Morgunblaðið - 06.02.1948, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 6. febrúar 1948
Fjárhagsáætlun fleykjavíkurbæjar:
Haldið verður úfiram umbótum í húsnæðismálum,
bætt aðstaða átgerðarinnar og öflugur stuðningur
við íþróttir og heilbrigðismál
Tillögur Sjálfstæðismanna og ræða
borgarstjóra á bæjarstjórnarfundi í gær
A fundi í bséjarstjórn Reykja
víkur í gær var fjárhagsáaétlun
bæjarins fyrir árið 1948 til síð-
ari umræðu.
Hóf Gunnar Thoroddsen borg
arstjóri umræður um fjárhags-
áætlunina. Gat hann þess í upp-
hafi máls síns, að hann hefði
á síðasta fundi, er fjárhagsáætl
unin var lögð fram, gert ítar-
lega grein fyrir afkomu bæjar-
ins, á s.l. ári og framkvæmd-
um, sem unnið hefði verið að á
vegum hans og stofnana hans.
öæti mál hans af þeim ástæð-
um því orðið styttra nú. Síðan
'aneri borgarstjóri sjer að sjálfri
íjárhagsáætluninni. Þau vinnu
brÖgð hefðu verið við höfð, að
bæjarráð hefði rætt öll erindi,
sém borist hefðu ásamt breyt-
jngartillögum, sem þar hefðu
komið fram. Það hefði síðan
komið sjer samar. um nokkrar
breytingartillögur, sem allir
flokkar þess stæðu að. En auk
þess hefðu nú verið lagðar fram
aðrar breytingartillögur frá hin
um ýmsu flokkum.
Breytingartillögue bæjarráðs.
Borgarstjóri gerði síðan grein
fyrir þeim breytingartillögum,
sem bæjarráð stóð sameiginlega
íað.
Fyrsta tillagan var um hækk-
un til tannlækninga í skólum,
úr 130 þús. kr. í 150 þúsund.
Fjárveiting til þessa hefði verið
miðuð við það að einn tannlækn
ir starfaði í hverjum hinna 4
barnaskóla bæjarins.
En tannlæknarnir hefðu að-
eins unnið hálfan daginn í skól
unum en hinn helminginn
hefðu þeir stunöað atvinnu
sína annarsstaðar. Með viðbót-
arfjárveitingunni væri hinsveg
ar að því stefnt, að fá einn skóla
tannlækni, sem unnið gæti í
þágu skólanna allan daginn.
Næsta breytingartillaga var
urn að lækka ræstunarkostnað
Austurbæjarbarnaskólans, sem
þótt hefði óeðlilega hár, úr 170
þús. í 130 þús. kr. Hinsvegar
legði bæjarráð til að viðhalds-
kostnaður sama skóla hækkaði
t.im sömu upphæð.
Þá lagði bæjarráð til að
Lúðrasveitin Svanur fengi 25
þúsund kr. styrk, þar af 15 þús.
kr. til hljóðfærakaupa. Sú upp-
hæð hefði einnig v'erið á síðustu
fjárhagsáætlun en ekki verið
notuð vegna þess að hljóðfær-
in hefðu ekki fengist. Hjer væri
því einungis um endurfjárveit-
ingu að ræða.
Hækkun til íþróiíamála
Þá skýrði borgarstjóri frá því
að brjef hefði borist frá íþrótta-
bandalagi Reykjavíkur þar, sem
farið \ æri fram á íhlutunarrjett
því til handa um það, hvernig
þvi fje væri varið, sem veitt
væri til íþrótta og útiveru. —
Bæjarráð hefði fallist á að æski
legt væri að hafa samráð við
jþessi samtök, sem öll íþrótta-
f jelög í bænum væru í, um þessi
mál og lagði því til að ein heild-
arfjárveiting væri veitt til
þeirra og skyldi henni varið eft-
ir ákvörðun bæjarráðs að fengn
«m tillögum í. B. R.
Jafnframt lagði bæjarráð til
að upphæðin yrði hækkuð um
40 þús. kr. vegna umsókna, sem
borist hefðu vegna ýmsra í-
jíróttafara og framkvæmda í
þágu íþróttalífsins í bænum.
1 þessu sambandi skýrði borg-
arstjóri frá því að íþróttaráðu-
nautur bæjarins hefði sagt
starfi sínu lausu vegna þess að
fræðslumálastjórnin hefði sett
það að skilyrði fyrir því að hann
gæti tekið að sjer starf við Há-
skólann.
Þá lagði bæjarráð til að Skóg
ræktarfjelag Reykjavíkur fengi
30 þús. kr. styrk og væri það
sama upphæð og áður.
