Morgunblaðið - 13.07.1948, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 13. júlí 1948.
MORGVNBLAD19
T
Lauge Koch við 24 ; LeiðrjsH ranghermi
1 um sorpeyðsngar-
stöð
mann á leið til
Grænlands
Þriggja ára Jarðfræðirannsóknir.
HINN DANSKI LANDKONN- stöo með loftskeytatækjum. svo
IJÐUR Lauge Koch kom hing- þaðan verði hægt að fá reglu-
áð til Reykjavíkur á laugardag- bundnar veðurfegnir. — Þrjár
inn var, með f'ugvjel J.oítíeiða
Geysi frá Kaupmannahöfn —
Hann er á leið til Austur-Græn-
lands í jarðfræðileiðangur. — í
fýlgd með honum eru 23 vísinda
menn frá ýmsum þjóðum, dansk
ir, sænskir, svissneskir, breskir
og einn frá Frakklandi. Þeir
fóru austur > Hveragerði á
sunnudaginn. Ætluðu síðan loft-
leiðis til Akurevrar. En þá var
ekki flugveður. Svo þeir bjugg-
ust við að fara í bíl norður á
mánudag.
Pjetur Gunnjrsson búfræðing
ur fer með þeim norður. Hann
hefur útvegað Lauge Koch 6
hesta til ferðarmnar, er nota á
til flutninga á ijallaferðum leið-
angursmanna.
Grænlandsfarið Gustav Holm
er væntanlegt til Akureyrar
næstu daga frá Scoresbysund.
Fór þangað fyrir nokkru með
ýmsan varning, m. a. til veður-
athugunastöðvar, sem á að
verða veðura th cganastöðvar nar
sem starfræktar verða 'fyrir
norðan Scoresbysund. Verður
það til mikils Ijettis fyrir vcður-
íregnir og spár hjer um s .óðir.
Er jeg spuiði Lauge Koch
hvort þess gætti við norðaust-
anvert Grænland að minna sje
um rekís í hafinu, en áður var,
og hvort skriðjöklar hefðu þar
styst, sagði hann að verulegur
munur væri á því frá þvi sem
verið hefði fyrir nokkrum árum
síðan.
Lífsskilyrði Eskimóa
— Hvernig vegnar
unum sem settust að í Scoresby-
sund fyrir tveim áratugum síð-
an?
Þeim vegnar bærilegar, að
telja má. En það hefur komið í
ljós, að lífsskilvrði fyrir Eski-
móa á austurströnd Græniands
eru ekki svipað því eins góð,
eins og á vesturströndinni. Fisk-
koma upp þar 1 nágrenninu, Fer 8en8Ú er ekki mikil í f jörðun-
skipið síðan aðra ferð til Græn-
lands með leiðangursmenn
þessa.
3 ára rannsoknir
Tíðindamaður frá Morgun-
bl. hitti Lauga Koch snöggvast
að máli á sunnudagskvöldiö. —
Skýrði hann m. a. svo frá:
Leiðangur þessi til Norðaust-
ur Grænlands er upphaf að
þriggja ára rannsóknum, sem
fyrirhugaðar eru. Verður liðinu
skift, er til Grænlands kemur,
fara þeir norður á 77. breiddar-
gráðu, sem lengst fara no'ður.
Tilgangur rannsóknanna er m.
a. að vinna að og fullgera jarð-
fræðilegan up;rdrátt, af ö.lum
þessum hluta Grænlands. Fr
staðfræðilegur uppdráttur til af
því, sem gerður hefur verið eftir
flugmyndum.
Leiðangurinn er eingöngu til
jarðfræðirannsókna. Hefur land
ið þegar verið svo mikið rann-
sakað að yfirlit er fengið yfir
jarðfræði þess. En mikið er þar
óunnið enn af r.ákvæmari rann-
sóknum, sem eifitt er að gera
grein fyrir í stuttu máli.
