Morgunblaðið - 30.03.1949, Qupperneq 1
16 síður
itttMflfrið
36. árgangur.
74. tbl- — MiSvikudagur 30. mars 1949.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
LLUSTUEI
á klhmt
áfana skrllslætl m
kommímista
R FRELSISIÍMMAMDI
OG JAFMRJEITI
mtshafssamningurínn er
irkosti friðarsáttmálinn
©
í’UNDUR í Sameinuðu Alþingi hófst kl. 10 í gærmorgun, og
var aðeins eitt mál á dagskrá: Tillaga til þingsályktunar um
þátttöku íslands í Norður-Atlantshafssamningi. Bjarni Bene-
diktsson, utanríkisráðherra, flutti stutta framsöguræðu. Kvað
ráðherra samninginn hafa verið svo ítarlega ræddan í útvarps-
umræðunum í fyrrakvöld, að óþarft væri að hafa um hann
langt mál nú.
Sýndi ráðherra fram á að
hlutleysisyfirlýsingin frá 1918
hefði ekki veitt okkur það ör-
yggi sem ætlast var til. Því að
í fyrsta stríðinu sem reyndi á
hana hefði það sýnt sig, að hún
var gagnslaus. íslendingar
ákváðu þá að leita annarra ráða
til að tryggja öryggi sitt. Var
samþykkt á Alþingi 1946, að
íslendingar gengju í Samein-
uðu þjóðirnar. En því miður
hafa samtök Sameinuðu pjóð-
anna ekki fullnægt þeim von-
um, sem menn settu á þau Þess
vegna hefðu lýðræðisþjóðir
Vestur-Evrópu og Norður-Ame
ríku ákveðið stofnun Atlants-
hafsbandalags og íslendingum
hefði verið boðin þátttaka í því.
Við höfum nú, sagði ráðherra,
kynnt okkur sáttmálann ítar-
lega og gert okkur ljósa grein
fyrir hvaða rjettindi og skuld-
bindingar fylgja honum. Er
augljóst að íslendingar fá með
inngöngu í bandalagið aukið
öryggi, en því fylgja ekki óeðli-
legar skyldur Sjerstaða íslend-
inga samrýmist honum full-
komlega.
Næstur tók til máls Einar
Olgeirsson og talaði í rúmlega
þrjá klukkutíma Var það að
mestu sama upptuggan, sem
Þjóðviljinn flytur daglega.
Gylfi Þ. Gíslason flutti fá-
dæma grautarlega ræðu og þótt
isý vera bæði með og móti samn
ingnum. Kvaðst greiða atkvæði
gegn honum ef ákveðnum skil-
yrðum sínum yrði ekki full-
nægt.
Tillaga Gylfa og Hannibals
Var skömmu síðar útbýtt
breytingatillögu frá Gylfa og
Hannibal, þess efnis að við til-
lögu ríkisstjórnarinnar bættist
að óskað yrði endurskoðunar á
Keflavíkursamningnum og við-
urkend yrði sú sjerstaða ís-
Frh. á bls. 12
<& -----------------■ --------------—•
ibiseniiower til Florida
WASHINGTON — Dwight Eisen-
hower er nú kominn til Florida, þar
sem hann mun dvelja meðan hann
er að ná sjer eftir veikindi sin.
Ólafur Thors.
Forska Stórþingið
1
[lontshafsbandalagi
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
NORSKA Stórþingið samþykti í kvöld með yfirgnæfandi meiri-
hluta, að Norðmenn gerðust aðilar að Norður-Atlantshafs-
bandalaginu. 130 þingmenn greiddu atkvæði með þátttöku PARlS
7 fjarverandi.
r
læSa ðiafs Thors, form. Sjálfstæðisflokksins
„ATLANTSHAFSSÁTTMÁLINN liggur nú fyrir, hefur leg-
ið fyrir umheiminum um nokkurt skeið, og þá einnig fyrir
okkur Islendingum. Hann er sáttmáli um það, að frjálsar
þjóðir efni til frjálsra samtaka til varðveislu friðarins í
veröldinni. Hann er hollustueiður frelsisunnandi þjóða til
friðar, jafnrjettis og sjálfsákvörðunarrjettar/1
Þannig fórust Ólafi Thors formanni Sjálfstæðisflokksins
orð í hinni kjarnmiklu útvarpsræðu hans á Alþingi í fvrra-
kvöld.
í áframhaldi af þessum ummælum komst Ólaftur Thors
þannig að orði um Atlantshafssáttmálann:
Merkasti friðarsáttmálinn.
„Hann er sáttmáli um það, að sjerhver þjóð ákveði sjálf,
hvað hún telur sig færa um að leggja af mörkum og hvenafer.
