Morgunblaðið - 28.10.1947, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 28. okt. 1947
MORGUTSBL 4 Ð I Ð
9
Afturför í rökfærslu
Sovjetrithöfundanna
Ný rússnesk bók um
RÚSSNESKI rithö/undurinn
D. Saslavskij hefur skrifað bók
sem heitir „Sovjetlýðræðið“. I
blaði frjálslynda flokksins
sænska, Dagens Nyheter, birtist
grein um þessa bók hins rúss-
neska höfundar. Segir þar m.a.
„Bók þessi ber vott um aftur
för i rökfærslu sovjetrithöfund
anna. Trotsky var mikill rit-
höfundur, Lenin, Bucharin,
Radek o. fl. höfðu mikla hæfi-
leika til þess að flytja mál sitt.
En þeir, sem nú berjast fyrir
stefnumálum Kommúnista hafa
sviplausan stíl, innantóm orð.
Kemur þetta til af því, hve
lengi mennimir hafa verið
bundnir við hina einstrengnis-
legu skoðanakúgun Kommún-
ismans?
Fyrri forvigismenn Kommún
istanna lögðu áherslu á fram-
þróunina. Hjá arftökum þeirra
ber lítið á slíku. Fyrir 25 árum
yar hinu rússneska stjórnarfari
lýst eins og ófullkomnu milli-
bilsástandi, sem bráðlega ætti
að hverfa. En í staðinn kæmi
hin æskilegasta þjóðfjelagsskip
un, sem því aðeins gæti þrifist
að þvingun frá hendi rikisvalds
ins hyrfi úr sögunni. Nú er
þessu stjórnarfari, sem áður var
sagt, að ekki væri nema til
bráðabirgða, lýst eins og hinni
sönnu fyrirmynd. „Sovjetlýð-
l’æðiði er hið mest alhliða og
gagngerða lýðræði í heimin-
um“, er nú sagt.
Aðferðirnar til þess að komá
slíku stjórnarfari á, eru þegar
kunnar. Þær voru notaðar í
Þýskalandi Nasistanna og í
Italíu Fasistanna, algjörlega á
sama hátt og í Rússlandi Bolsje
vismans.
Þegar stjómarvöld Rússlands
tala um sína hagi og stjórnar-
far, þá er þagað um merkustu
staðreyndirnar. Ekki vikið að
því einu orði, að öll andstaða
gegn stjórnarvöldtmum er bönn
uð. Að stjórnin hefir 5 sinni
hendi alt það, sem áhrif getur
haft á skoðun almennings, syo
sem blöð, útvarp o. s. frv. Ekki
er það heldur nefnt, að hvers-
konar aðfinslur eða gagnrýni,
er vart verður víð, getur orðið
til þess, að menn em sendir í
þrælkunarvinnu eða i opinn
dauðann. Jafnvel þarf ekki ann
að til, að svo fari fyrir mönnum
en að grunur liggi á, að þeir
beri kaldan hug til stjómarvald
anna.
Mikill þáttur í áróðri komm
unistanna byggist á fölsun
ýmsra hugtaka, sem eru í heiðri
höfð. Orðið lýðræði er þar í
fremstu röð. Lögð er áhersla á
að gefa hugtaki þessu á sem
liprastan hátt alt aðra merk-
ingu en hina venjulegu. Slíkir
orðaleikir vora algengir í
munni Göbbels' og Mussolinis
og annara fyrirrenna þeirra í
mannkynssögunni. í lýðræðis-
löndum eru mismunandi stjórn
málaflokkar með mísmunandi
skoðanir af eðlilegum ástæoum,
vegna þess, að þar sem hugsana
frelsi ríkir, þar lita menn mis-
munandi augum á hlutina.
En Saslavskij er alveg frá-
hverfur, að slíkt eigi að eiga
sjer stað. Aðeins þar sem stjetta
„lýðræði
u
skipting er i þjóðfjelaginu, þar
mj ndast flokkar, segir hann. 1
Rússlandi er engin stjettaskipt-
ing, og þess vegna getur engin
flokkaskipting átt sjer stað.