Fróðlegt land
fyrir jarðfræði.iga
— Eru jarðmyndanir þessa
hluta Grænlands margbreytileg-
ar?
— Já, mjög. Þar má heita, að
hægt sje að finna hinar fjöl-
breyttustu jarðmyndamr, sem
hugsast geta í sama landi. Svo
þarna er mikið verksvið fyrir
jarðfræðinga.
-— Ekki eru þar þó eldíjalla-
myndanir og hraun, svo sem
hjer á landi?
— Nei. En basaltmynöanir
eru þar litlu eldri en íslénska
basaltið.
Gustav Holm verður siglt a!Ia
leið norður á 77. gráðu. En þar
verður sett upp veðurathugana-
I BLAÐINU , Landvörn", sem
út kom í dag, birtist gmin eftir
„borgara“, öð:u nafni Gunnar
Einarsson prentsmiðjustjóra, og
er upphaf hennar á þessa leið’
„Hugsið ykkur góðir borgar-
ar og kjósendur í Reykjavík.
Nýjasta ákvörðun borgarsíjór-
ans og formanns fegrunarráðs
Reykjavíkur kvað vera sú, að
setja sorpeyðingarstöðina,.þegar
hún verður set+ á laggirnar, efst
upp á Öskjuhlíðina!“
j Þessi ummæli eru tilhæfulaus
i með öllu. Þau cru þeim mun ó-
skiljanlegri sem jeg átti fvrir
fáum dögum ítcrlegar viðiæður
við 4 fulltrúa frá Reykvíkinga-
f jelaginu um að gera Öskjuhlíð-
ina að skemmtigarði og útivist-
arsvæði Reykvíkinga, og fór
með þeim þangað suður eftir til
þess að skoða alla staðhætti. —
. Tjáði jeg þeim, að jeg væri
| reiðubúinn til þess að beita mjer
j fyrir þessu máh.
. , Formaður þeirrar nefndar, er
Eskimo- .* . ... „
i við mig ræddi, er Gunnar Ein-
arsson. Fyrsta kveðjan, sem jeg
jfæ frá honum eftir undirtektir
' mínar undir þetta áhugamál
Reykvíkingafjelagsins, er sá
uppsþuni frá rótum, sem prent-
smiðjustjórinn lætur sjer sæma
að setja á prent í „Landvörn“ í
dag.
12. júii 1948.
Gunnar Thoroddsen.
Bregið í 7. flokki
[eppdrætti Háskólons
20 þúsund krónur:
14877
5000 krónur:
696
2000 krónurí
- Palestína
Framh af bls. 1
um þar. Þeir e? u svo djúpir. Og
víðast eru grynningar í f jarðar-
mynninu. Svo dýpið í innfjörð-
unum er heita má dauður sjór.
En þar sem lítið er af fiski, er
líka lítið um sel.
— Hve margir eru í Scortsby-
sund nýlendunri ? •
— Þar eru um hundrað j væri. Sagði
manns. Hafa ekki verið fleiri beiðninni:
og verða naumast fleiri.
— En í Angmagsalik nyiend-
unni?
— Alls um þúsund marns,
dreifðir um ströndina alt suður
að Hvarfi.
verður ef til vill afráðið,
Langur rannsóknaferill
Síðan barst talið að fyrri ferð-
um og rannsóknum Lauge
Kochs á Grænlandi. Liðin ern • Bardagar halda áfram.
35 ár síðan hann í fyrsta sinn j YFIR helgina
I kom til Grænlands. En frá því J barist víða ;
rísku fulltrúarnir við örvggis-
Bandaríkin
á, að öryggisráðið haldi næt
urfund, ef Bernadotte greif:
fellst á það. Á sama fondi oe
• i ínn.
var nokk
Palestinu, en
rannsóknir á Austur-Grænlandi
einkum norðanverðu. Árin 1926
—28 voru álíka margir vísinda-
menn með honum við rannsókn
ir þar, eins og verða nú, en á ár-
unum 1931—34 hafði hann helm
ingi fleiri vísindamenn í liði
sínu.
