Morgunblaðið - 29.11.1945, Blaðsíða 16

VEÐURUTLITIÐ. Faxaflói:
Norðvestan- og vestan-átt. —
7
pálítil snjójel._________
á\ \
X------------
Pwpttiiyi
Fimtudagur 29. nóvember 1945.
FRA FINNMORKU eftir Skúla
Skúlason. Sjá bls. 9.
Bæ j arst j órnarkcsningarnar.
Frá Sjálfstæðisfiokknum
í Heykjavíl
I. Prófkosningin:
Sjalfstæðismenn, — konur og karlar!
Veitið athygii, að kjörnefnd flokksins hefir efnt til
prófkosningar meðal allra Sjálfstæðismanna í Reykjavík
um val manna á framboðslista flokksins við bæjar-
stjórnarkosningarnar.
Kjörseðlar ásamt reglum um kosninguna eru afhentir
á skrifsjofu flokksins í Thorvaldsensstræti 2 ailan dag-
inn.
Kosningin stendur aðcins þessa viku og skal vera lokið
laugardaginn 1. desember.
II. Kjörskrá:
Hafið þið athugað, hvort þið eruð á kjörskrá? — Allar
upplýsingar veittar á skrifstofu Sjálfstæðisflokksins.
III. Kosningaskrifstofan:
Kosningaskrifstofa Sjálfstæðisflokksins er í húsi
flokksins í Thoivaldsensstræti 2. Sími 2339.
Kommúnidar skeSfast próf-
kosningu Sjálfstæðismanna
Fjórum sinnum fleiri skila atkvæðum í gær
en fyrsta daginn.
Óttast samanburðinn við klíkuákvarðanir
sellufundanna.
KOMMÚNISTAR hafa orðið
varir við það undanfarna daga,
að almenningi í bænum geðjast
mjög vel að hinni lýðræðislegu
og frjálslegu aðferð, sem kjör-
nefnd SjálfstæðisHokksins hef-
ir tekið, með því að efna til al-
mennrar prófkosningar um val
manna á framboðslista flokks-
ins við bæjarstjórnarkosning-
arnar.
Þjóðviljinn hefir þó ekki far-
ið á stúfana út af þessu fyrr
en í gær, að blaðran sprakk.
Það er soðinn saman hjákátleg-
asti söguburður um kosning-
una, og fer því íjarri, að orð-
um sje eyðandi að þeim fávís-
lega uppspuna.
En hversvegna er honrjnnn- J3jnjnp atkVSðS
ístum svona ílla við profkosn-
ingu meðal almennings? Hvers
vegna eru þeir svona hræddir
við þessa lýðræðislegu aðferð
ekki hentugur tími að birta
sellu-funda-listann meðan á
slíkum framboðsundirbúningi
annara flokka stóð. Hann var
lagður til hliðar — í bili. Síð-
an krefjast ýmsir óbreyttir
meðlimir Sósíalistaflokksins
prókosningu eins og hjá Sjálf-
stæðismönnum. Moskva-klíkan
er í óþægilegu sálarástandi. —
Við þetta situr um sinn.
Á meðan ganga Sjálfstæðis-
menn einarðir og frjálshuga
að prófkosningu sinni um fram
boðslista Sjálfstæðisflokksins.
Prestskosningin:
Sjálfstæðismanna við val fram-
boðslistans?
Það eru slíkar spurningar,
sem kommúnistar vekja í hug-
um manna með hræðslublöndn
um uppspuna í blaði sínu um
prófkosningar Sjálfstæðis-1
manna. Hvort þeir sjálfir haf'a
til þessa ætlast, skiftir ekki
máli. Slík er- úppskeran'
Það hefir þá líka heyrst úr
herbúðum kommúnista, að insta
ráð Moskvadeildarinnar hafi
verið búið að ákveða fram-
boðslista kommúnista á sellu-
fundum. Það hafi verið búið að
gera myndamótin af háttvirt-
um frambjóðendum og átt að
fara að birta þau í Þjóðviljan-
um með ,,pomp og prakt“.
Þá komu þessar bannsettu
lýðræðislegu prófkosningar
Sjálfstæðismanna! Það þótti
hefst kl. 9 f. h.
TALNING atkvæða í prests-
kosningunni í Dómkirkjusöfnuð-
inum hefst kl. 9 f. h. í dag.
í gærkveldi, er blaðið hafði
tal af skrifstofu biskups, hafði
engin kæra borist út af kosn-
ingunum.