En þessi röksemdaleiðsla er
fölsk, vegna þess, að menn geta
skipst i flokka um annað en
efnalega hluti og fjelagsmál og
vegna þess, að mjög eru mis-
munandi kjör manna innan
hins rússneska þjóðfjelags. Aðal
atriðið er þó, að höfundur minn
ist ekki einu orði á það, að all
ir flokkar eru bannaðir í land-
inu nema Kommúnistaflokkur-
inn. Því er haldið fram, að harð |
stjórn hins rússneska einveldis :
sje afleiðing af því, hvernig hið j
rússneska þjóðfjelag er, harð-
stjórnin sje nauðsyn. En hvers j
vegna er þetta ekki sannprófað j
með því að leyfa flokka, sem |
verði í stjórnarandstöðu? Þá
fengist sönnun fyrir því, hvort j
rússneska þjóðin gæti ekki lif |
að án þeirrar herðstjórnar, sem
hún hefur nú.
í bók þeirri, sem Lenin skrif
aði árið 1917 um byltinguna og
ríkið, segir hann. Að þegar
kommúnistar sigri, þá skuli
þeir koma á fullkomnum efna-
hagslegum jöfnuði. Nú er á-
standið í Rússlandi þannig, að
mismunur á kjörum manna er
þar fullt eins mikill eða meiri
heldur en í nokkru hinna svo-
nefndu auðvaldsríkja. Forstjór-
ar fyrirtækja í Rússlandi geta
haft upp undir hundrað sinn-
um hærri laun, en verkamenn-
irnir. Skattarnir jafna þar ekki
afkomu manna eins og í Banda
rikjunum, i Englandi eða Sví-
þjóð.
Saslavskij hefur það eftir
Stalin í bók sinni, að hin sósial
istiska stefna í Sovjetrikjunum
viðurkenni engan smáborgara-
legan jöfnuð. Sósialisminn fel-
ur ekki í sjer neitt almennt
jafnrjetti til lífskjara. Hugsun-
in, sem liggur á bak við þessi
orð, á rót sina að rekja til Marx
Marx sagði, að mismunur á
tekjum manna stafaði aðallega
af því, að fáir menn ættu fram
leiðslutækin, en mikill meiri-
hluti v’rði að vinna í þjónustu
þeirra, sem framleiðslutækin
eiga.
En stjórnorvöldin í Rússlandi
líta svo á, að þegar framleiðslu
tækin eru tekin gjörsamlega úr
einkaeign, þá falíi burtu aðal-
orsökin lil hins efnalega ójafn-
aðar. Og það skiptir í þeirra aug
um þá ekki lengur máli. þó að
einhverjir menn græði hundrað
sinnum ineira heldur en al-
menningur. Og fulltrúar Komm
únista lita svo á, að þessi ójöfn
uður i kjörum komi ekki mál-
inu við. Sá, sem gerir sjer rellu
ut úr því, hann sje flæktur i
sm á borga ra lega Hleypidóma.
Nasistarnir voru alveg sömu
skoðunar. Úr þvi að Kommún-
istarnir hafa sigrað innan þjóð
ar sinnar, eins og Nasistarnir
Kunnur hnefaleikari
vill koma til íslands
Oiympíumeisiarlnn í þungavig! 1924
gerðu á sinum tíma, þá á sá fá
tæki að vera ánægður með lilut
skipti sitt, því óánægja bendir
þess að rnenn hafi ilt í huga og
sjeu gagnbyltingamenn.
Að lokiim segir í greininni i
Dagens Nyheter.
Sje hið litla rit Saslavskijs les
ið á rjettan hátt, þá geta Svíar
mikið af því lífrt. ekki síst
sænskir verkamenn. Menn fá
hjer að vita, hvað Kommúnist-
arnir meina, er þeir tala um
„hið sanna lýðræði“, sem þeir
ætla að koma á. Geti þeir kcm
ið sjer eins fyrir eins og Stalin
i sínu landi, þá verður öli and-
staða bönnuð, jafnt Sósíaldemó
krata scm annara flokka. Skoð
anir þær, sem leyfðar verða,
byggjast ekki á neinum rann-
sókniim eða sjerþekkingu. Því
hinar rjettu, leyfilegu skoðanir
verða ekki aðrar en skoðanir
þeirra, sem með völdin fara.