Hann er, hvað íslendinga áhrærir, sáttmáli um það, að þar
sem íslendingar engan her hafi, skuli þeir heldur engan her
þurfa að stofna, og enga hermenn leggja af mörkum, þótt ,til
styrjaldar komi. Hann er sáttmáli um það, að aldrei skuli
herstöðvar vera á íslandi á. friðartímum. Hanp er sáttmáli
um það, að íslendingar láni baráttunni fyrir frelsinu sömu
afnot af landi sínu, ef til átaka kemur sem þeir gerðu í
síðustu styrjöld. Hann er sáttmáli um það, að reyni nokkur
nokkru sinni að teygja hramm sinn yfir fald Fjallkonunnar,
þá rísi 330 milljónir best menntu þjóða veraldarinnar upp
til varnaar frelsi hennar og fullveldi.
Sáttmálinn er mesti og merkasti friðarsáttmáli, sem nokkru
sinni hefur verið gerður í heiminum.“
Útvarpsræða Ólafs Thors fer hjer á eftir í heild:
<♦>
Norðmanna, 13 voru á móti og
Einrónia samþykt í utanríkis-
málanefnd.
í Stórþinginu eiga sæti 11
kommúnistar og voru þeir allir
á móti, en tveir alþýðuflokks-
menn greiddu einnig atkvséði á
móti tillögu stjórnarinnar.
(Kommúnistarnir eru þeir sömu
sem greiddu atkvæði með því
að Rússum ýrðu veittar her-
stöðvar á Svalbarða).
Landvarna og utanríkisnefnd
þingsins, sem fjallaði um mál- j
ið lagði einróma til að það yrði;
samþykkt. Kommúnistar eiga
ekki fulltrúa í þeirri nefnd.
(Fulltrúi kommúnista var tek-
inn úr nefndinni er það þótti
ljóst, að ekki yrði hægt að
treysta kommúnistum í land-
varna og utanríkismálum þjóð-
arinnar).
Halvard Lange til
Bandankjanna.
Halvard Lange, utanríkisráð
herra Noregs fer til Bandaríkj-
anna Qg verður kominn vestur
um haf áður en Atlantshafs-
Framh. á bls 12.
Ákveðið hefur verið að
halda alþjóðlega póst- og símamála-
ráðstefnu í París. Hún á að hefjast
19. maí n.k.
[ommistaskrí!! brýtur
i
ALLMARGT fólk safnaðist í gærkvöldi saman fyrir
framan Alþingishúsið og kringum Austurvöll. Yfir-
gnæfandi meirihluti þessa fólks voru friðsamir borg-
arar, sem söfnuðust þarna saman fyrir forvitnissakir.
En innan um voru nokkrir kommúnistiskir skríls-
æsingaseggir. Þessir piltar hófu grjótkast á þinghúsið
þegar dimmt var orðið með þeim árangri að margar
rúður í gluggum bess brotnuðu.
Þegar kommúnistar byrjnðu þessa „þjóðvarnar-
baráttu“ sína var þingfundi fyrir nokkru lokið.
Svipaðan leik Ijeku kommúnistar við Sjálfstæðis-
húsið. Einnig þar brutu þeir nokkrar rúður, en hurfu
síðan á brott eftir afrek sín.
Þessar aðfarir kommúnista vekja magnaðan við-
bjóð á þeim og sýna, hverskonar baráttuaðferðum
þessi flokkur beitir. En framkoma liins kommúnist-
iska götulýðs er í fullkomnu samræmi við hegðun
kommúnistaþingmannanna inn í þingsölunum.
AF HENDI stjórnarliða hef-
ur það eftir atvikum og að
gefnu tilefni verið talið rjett,
að þessar útvarpsumræður snú
ist fyrst og fremst um það mál,
sem nú er efst á baugi með
þjóðinni, og sem í raunmni
veldur því, að vantraust er
framborið einmiít nú.
Hæstv. utanríkisráðherra hef
ur þegar borið fram öll sterk-
ustu rök þessa máls. Þau hafa
verið árjettuð af öðrum hæstv.
ráðherrum, sem hjer hafa tek-
ið til máls, svo að segja má,
að þar sje litlu við að bæta.
Jeg mun þó verja þeim fáu
mínútum, er jeg hefi Til um-
ráða, til þess að láta í ljós mitt
álit á málinu, um leið og jeg
í höfuðefnum tek undir rök
hæstv- ráðherra.
Stofnun Sameinuðu
þjóðanna
Á miðju ári 1945 komu sam-
an allmargir menn í San Frans-
isco á vesturströnd Bandaríkj-
anna. Það voru fulltrúar mann
kynsins — hins hrjáða mann-
kyns, sem þá í nær 6 ár hafði
þolað meiri raunir ótta, böls
Frh. á bls. 2.