Veruleg rýmkun á innflutnings-
og gjaldeyrishömlum
Verður Hirohifo
ákærður
London í gærkveldi:
JOSEPH KEENAN, sem legg-
ur bráðlega af stað til Tokio, til
þess að verða aðalákærandi
Bandaríkjamanna gegn þeim
Japönum, sem dregnir verða fyr
ir rjett vegna stríðsglæpa, sagði
í kvöld, er hann var spurður,
hvort Hirohito, Japanskeisari,
yrði líka ákærður: „Það ákveð
jeg, þegar jeg er kominn til
Tokio.“
FJARHAGSNEFND Ed. fiyt-
' uf að beiðtii--.yiðskiftamálaráð-
j.herra frv. um innflutning og
g j aldeyrismeðferð.
Frv. þetta er að mestu sniðið
eftir tillögum nefndar, sem við
skiftamálaráðuneytið skipaði 9.
okt. s.l. Þessir áttu sæti í nefnd
inni: Jón Maríasson banka-
stjóri, formaður, Svanbjörn
j Frímannsson, tilnefndur af
Viðskiftaráði, Jóhann Þ. Jós-
' efsson, tilnefnd.ur af Nýbygg-
ingarráði, Eggert Kristjánsson,
, tilnefndur af Verslunarráði Is-
lands og Eyjólfur Leós, til-
nefndur af S. í. S.
j í þessu frv. er lagt til, að
j ríkisstjórnin skipi 5 menn í
Viðskiftaráð og jafnmarga til
j vara. j
Verkefni Viðskiftaráðs eru
þessi:
1. Gerir tillögur til ráðherra
um það, á hvaða vörutegundum
innflutningur skuli vera háður
leyfisveitingum og frá hvaða
löndum, en ráðherra setur um
þetta ákvæði, eftir að leitað hef
ir verið álits Verslunarráðs Is-
lands og Sambands íslenskra
samvinnufjelaga.
2. Úthlutar til innflytjenda
innflutningi á þeim vörum, sem
háðar eru leyfisveitingum, og
setur þau skilyrði um hann,
sern nauðsynleg kunna að vera
vegna viðskiftasamninga eða
af öðrum ástæðum, samanber
þó lög um Nýbyggingarráð frá
24. nóv. 1944.
3. Ráðstafar gjaldeyri til
vörukaupa erlendis samkvæmt
1. tölulið þessarar greinar svo
og til annara nauðsynja, sam-
anber þó lög um Nýbyggingar-
ráð frá 24. nóv. 1944.
4. Ráðstafar, ef því þykir
nauðsyn bera til, farmrými á
skipum, er annast eiga vöru-
flutninga til landsins og eru
eign íslenskra aðila eða á veg-
um þeirra.
5. Fer með verðlagsákvarð-
anir og verðlagseftirlit samkv.
lögum nr. 3 1943 eða öðrum
lögum, sem sett kunna að verða
í þeirra stað, og vöruskömtun
lögum samkvæmt.
Það er einróma álit nefnd-
arinnar, ,,að þar sem stríðinu
sje nú lokið og ísland eigi veru
legar gjaldeyrisinnstæður í er-
lendum bönkum, sje eðlilegt og
heppilegt að rýmka verulega á
núgildandi innflutnings- og
gjaldeyrishömlum, þ.e.a.s. rjett
sje að gefa innflutninginn eins
frjálsan og fært þykir, a .m. k.
frá þeim löndum, sem taka á
móti greiðslum í sterlingspund
um“.
Nýbyggingarráð og Viðskifta
ráð skulu sameiginlega útbúa
fyrir ár hvert heildaráætlun
um útflutning og innflutning
þess árs, magn og verðmæti,
svo og um, til hvaða landa út-
flutningurinn fari og frá hvaða
löndum innflutningurinn komi.
Mánaðarlega skuli ráðin hafa
sameiginlegan fund til þess að
Nýjar reglur koma
til framkvæmda á
næstunni
endurskoða áætlunina og
breyta, ef þörf krefst.
I ákvæði til bráðabirgða seg-
ir, að ráðherra setji til að byrja
með ákvæði um, hvaða vöru-
tegundir skuli háðar leyfisveit-
ingum og gildi það, uns Við-
skiftaráð hefir gert sinar til-
lögur.
