Morgunblaðið - 07.12.1946, Blaðsíða 5

Laugardagur 7. des. 1946
MORGUNBLAÐIÐ
*
Brjei irá BEþistffi:
Fiskiðjuver ríkisins — Hviidartími á togur- j
um — Vanrækt landhelgisgæsla — ill&iia-
tryggingar - Þingmenn í boði iðnaðarmanna
SJÁVARÚTVEGSNEFND Nd.
hefur nýlega lagt fram frum-
varp um fiskiðjuver ríkisins.
£>kal ríkisstjórnin láta reisa þau
á eftirtöldum fjórum stöðum:
Suðurnesjum, ísafirði, Höfn í
Hornafirði og í Vestmannaeyj-
um.
Fiskiðjuver þessi skulu stofn-'
uð til þess að tryggja hagnýt-
íngu og örugga sölu á afla fiski
manna fyrir sannvirði samkv.
nánari fyrirmælum laganna. —
Skulu þau rekin sem sjálfseign
arstofnanir með sjerstöku reikn
ingshaldi og sje fjárhagur
þeirra algerlega sjálfstæður
fyrir hvert einstakt iðjuver.
Atvinnumálaráðherra skipar
þriggja manna stjórn er annast
stjórn fiskiðjuvera ríkisins. —
Skulu txeir þeirra tilnefndir af
Landssambandi íslenskra út-
vegsmanna og Alþýðusambandi
íslands.
Frumvarp þetta er flutt að
beiðni atvinnumálaráðherra og
fylgir því allítarleg greinar-
gerð. Er í henni að finna upp-
lýsingar um aukningu . skipa-
stóls landsmanna á síðustu
mánuðum.
Gert er ráð fyrir að í árslok
1947 verði allur fiskiskipastóll
íslendinga rúmlega 47 þúsund
tonn, en var í árslok 1945 rúm-
lega 24 þúsund tonn. Hefir flot
inn þannig nær tvöfaldhst á
skömmum tíma og verður í árs
lok 1947 stærri en nokkuru
sinni fyrr í sögu landsins.
í lok frumvarps þessa er
heimild fyrir ríkisstjórnína til
þess að taka 25 miljón kr. lán
til þess að standast kostnað við
þær framkvæmdir, sem ráð er
gert fyrir í lögunum.
Er hjer um að ræða mjög
umfangsmikið mál og þýðing-
armikið fyrir sjávarútveg og
iðnað landsmanna hver sem af-
drif þess verða á þingi að þessu
sinni. En hjer er farið inn á
svipaða braut og með byggingu
síldarverksmiðja ríkisins á sín-
um tíma. Áður hefir verið
greint hjer frá frumvarpi Kjart
ans Jóhannssonar um fiskiðju-
ver ríkisins á Isafirði. í því er
eitt veigamikið atriði, sem ekki
er í þessu frumvarpi. Þar er lagt
til-að fjelag útgerðarmanna geti
eignast slík fiskiðjuver smám-
saman. Er það áreiðanlega skyn
samleg tillaga og eðlileg.
TÓLF STUNDA HVÍLDAR- ■
TÍMI Á TOGURUM
Hermann Guðmundsson og
Sigurður Guðnason flytja frum
varp um að lengja hvíldartímá
háseta á togurum úr 8 stundum
upp í 12 stundir á sólarhring.
Vökulögin voru eins og kunn
ugt er, sett árið 1921. Var þá
ákveðinn 6 stunda hvíldartími
háseta á togurum. Árið 1928
var þessu breytt þannig að hvíld
.artíminn var ákveðinn 8 klst.
þessa frumvarps til að hann
verði lengdur upp í 12 klukku-
stundir.
Frumvarp um þetta efni var
flutt á Alþingi 1942, en varð
þá ekki útrætt.
BJÖRGUNARSKÚTA
VESTFJARÐA
Kjartan Jóhannsson flytur
í efri deild fyrirspurn til rík-
isstjórnarinnar um björgunar-
og eftirlitsskip Vestfjarða.