Hið mikla stjórnfnála- cg fjár-
málavald, sem lagt verður í
hendur valdhafanna og skrif-
stofubákns þess, verður sannur
Sósialismi. En þeir, seni voga
sjer að óska breytinga, verða
stimplaðir sem Fasistar og aft-
urhaldsmenn. En þjóðfjelagið
fær, eins og hið rússneska, þann
heiðursstimpil, að þar riki „al-
hliða og gagngert lýðræði“.
Bakarar stoina !nn-
kaupasanrband
VEGNA sívaxandi örðugleika
á útvegun hráefna og gjaldeyr-
is- og innflutningsleyfum, á-
kváðu bakarameistarar úti á
landi að stofna með sjer inn-
kaupasamband á hráefnum
þeim, er þeir nota til framleiðslu
sinnar.
Stoínfundur var haldinn þ. 15.
þ. m. hjer í Reykjavík og gengið
frá lögum sambandsins, en eftir-
taldir bakarameistarar voru
kosnir í stjórn:
Formaður: Magnús Eergsson,
Vestmannaeyjum. Meðstjórnend
ur: Georg Michelsen, Ilvera-
gerði og Guðni Kristjánsson,
Akranesi.
Stjórnin ijicfur falið Ilákoni
Jóhannssj’ni, Sölvhóisgötu 14 í
Reykjavík að veita innkaupa-
sambandinu forstöSu og mun
h«nn annast, fyrir hönd sam-
bandsins, um innkaup á hráefn-
um, tii þæginda fyrir fjelags-
menn út á landsbyggðinni.
Vonast fjeiagsmenn til að Við
skiftanefridin geri sitt til ið
greiða fyrir að innkaupasam-
Dand þetta.geti oroið tii heiiia
og hagsmuna fyrir allá aCiija.
Innkaupasamband
bakarameistara á íslandi.
Skaut þrjá menn
ITAMBORG: — Otto Priekefþýsk-
ur bifreiðarstjóri, var fyiir nokkr-
um dögum dæmdur tll danöa mrð
hengingu, fyrir að skjóta þrjá
kanadiska flugmenn, sem urðu að
nauðienda í Þýskalandi á stríðsár-
unum.
„JEG VAR svo hrifinn, þegar
jeg sá íslensku íþróttamennina
á Bislett í gær, að jeg fjekk
mikla löngun til þess að koma
til Islands og ákvað þegar að
athuga möguleika í þá átt.“ Það
var kunnasti hnefaleikari, sem
uppi hefir verið á Norðurlönd-
um, Otto von Porat, sem þannig
talaði, er hann kom í heimsókn
til íslensku iþróttamannanna í
Kjeholmen daginn eftir Oslo-
leikina í sumar.
Hann kvaðst ekki trúa öðru
en að á íslandi væri nóg af ung
um mönnum, sem vildu æfa
hnefaleika, og sem gætu orðið
góðir í þeirri íþrótt Vildi hann
koma hingað næsta sumar og
kenna hjer á námskeiðum.
Afkomandi skylmingakennara
Karls XII.
Otto von Porat er 44 ára að
aldri. Faðir hans var sænskur
en móðir hans norsk. í föður-
ætt er hann kominn í sjötta lið
í beinan karllegg af Diederich
von Porat, sem var skylminga-
kennari Karls XII. — Porat var
mjög góður og tekniskur hnefa
leikamaður, sem vann oftast á
rothöggi. Hann var mjög vin-
sæll bæði í Evrópu og Ameríku.
Olympíu-mcistari.
Porat flutti með móður sinni
til Noregs 1914. Hann fór að
æfa hnefaleika 1920, en vakti
fyrst verulega athygli 1923, og
árið eftir vann hann gullverð-
laun Olympíuleikanna í þunga-
vigt. Hann varð norskur meist-
ari í þeim flokki 1924 og 1926,
en vann einnig margar milli-
ríkjakeppnir.
Atvinnuhnefaleikari.
1926 gerðist Porat atvinnu-
hnefaleikari og fór til Ameríku.