Til sorpeyðingarstöðvar lagði
bæjarráð til að tekinn yrði upp
nýr liður, 250 þús. kr., byrjunar-
framlag. Ennfremur að liðurinn
til fasteignakaupa og innlausn-
ar á erfðafesturjettindum yrði
hækkaður um hálfa milj. kr. upp
í eina milj. kr. Væri sú hækkun
óhjákvæmileg vegna kaupa bæj-
arins á fasteignum í sambandi
við skipulagsbreytingar.
Til leikvalla og dagheimila
lagði bæjarráð til að 800 þús. kr.
yrðu veittar.
Síðasta breytingartillaga bæj-
arráðs var um að taka upp nýj-
an lið, 1 milj. kr. framlag til,
síldarverksmiðju í samræmi við
fyrri samþyktir bæjarstjórnar.
Breytingartillögurnar hækka
útgjöldin um 2,3 milj. kr.
Þegar borgarstjóri hafði skýrt
breytingartillögur bæjarráðs
skýrði hann frá því að þaar
mundu hækka útgjöldin um 2,3
miljónir króna og svaraði það
til þess að heildarútsvarsupp-
hæðin þyrfti að hækka um 5 af
hundraði, en sú hækkun væri í
nákvæmu samræmi við fólks-
fjölgunina j. bænum á árinu
1947 en hún hafði orðið 5 af
hundraði.
Þá gat borgarstjóri þess að
reynt hefði verið að ná sam-
komulagi í bæjarráði um lán-
töku vegna Sogsvirkjunarinnar
en það hefði ekki tekist. Bæjar-
ráð stæði því ekki sameinað að
slíkri tillögu en hún myndi
verða ílutt af einstökum bæjar-
fulltrúum.
Þörf nýrra skólabygginga
Borgarstjóri mintist þessu
næst á það, að við afgreiðslu
síðustu fjárhagsáætlunar, hefði
verið samþykt tillaga um að
fela fræðsluráði að gera áætlun
um skólaþörf bæjarins á næstu
árum. Hefði fræðslufulltrúi unn
ið að henni og hefði hún nú ver-
ið lögð fram.
Kvað hann mikla nauðsyn
bera til þess að koma upp nýj-
um skólum í bænum, bæði vegna
hinnar miklu fólksfjölgunar og
breytinga þeirra, sem gerðar
hefðu verið á fræðslulöggjöf-
inni. Er þessi áætlun um skóla-
þörfina birt á öðrum stað í iplað-
inu.
Borgarstjóri kvað það velta á
fjárhagsgetu bæjarsjóðs og rík-
issjóðs, hvernig gengi að fram-
kvæma þessa áætlun. En skóla-
byggingarnar hlytu einnig að
koma til kasta Fjárhagsráðs^ þar
sem fjárfestingarleyfi þyrfti til
þeirra. Á s.l. ári hefði skóla-
byggíng fyrir íbúa Kleppsholts-
ins strandað á því að fjárfest-
ingarleyfi fjekst ekki.
Þá gerði borgarstjóri einnig
grein fyrir þremur hækkunar-
tillöfum frá fræðsluráði í sam
bandi við fjárhagsáætlunina
vegna kostnaðar við skólana.
Námu þær samtals 100 þús. kr.
Sameiginlegt álit í húsnæðis-
málunum.
Bæjarstjórn varð sammála um
að bera fram sameiginlegt álit
þeirra flokka, sem fulltrúa eiga
í bæjarstjórn, um þá stefnu, er
tekin verður í húsnæðismálun-
um. Alit þetta er mjög samhlj.
þeirri tillögu er Sjálfstæðis-
menn höfðu gert og ætluðu sjer
að flytja, er ekki varð vitað um
samkomulags vilja hinna flokk-
anna.
Alitið er svohlj.:
Bæjarstjórn ítrekar fyrri stefnu-
yfirlýsingar sínar um að útrýmt
verði heilsuspillandi íbúðum í
bænum. Hún hefir í þeim tilgangi
bygt 72 íbúðir við Skúlagötu, sem
allar voru teknar til afnota á s.l.
ári og 32 íbúðir við Miklubraut,
sem tilbúnar verða í ár. Til þess
að ná því marki, er að framan
greinir, telur bæjarstjórnin eink-
um nauðsynlegt:
Að lögð sje rík áhersla á að
ljúka byggingu þeirra íbúðar-
húsa, sem nú eru í smíðum.
Að haldið sje áfram íbúðar-
húsabyggingum svo sem áður er
ráð fyrir gert og lögð á það meg-
in áhersla að koma upp tveggja
og þriggja herbergja einföldum
heilsusamlegum íbúðum.