Spyr hann um hvað líði efnd-
um á samningi þeim, sem dóms-
málaráðherra gerði f. h. ríkis-
stjórnarinnar 1. ágúst 1945, við
stjórn Slysavarnafjelags Islands
og björgunarskútunefnd Vest-
fjarða um byggingu björgunar-
skips fyrir Vestfirði.
í greinargerð fyrirspurnar-
innar bendir flutningsmaður á
það, að fyrir rösku ári síðan
hafi verið samið um það að
smíði slíks skip skyldi hafin þá
þegar, ef ekki fengist keypt
hentugt skip í þessum tilgangi.
Engin kaup hafi ennþá farið
fram og svo hafi farið, sem fór
með ensku skipin, sem keypt
voru til landsins í fyrrahaust.
í sambandi við þetta mál er
ekki úr vegi að minnast lítil-
lega á ástand landhelgismál-
anna almennt. Þau eru nú væg-
ast sagt illa komin. í þeim hef-
ur ekkert raunhæft verið að-
hafst þrátt fyrir samþykkt Al-
þingis 1944, 24. nóvember, um
landhelgisgæslu og björgunar-
störf. Með þeirri tillögu var rík
isstjórninni falið að láta fara
fram athugun á því, hvernig
landhelgisgæslu og björgunar-
starfsemi yrði haganlegast fyrir
komið við strendur íslands. Nið
urstaðan . af þessari athugun
hefur engin orðið. Og landhelg
isgæslan og eftirlitsstarfið er í
megnasta ólagi og þjóðinni til
tjóns og vansa.
Það var tillaga mín á þingi
1944, að landhelgisgæslan og
eftirlitsstörfin ættu að skiljast
frá Skipaútgerð ríksins og vera
sett undir sjerstaka stofnun. Á
það var bent með rökum að
slíkt fyrirkomulag yrði ríkis-
sjóði alls ekki dýrara, en hlyti
hinsvegar að skapa aukið ör-
yggi og festu í stjórn þessara
mála, sem eru ein hin þýðing-
armestu fyrir þjóðina. En þing-
menn þurftu að hugsa málið
betur og breyttu tillögu minni
í áskorun um athugun. Sú at-
hugun hefur aldrei farið fram
og þess vegna er nú ástand þess
ara mála eins og raun ber vitni
um.
Skoðun mín í þessum efnum
er óbreytt. Landhelgisgæslan
og björgunarstarfið eiga ekki
heima í horninu hjá Skipaút-
gerð ríkisins. Þau eru allt ann-
ars eðlis en þau mál, sem eru
hennar höfuðviðfangsefni. Þau
verða að fá sjerstaka yfirstjórn.
Við það verða þau bæði hag-
kvæmari og ódýrari.
En við núverandi ástand
landheigisgæslunnar verður
ekki unað. Það mál verður at-
hugað út af fyrir sig innan mjög
skamms tíma.
FLJÖTAVIRKJUNIN
ILLA STÆÐ
Þingmaður Siglfirðinga, Áki
Jakobsson, flytur þingsályktun-
artillögu um að heimila ríkis-
stjó&nnni ao lána Siglufjarðar-
bæ 500 þúsund krónur til þess
að standast rekstrarhalla Fljóta
virkjunarinnar fram til næstu
áramóta.
VERBÚÐIR
Pjetur Ottesen flytur þings-
ályktunartillögu um verbúðir.
Felur hún í sjer áskorun til rík
isstjórnarinnar um að beita sjer
fyrir því, að „komið verði upp
fyrir næstu vetrarvertíð ver-
búðum ásamt skýlum til beit-
ingar og fisksöltunar í helstu
verstöðvum við Faxaflóa og
þeim fisksælu verstöðvum ann-
arsstaðar á landinu, sem brýn
þörf er slíkra bygginga. — Ef
þörf krefur, er ríkisstjórninni
heimilt að koma slíkum bygg-
ingum upp fyrir fje ríkissjóðs.“
HLUTATRYGGINGAR
Sigurður Bjarnason og Barði
Guðmundsson flytja frumvarp
um breytingu á lögunum um
hlutatryggingarfjelög.