Þar stóð hann sig vel í mörgum
keppnum, þótt honum tækist
ekki að fá að keppa um heims-
meistaratitilinn, en 1929 vann
hann Ástralíumanninn T. Heen
ey, sem þá hafði nýlega kepþt
um heimsmeistaratitilinn við
G. Tunney. 1931 keppti Porat
á Bislet í Oslo við Danann Sören
Petersen og vann hann með rot
höggi í 5. lotu og Svíann Harry
Persson vann hann í Stokk-
hólmi á rothöggi í 1. lotu. Árið
eftir vann hann Þjóðverjann
Heinz Muller í Berlín. einnig
með rothöggi.
Porat fór aftur til Bandaríkj-
anna .1934, en þá heppnaðist
honum heldur ekki að fá að
keppa um heimsmeistaratitil-
inn. Ssma ár meiddist hann í
keppni við Suður-Ameríku-
manninn McGorkindale og varð
a5 yfirgefa „hringinn".
Fimleikakennari.
Þegar Porat hætti að geta
keppt í hnefaleikum fór hann
J að stunda nám við Fimleika-
i skólann í Oslo, og kom síðan
Isjálfur á fót fimleikastofnun,
jsem notið hefir mikilia vin-
sælda.
1936 ritaði hann bók, er hann
nefndi „Mine erfaringer fra
ringen. Boksningens teknik og
trening“, og aðra bók ritaði
hann 1942, „Kampár“.
Vill til íslands.
Og nú vill Otto von Porat
heimsækja Island og láta ís-
lenska hnefaleikamenn njóta
góðs af kunnáttu sinni. Hanrv
kveðst myndi hafa mikla
ánægju af að dveljast hjer og
vonast jafnframt til þess að
geta orðið Islendingum að
nokkru liði í þessari uppáhalds
iþrótt sinni, hnefaleikunum.
Það er heldur enginn vafi á
því, að áhuginn fyrir hnefaleik-
um hjer myndi aukast mjög vi'ð
komu Porats hingað og að hann
gæti kennt þeim mönnum, sem
áhuga hafa á þeirri íþrótt, mik-
ið. Mjer finnst a'ð hnefaleika-
menn okkar ættu að athuga
þennan möguleika.
—Þorbjörn.
fyrir Sandgerði.
SLYSAVARNAFJELAG ís-
lands mun n.k. sunnudag af-
henda Sandgerðingum nýjan
mótorbjörgunarbát til afnota við
björgunarstöð fjelagsins þar á
staðnum.
Bátur þessi, sem kemur í stað-
inn íyrir björgunarbátinn „Þor-
stein“, sem þar var áður, var
smíðaður í skipasmíðastöð Pjet-
urs Ottasonar fyrir ári síðan og
þá strax útbúinn sem áttróinn
brimróðrabátur meðan beðið vac
eftir sjerstakri vjel er setja átti
í bátir.n, en nokkur töf hafði
orðið á afhendingu hennar. Vjel-
in er nú komin fyrir nokkru og
að undanförnu hefur verið unn-
ið að því að setja vjelina niður
og hefur það verið gert í drátt-
arbrautinni í Keflavík.
Vjelin í bátnum er 10 ha. Boi-
inder semidieselvjel, aðailega
ætluð fyrir björgunarbáta, og á
vjelin að geta gengið óhindruð
þótt hún sje á kafi í sjó. Þá er
vjelin þannig útbúin, að hún
eys undir eins burtu öllurn sjó
sem kemur 1 bátinn, og á að geta
haldið honum þannig þurrum,
þó um mikia ágjöf sje að ræða.
Vjelin á með sjerstökum skot-
um, að gera gangsetninguna
ti'ygga undir flestum kringum-
stæðum. Þetta er fyrsta vjelin
af þessari gerð, sem tekin hefui'
verið í notkun hjer á landi.
í reynsluferð, sem farin var
á bátnum, reyndist bæði bátur
og vjel hið besta, og náði bát-
urinn góðum ganghraða. Björg-
unarsveitin í Sandgerði mun
sækja bátinn til Keflavíkur og
sigla honum til Sandgerðis.
VerS á fatnaði hækkar.
LONDON: — Það hefur verið op-
inberlega tilkynt hjer í London, að
verð á öllum klæðnaði, einkum þó
ullarklæðnaði, muni hækka allveru-
lega innan skamms.