Bæjarstjórnin skorar því á rík-
isstjórn og Fjárhagsráð að gera
þessar framkvæmdir mögulegar
með nauðsynlegum fjárfestingar
leyfum og lánveitingum samkv.
ákvæðum 3. kafla laga nr. 44,
frá 1946 um opinbera aðstoð við
byggingar íbúðarhúsa, enda sje
þessum byggingarframkvæmdum
tryggt mannafl og efni með því
m. a. ef nauðsyn krefur, að fresta
öllum framkvæmdum sem ekki
eru jafn aðkallandi vegna al-
mennmgsheilla.
Ályktunartillögur
Sjálfstæðismanna.
Bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
manna lögðu fram svohljóð-
andi tillögur til ályktunar í sam
bandi við afgreiðslu fjárhags-
áætlunarinnar:
Franikvæmdasjóður.
Bajarstjórn samþykkir að láta
renna í framkvæmdasjóð það af striðs
gróðaskatti, sem umfram verður eina
milljón króna af því sem kemur 3 ■
lilut bæjarins.
Skattamál.
Bæjarstjórn Reykjavikur skorar á
Alþingi að breyta gildandi skattalög
gjÖf í það horf, að hlutur bæjar- og
sveiTarsjóða af stríðsgróðaskatti verði
aukinn upp í 75 af hundraði.
Sparnaður í rekstri bæjarins.
Bæ'jarstjórn ályktar að fela hag-
fræðingi bæjarins og forstöðumanni
endurskoðunarskrifstofu bæjarins að
halda áfram því starfi, sem þeir hófu
á siðastliðnu ári, samkv. ályktun bæj
arstjómar, að gera tillögur um endur
bætur og sparnað í rekstri bæjar og
bæjarstofnana, i samráði við forráða
menn hverrar starfsgreinar.
Vöggustofa.
Bæjarstjórnin telur liina brýnustu
þörf á að koma upp vöggustofu liið
allra fyrsta og telur húsið Hliðarenda
henta vel til þeirra nota. Felur hún
bæjarráði og borgarstjóra að láta nú
þegar fara fram núkvæma athugun
á þvi, hvort húsið henti best til þess
að vera vöggustofa, dagheimili eða
leikskóli.
Húsnæði ungbarnaverndar.
Bæjarstjórn telur, að húsnæði það.
sem ungbarnavernd Liknar ó við að
búa, sje alveg ófullnægjégidi, og felur
borgarstjóra að halda áfram tilraun-
um til þess, í samráði við bæjarráð,
hjúkrunarfjelagið Likn og fjelags-
málaráðuneytið, að útvega hentugt
húsnæði fyrir ungbarnaverndina,
þangað til reist hefur verið heilsu-'
verndarstöð Reykjavíkur.
Fávitaliæli.
Bæjarstjórn Reykjavikur skorar enn
á Alþingi og rikisstjóm að koma sem
fyrst á fót fávitahæli eins og lög nr.
18 frá 1936 gera ráð fyrir. Þykir
bæjarstjóm miður að ekkert skuli
hafa orðið úr framkvæmdum ó sið-
asta ári, enda þótt fje væri heimilað
í þessu skyni í fjórlögum fyrir 1947.
íþróttamál
Bæjarstjórn ákveður að haga fram
kvæmdum og undirbúningi á íþrótta
svæðinu í Laugardalnum á þessu ári
í samræmi við tillögu Laugardals-
nefndar þannig:
Að lokið sje við að gera stóra fram
ræsluskurðinn úr Laugardalnum
til sjávar.
Að jafnframt sje endurskoðuð heild
arframræsluáætlunin og framræsl
unni haldið áfram, svo að henni
verði allri lokið ó árinu.
Að byrjnð verði á því að sljetta
landið fyrir iþróttaleikvanginn.
Að fyrri áætlanir um íþróttaleik-
vanginn sjeu endtirskoðaðar af
Laugardalsnefnd og endanlegar til
lögur síðan lagðar fyrir bæjarstjórn
Að gerðar sjeu teikningar að sund
laugum og mannvirkjum í sam-
bandi við þær, i samræmi við sið-
ustu tillögur Laugardalsnefndar,
og byrjað á framkvæmdum að
fengnu samþykki bæjarráðs.
ÆskulýSshöIl og tómstundaheimili.
Bæjarstjórn Reykjavikur ályktar að
lýsa yfir eftirfarandi:
Ef mynduð verða almenn samtök
æskulýðsfjelaga í bænum, sem
standa álmenningi opin, ón tillits
til stjórnmálaskoðana, í þeim til-
gangi að byggja og reka æskulýðs-
höll, tjáir bæjarstjórnin sig reiðu-
búna til að leggja til ókeypis lóð
undir slíka byggingu og greiða
50% byggingarkostnaðar, enda
greiðist þá byggingarkostnaður,
scm svarar 40% úr fjelagsheimila
sjóði, en 10% greiðist af fjelaga-
samtökunum.