Leggja þeir til, að gjaldið í
hlutatryggingarsjóð, sem greitt
er af brúttóafla, verði hækkað
úr 0,7% í 1%. Ennfremur, að
hlutatryggingasjóði sje aðeins
varið til þess að bæta upp hluti
sjómanna.
í ákvæði til bráðabirgða, er
lagt til að ríkissjóður greiði
tryggingasjóði sjómanna í Bol-
ungarvík upphæð, er nemi
0,7% af brúttóafla þeirra skipa.
sem aðiljar voru að sjóðnum á
tímabilinu 1. janúár 1944, til
þess tíma, er myndað verður
hlutatryggingarfjelag í Bolung
arvík á grundvelli laga um
hlutati-yggingar frá 1943, þó
ekki lengur en til 1. febrúar
1945.
I greinargerð er frá því sagt,
að árið 1939, hafi verið stofn-
aour Tryggingasjóour sjómanna
í Bolungarvík í þeim tilgangi
að bæta upp hluti sjómanna
þegar illa áraði. Hafa útgerð-
aarmenn og sjómenn í Bolung-
arvík síðan greitt 2% af brúttó
afla skipa sinna í þennan sjóð.
sem nú er orðinn tæplega 150
þúsund krónur. Hefur nokkr-
um sinnum verið úthlutað upp
bótum úr sjóðnum á hluti sjó-
manna. En nú er það áform
Bolvíkinga að hagnýta sjer lög
in um hlutatryggingafjelög og
hafa þeir óskað eftir fyrr-
greindum breytingum á þeim.
ÞINGMENN í BOÐI
IÐNAÐARMANNA
Síðastliðinn fimmtudag buðu
Landssamband iðnaðarmanna
og Fjelag íslenskra iðnrekenda,
þingmönnum að skoða rúm 20
iðnfyrirtæki í Reykjavik og
Hafnarfirði. Þekktust tæplega
40 þingmenn það boð. Voru
fyrirtækin skoðuð fyrir hádegi
en síðan snæddur árdegisverð-
ur að Hótel Borg.
Var þessi morgunganga í iðn
fyrirtækin hin fróðlegasta og
viðtökur í verksmiðjunum, sem
skoðaðar voru, með ágætum. —
Var þirígmönnum skift niður i
flokka og skoðaði hver flokkur
fjögur fyrirtæki.
í hádegiseverðinum bar það
m. a. til tíðinda, að Sigurjón
á Álafossi gaf forseta samein-
aðs þings, Jóni Pálmasyni, eina
af hinum alkunnu Álafossværð
arvoðum. Þar fluttu ræður iðn-
aðarmálaráðherra, Emil Jóns-
son, forseti sameinaðs Alþingis,
Kristján Jóh. Kristjánsson form
Fjelags iðnrekenda, Páll S. Páls
son o. fþ
FLOKKSÞINGUM LOKIÐ
Flokksþingi Framsóknarmanna
lauk síðastliðinn þriðjudag með
fagnaði að Hótel Borg. Hafa nú
allir flokkar, nema Sjálfstæðis-
flokkurinn, haldið flokkssam-
komur á þessu hausti.
Alþingi, 6. 12. 1946.
S. Bj.
lit AMTIÐARST ARF
Ungur, efnilegur, vel mentaður maöur, með
háskóíapróf, t.d. lögfræðingur, hagfræðing-
ur, eða maður með jafn góða mentun, get-
ur fengið vel launaða framtíðarstöðu. Um-
sækjandi þarf að vera vel ritfær á íslenskt
mál og hafa áhuga fyrir ritstörfum og hag-
fræðilegum efnum.
Umsóknir, með nauðsynlegum upplýsing-
um og meðmælum, sendist afgreiðslu þessa
blaðs, fyrir 14. þessa mánaðar, merkt: —
, ,Fr amtíðarstarf “.
K.L.G. Raíkerti
14, 18 og 22 mm.
fyrirliggjandi.
Verzlunin
Friðrik Bertelsen
._J'Jafno riuHili - ólmi 28 72
>
Símanúmer okkar eru:
1400, 6581 og 6592.
JJcjCjert ^JCriitjclnóion (S? CCo. h.j
BEST AÐ AUGLÝSA í MORGUNBLAÐINU j,