórir danskir söngv
ar og fjórir íslenskir: ,,Rósin“
eftir Árna Thorsteinsson, „Víst
ert þú, Jesú, kóngur klár“ i
raddsetningu Páls ísólfssonar,
og „Sjá þann hinn mikla flokk“
og „Hátt jeg kalla“»eftir Sig-
fús Einarsson.
Þeim, sem ekki hafa átt kost
a að hlýða á hljómleika Elsu
Sigfúss fyrr en í þetta sinn, mun
hafa veitst erfitt að gera sjer
fyllilega grein fyrir hæfileikum
söngkonunnar. Rödd hennar er
mild og viðfeldin, túlkunin laus
við alt gerfi-pathos, sem sumir
söngvarar þykjast neyddir til
að hafa á hraðbergi.
Hinum innilegu „geistlichen
Liedern“ Bachs sæmir vel ó-
brotinn, kyrlátur flutningur, og
náði söngkonan þar sterkum
tökum á hlustendum sínum. En
ýmis verkefni á hljómleika-
skránni virtust undirrituðum
heimta meiri tilþrif og geð-
brigði, en hún lagði til, og skal
ekki fullyrt um, hvort vöntun
þessi stafaði af ásetningi henn-
ar eða lundarfari. Lýtí á hin-
um — að öðru leyti — greinar-
góða framburði- þótti sú tilhneig
ing söngkonunnar að láta tón-
inn fjara út, fyrr en varði, eink
um í lok setninga, og mun flutn
ingur tískusöngvanna, sem hef
ir skapað henni svo miklar vin
sældir erlendis, hafa átt sinn
þátt í ávana þessum.
Yfirleitt má víst segja, að
Elsa Sigfúss gæti gert meira úr
rödd sinni, ef hún vildi, t. d.
stækkað (eða notað) raddsvið
sitt fram yfir c, aukið reson
anzmagnið o. fl. — en mikið
mun undir því komið, hvert
hún ætlar sjer til frambúðar:
á sljettu dægurlagsins eða í
fjallríki Bachs og Beethovens.
Áheyrendur gátu glaðst yfir
að sjá hinn nýja íslenska heið
ursdoktor Pál Isólfsson við
orgelið í fyrsta sinn eftir utan-
för hans, en leikur hans, Þor-
valdar Steingrímssonar, Óskars
Cortez og dr. Edelsteins lieði
söng Ungfrú Elsu virðulegan
bakgrunn.
Róbert Abraham.
Dráttarbraut og skipasmíða-
stöð Vestmannaeyja 20 ára
átt sjer stað með senaingu kjör
gagna til þeirra, og eru þeir
einnig beðnir nálgast þau á
skrifstofuna.
eyrir þeim er fæst fyrir fram-
leiðslu þeirra.
Leiguskip til fiskflutninga.
Fundurinn fól stjórn Fiskum- Ollum þeim, sem styðja vilja
boðs Suðurnesja, að athuga sem Sjálfstæðisflokkinn, er jafn
fyrst möguleika á því að leigja heimill rjettur til þátttöku í
skip til fiskflutninga á komandi | prókosningunni, hvort sem
yertíð, eða að athuga hvort skip menn eru skráðir meðlimir
eigendur og frystihúsaeigendur Sjálfstæðisfjelaganna eða ekki.
túdentafyelacj. í\e(jljavílm r
Handhafa aðgöngumiða að Kandidatadansleiknum
annað kvöld, verður að sækja kl. 5—þ í da-g að Hótel
Borg (suður dyr), annars seldir öðrum.
STJÓRNIN.
Risailugvirki iil
Þýskalands
London í gærkvöldi.
YFIRSTJÓRN Bandaríkja-
flughersins hefir tilkynt, að
bráðlega verði nokkur hundruð
risaflugvirkja, sem eru stærstu
hernaðarflugvjelar heims, flutt
til Þýskalands, og hafi stöðvar
þar í framtíðinni, ásamt öðrum
hernaðarflugvjelum Bandaríkja
manna, sem ætla sjer að hafa
allmikinn flugher í Þýskalandi
á næstu árum.
Risaflugvirkin voru notuð til
sóknarinnar gegn Japan, en
hafa aldrei verið notuð í Ev-
ÞAÐ VAR 2. nóvember 1925
að nokkrir áhugasamir athafna
menn sáu nauðsyn þess, að
koma hjer á stofn dráttarbraut
og skipasmíðastöð, og mun
firmað Gunnar Ólafsson & Co.
ásamt skipasmíðameistara
Gunnari M. Jónssyni, sem einn
ig er framkvæmdastjóri drátt-
arbrautarinnar, verið fremstir
í fylking að koma þessari mátt
arstoð útgerðar í Eyjum í
framkvæmd. —
Gunnar M. Jónsson byrjar
að vinna hjer í Eyjum, sem
sjálfstæður skipasmiður árið
1925, og hefir því unnið að
skipasmíði hjer lengst allra nú-
lifandi manna, eða 30 ár. —
Dráttarbrautin undir stjórn og
óviðjafnanlegum starfsdug og
hæfni Gunnars, hefir verið út-
gerðinni í Eyjum sannkallað
bjargráð. Um 15 ára skeið (eða
þar til Ársæll Sveinsson stofn-
aði skipasmíðastöð) hefir Gunn
ar sjeð um aðgerðir og endur-
bætur á fiskiskipaflota Eyja,
sem og allmargar nýbygging-
ar, þar á meðal m.s. „Helgi“
V.E. 333, sem mun vera stærsta
skip, sem enn hefir verið smíð-
að hjer á landi á síðari tímum.