Framlag bæjarins er þvi skilyrði
bundio, að samkomulag náist við
samtök æskulýðsfjelaganna um fyr
irkomulag og rekstur stofnunar-
innar.
Jafnframt verði stefnt að þvi að
-koma upp tómstundaheimili fyrir
börn og unglinga í hinum ýmsu
bæjarhverfum. Felur bæjarstjórnin
harnavérndarnefnd og leikvalla- og
dagheimilanefnd að gera áætlun
um þörf slíkra heimila og leggja
fyrir ba'jarstjórn tillögur um fraiQ
kvæmdir.
tTtvegsmál.
Á undanförnum árum hefir bæjaií
stjórnin stuðlað að kaupum 10 ný>
tisku togara og 13 nýrra vjelbáta til
bæjarins. Af þessum 10 togurum eru
6 þegar komnir og hinir 4 væntan-
legir á þessu ári. Af vjelbátunum eru
12 komnir og einn væntanlegur inn
an skamms.
Nú verður að leggja höfuðáherslvi
á að bæta aðstöðu til útgerðar frá
bænum.
1 þessu sambandi vill boéjarstjórnin
leggja áherslu á, að þegar ó þessu
ári verði framkvæmdur sá hluti af
tillögum hafnarstjórnar um stækkun
á höfninni, sem nær til byggingar
gaiðs frá Ingólfsgarði, lengingar Ing
ólfsgarðsbryggju og byggingar einnar
nýrrar bryggju í kvínni austan Faxa
garðs.
Bæjarstjórnin vill í framhaldi af
forgöngu sinni um byggingu nýrrar
síldarverksmiðju, sem ákveðið hefir
verið að verði í skipi, sem hafi bæki-
stöð í Reykjavík, leggja áherslu á að
skipinu verði búinn staður vestur við
Grandagarð.
Bæjarstjómin ákveður að þegar
skuli hafist handa um lagningu Mýr
argötu frá Ægisgötu að athafnasvæði
vesturhafnarinnar, til að bæta sam-
göngur við vesturhluta hafnarinnar,
Ræddi borgarstjóri nokkrar
þessara tillagna en kvað sum-
um þeirra verða gerð skil af
öðrum bæjarfulltrúum Sjálf-
stæðismanna.
í sambandi við húsnæðismál-
in, sagði borgarstjóri, að treg-
lega hefði gengið að á fram-
lag ríkissjóðs til þeirra bygg-
inga, sem bærinn hefði ráðist
inga, se mbærinn hefði ráðist
í. Ennfremur hefði synjun á
fjárfestingarleyfi hamlað fram
kvæmdum. En hann kvaðst:
vona að Fjárhagsráð sæi hina
brýnu nauðsyn fyrir aukningu
íbúðarhúsnæðis í bænum.
Varðandi sparnað á rekstri
bæjarins væri það að segja,
að nefnd hefði unnið að því.
að gera tillögur um það og
hefði hún skilað áliti. Mætti
vænta ýmsra endurbóta í þessu
efni.
Hann kvað vöggustofu vera
már, sem mikil nauðsyn væri
á að leysa. Ef húsið Hlíðarendi
yrðj tekið til þeirra nota þyrfti
að sjá leikskólanum, sem þar
hefur verið fyrir öðru húsnæði,
Um byggingu fávitahælis.
sagði borgarstjóri, að það væri
mjög illa farið að þrátt fyrir
það að Alþingj hefði árið 1936
sett löggjöf um byggingu slíkr
ar stofnunar fyrir forgöngu
frú Guðrúnar Lárusdóttur, þá
skyldi enn ekkert hafa verið
aðhafst í því máli. í fyrra
hefði Alþingi samþykt tillögu
um fjárveitingu til þess a5
hefja. framkvæmdir, frá Jó-
hanni Hafstein og sjer. En enn
hefði samt ekki verið hafist
handa.
Tvær lánsheimildir.
í lok ræðu sinnar minntist
borgarstjóri á tvær lánsheim-
ildir, sem bæjarráð legði til að>
veittar yrðu. í fyrsta lagi tif.
framkvæmda við hagnýtingu
jarðhitans í Mosfellsdal og £
öðru lagi til að taka bráða-
birgðalán til greiðslu á dagleg
um útgjöldum bæjarsjóðs, enda
verði láni greitt af tekjum árs-
ins 1948.