Nokkrir af fjelögum hans
hafa vetursetu á Græniandi
næsta vetur til jarðfræðirann-
sókna.
— Er hægt að vinna nokkuð
að jarðfræðirar.nsóknum þar að
vetri til?
— Það er hægt að byrja
snemma á vorin, og halda áfram
langt fram á h-rust, sagði hann.
Því þó kuldar sjeu þar miklir,
þá útiloka þeir ekki að landið
sje kannað. Því úrkoma er lítil
þar norður frá og því að jafnaði
ekki mikil fannalög.
KAOPI GULl
hæsta verði.
SIGURÞÓR, Hafnarstrætl L
bardagasvæðin voru nyrst
Palestinu; hjá Jenin, norðar-
um hvernig bardagar hafi far-
ið. Segjast til dæmis hvorir ui
sig hafa unnið á við Jenii
Gyðingar kveðast hafa teki
herskildi Lydda, sem er um
km. austur af Tel Aviv.
hjá er einn stærsti flugvöllv
allrar Palestínu.
1 Jerúsalem var barist na
eingöngu með fallbyssum c
sprengjuvörpum, mest í gani
borgarhlutanum- Múrinn krir
um gamla borgarhlutann <
illa skemdur. Gyðingar notu?
þar í fyrsta skifti fallbyssu
sem þeir hafa komið inn í boi
ina meðan stóð á vopnahljen
FARÍS: Mongcmery marskálk-
ur, sem nú er í Frakklandi
því yfir í dag, að Frakklar
Bretland með Bandaríkin að
sjer gætu unniS sigur á 1;
árásarríki sem væri.
3932 7587 10567 12043 23583
100(1 krónur:
1303 2519 2730 4301 4497
4557 6875 8144 9147 10566
12186 21203
500 krónur:
718 2715 2883 5229 7659
9117 9624 10156 13125 15585
15593 16118 16364 18675 19119
19710 19890 20259 22738 23378
23977 24165.
320 krónur:
122 208 394 396 552
557 558 869 991 993
1209 1337 1436 1449 1452
1842 1879 1960 2297 2345
2356 2695 3063 3099 3140
3260 3835 3910 4332 4587
4724 4727 4876 5015 5273
5494 5799 5814 5848 5935
5980 6090 6182 6431 6470
6546 6582 6832 7128 8949
9132 9197 9251 9296 9348
9493 9618 10195 10700 10823
11221 11343 11400 11432 11904
11926 12370 12504 12529 12784
12958 13028 13073 13150 13607
13623 14297 14735 15255 15337
15402 15420 15458 15907 16200
16451 16905 17359 17674 17767
17924 18387 18698 18725 18750
19210 19572 19689 19968 20950
21294 21473 21750 21794 21854
22025 22077 23014 23021 23219
23229 23481 23679 23697 24130
24231 24505 24568 24729 24918
200 krónur:
37 48 89 156 231
334 385 441 516 648
674 699 760 797 811
897 961 1242 1292 1307
1327 1372 1502 1572 1574
1579 1758 1990 2017 2031
2105 2125 2200 2255 2275
2291 2304 2340 2536 2588
2640 2722 2765 2794 2840
2929 3027 3166 3257 3287
3348 3376 3405 3456 3493
3513 3630 3709 3818 3822
3825 3838 3849 3916 3992
4019 4042 4092 4098 4105
4169 4188 4220 4243 4252
4324 4333 4368 4372 4390
4407 4464 4472 4542 4978
4991 5000 5009 5035 5123
5274 5319 5416 5423 5574
5942 6041 6230 6243 6335
6418 6479 6505 6516 6584
i 6597 6613 6633 6687 6763
. 6794 6973 6985 7070 7084
5 7173 7270 7447 7599 7642
7743 7905 7928 7987 8034
r 8044 8068 8089 8341 8435
r: 8468 8771 8894 8983 9215
9228 9489 9490 9521 9648