Hefir áminst skip oft komist í
hann krappann, en reynst hið
prýðilegasta skip í sjó að leggja,
enda vakið athygli í enskum
höfnum fyrir fallegt byggingar
lag og frágang allan. Þá má
minnast á m.s. „Von“ 60 smá-
lestir, mjög glæsilegt skip, sem
og öll önnur, er Gunnar hefir
smíðað. Þau bera hið ytra vott
meðfædds hæfileika smiðsins,
en þegar á „hólminn“ er
komið, er „kjarninn“, innviðir
rammlega gjörðir. Enda sækj-
ast Vestmannaeyingar eftir að
Gunnar leggi hönd á ,,plóginn“,
ef lagfæra á skip, eða byggja
nýtt. Margan bátinn hefir hann
„skinnað upp“, bútað sundur og
lengt. Það má því með sanni
segja, að Gunnar hafi mætt
kröfum útgerðarmanna og sjó-
manna um endurbætur skipa,
sem farið hafa vaxandi með
ári hverju. Og nú hefir Ný-
byggingarráð þegar samið um
byggingu tveggja 35—40 smá-
lesta báta.
Þegar litið er um öxl, munu
allir útgerðarmenn Eyja minn
ast Gunnars með þakklátum
hug, svo ótrautt starf sem hann
hefir int af hendi fyrir atvinnu
lífið hjer, og þar með stuðlað
að margskonar framförum, er
áunnist hafa.
Gunnar M. Jónsson er af-
burða þfek- og starfsmaður,
enda kominn af hinni kunnu
Bergsætt, — og mun sú ætt
hafa búið að fleiri mannkostum
en dugnaði og þreki, því greind
ur maður er Gunnar, og dreng-
ur góður og afhaldinn í við-
skiftum.
Gunnar Marel, en það köll-
um við hann í daglegu tali, hef
ir gert fleira en að smíða skip,
auk langrar og gifturíkrar sjó-
mensku hefir hann einnig kent
j allmörgum hjer skipasmíði, og
er að ljúka skipasmíðaprófi, er
hinn efnilegasti maður, og sjálf
kjörinn að taka við af föður
sínum, þegar hann kann að
láta af störfum.
Eins og að ofan greinir er
starf Gunnars hjer og víðar við
urkent að vefðleikum. Gunnar
hefir verið sæmdur riddara-
krossi fálkaorðunnar.
Heill og hamingja fylgi þjer,
Gunnar, dráttarbrautinni og
öllum þfeim skipum, er þú hefir
lagt hönd á.
Vm. 5. nóv. 1945.
Póll Oddgeirsson.
rópu. — Það var úr slíkum flug reynast lærlingar hans, þ. e.
r I v , -
vjelum, sem atomsprengjunum skipasmiðameistarar hjer, hm-
var varpað á Hiroshima og Na- ir ágætustu skipasmiðir.
gasaki. 1— Reuter. | Sonur hans Eggert, sem nú
IMý þingmál
Brúargerð hjá Iðu.
ÞINGMENN Árnesinga, Eir.
Einarsson og Jör. Br. flytja svo-
hlj. þál.till. í Sþ.:
„Alþingi ályktar að fela rík-
isstjórninni að láta nú þegar
hefja undirbúning til brúargerð
ar á Hvítá hjá Iðu í Biskups-
tungum. Skal brúin'síðan reist
eigi síðar en svo, að hún verði
fullgerð á árinu 1947.
Kostnaðurinn greiðist úr rík-
issjóði“.
Eignar- og notkunar-
rjettur jarðhita.
Bjarni Benediktsson flytur
viðauka við 1. nr. 98 1940, um
eignár- og notkunarrjett jarð-
hita. Eru þar m. a. sett eftir-
farandi ákvæði: 1) að leyfi ráð
herra þurfi til jarðborana dýpra
en 10 metra. 2) að bætt verði
fyrir tjón, er leiða kann af jarð
borunum, 3) eigandi jarðhita,
sem stefnt er i hættu með bor-
un annars geti krafist að fá
að fylgjast með aðgerðum hans,
4) sektarákvæði eru þyngd.
Innlend endurtrygg-
ing o. fl.
Sjávarútvegsnefnd Ed. flyt-
ur frv. um innlenda endurtrygg
ingu, stríðsslysatryggingu skips
hafna o. fl. Er frv. flutt að til-
hlutan stjórnar Stríðstrygging-
arfjelags íslands, en það fjelag
hefir starfað hjer á stríðsárun-
um. Varð samkomulag um það
milli þeirra aðilja, sem að
þessu fjelagi stóðu (ríkissjóður,
útgerðarmenn og tryggingar-
fjelögin), að halda þessari
starfsemi áfram og þá aðallega
sem endurtryggingafjelagi. —•
Stofna skal fjelag, er nefnist
Islensk endurtrygging. Það skal
annast endurtryggingar fyrir
ísl. vátryggingarfjelög, og einn
ig stríðsslysatryggingar ís-
lenskra slýpshafna, þegar þess
er þörf.
Með þessu er að því stefnt,
að flytja eijdurtryggingarnar
inn í landið og er það vitaskuld
til hagsbóta fyrir þjóðarheild-
ina.
Eyðing svartbaks.
Þorst. Þorst. og Hermann
Jónasson flytja frv. um að fram
lengja gildi 1. nr. 89 1941, um
eyðingu svartbaks, til ársloka
1948.