Þessum nýju lögum mun
ætlað að koma til framkvæmda
1. des. n.k., en þau eiga að
falla úr gildi „í síðasta lagi“ 1.
des. 1946.
★
Frv. þetta var tekið til 1.
umr. á síðdegisfundi í Ed. í
gær og vísað til fjárhagsnefnd-
ar. Verður málið tekið aftur
fyrir á árdegisfundi í dag.
Tunnusmíði.
Fram er komið stjórnarfrum
varp, um tunnusmíði. „Ríkis-
stjórninni er heimilt að láta
reisa og starfrækja tvær tunnu
verksmiðjur, aðra á Akureyri,
hina á Siglufirði, þegar rann-
sókn hefir leitt í ljós, að tunnu
smíði hjer á landi er samkepn-
isfær við erlenda tunnufram-
leiðslu bæði hvað verð og gæði
snertir11, segir í 1. gr. — Og í
2. gr. segir, að ríkisstjórninni
sje heimilt að kaupa eða taka
á leigu tunnuverksmiðjur á
Akureyri og Siglufirði og starf
rækja þær. Er stjórninni heim-
ilað að taka alt að 3 milj. kr.
lán til framkvæmda þessara.
Uppeldismál.
Jónas Jónsson flytur svohlj.
þál.till. í Sþ.:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að skipa eftir til-
nefningu þingflokkanna fjóra
menn í milliþinganefnd til að
rannsaka og gera tillögur um
uppeldismál þjóðarinnar. Nefnd
in skal hafa lokið störfum fyrir
árslok 1948. Kostnaður við
nefndarstörfin greiðist úr rík-
issjóði".
Fylgir tillögunni mjög löng
greinargerð og þar gagnrýnd-
ar ýmsar tillögur milliþinga-
nefndarinnar í skólamálum.
••111111111111111111111111111111111111111111111111111111111iiiiiiiii
( Kaffikvöld full- I
I trúaráðs Sjálf- j
I anna í kvöld
\ Fulltrúaráð Sjálfstæðis-
\ fjelaganna í Reykjavík efn
í ir í dag til kaffikvölds í
i Sýningarskálanum . og
i hefst það kl. 9 e.h.
i A kaffikvöldinu verður
I vettvangur til frjálsra um-
1 ræðna um undirbúnings-
| störf vegna bæjarstjórnar-
| kosninganna og önnur mál
1 efni í sambandi við kosn-
| ingarnar.
I Ollum meðlimum full-
| trúaráðsins er boðin þátt-
I taka. Ef þeir hafa ekki
| fengið boðskort send. fá
í þeir þau afhent við inn-
i ganginn.
i Mikill áhugi ríkir nú
i meðal Sjálfstæðismanna
i að vinna sem best að bæj-
i arstjórnarkosningunum.
I Það mun vera áríðandi,
i að fulltrúar geti mætt sem
I best á kaffikvöldinu.
LONDON: — Yfirvöldin hjer
í borginni hafa ákveðið að
banna Jitterbug-dans á dans-
stöðum borgarinnar.
Axel Andrjessyni
haldið samsæli
AXEL Andrjessyni, sendi-
kennara ÍSÍ var haldið veglegt
samsæti að Hvanneyri á fim-
tugsafmasli hans, þann 22. þ. m.
Voru þar saman komnir kenn-
arar og nemendur skólans og
ennfremur skólastjórahjónin í
Reykholti og allir kennarar þess
skóla og frúr þeirra. Kennarar
og nemendur Hvanneyrarskóla
færðu Axel vandað armbands-
úr að gjöf.
í hófinu fluttu þeir ræður,
skólastjórar Hvanneyrar og
Reykholts, en skólapiltar tveir
fluttu frumsamin kvæði. — Þá
voru lesin heillaóskaskeyti, sem
afmælisbarnið fjekk, en af
þeim barst hinn mesti fjöldi.
Ný skáldsaga eftir
Guðm, G. Hagalín
BÓKFELLSÚTGÁFAN send-
ir frá sjer um þessar mundir
nýja skáldsögu eftir Guðm.
Gíslason Hagalín. Hún nefnist
Konungurinn á Kálfsskinni og
er mikið verk, yfir 500 blað-
síður í allstóru broti.
Bókin er prentuð á góðarj
pappír með áferðarfallegu letri,
og prýdd allmörgum teikning-
um. Hún er prentuð í Alþýðu-
prentsmiðjunni h.f. — Þetta er;
tuttugasta verk Hagalíns.