r 9656 9733 9748 9763 9897
y 9959 10029 10170 10028 10330
í 10341 10393 10640 10872 11122
y 11189 11259 11285 11610 11617
r 11677 11689 11767 11779 11994
i 12053 12062 12195 12385 12461
. 12520 12584 12596 12641 12655
y 12714 12782 12877 12957 12999
. 13098 13194 13244 13386 13451
13489 13539 13557 13569 13691
" 13733 .13757 13885 14013 14018
* 14201 14266 14271 14282 14362
i 14477 14736 14800 14833 14837
a 14997 15213 15226 15245 15396
15498 15576 15657 15693 15789
15897
15945
16499
17177
17394
17771
17978
18290
18822
19044
19317
19585
21007
21654
22185
22479
22765
23196
23849
24100
24256
24502
24814
15899
16121
16523
17253
17441
17853
17997
18336
18875
19086
19332
19736
20230
20773
21103
21702
22216
22502
22780
23300
23890
24102
24293
24566
24880
15929
16155
16530
17275
17462
17864
18016
18410
18948
19131
19344
19777
20281
20859
21444
21725
22219
22583
22897
23318
24008
24112
24328
24666
24927
15941
16267
16548
17294
17586
17891
18032
18596
18955
19199
19387
19792
20542
20984
21472
21912
22265
22657
22912
23560
24085
24115
24386
24774
24963
15943
1642»
16881
1731»
17724
17906
18256
18653
19005
1925»
19400.
19870
20700
20990
21651
22022
22453
22669
23124
23716
24099
24159
24399
24789
Aukavinningar:
1000 krónur:
14876 14878
— Samband komimis'la
M húsbændurna
Framh. af bls. 2.
ákvæðum íslenskra laga og
stjórnarskrár lýðveldisins, einh
og allir þeir sjá sem bera sam-
an efni samníngsins og íyrir-
mæli stjórnarskrárinnar.
Altaf eftiröpua
Aumkunarverðast af öllu hjá
kommúnistum er þó, að jcfnvel
þessa lygi um, að samningurinn
sje ólöglegur, hafa þeir tekið
upp eftir flokksdeildunum ann-
arsstaðar. Stóð þar þó allt öðru
vísi á. Það skifti engu. Hús-
bændurnir í austri sögðu ölluirv
það sama: Hvernig sem lögin
eru, verðið þið að segja, að samn
ingurinn sje ólöglegur.
Öll hersingin hlýddi og nú má
allsstaðar heyra sama sönginn.
En meðan svo fer tram er
erfitt fyrir kommúnista að kom
ast hjá því, að aimenningur sann
færist dag frá degi betur um
samband þeirra og fullkomna
þjónkun við einræðisherraria
hinu megin við járntjaldið
— Þrýsfiloflsflugvjef-
arnar
Framh. af bls. 1
yfir, enda klufu vjelarnar loftið
eins og örskot.
Næsti áfangi er GrænJaað
Næsti áfangi þrýstiloftsflug-
vjelanna er Grænland. Var talíð
að veðurskilyrði væru það hag-
stæð, að þær myndu geta íarið
í gær. Lögðu vjelarnar af stað
um 5 leytið, on urðu að snúa
við. — Martin flugsveharstjóri,
sem hjer hefur verið með Mos-
quitoflugvjel sína til veðurat-
hugana flaug til Grænlands %
gær til að rannsaka flugskilyrði.
Þrýstiloftsvjelarnar lenda á svo-
J nefndum „Blue West 1“ flugvelli
í Grænlandi. Er inn um þröngan
f jörð að fara til þess að kornast
að flugvellinum og er þessl á-
fangi því talinn erfiðasti áfangi
leiðarinnar.